რატომ ვშფოთავთ სატელეფონო ზარის დროს?
პანდემიის დროს, როცა ჩვენი საყვარელი ადამიანების ნახვის შესაძლებლობა ნაკლებად გვაქვს, უფრო მნიშვნელოვანი გახდა მათთან კონტაქტის შენარჩუნება. თუმცა ზოგისთვის სატელეფონო ზარი სტრესთან ასოცირდება. სატელეფონო შფოთვა, იგივე ტელეფონოფობია, ტელეფონით საუბრის შიშით და მისგან თავის არიდებით გამოიხატება და ის გავრცელებული ფენომენია — მათ შორის, იმ ადამიანებში, ვისაც სოციალური შფოთვითი აშლილობა აწუხებს.
ჩვენ უკვე მოგიყევით იმ ხერხებზე, რომლებიც ამ ფობიისგან გათავისუფლებაში დაგეხმარებათ და ისიც კი გითხარით, რომ ტელეფონზე ლაპარაკის შიშთან გამკლავების საუკეთესო გზა, უბრალოდ, კომუნიკაციის ამ ფორმაზე უარის თქმა შეიძლება იყოს. თუმცა თუ ცხოვრების ამ ეტაპზე დამსტრესავი სატელეფონო ზარებისგან თავს ვერაფრით იძვრენთ, ამ სტატიაში ტელეფონოფობიის მიზეზებზე მოგიყვებით, რაც შიშის რაციონალიზაციაში დაგეხმარებათ. ეს კი მისგან გათავისუფლების პირველი ნაბიჯი შეიძლება გახდეს.
თუ უბრალოდ ტელეფონის მოყვარული არ ხართ, ეს არ ნიშნავს, რომ ტელეფნოფობია გაქვთ. თუმცა ეს ორი, შესაძლოა, დაკავშირებული იყოს. რა თქმა უნდა, არიან ადამიანები, რომლებსაც, უბრალოდ, არ მოსწონთ ზარებზე პასუხი. თუმცა თუ მსგავს არმოწონებას გარკვეული სიმპტომებიც ახლავს თან, დიდი შანსია, რომ სატელეფონო შფოთვასთან გვქონდეს საქმე.
ამ მდგომარეობის ზოგიერთი ემოციური სიმპტომი გულისხმობს ტელეფონზე დარეკვის გადადებას ან მისგან თავის არიდებას; მომატებულ შფოთვას ზარის განხორციელებამდე, უშუალოდ საუბრისას ან მის შემდეგ; აკვიატებულ ფიქრებს ან ღელვას იმაზე, თუ რას იტყვით ლაპარაკის დაწყებისას. ფიზიკური სიმპტომები შესაძლოა გამოიხატოს გულისრევის შეგრძნებით, აჩქარებული პულსით, სუნთქვის გახშირებით, თავბრუსხვევით და კუნთების დაძაბულობით.
თუ ამ ყველაფერს განიცდით, მარტო არ ხართ. მაგალითად 2019 წელს ბრიტანეთში ოფისში დასაქმებულების გამოკითხვის შედეგად აღმოჩნდა, რომ მილენიალების 76% და ე.წ. ბუმერების თაობის 40% ტელეფონის ზარის დროს შფოთავენ. ამის გამო, ამ უკანასკნელების 42% და მილენიალების 61% ამჯობინებენ, სატელეფონო ზარებს საერთოდ აარიდონ თავი.
მაინც, რა იწვევს ტელეფონოფობიას? ამ კითხვაზე პასუხი მასთან გამკლავების გზებისკენაც მიგვითითებს.
სატელეფონო ზარები შემზღუდველია
ტელეფონზე საუბარი უსიამოვნო იმიტომ შეიძლება იყოს, რომ ამ დროს ჩვენ კავშირის დასამყარებლად მხოლოდ საკუთარი ხმა გვაქვს. სხვა ყველა მეთოდი, რომელსაც ჩვეულებრივ საკომუნიკაციოდ ვიყენებთ — ჟესტები, სხეულის ენა და თვალით კონტაქტი — ამ დროს გამქრალია. ამის გამო ჩვენ საკუთარ ხმაზე და იმაზე ვკონცენტრირდებით, თუ რა სიტყვებს ვარჩევთ აზრის გადმოსაცემად.
ტექნოლოგიების წყალობით, ჩვენ შეგვიძლია, დღეები, კვირები და თვეებიც კი გავიყვანოთ სხვებთან უშუალოდ საუბრის გარეშე. ერთ-ერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ მშფოთვარე ადამიანები სატელეფონო ზარებს მიმოწერას ამჯობინებენ — ეს მათთვის ექსპრესიული და ინტიმური კონტაქტის გაცილებით კომფორტული მეთოდია.
ზოგი ადამიანი მიმოწერას იმიტომ ამჯობინებს, რომ ამ შემთხვევაში მათ საკმარისი დრო აქვთ შესაბამის სიტყვებზე დასაფიქრებლად და შესაფერისი ტონის ასარჩევად. ზოგ შემთხვევაში ადამიანებს წერით კონტაქტისას რეალური ცხოვრებისგან განსხვავებული იდენტობაც კი უყალიბდებათ და უფრო გახსნილები ხდებიან.
კვლევა ასევე აჩვენებს, რომ ტელეფონოფობია დაკავშირებულია იმაზე დარდთან, თუ რას ფიქრობენ სხვები ჩვენზე. რადგან საუბრისგან განსხვავებით, მიმოწერის დროს მყისიერი პასუხების გაცემა არ გვიწევს, ტექსტური შეტყობინებები მშფოთვარე ადამიანებს სოციალური კონტაქტისას მოსალოდნელი უარყოფის შიშს უმსუბუქებს.
კიდევ ერთი მიზეზი, რატომაც სატელეფონო ზარები შეიძლება სტრესის გამომწვევი იყოს, ის ზეწოლაა, რომელიც სხვისი ყურადღების ცენტრში ყოფნას ახლავს. პირისპირ საუბრის დროს ჩვენ გარშემო სხვადასხვა რამეზე გადაგვაქვს ყურადღება: ფანჯრიდან ვიყურებით ან — რაც უნდა ირონიული იყოს — ტელეფონში გამოტოვებულ ზარებს ვამოწმებთ. ეს ყველაფერი საუბარს უფრო უშუალოს და ბუნებრივს ხდის. დარეკვისას არ არსებობს გარემო ფაქტორები, რაზეც ყურადღებას გადავიტანთ — ასე რომ, ყურადღების ცენტრში მოქცეულები ვცდილობთ, კითხვებს დაუყოვნებლივ გავცეთ პასუხები.
ასეთ დროს პაუზები დიდ დისკომფორტს ქმნის. პირადად საუბრისას შეგიძლია დაინახო, როცა ადამიანი პასუხისთვის ემზადება ან როცა ყურადღება ეფანტება. თუმცა იმავე სიტუაციაში სატელეფონო საუბრისას პაუზა უხერხულობას იწვევს. ამასთან ერთად, ჩვენ მივეჩვიეთ, რომ ელექტრონული ფოსტით ან სოციალური მედიით გაგზავნილი შეტყობინებების იქამდე გადახედვა შეგვიძლია, სანამ გაგზავნის ღილაკს თითს დავაჭერთ. ამ მხრივ სატელეფონო დიალოგი მეტად იმპულსური და სარისკოა.
როცა შფოთვას ვგრძნობთ, ზარების იგნორირება მარტივ გამოსავლად გვეჩვენება. თუმცა რაც უფრო გავაჭიანურებთ მათთან გამკლავების პროცესს, მით უფრო ძლიერდება შფოთვა. კარგი ამბავი ისაა, რომ სულაც არაა აუცილებელი, სიჩუმეში ან სიტუაციიდან ტექსტური შეტყობინებებით თავის დაძვრენის მცდელობაში იტანჯოთ. არსებობს რამდენიმე სასარგებლო ტექნიკა, რომელიც მსგავსი პროკრასტინაციის დაძლევაში დაგეხმარებათ. ერთ მათგანზე კი აქვე მოგიყვებით.
გამოცდილება შფოთვას ამცირებს
ტელეფონოფობიასთან გამკლავების ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტიანი გზა უფრო ხშირად დარეკვაა. რაც მეტჯერ ცდით ამას, პროცესი მით უფრო გამარტივდება. მოსალოდნელია, რომ თქვენი სატელეფონო შფოთვა გამოცდილების ნაკლებობას უკავშირდებოდეს. რაც უფრო მეტია პრაქტიკა, ნაკლებ შფოთვასა და მეტ თავდაჯერებულობას გრძნობთ.
ეს პროცესი უბრალოდ იმ ადამიანთა სიის ჩამოწერით შეგიძლიათ დაიწყოთ, ვისთან საუბარიც გსურთ — იქნებიან ეს მეგობრები თუ კოლეგები. ყველას დაურეკეთ და დააკვირდით, რა გაშფოთებთ სატელეფონო ზარში ასე ძალიან. ეს შეიძლება იყოს შეცდომის დაშვების ან განსჯის შიში. როცა ერთ ზარს დაასრულებთ, გაიაზრეთ მიღწეული წარმატება, რაც შემდეგი სატელეფონო საუბრისთვის საჭირო მოტივაციას მოგცემთ.
თუ უკვე წარუმატებლად გიცდიათ სატელეფონო შფოთვებთან გამკლავება და ახლა ფიქრობთ, რომ პროფესიულ დახმარებას საჭიროებთ, კონსულტაციები და თერაპიის გავლა მშვენიერი არჩევანი იქნება. კოგნიტურ-ბიჰევიორული თერაპია ნაცადი მეთოდია სოციალური შფოთვის წინააღმდეგ. და თუ თქვენთვის პირისპირ საუბარი არაკომფორტულია, არც ესაა საგანგაშო — შესაბამისი დახმარების მიღება დისტანციურადაც ეფექტიანია.
-
გადახედვაბაიდენი და ტრამპი ერთმანეთს დღეს შეხვდებიან ბაიდენი და ტრამპი ერთმანეთს დღეს შეხვდებიან
-
გადახედვაცესკოს ოპოზიციონერი წევრები პრეზიდენტს ხვდებიან ცესკოს ოპოზიციონერი წევრები პრეზიდენტს ხვდებიან
-
გადახედვააღმოაჩინეს ოკეანის ბინადარი არსება, რომელიც 2 600 მეტრის სიღრმეში ცხოვრობს აღმოაჩინეს ოკეანის ბინადარი არსება, რომელიც 2 600 მეტრის სიღრმეში ცხოვრობს
-
გადახედვასაქართველოში ჩატარებული არჩევნებისა და რუსეთის სავარაუდო ჩარევის საკითხზე, ევროპარლამენტში დღეს დებატები გაიმართება საქართველოში ჩატარებული არჩევნებისა და რუსეთის სავარაუდო ჩარევის საკითხზე, ევროპარლამენტში დღეს დებატები გაიმართება
-
-
გადახედვაცესკოსთან შეკრებილმა ქალებმა ცესკოს სახელზე განცხადებები დაწერეს და არჩევნების შედეგების ბათილობა მოითხოვეს ცესკოსთან შეკრებილმა ქალებმა ცესკოს სახელზე განცხადებები დაწერეს და არჩევნების შედეგების ბათილობა მოითხოვეს
-
გადახედვაშექმნეს სენსორი, რომელსაც ამონასუნთქით ფილტვის სიმსივნის გამოვლენა შეუძლია შექმნეს სენსორი, რომელსაც ამონასუნთქით ფილტვის სიმსივნის გამოვლენა შეუძლია
-
გადახედვაცესკო: გენდერული სტატისტიკა კავშირში არაა კენჭისყრის შედეგებთან ცესკო: გენდერული სტატისტიკა კავშირში არაა კენჭისყრის შედეგებთან
-
გადახედვაგაუპატიურების მსხვერპლი ქალებისთვის შესაძლოა აბორტის უფლება შეიზღუდოს გაუპატიურების მსხვერპლი ქალებისთვის შესაძლოა აბორტის უფლება შეიზღუდოს
-
გადახედვაოკუპირებულ აფხაზეთში დაკავებული 5 ოპოზიციონერი გაათავისუფლეს ოკუპირებულ აფხაზეთში დაკავებული 5 ოპოზიციონერი გაათავისუფლეს
-
გადახედვაქალების მარში — მსვლელობა ცესკოს შენობიდან დაიწყო ქალების მარში — მსვლელობა ცესკოს შენობიდან დაიწყო
-
გადახედვადღევანდელი დღიდან კალანდარიშვილის მეტსახელი არის "გიორგი მშიშარა" — ანა დოლიძე დღევანდელი დღიდან კალანდარიშვილის მეტსახელი არის "გიორგი მშიშარა" — ანა დოლიძე
-
გადახედვაცესკო: სპეციალური მარკერები საარჩევნო ადმინისტრაციას კომპანია "სმარტმატიკმა" მოაწოდა ცესკო: სპეციალური მარკერები საარჩევნო ადმინისტრაციას კომპანია "სმარტმატიკმა" მოაწოდა
-
-
გადახედვა15 ნოემბერს აფხაზეთში დიდი შეტაკება და წინააღმდეგობაა მოსალოდნელი — ჯემალ გამახარია 15 ნოემბერს აფხაზეთში დიდი შეტაკება და წინააღმდეგობაა მოსალოდნელი — ჯემალ გამახარია
-
გადახედვაოკუპირებული აფხაზეთის ე.წ. პარლამენტი მინისტრთა კაბინეტისა და პრემიერის" პოსტის გაუქმებაზე მსჯელობს ოკუპირებული აფხაზეთის ე.წ. პარლამენტი მინისტრთა კაბინეტისა და პრემიერის" პოსტის გაუქმებაზე მსჯელობს
-
გადახედვააფრიკაში აღმოაჩინეს მატლები, რომლებიც პლასტმასას ჭამენ აფრიკაში აღმოაჩინეს მატლები, რომლებიც პლასტმასას ჭამენ
-
გადახედვაგლადიატორი 2 კრიტიკოსების დადებით შეფასებას იმსახურებს — ნახეთ, რატომ გლადიატორი 2 კრიტიკოსების დადებით შეფასებას იმსახურებს — ნახეთ, რატომ
-
გადახედვაირაკლი კობახიძემ საპრეზიდენტო არჩევნების ჩატარების თარიღი დაასახელა ირაკლი კობახიძემ საპრეზიდენტო არჩევნების ჩატარების თარიღი დაასახელა
-
გადახედვაენტონი ბლინკენი მარკ რუტეს შეხვდა ენტონი ბლინკენი მარკ რუტეს შეხვდა
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ეს ოპოზიცია უნდა ჩანაცვლდეს ახალი, ჯანსაღი პოლიტიკური ძალებით ირაკლი კობახიძე: ეს ოპოზიცია უნდა ჩანაცვლდეს ახალი, ჯანსაღი პოლიტიკური ძალებით
კომენტარები