სებასტიაო სალგადო — კაცი, რომელმაც მარტომ იხსნა ამაზონის ტყე გაუდაბნოებისგან
ფოტო: Getty Images
როდესაც ფოტოგრაფია ხელოვნების საზღვრებს სცდება და ეთიკურ პრაქტიკად იქცევა, ისეთი ადამიანები ჩნდებიან, როგორიც სებასტიაო სალგადო იყო. ბრაზილიელი დოკუმენტური ფოტოგრაფი, რომელიც ათწლეულების განმავლობაში აღწერდა ადამიანურ ტრაგედიებსა და სიდიადეს მსოფლიოს ყველაზე მიტოვებულ კუთხეებში, ბოლოს მიხვდა, რომ თავად ბუნება იყო ის მთავარი სუბიექტი, რომელსაც დაცვა სჭირდებოდა. მისმა ობიექტივმა ფოკუსი ადამიანიდან გარემოზე გადაიტანა და ამ გადაწყვეტილებამ მისი დარჩენილი ცხოვრება სრულად განსაზღვრა.
სალგადო ეკონომისტად იწყებდა კარიერას, როცა ევროპაში მუშაობისას, შემთხვევით აღმოჩნდა ფოტოგრაფიის წიაღში და იქ სამუდამოდ დარჩა. 1980-იანი წლების მიწურულს უკვე მთელმა მსოფლიომ იცოდა მისი სახელი. მისმა შავ-თეთრმა ფოტოებმა — რომლებიც ასახავდნენ მუშებს, ლტოლვილებს, შიმშილის პირას მყოფებს — მაყურებელს არამხოლოდ ადამიანებზე აფიქრებდა, არამედ მათ აიძულებდა იმ ისტორიებისა და ადგილების დანახვას, რომლებსაც ხშირად გავურბივართ.
სებასტიაო სალგადოს ფოტოგრაფია
სებასტიაო სალგადოს ფოტოგრაფია
სებასტიაო სალგადოს ფოტოგრაფია
სებასტიაო სალგადოს ფოტოგრაფია
ფოტო: Sebastiao Salgado
მაგრამ ყველაფერი 1990-იანებში შეიცვალა, როცა სალგადო საკუთარ მშობლიურ სოფელში, ბრაზილიაში, მინას-ჟერაისის რეგიონში დაბრუნდა. ოდესღაც მწვანე და სიცოცხლით სავსე მიწა მაშინ მკვდარ უდაბნოს ჰგავდა. ეს აღმოჩენა მისთვის მძიმე ეკოლოგიური შოკი იყო, რამაც განაპირობა მისი გადაწყვეტილება, სიცოცხლე ბუნებაზე ზრუნვისთვის მიეძღვნა.
სალგადოს სოფელი 1998 წელს
ფოტო: Getty Images
1998 წელს, მეუღლესთან, ლელია დელუიზ ვანიკთან ერთად სალგადომ დააარსა გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაცია Instituto Terra. მათი მთავარი მისია ერთი შეხედვით მარტივი იყო: განადგურებული ატლანტიკური ტყის აღდგენა, რომელიც საუკუნეების განმავლობაში ბრაზილიის ეკონომიკურ საჭიროებებს შეეწირა. წყვილმა, კერძო საკუთრებაში არსებული მშრალი და ეროზირებული მიწა ნელ-ნელა გადააქცია სიცოცხლის წყაროდ. იქ, სადაც მიწა აღარ სუნთქავდა, დღეს 2.5 მილიონზე მეტი ხე დგას და ასეულობით სახეობის ცხოველის, ფრინველისა და მწერისათვის საცხოვრებელი გარემოა. იმ ტერიტორიაზე, სადაც ოდესღაც ბზარებიანი, დახეთქილი მიწაღა იყო დარჩენილი, ახლა საოცარი ეკოსისტემა შეიქმნა, ისე, თითქოს ადამიანს მასზე კვალი არც დაუჩნევია.
სებასტიაო სალგადო და მისი ცოლი, ლეილა
ფოტო: Getty Images
სალგადოსთვის ბუნების აღდგენა არასდროს ყოფილა განცალკევებული გეგმა — ეს იყო იმავე სამართლის ძიების გზა, რომელსაც ფოტოკამერით მთელი ცხოვრება ცდილობდა. ტყის გაშენების პარალელურად, მან თავისი ფოტოობიექტივიც მიმართა ეკოსისტემებისკენ და შექმნა პროექტები "Genesis", მოგვიანებით კი "Amazônia", რომლებშიც არა მხოლოდ პლანეტის ჯერ კიდევ დაუნგრეველი კუთხეებია ასახული, არამედ მათ გვერდით მცხოვრები, ხშირად გაუგებარი და მარგინალიზებული ხალხიც. ეს უკვე აღარ იყო ტრაგედიის გადმოცემა — ეს იყო მოწოდება, რომ ჯერ კიდევ გვაქვს შანსი გადავარჩინოთ ის, რაც გადარჩენად ღირს.
ფოტო: Getty Images
სებასტიანო სალგადო გარდაიცვალა 2025 წლის მაისში, 81 წლის ასაკში, თუმცა მან დაგვიტოვა არა მხოლოდ შთამბეჭდავი ფოტოარქივი, არამედ ცოცხალი ტყე, რომელიც დღესაც იზრდება. იმ დროს, როცა მსოფლიოს უდიდესი ნაწილისთვის ეკოლოგიური საკითხები პოლიტიკური ლოზუნგია, სალგადო იყო კაცი, რომელმაც რეალურად შეცვალა ლანდშაფტი — კამერით, ბარითა და ხის ნერგებით.
-
სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა
გადახედვა
-
ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი
-
კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა
გადახედვა
-
სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით
გადახედვა
-
ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ! ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ!
გადახედვა
-
დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკმა 2025 წელს 53 პარტნიორ ორგანიზაციასთან ერთად განათლების შესაძლებლობები 300 000-ზე მეტი ბენეფიციარისთვის შექმნა საქართველოს ბანკმა 2025 წელს 53 პარტნიორ ორგანიზაციასთან ერთად განათლების შესაძლებლობები 300 000-ზე მეტი ბენეფიციარისთვის შექმნა
-
დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს" დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს"
გადახედვა
-
IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს
გადახედვა
-
მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას" მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას"
გადახედვა
-
კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს
გადახედვა
-
ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა
გადახედვა
-
სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება
-
ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი" ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი"
გადახედვა
-
ისრაელის ევროვიზიაზე დაშვების გამო, ოთხი ქვეყანა კონკურსს ტოვებს ისრაელის ევროვიზიაზე დაშვების გამო, ოთხი ქვეყანა კონკურსს ტოვებს
გადახედვა
-
TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის
გადახედვა
-
თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს
-
საქართველოს ბანკის პარტნიორმა კომპანია აგროჰაბმა ქუთაისში ახალი ფილიალი გახსნა საქართველოს ბანკის პარტნიორმა კომპანია აგროჰაბმა ქუთაისში ახალი ფილიალი გახსნა
-
ჩეჩნეთში, "გროზნო სითის" ცათამბჯენში აფეთქება მოხდა ჩეჩნეთში, "გროზნო სითის" ცათამბჯენში აფეთქება მოხდა
გადახედვა
-
გურამ მაჭარაშვილი: BBC-ის მიერ გავრცელებულ ამ მოკლე ტყუილს საერთოდ არანაირი ფეხები არ აქვს გურამ მაჭარაშვილი: BBC-ის მიერ გავრცელებულ ამ მოკლე ტყუილს საერთოდ არანაირი ფეხები არ აქვს
გადახედვა
კომენტარები