NASA-მ 1284 ახალი პლანეტის აღმოჩენა დაადასტურა
ფოტო: NASA
2009 წლის მაისში NASA-მ ახალი კოსმოსური მისია Kepler დაიწყო, რომლის ერთადერთი მიზანი დედამიწის მსგავსი პლანეტების აღმოჩენაა.
სხვა მსგავსი პროექტების ფარგლებში, მზის სისტემის გარეთ, ბევრი პლანეტაა აღმოჩენილი. თუმცა, აღნიშნული პლანეტები ძირითადად იუპიტერის ზომის ან მასზე დიდი ობიექტები არიან. Kepler-ის საშუალებით კი ასტრონომები მხოლოდ ისეთ პლანეტებს ეძებენ, რომელზეც დედამიწის მსგავსი პირობებია და შესაბამისად სიცოცხლისთვის საჭირო გარემოა.
პლანეტების აღმოსაჩენად მეცნიერები ე.წ. ტრანზიტის მეთოდს იყენებენ. როდესაც პლანეტა თავის ვარსკვლავს ჩაუვლის, მისგან მომავალი სინათლის მცირე ნაწილს ბლოკავს. ასეთ ბლოკებს ასტრონომები აკვირდებიან და თუ რამდენჯერმე დააფიქსირეს, ეს ნიშნავს, რომ ახალი პლანეტა აღმოაჩინეს.
სიკაშკაშის ცვლილებების მიხედვით შესაძლებელია ახლად აღმოჩენილი ციური სხეულის ზომის განსაზღვრაც. ვარსკვლავის დისკზე პლანეტის ჩავლის ტემპის მიხედვით მისი ორბიტის სიგრძისა და ზედაპირის ტემპერატურის მიახლოებითი გამოთვლაც ხერხდება. ამ პარამეტრების მიღების შემდეგ ასტრონომები ასკვნიან, შესაძლებელია თუ არა ამ ობიექტზე არსებობდეს სიცოცხლე ან მისთვის საჭირო პირობები.
რა არის პლანეტა?
საერთაშორისო ასტრონომიული კავშირის დადგენილებით, პლანეტის სტატუსის მისაღებად, ციური სხეული უნდა აკმაყოფილებდეს სამ კრიტერიუმს:
- უნდა ბრუნავდეს ვარსკვლავის გარშემო
- ჰქონდეს ჰიდროსტატიკური წონასწორობისთვის საჭირო მასა
- ჰქონდეს გასუფთავებული გარემო - ანუ საკუთარ ორბიტალურ ზონაში უნდა იყოს გრავიტაციული დომინანტი.
ამ მეთოდის გამოყენებით 2015 წლის ივლისში Kepler-ის მისიაზე მომუშავე მეცნიერებმა შექმნეს კანდიდატი ობიექტების კატალოგი, რომელშიც 4 302 პოტენციური პლანეტა შევიდა.
გუშინ, 10 მაისს, გამართულ პრესკონფერენციაზე ასტრონომებმა პოლ ჰერცმა, თიმოთი მორტონმა, ნატალი ბატალამ და ჩარლი სობეკმა ახალი მონაცემები წარადგინეს. მათი გუნდი ზემოაღნიშნულ 4 302 პოტენციურ პლანეტას დააკვირდა და აღმოაჩინა, რომ მათგან 1 284 ობიექტს 99%-ის სიზუსტით შეიძლება მიენიჭოს პლანეტის სტატუსი. კატალოგის სხვა 1 327 წევრი დიდი ალბათობით პლანეტები არ არიან, მაგრამ მათზე დაკვირვება გაგრძელდება და შესაძლებელია რამდენიმე მათგანს სტატუსი შეეცვალოს. დანარჩენი 707 ობიექტი კი სხვა სახის ასტროფიზიკური მოვლენა და ობიექტია.
"Kepler-ის გაშვებამდე არ ვიცოდით მზის სისტემის გარეთ პლანეტების არსებობა იშვიათობა იყო თუ ჩვეულებრივი ამბავი. ახლა კი ვიცით, რომ სავარაუდოდ, ჩვენს გალაქტიკაში იმაზე მეტი პლანეტაა, ვიდრე ვარსკვლავი," განაცხადა NASA-ს ასტროფიზიკის განყოფილების უფროსმა, პოლ ჰერცმა.
ახალი 1 284 პლანეტიდან 550 შეიძლება დედამიწის მსგავსი მყარი პლანეტა იყოს. ამათგან ცხრა კი თავიანთი ვარსკვლავის გარშემო ე.წ. სასიცოცხლო ზონაში ბრუნავს. ასეთი ორბიტის მქონე პლანეტებზე ზედაპირის ტემპერატურა იმ დონეზეა, რომ წყლის თხევად ფორმაში არსებობაა შესაძლებელი.
მზის სისტემის გარეთ დაახლოებით 5 ათასი პლანეტაა აღმოჩენილი, მათგან 2 325 Kepler-ის მისიის მიერაა აღმოჩენილი. 2009 წლიდან - დღემდე, მისია 150 ათასი ვარსკვლავის ზონას აკვირდებოდა, გალაქტიკის მხოლოდ ერთ პატარა ნაწილში.
2018 წელს NASA ახალ მისიას გაუშვებს - Transiting Exoplanet Survey Satelite 200 ათასი ახლომდებარე ვარსკვლავის ზონას დააკვირდება და დედამიწისა და სუპერ-დედამიწის ზომის პლანეტების აღმოჩენას ეცდება.
-
"ყველას დავუძახებთ, ყველას დავუსვამთ კითხვებს და ყველამ უნდა გაგვცეს პასუხი" — ირაკლი კობახიძე სურსათის ფასებზე "ყველას დავუძახებთ, ყველას დავუსვამთ კითხვებს და ყველამ უნდა გაგვცეს პასუხი" — ირაკლი კობახიძე სურსათის ფასებზე
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები სტუდენტებისთვის საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები სტუდენტებისთვის
-
მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის სიღრმეში ასობით ახალი ორგანიზმი აღმოაჩინეს მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის სიღრმეში ასობით ახალი ორგანიზმი აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
S&P Global: თიბისი ხელოვნური ინტელექტის განვითარებით წამყვან ევროპულ ბანკებს შორისაა S&P Global: თიბისი ხელოვნური ინტელექტის განვითარებით წამყვან ევროპულ ბანკებს შორისაა
-
მსოფლიოში მომხდარი მნიშვნელოვანი ამბები — Stranger Things-ის დაწყებიდან დღემდე მსოფლიოში მომხდარი მნიშვნელოვანი ამბები — Stranger Things-ის დაწყებიდან დღემდე
გადახედვა
-
STEM ოლიმპიადის მონაწილეებისთვის საკონსულტაციო შეხვედრები იწყება – საქართველოს ბანკი, განათლების მთავარი მხარდამჭერი STEM ოლიმპიადის მონაწილეებისთვის საკონსულტაციო შეხვედრები იწყება – საქართველოს ბანკი, განათლების მთავარი მხარდამჭერი
-
ფაშინიანი ეკლესიის მიერ მართული ტელეარხ "შოღაკატს" ხურავს ფაშინიანი ეკლესიის მიერ მართული ტელეარხ "შოღაკატს" ხურავს
გადახედვა
-
ტროტუარზე დგომის საქმეზე სასამართლოში დაბარებული მოქალაქეების ნაწილის სასამართლო პროცესები 2026 წლის იანვარში გადაიდო ტროტუარზე დგომის საქმეზე სასამართლოში დაბარებული მოქალაქეების ნაწილის სასამართლო პროცესები 2026 წლის იანვარში გადაიდო
გადახედვა
-
კახა კალაძე: სასურსათო პროდუქტებზე ფასების რეგულირება ძალიან მნიშვნელოვანია კახა კალაძე: სასურსათო პროდუქტებზე ფასების რეგულირება ძალიან მნიშვნელოვანია
გადახედვა
-
ყველა საახალწლო ჩანაფიქრი ჯადოსნურია | ჩაიფიქრე და იმოქმედე — მეტროპოლის საახალწლო კამპანია ყველა საახალწლო ჩანაფიქრი ჯადოსნურია | ჩაიფიქრე და იმოქმედე — მეტროპოლის საახალწლო კამპანია
-
ათეა-ს პრეზიდენტად კვლავ კახა კალაძე აირჩიეს ათეა-ს პრეზიდენტად კვლავ კახა კალაძე აირჩიეს
გადახედვა
-
გახარიას პარტია სასურსათო ფასებთან დაკავშირებულ საპარლამენტო კომისიის მუშაობაში ჩაერთვება გახარიას პარტია სასურსათო ფასებთან დაკავშირებულ საპარლამენტო კომისიის მუშაობაში ჩაერთვება
გადახედვა
-
ათწლეულები თეგეტასთან ერთად — კომპანიამ 195 თანამშრომელი საზეიმო ღონისძიებაზე დააჯილდოვა ათწლეულები თეგეტასთან ერთად — კომპანიამ 195 თანამშრომელი საზეიმო ღონისძიებაზე დააჯილდოვა
-
სახლი 71 ახალ სამშენებლო პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია სახლი 71 ახალ სამშენებლო პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია
-
არჩილ გორდულაძე: ღარიბაშვილი, ლილუაშვილი და სხვები თურმე საკუთარ ჯიბეზე უფრო ზრუნავდნენ არჩილ გორდულაძე: ღარიბაშვილი, ლილუაშვილი და სხვები თურმე საკუთარ ჯიბეზე უფრო ზრუნავდნენ
გადახედვა
-
როგორ ვმართოთ რისკები ინვესტირებისას — მარტივად როგორ ვმართოთ რისკები ინვესტირებისას — მარტივად
-
პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა
გადახედვა
-
რა იცვლება შინაური ცხოველების მეპატრონეებისთვის 2026 წლის იანვრიდან რა იცვლება შინაური ცხოველების მეპატრონეებისთვის 2026 წლის იანვრიდან
გადახედვა
-
გადაარჩენს ყურძნის 12 მარცვალი თქვენს ახალ წელს? გადაარჩენს ყურძნის 12 მარცვალი თქვენს ახალ წელს?
გადახედვა
-
ჩინეთში რობოტების სკოლა გახსნეს, რომელშიც მათ სახლის საქმეებს ასწავლიან ჩინეთში რობოტების სკოლა გახსნეს, რომელშიც მათ სახლის საქმეებს ასწავლიან
გადახედვა

დისკუსია: თქვენი აზრით, არსებობს სიცოცხლე სხვა პლანეტებზე?