არ შეიძლება, ვუყუროთ, როგორ მიექანება ქვეყანა ათწლეულებით და საუკუნეებით უკან — მალალა
პაკისტანელი აქტივისტი და ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში, მალალა იუსაფზაი, ბოლო დღეების განმავლობაში ავღანეთში განვითარებულ მოვლენებს გამოეხმაურა და ქვეყნებსა და მსოფლიო ლიდერებს გაბედული ნაბიჯების გადადგმისაკენ მოუწოდა.
"ეკრანებზე ახლა შოკისმომგვრელ სურათებს ვუყურებთ. ხალხი გარბის და უსაფრთხოდ ყოფნის გზას ეძებს", — ამბობს მალალა BBC-სთვის მიცემულ ინტერვიუში, — "როცა ამას ხედავ, იაზრებ, რომ გადაუდებელი ჰუმანიტარული კრიზისის წინაშე ვდგავართ.
"ქალებისა და გოგოების უფლებების დასაცავად, უმცირესობების დასაცავად და რეგიონში მშვიდობისა და სტაბილურობის შენარჩუნებისათვის გაბედული პოზიციები უნდა დავიკავოთ. ვფიქრობ, რომ ახლა ყველა ქვეყანას აქვს თავისი როლი და წილი პასუხისმგებლობა. სახელმწიფოებმა საზღვრები უნდა გაუხსნან ავღანელ ლტოლვილებს, გაქცეულ ადამიანებს. წერილიც კი მივწერე [პაკისტანის] პრემიერმინისტრ იმრან ხანს, სადაც ვთხოვ, რომ ლტოლვილები მიიღოს, ბავშვებისა და გოგოებისთვის კი განათლების მიღების შესაძლებლობა, უსაფრთხოებისა და დაცულობის პირობა უზრუნველყოს. მათი მომავალი ხომ ჯერ კიდევ წინაა — შესაძლებელია, ადგილობრივ სკოლებში შევიდნენ, ან მიიღონ განათლება ლტოლვილების ბანაკებში.
"ჯერჯერობით [გაერთიანებული სამეფოს] პრემიერმინისტრ ბორის ჯონსონთან კონტაქტი არ მქონია, თუმცა, ვინც უნდა მისმენდეს ახლა, ვფიქრობ, აუცილებელია, იცოდნენ, სტრატეგიული ლიდერის რამდენად მნიშვნელოვანი როლი აკისრიათ ახლა. მათ უშიშრად უნდა დააფიქსირონ საკუთარი პოზიცია ადამიანის უფლებების დასაცავად. ეს მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ავღანეთისთვის, არამედ საყოველთაო მშვიდობისთვისაც".
აღსანიშნავია, რომ თალიბანის სამიზნედ თავად მალალაც იქცა, როცა ქალებისთვის განათლების საჭიროებაზე ღიად დაიწყო საუბარი. 2009 წელს, მაშინ, როცა აქტივისტი მხოლოდ 11 წლის იყო, ბლოგერი გახდა და BBC-სთვის გოგოებისთვის სწავლებაზე წერა დაიწყო. ცოტა ხანში, როცა პაკისტანის თალიბების მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე ტერორისტულმა ორგანიზაციამ გოგოების სკოლაში სიარული აკრძალა, მალალამ თალიბანის წინააღმდეგ ხმა აიმაღლა. ხმის ამაღლება მას თავში ნასროლ ტყვიად დაუჯდა, თუმცა, ამას იგი არ შეუშინებია, გადარჩა და ბრძოლა განაგრძო. შეუპოვრობისთვის მალალამ ნობელის პრემიაც მიიღო მშვიდობის დარგში და პრიზის ყველაზე ახალგაზრდა ლაურეატი გახდა. გასულ წელს მან ოქსფორდის უნივერსიტეტში სწავლა დაასრულა.
რა ხდება ავღანეთში
თალიბანმა ავღანეთის დედაქალაქი ქაბულიც აიღო და განაცხადა, რომ "ომი დასრულდა". გუშინ, 15 აგვისტოს, მას შემდეგ, რაც თალიბანი დედაქალაქს მიადგა, ქვეყანა პრეზიდენტმა და მთავრობის რამდენიმე წევრმა დატოვა. მებრძოლები პრეზიდენტის სასახლეში შევიდნენ და ახლა ადმინისტრაციას ისინი აკონტროლებენ.
თავდაპირველად თალიბები ამბობდნენ, რომ ქალაქის ბრძოლით აღება და სისხლისღვრა არ სურთ, მხოლოდ შესასვლელთან გამაგრდებიან და ხელისუფლების მშვიდობიანად გადაბარებისთვის მოემზადებიან, თუმცა მოგვიანებით რამდენიმე დასახლებაში შევიდნენ — ქალაქში ისმოდა სროლის ხმა, არიან დაშავებულები. თალიბების მტკიცებით, ეს იმიტომ გააკეთეს, რომ პოლიციამ და მთავრობამ ქალაქი დატოვა და "წესრიგის უზრუნველყოფა" იყო საჭირო.
გუშინ დილიდანვე პრობლემურ საკითხად იქცა დიპლომატიური კორპუსის წარმომადგენლებისა და უცხო ქვეყნის მოქალაქეების უსაფრთხოდ გაყვანა. აშშ-მ საელჩოს თანამშრომლების ევაკუაცია თალიბების მისვლისთანავე დაიწყო. ისინი ვერტმფრენით გადაიყვანეს ქაბულის აეროპორტში. ამავე აეროპორტიდან ახორციელებდნენ ევაკუაციას სხვა ქვეყნებიც. რამდენიმე საათში აეროპორტს ათასობით ადამიანი მიადგა, რომელსაც ავღანეთიდან გაქცევა სურდა — ისინი თვითმფრინავში შეჭრას ცდილობდნენ, აეროპორტში ამ დრომდე უკონტროლო სიტუაციაა.
ქვეყნების უმრავლესობამ ქაბულში საელჩოები დახურა და დიპლომატიური კორპუსის გაყვანას ცდილობს. გამონაკლისი რუსეთი და ჩინეთია, რომლებიც ამბობენ, რომ მუშაობას აგრძელებენ.
16 აგვისტოს ქაბულში დილა თალიბანის მმართველობის ქვეშ გათენდა. ქუჩებს შეიარაღებული დაჯგუფებები აკონტროლებენ.
-
გადახედვაატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს ატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს
-
გადახედვამეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს მეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს
-
გადახედვა126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს 126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს
-
გადახედვაკროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით კროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით
-
-
გადახედვაჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს ჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს
-
გადახედვაშსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა შსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა
-
გადახედვამანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა მანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა
-
გადახედვასანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო სანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო
-
გადახედვანიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს ნიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს
-
გადახედვათვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა თვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვა"ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს "ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს
-
გადახედვაჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა ჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა
-
გადახედვატროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან ტროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან
-
გადახედვადააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს დააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს
-
გადახედვაორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე ორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე
-
გადახედვარამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა რამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა
-
გადახედვაემა სტოუნს უნდა, თავისი ნამდვილი სახელი დავუძახოთ ემა სტოუნს უნდა, თავისი ნამდვილი სახელი დავუძახოთ
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად ხატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე როგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე
-
კომენტარები