მსოფლიოს ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენები 2016 წელს
ტერაქტები, ომი და დიპლომატიური სკანდალები - მსოფლიოსთვის 2016 წელიც ძალიან დაძაბული აღმოჩნდა. წლის ბოლოს, On.ge გთავაზობთ მსოფლიოში მომხდარი ყველაზე მნიშვნელოვანი პროცესების მოკლე მიმოხილვას, რათა ერთად გავიხსენოთ, რა მოვლენებით შევა 2016 წელი ისტორიაში. თუ მიგაჩნიათ, რომ რომელიმე მნიშვნელოვანი მოვლენა გამოგვრჩა, დაწერეთ კომენტარებში.
დონალდ ტრამპი ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტი გახდა
ამერიკის 45-ე პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი გახდა. რესპუბლიკელმა კანდიდატმა დემოკრატი ჰილარი კლინტონი დაამარცხა.
გადატრიალების მცდელობა თურქეთში
უდავოდ, 2016 უიღბლო წელი იყო თურქეთისთვის. მოხდა რამდენიმე მასშტაბური ტერაქტი, ჩახლართული ურთიერთობა ჰქონდა თურქეთს რუსეთთან, ევროპის პარლამენტმა მხარი დაუჭირა თურქეთის ევროკავშირში შესვლის გეგმის შეჩერებას. 15 ივლისს, გადატრიალების მიზნით, ქვეყნის რამდენიმე ლოკაციაზე შეიარაღებული დაჯგუფების თავდასხმას 300-მდე ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა. ამის პასუხად კი თურქეთის ხელისუფლებამ სამსახურიდან დაითხოვა და დააპატიმრა ათიათასობით ადამიანი, მათ შორის მასწავლებლები, მოსამართლეები, პროკურორები, პოლიციელები, სამხედროები და ა.შ. 2009 წლის შემდეგ, პირველად შემცირდა თურქეთის ეკონომიკა.
სირიის ქალაქ ალეპოს განადგურება
2016 წლის აპრილში გამოქვეყნებული გაეროს მონაცემებით, სირიის სამოქალაქო ომში დაღუპულთა რიცხვმა 400 ათასს მიაღწია. რუსეთის დაბომბვების შედეგად სრულიად განადგურებულია იუნესკოს კულტურული მემკვიდრეობის სიაში მყოფი ქალაქი ალეპო. ინფორმაციას ალეპოში ქალებისა და ბავშვების დახოცვის შესახებ გაერო ადასტურებს. მართალია, სამოქალაქო ომი სირიაში 2016 წელს არ დაწყებულა, თუმცა, პიკს სწორედ წელს მიაღწია.
მიგრანტთა კრიზისი
გაეროს ლტოლვილთა სააგენტოს 20 ივნისს გამოქვეყნებული ანგარიშის თანახმად, მიგრანტების რაოდენობამ რეკორდულ დონეს მიაღწია და 60 მილიონს გადააჭარბა. ოქტომბერში, გაერომ, ასევე, განაცხადა, რომ 2016 წელს, ხმელთაშუა ზღვის გადალახვის მცდელობისას, 3 740 მიგრანტი დაიღუპა, რაც, სავარაუდოდ, წლის ბოლოს ყველაზე დიდი მაჩვენებელი იქნება.
ბრექსიტი
23 ივნისს, დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებულ სამეფოში რეფერენდუმი გაიმართა. მოსახლეობის 52-მა პროცენტმა მხარი დაუჭირა ქვეყნის ევროკავშირიდან გამოსვლას. გადაწყვეტილების გამო თანამდებობა დატოვა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრმა, დევიდ კემერონმა და მის პოზიციაზე ტერეზა მეი დაინიშნა. მეი გამუდმებით იმეორებს, რომ ბრექსიტი ნიშნავს ბრექსიტს, თუმცა ჯერ-ჯერობით უცნობია, კონკრეტულად ბრიტანეთი ევროკავშირს ოფიციალურად როდის დატოვებს.
ფილიპინების ომი ნარკოტიკების წინააღმდეგ
ივნისში, ფილიპინების პრეზიდენტმა, როდრიგო დუტერტემ ანტი-ნარკოტიკული კამპანია წამოიწყო. მას შემდეგ, ნარკოტიკების წინააღმდეგ წარმოებულ ომს 5 900-ზე მეტი მკვლელობა უკავშირდება. გადავსებულია ციხეები, რომლებსაც შეუიარაღებელი დაცვა ყარაულობს. ქვეყნის პრეზიდენტმა უკვე რამდენჯერმე განაცხადა, რომ პირადად მოუკლავს ეჭვმიტანილი, თუმცა, მიუხედავად ამისა, დუტერტე ფილიპინელებში საკმაოდ პოპულარულია. პრეზიდენტის თქმით, ფილიპინებში 4 მილიონზე მეტი ადამიანია ნარკოტიკებზე დამოკიდებული, რაც იმის თქმის საშუალებას აძლევს, რომ მისი ქმედებები ადეკვატურია.
ობამას ისტორიული ვიზიტი კუბაში
1959 წლის რევოლუციის შემდეგ, ობამა აშშ-ის პირველი პრეზიდენტია, რომელიც კუბას ეწვია. კუბასა და ამერიკას შორის კომერციული ავიამიმოსვლაც აღდგა. ასევე, ლიმიტი მოიხსნა აშშ-ს ტერიტორიაზე კუბური სიგარებისა და რომის შეტანაზე.
პანამის დოკუმენტები
გამომძიებელ ჟურნალისტებს ხელში ჩაუვარდათ იურიდიული ფირმა მოსაკ ფონსეკას 11 მილიონი დოკუმენტი. ე.წ. პანამის დოკუმენტებმა გამოააშკარავა, თუ ვინ იყენებდა ოფშორულ ზონებს გადასახადებისგან თავის ასარიდებლად. დოკუმენტებში მოხსენიებული იყო მსოფლიოს არაერთი ქვეყნის ლიდერი, მათ შორის რუსეთის, აზერბაიჯანის, გაერთიანებული სამეფოსა და ისლანდიის მმართველები. ვლადიმერ პუტინსა და მის საახლობლო წრეს 2 მილიარდი დოლარი აღმოაჩნდა ოფშორულ ზონებში, სკანდალის შედეგად გადადგა ისლანდიის პრემიერ-მინისტრი.
თურქეთში რუსეთის ელჩის მკვლელობა
19 დეკემბერს, თურქეთში რუსეთის ელჩი, ანდრეი კარლოვი მოკლეს. თავდამსხმელი ყვიროდა: "არ დაივიწყოთ ალეპო, არ დაივიწყოთ სირია, ალაჰ აკბარ! (დიდება ალაჰს)".
ცნობილი ადამიანის გარდაცვალება
2016 წელი ბევრს, ალბათ, ძალიან უსიამოვნოდ გაახსენდება, რადგან წელს უამრავი საზოგადოებისთვის საყვარელი ადამიანი გარდაიცვალა. მათ შორის მუსიკოსი დევიდ ბოუი, ამერიკელი მოკრივე მუჰამედ ალი, მუსიკოსი ლეონარდ კოენი, მსახიობი ალან რიკმანი. დაუღუპა კუბის ყოფილი ლიდერი, ფიდელ კასტრო.
ტერაქტები ევროპაში: ბრიუსელი, ნიცა, ბერლინი
22 მარტს ბელგიის დედაქალაქში ორი აფეთქება მოხდა. პირველი თავდასხმა ბრიუსელის აეროპორტში განხორციელდა, მეორე კი-ადგილობრივ მეტროსადგურში. ტერორისტული აქტის შედეგად 31 ადამიანი გარდაიცვალა, 261 კი დაშავდა. 14 ივლისს ფრანგულ ზღვისპირა ქალაქში ტუნისელმა ფრანგმა საბრძოლო მასალით დატვირთული სატვირთო მანქანით ხალხის მასაში შევარდა და თითქმის 2 კილომეტრი გაიარა. დაიღუპა 84 ადამიანი, მათ შორის ბავშვები. 12 ადამიანი დაიღუპა და 48 დაშავდა 20 დეკემბერს, ბერლინის ცენტრში, საშობაო ბაზრობაზე სატვირთო მანქანის შევარდნის შედეგად. სამივე შემთხვევაში ტერაქტზე პასუხისმგებლობა ISIS-მა აიღო.
ჯუნო იუპიტერის ორბიტაზე
NASA-ს კოსმოსური ხომალდი Juno იუპიტერის ორბიტაზე დაჯდა. მონაცემები ნასამ 5 ივლისს მიიღო. მისია 2011 წლის 5 აგვისტოს გაეშვა დედამიწიდან და იუპიტერის ორბიტაზე 2018 წლამდე დარჩება.
-
გადახედვახმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე ხმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე
-
გადახედვააშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა" აშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა"
-
გადახედვაირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება" ირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება"
-
გადახედვაესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის ესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვადიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა დიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა
-
გადახედვანინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ ნინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ
-
გადახედვალევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული ლევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში ანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში
-
გადახედვადარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული დარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული
-
გადახედვაიოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა იოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
-
გადახედვაწალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა წალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
-
გადახედვალევან იოსელიანი: არც მე და არც ერთ სახალხო დამცველს, ვინც საქართველოში ყოფილა, არავის შეუფასებია არჩევნების ლეგიტიმურობა ლევან იოსელიანი: არც მე და არც ერთ სახალხო დამცველს, ვინც საქართველოში ყოფილა, არავის შეუფასებია არჩევნების ლეგიტიმურობა
-
გადახედვასერგეი ლებედევი: ვიმედოვნებ, რომ საქართველო დსთ-ს დაუბრუნდება სერგეი ლებედევი: ვიმედოვნებ, რომ საქართველო დსთ-ს დაუბრუნდება
დისკუსია: კიდევ რა მოვლენებს დაუმატებდით ამ სიას?