2022 მსოფლიოსთვის განსაკუთრებული გამოწვევებით დატვირთული აღმოჩნდა. რუსეთმა ისვე გაამჟღავნა იმპერიალისტური მისწრაფებები და მეზობელ ქვეყანაში შეიჭრა. 24 თებერვლის შემდეგ, უკრაინა გახდა ადგილი, რომლისკენაც მთელი მსოფლიოს ყურადღებაა მიპყრობილი.

ომი, პროტესტი, თავისუფლებისთვის ბრძოლა, სანქციები, სოლიდარობა, ევროპული და ჩრდილოატლანტიკური გაფართოების გაგრძელება — ამ წელმა თითქმის ყველაფერი შეცვალა და შემოგვინახა კადრები, რომელთა დავიწყებაც ძალიან რთული იქნება. შევეცდებით, მოკლედ — 22 კადრით გაგახსენოთ წლის მთავარი მოვლენები.

"პრეზიდენტ ტუტ"

მარცხნიდან მარჯვნივ: პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსის მრჩეველი, პრემიერმინისტრი, პრეზიდენტი, ადმინისტრაციის უფროსი, ხალხის მსახურის ფრაქციის ხელმძღვანელი

ფოტო: კადრი ვიდეოდან

"პანიკის გარეშე, ძლიერები ვართ, ყველას დავამარცხებთ, რადგან უკრაინა ვართ!" — 24 თებერვალს, რუსეთის თავდასხმის შემდეგ, სწორედ ამ მიმართვით გამოჩნდა უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი, პიჯაკით და თეთრი მაისურით.

მე-2 დღეს, როცა რუსული პროპაგანდა ამტკიცებდა, რომ შეშინებულმა პრეზიდენტმა ქვეყანა დატოვა, ზელენსკი ისევ ვნახეთ, კიევის ცენტრალურ გამზირზე, ამჯერად ხაკისფერი სამოსში, აწ უკვე სიმბოლოდ ქცეული ფრაზით: "პრეზიდენტ ტუტ". მან მთელ მსოფლიოს უთხრა, რომ გუნდთან ერთად დედაქალაქშია და არსად წასვლას არ აპირებს.

"ჩვენ აქ ვართ. ჩვენ კიევში ვართ. ჩვენ ვიცავთ უკრაინას".

ომის მე-100 დღეს ზელენსკიმ კვლავ ჩაწერა ანალოგიური ვიდეო, ისევ კიევის ქუჩებში და იმავე ფრაზებით უთხრა ხალხს, რომ მათთანაა.

ტრიოს ქვეყნების განაცხადი ევროკავშირის წევრობაზე

უკრაინის პრეზიდენტი, პრემიერმინისტრი და პარლამენტის თავმჯდომარე, საქართველოს პრემიერმინისტრი და მოლდოვის პრეზიდენტი

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო 2022 წელი ასოცირებული ტრიოს ქვეყნებისთვის, რომლებმაც ევროკავშირში გაწევრიანების განაცხადი წარადგინეს.

უკრაინამ ევროკავშირის წევრობაზე განაცხადს ხელი 28 თებერვალს მოაწერა, მოლდოვამ და საქართველომ კი — 3 მარტს და ეს კადრებიც ისტორიული მნიშვნელობის გახდა.

ევროკომისიამ კანდიდატის სტატუსი მხოლოდ უკრაინას და მოლდოვას მიანიჭა, საქართველომ კი ევროპული პერსპექტივა და რეკომენდაციები მიიღო.

შინ ევროპისკენ

აქცია შინ ევროპისკენ

ფოტო: On.ge

20 ივნისს ქართველმა ხალხმა საკუთარი ევროპული არჩევანი პარლამენტთან დააფიქსირა — რუსთაველის გამზირზე, რომელიც პროტესტისა და თავისუფლების სიმბოლო არაერთხელ ყოფილა 100 000-ზე მეტი ადამიანი შეიკრიბა.

ევროპული პერსპექტივის დასაცავად აქციები ამის შემდეგაც არაერთხელ გაიმართა. გარდა ამისა, საქართველოს მოქალაქეებს რამდენჯერმე მოუწიათ იმის მტკიცება, რომ უკრაინას სოლიდარობას უცხადებდნენ და საქართველოს ხელისუფლების განცხადებები, მათ პოზიციას არ წარმოადგენდა.

მოლაპარაკებები...

მოლაპარაკებები რუსეთ-უკრაინას შორის

ფოტო: AFP

ომის პირველ თვეებში აქტიურად მიმდინარეობდა მოლაპარაკებები, თუმცა მნიშვნელოვანი შედეგი არ მოჰყოლია. ერთადერთი რაც ცხადად ვიხილეთ იყო ის, როგორ განსხვავდებოდა რუსეთისა და უკრაინის დელეგაცია ერთმანეთისგან და ეს კადრიც ამ სხვაობის სიმბოლოდ იქცა.

რუსეთმა არაერთხელ სცადა მოლაპარაკების ჩაშლა და უკრაინის პროვოცირება. საბოლოოდ, 4 ოქტომბერს უკრაინის პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საბჭოს გადაწყვეტილებას და ვლადიმერ პუტინთან მოლაპარაკებები ოფიციალურად გამორიცხა. უკრაინა ითხოვს, რუსეთმა დატოვოს მათი ტერიტორია და მხოლოდ შემდეგ დათანხმდებიან საუბარს.

ბუჩა — რუსეთის სისასტიკე

ქალის ხელი, რომელიც რუსმა ოკუპანტებმა მოკლეს ბუჩაში. 2022 წლის 2 აპრილი

ფოტო: REUTERS/Zohra Bensemra

ბუჩა, ირპენი, გოსტომელი — ქუჩაში მიტოვებული ცხედრები, დანგრეული და განადგურებული საცხოვრებლები, მასობრივი საფლავები. კადრები, რომლებიც გათავისუფლებულ ქალაქებში გადაიღეს მძიმე სანახავია.

განსაკუთრებით ემოციური იყო დაღუპული ქალის ხელი და ზელენსკის სახე ბუჩაში, რომელიც გამოხატავდა იმ სისასტიკეს, რაც რუსებმა ოკუპირებულ ქალაქებში ჩაიდინეს.

რუსი ჯარისკაცების დედებმა ეს უნდა ნახონ. ნახეთ, რა ნაძირლები გაზარდეთ. მკვლელები, მძარცველები, ჯალათები.

ზელენსკი ბუჩაზე

ფოტო: AFP

ომი ფოტოებში

რთულია მოკლედ ისაუბრო ომზე, რომელიც უკვე 10 თვეა გრძელდება და ათასობით ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა. იმის მიუხედავად, როგორ არ უნდა სცადოს რუსულმა პროპაგანდამ ისტორიის გადაწერა, მათი სისასტიკის კვალი ყოველთვის დარჩება უკრაინელების მეხსიერებაში და ჟურნალისტების გადაღებულ მძიმე კადრებზე.

რუსეთმა სამშობიარო და ბავშვთა საავადმყოფო დაბომბა

ფოტო: The Associated Press

ოჯახის წევრებს მარიუპოლის დაბომბვისას დაშავებული მცირეწლოვანი საავადმყოფოში მიჰყავთ — ექიმებმა ბავშვის გადარჩენა ვერ შეძლეს

ფოტო: Evgeniy Maloletka/AP Photo

განადგურებული ქალაქი ირპენი

ფოტო: Emilio Morenatti/AP Photo

41 წლის მამა ემშვიდობება თავის 5 წლის შვილს რკინიგზის სადგურზე

ფოტო: AP Photo/Emilio Morenatti

აღმოსავლეთ ევროპის ლიდერები კიევში

ფოტო: ვოლოდიმირ ზელენსკის ტვიტერიდან

დიდი ბრიტანეთის ყოფილი პრემიერმინისტრის, ბორის ჯონსონის ერთ-ერთი ვიზიტი და გასეირნება დედაქალაქში

ფოტო: უკრაინის პრეზიდენტის ადმინისტრაცი

კადრებში, რომლებშიც ჩანს, როგორ დატოვეს უკრაინელმა მებრძოლებმა აზოვსტალი და რა ემოციებით დაბრუნდა მათი ნაწილი ტყვეობიდან

ფოტო: AP Photo/Alexei Alexandrov

ფოტო: SBU

რუსული სარაკეტო შეტევების გამო ელექტროენერგიის გარეშე დარჩენილი დედაქალაქი

ფოტო: Hannibal Hanschke / EPA / Scanpix / LETA

ზელენსკი გათავისუფლებულ ხერსონში

ფოტო: უკრაინის პრეზიდენტის ადმინისტრაცია

NATO-ს გაფართოება

ომით რუსეთმა მიიღო ის, რა "მიზეზითაც" ომი დაიწყო –— ნატოს გაფართოება. ფინეთმა და შვედეთმა 2022 წლის 18 მაისი ერთდროულად გადასცეს გენერალურ მდივანს, იენს სტოლტენბერგს ოფიციალური განაცხადი.

NATO-ში გაწევრიანების განაცხადს ხელი მოაწერა უკრაინის პრეზიდენტმაც. სწორედ ამ ნაბიჯით უპასუხა მან კრემლს უკრაინის 4 რეგიონის ანექსიის გამოცხადებაზე.

უკრაინის პრეზიდენტი, პრემიერმინისტრი და პარლამენტის თავმჯდომარე

ფოტო: უკრაინის პრეზიდენტის ადმინისტრაცია

"ქალი, ცხოვრება, თავისუფლება"

წელს მნიშვნელოვანი მოვლენები განვითარდა ირანშიც — 22 წლის ქალის, მაჰსა ამინის დაღუპვას მასშტაბური პროტესტი მოჰყვა. ის ე.წ. მორალის პოლიციამ "ჰიჯაბის ტარების წესის დარღვევისთვის" დააპატიმრა და ფიზიკურად გაუსწორდა. მაჰსა მიღებული დაზიანებებით საავადმყოფოში გარდაიცვალა.

პროტესტმა მთელი ქვეყანა, ყველა ქალაქი და პროვინცია მოიცვა. ქალები საჯაროდ იხსნიდნენ და წვავდნენ ჰიჯაბებს, იჭრიდნენ თმას და ანადგურებდნენ უზენაესი ლიდერის, აიათოლა ალი ხამეინის ფოტოებს.

ირანში გამართულ აქციაზე აქტივისტი თმას იჭრის

ფოტო: YASIN AKGUL/AFP or licensors

აქციების დრო მოკლეს, სულ მცირე, 475 ადამიანი, 18 240-ზე მეტი კი დააკავეს. არსებული ინფორმაციით, დაიღუპა 61 სამართალდამცავი.

ელიზაბეთ II-დან ჩარლზ III-მდე

2022 წლის 8 სექტემბერს დედოფალი ელიზაბეთ II გარდაიცვალა. ტახტზე კი მისი შვილი ჩარლზი ავიდა.

პირველ ფოტოზე ხედავთ დედოფლის ბოლო კადრს, რომელიც მან გარდაცვალებამდე რამდენიმე დღით ადრე, მაშინდელ ახალ პრემიერმინისტრთან, ლიზ ტრასთან გადაიღო. ტრასი ყველაზე მოკლევადიანი პრემიერი იყო დიდი ბრიტანეთის ისტორიაში. მეორე კადრზე კი ჩარლზი უკვე მონარქის როლშია.

დედოფალი ელიზაბეთისა და ლიზ თრასის შეხვედრა

ფოტო: EPA

მეფე ჩარლზ III-მ ფიცს ხელი მოაწერა

ფოტო: Victoria Jones/Pool Photo via AP

ბონუსი

წლის მთავარი 22 პოლიტიკური კადრი უკვე გაჩვენეთ, მაგრამ გვერდს ვერ ავუვლით მსოფლიო ჩემპიონატს, რომელიც მრავალმხრივ განხილვადი თემა იყო. პირველი მიზეზი ჩემპიონატის კატარში ჩატარება გახდა, მეორე კი განსაკუთრებით მოულოდნელი შედეგები — გამარჯვება და მარცხი.

თუმცა, მთავარი, რასაც ყველა ელოდებოდა, შეძლებდა თუ არა არგენტინა და ლიონელ მესი დიდი ხნის ოცნების ასრულებას და მსოფლიო ჩემპიონის ტიტულის მიღებას. ასეც მოხდა.

არგენტინის ნაკრები მსოფლიო ჩემპიონატზე გამარჯვებას ზეიმობს

ფოტო: Jabin Botsford/The Washington Post/Getty Images

ბუენოს აირესში მოქალაქეები ზეიმობენ მსოფლიო ჩემპიონატზე არგენტინის ნაკრების გამარჯვებას

ფოტო: Rodrigo Abd/AP


არსებობს კიდევ ასეულობით კადრი, რომელიც 2022 წლის მოვლენებს ისტორიას შემოუნახავს.