ტერეზა მეის თანაპარტიელებმა უნდობლობა გამოუცხადეს — შესაძლოა, მან თანამდებობა დატოვოს
დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრ ტერეზა მეის თანაპარტიელებმა კონსერვატიული პარტიიდან უნდობლობა გამოუცხადეს, ამას კი შესაძლოა, მისი თანამდებობიდან გადაყენება მოჰყვეს.
მეის მოწინააღმდეგე თანაპარტიელებმა 48 წერილი შეაგროვეს, რომელშიც პრემიერ-მინისტრს უნდობლობას უცხადებდნენ. წერილების ეს რაოდენობა საკმარისია იმისათვის, რომ პარტიის ლიდერის მიმართ უნდობლობის ვოტუმის კენჭისყრა ჩატარდეს.
თემთა პალატის დეპუტატები კონსერვატიული პარტიიდან ამასთან დაკავშირებით 12 დეკემბერს, გრინვიჩის დროით ექვსიდან რვა საათის შუალედში იმსჯელებენ. იმ შემთხვევაში თუ უმრავლესობამ მეის წინააღმდეგ მისცა ხმა, პრემიერ-მინისტრს თანამდებობის დატოვება მოუწევს.
ტერეზა მეიმ დიდი ბრიტანეთის პრემიეერ-მინისტრის თანამდებობა 2016 წელს დაიკავა მას შემდეგ, რაც რეფერენდუმით ქვეყნის მოსახლეობამ ევროკავშირის დატოვება გადაწყვიტა. ამ ხნის განმავლობაში ბრექსიტის გეგმისთვის ის დიდხნიან და რთულ მოლაპარაკებებს აწარმოებდა ევროკავშირთან. არსებულმა გეგმამ კი დიდი უკმაყოფილება გამოიწვია როგორც ევროსკეპტიკოსებში, ისე ბრექსტისი მომხრეებში.
როგორ ხდება პრემიერ-მინისტრის გადაყენება
კენჭისყრასთან დაკავშირებით ტერეზა მეიმ განაცხადა, რომ თავისი ნებით არ გადადგებოდა და გამარჯვებისთვის ბოლომდე იბძროლებდა. მისივე თქმით, ახალი პრემიერ-მინისტრის არჩევას მოჰყვება ბრექსიტის გადადება ან საერთოდ მასზე უარის თქმა.
"კონსერვატიული პარტიის ლიდერის ცვლილება კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენებს ჩვენი ქვეყნის მომავალსა და შექმნის გაურკვევლობას იმ დროს, როდესაც ამის უფლება არ გვაქვს".
დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის შეცვლის ერთიანი და გაწერილი მეთოდი არ არსებობს. ერთი ვარიანტია, რომ თანამდებობა დატოვოს, თუმცა მეიმ უკვე განაცხადა, რომ ამას არ აპირებს. ამიტომაც ყველაფერი დამოკიდებულია პარტიაზე, ყველა პარტიას კი თავისი წესი აქვს.
რადგანაც ახლა ხელისუფლებაში კონსერვატიული პარტიაა, რომლის ლიდერიც ტერეზა მეია, პრემიერის გადაყენებაც მათი წესებით მიმდინარეობს. ტრადიციისამებრ პარტიის ლიდერები მთავრობის ლიდერები არიან. თუ პარტიას ლიდერის შეცვლა სურს არსებობს უნდობლობის ვოტუმი, რომლის მიხედვითაც თემთა პალატის კონსერვატიული პარტიიდან კენჭს უყრიან ენდობიან თუ არა არსებულ ლიდერს.
პროცედურა იწყება მაშინ, როდესაც პარლამენტში პარტიის დეპუტატების 15 პროცენტი უნდობლობის წერილს წერს. თუ დღევანდელ მდგომარეობას გავითვალისწინებთ, მინიმუმ 48 დეპუტატს უნდა დაეწერა მსგავსი წერილი და გაეგზავნა 1922 წლის კომიტეტის თავმჯდომარისთვის. ტერეზა მეის წინააღმდეგ დეპუტატებმა სწორედ ამ გზას მიმართეს.
ამის შემდეგ ლიდერის მიმართ ნდობის კენჭისყრა ტარდება, რომელშიც თამთა პალატიდან ყველა დეპუტატი იღებს მონაწილეობს. თუ პრემიერს უმრავლესობა მხარს დაუჭერს, ის თანამდებობაზე რჩება და ერთი წლის განმავლობაში მის მიმართ უნდობლობის ვოტუმს ვეღარ გამოაცხადებენ.
მაგრამ თუ პარტიის ლიდერი ხმების საჭირო რაოდენობას ვერ დააგროვებს, ის ვალდებულია, რომ თანამდებობა დატოვოს. ასეთ დროს დეპუტატებმა უნდა გადაწყვიტონ ვინ შეცვლის პრემიერს.
როდესაც კონსერვატორული პარტია ლიდერს ხსნის, მაშინ პრემიერის თანამდებობისთვის კონკურსი ცხადდება. გადაყენებულ პრემიერს მონაწილეობის უფლება არ აქვს.
ეს პროცესი შეიძლება გაგრძელდეს დღეები ან კვირები. ახლა კი კონსერვატიული პარტიისთვის მნიშვნელოვანი დროა, რადგან ბრექსიტის შეთანხმება ჯერ კიდევ მიუღწეველია.
რა გახდა უთანხმოების მიზეზი
დიდი ბრიტანეთი ევროკავშირს 1973 წელს შეუერთდა და პირველი ქვეყანაა, რომელიც მას დატოვებს. ის ევროკავშირიდან საბოლოოდ 2019 წლის 29 მარტს უნდა გამოვიდეს. დოკუმენტის პროექტში საუბარია 21-თვიან გარდამავალ პერიოდზე და ე.წ. გაყრის კანონპროექტის დეტალებზე, რომლის მიხედვითაც ბრიტანეთმა ევროკავშირს 39 მილიარდი ფუნტ სტერლინგი უნდა გადაუხადოს.
უთანხმოების მთავარი მიზეზი, რომელმაც დიდი ბრიტანეთი პოლიტიკურ კრიზისში მოაქცია ტერეზა მეის ბრექსიტის შეთანხმებაა. ამას წინ უძღვოდა 18-თვიანი რთული მოლაპარაკებები ბრიუსელთან. ეს ეხებოდა, როგორც ბრიტანეთის საზღვრებს, ისე მოქალაქეებს გადაადგილებას ბრიტანეთსა და კონტინენტს შორის.
შეთანხმების ყველაზე საკამათო ნაწილი ჩრდილოეთ ირლანდიისა და ირლანდიის რესპუბლიკის საზღვარს ეხება. ეს არის ერთადერთი სახმელეთო საზღვარი, რომელიც დიდ ბრიტანეთსა და ევროკავშირს აქვთ. ახლა ეს საზღვარი ნომინალურად არსებობს.
ტერეზა მეიც და ევროკავშირიც მიიჩნევენ, რომ ირლანდიის რესპუბლიკასა და ჩრდილოეთ ირლანდიას შორის სრულყოფილი საზღვარი არ უნდა არსებობდეს, რაც პასპორტის კონტროლსა და მკაცრ შემოწმებას გულისხმობს. ბოლო შეთანხმებით კი, საზღვარი ღია იქნება ეს კი "მკაცრი ბრექსიტის" პრინციპებს ღალატობს.
14 ნოემბერს დიდი ბრიტანეთის მთავრობამ ბრექსიტის პროექტს მხარი დაუჭირა. ამ შეთანხმებას მინისტრთა კაბინეტის 11-მა წევრმა არ დაუჭირა მხარი, მათგან ორი კი გადადგა, მათ შორის, ბრექსიტის საკითხების მინისტრი. ჯერ კიდევ ამ დროს დეპუტატებმა უნდობლობის ვოტუმისთვის წერილების შეგროვება დაიწყეს, თუმცა საქმე კენჭისყრამდე არ მივიდა.
ევროკავშირის ლიდერებმა დიდი ბრიტანეთის ევროკავშირიდან გასვლისა და სამომავლო ურთიერთობების შეთანხმებას მხარი 25 ნოემბერს დაუჭირეს. შეთანხმება, რომელიც ჯერ დიდი ბრიტანეთის პარლამენტმა უნდა დაამტკიცოს, ევროკავშირიდან გასვლის პროცედურების მნიშვნელოვანი დასაწყისია.
11 დეკემბერს თემთა პალატაში ბრექსიტის შეთანხმებისთვის უნდა ეყარათ კენჭი, თუმცა ტერეზა მეიმ ის გადადო. მეიმ აღიარა, რომ თუ კენჭისყრა გაიმართებოდა თემთა პალატა შეთანხმებას მხარს არ დაუჭერდა.
"თუ თქვენ გსურთ მეორე რეფერენდუმი, რომელიც პირველის შედეგებს შეცვლიდა, მაშინ ეს საზოგადოებას ისევ გახლეჩდა. თუ თქვენ გსურთ ევროკავშირი შეთანხმების გარეშე დატოვოთ — ეს ჩვენს ქვეყანას მიაყენებს ზიანს".
ირლანდიისაა და ჩრდილოეთ ირლანდიის საზღვრისთვის მეტი "გარანტიის მისაღებად" მეი ბრიუსელში გაემგზავრა და გემრანიის კანცლერსა და ნორვეგიის პრემიერს შეხვდა. მას დაგეგმილი ჰქონდა შეხვედრები ჟან-კლოდ იუნკერთან და დონალ ტუსკთან.
ახლა კი დანამდვილებით რთულია იმის თქმა, თუ რა ბედი ელის ბრექსიტის შეთანხმებას.
-
გადახედვაUEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა UEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა
-
გადახედვააშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა" აშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა"
-
გადახედვაქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ ქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ
-
გადახედვაქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი ქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვანინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ ნინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ
-
გადახედვალევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული ლევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში ანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში
-
გადახედვადარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული დარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული
-
გადახედვა246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა" 246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა"
-
გადახედვაიოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა იოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
-
გადახედვაწალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა წალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
-
გადახედვალევან იოსელიანი: არც მე და არც ერთ სახალხო დამცველს, ვინც საქართველოში ყოფილა, არავის შეუფასებია არჩევნების ლეგიტიმურობა ლევან იოსელიანი: არც მე და არც ერთ სახალხო დამცველს, ვინც საქართველოში ყოფილა, არავის შეუფასებია არჩევნების ლეგიტიმურობა
-
გადახედვასერგეი ლებედევი: ვიმედოვნებ, რომ საქართველო დსთ-ს დაუბრუნდება სერგეი ლებედევი: ვიმედოვნებ, რომ საქართველო დსთ-ს დაუბრუნდება
კომენტარები