ნეირომეცნიერები: ლეონარდო და ვინჩი ნახატებს სხვადასხვა განზომილებაში ქმნიდა
რენესანსის ხელოვნების ანალიზის მიხედვით, ლეონარდო და ვინჩის შესაძლოა ექსოტროპია ჰქონოდა, რაც სიელმეს ნიშნავს. ეს დაავადება შეიძლება მიზეზი იყოს იმისა, თუ როგორ ხატავდა ხელოვანი 2-3 განზომილებიან სივრცეში ერთდროულად.
და ვინჩი ამ საკითხში მარტო არ არის. იგივე ხერხს ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო გაუმიზნებლად მიმართავდნენ რემბრანდტი და პიკასო.
კვლევა
ლონდონის უნივერსიტეტის პროფესორმა, კრისტოფერ ტაილერმა რენესანსის ხელოვნების ექვს ნამუშევარი შეისწავლა, რაც ასევე მოიცავდა ლეონარდოს ნახატებსაც. მისი შემოქმედების შემხედვარე მან ნახატებთან ის ტექნიკა გამოიყენა, რასაც ოფთალმოლოგები საკუთარ პაციენტებთან იყენებენ. სწორედ აქ დაადგინა პროფესორმა, რომ ხელოვანი ელამი იყო.
როგორ დაეხმარა ლეონარდო და ვინჩის მხატვრობაში სიელმე?
შირა რობინსი, რომელიც კალიფორნიის უნივერსიტეტის ოფთალმოლოგიის პროფესორია, ამ პროექტში ჩართული არ იყო, თუმცა The Washington Post-თან აღნიშნა, თუ როგორ აღიქვამენ ელამი ადამიანები სამყაროს:
"ზოგჯერ ისინი მხოლოდ ცალ თვალს იყენებენ... მათ უვითარდებათ სხვა სიგნალები, რითიც სრულიად სხვაგვარად აღიქვამენ სამყაროს, მისი სინათლისა და ჩრდილების მონაცვლეობას. ადამიანები, რომლებსაც ორივე თვალი ჯანმრთელი აქვთ, ამას ვერ აფასებენ, რადგან ასე უბრალოდ ვერ ხედავენ".
რობინსი ეთანხმება იმას, რომ თუ ნახატები აკურატულადაა შესწავლილი, მაშინ ლეონარდოს მართლაც ექსოთროპია სჭირდა. სწორედ ეს ეხმარებოდა მხატვარს ფოკუსირებასა და კონცენტრაციაში. როგორც ტაილერი ასკვნის, და ვინჩის თავისივე ნებითვე შეეძლო სამყაროს 2-განზომილებიანი ან 3-განზომილებიანი სივრციდან აღქმა. ეს კი, ალბათ, მხატვრის სუპერძალადაც შეიძლება ჩაითვალოს.
ეს იმას ნიშნავს, რომ და ვინჩი ელამი რომ არ ყოფილიყო, გენიალურ ნახატებს ვერ შექმნიდა?
არანაირად. ადამიანები, რომლებსაც ექსოთროპია სჭირთ, ძირითადად, სამყაროს აღსაქმელად ერთ თვალს იყენებენ, რაც მათ სიღრმისეულ აღქმაში ხელს უშლის. თუმცა ლეონარდო და ვინჩიმ ეს სინდრომი სწორედ იმისთვის გამოიყენა, რომ უკეთესად გაეგო, როგორ გადაეყვანა სამ-განზომილებიანი სივრცის ობიექტები ორ-განზომილებიან სივრცეში - ტილოზე. შესაძლოა, ეს იყოს მიზეზი მისი გენიალური და უნიკალური შუქ-ჩრდილებისა, რომელიც ყველა ნახატს თან სდევს.
და ვინჩი, ხელოვანის გარდა, გამომგონებელიც იყო. მას დიდი წვლილი აქვს შეტანილი საფრენი აპარატების შექმნაში, რაზეც ზეგავლენა მისი მხედველობის პრობლემას სრულიად არ ჰქონია.
როგორ ვასკვნით ამას? ის ხომ 500 წლის წინ გარდაიცვალა?
ხანდახან, ფრთხილად უნდა ვიყოთ, სანამ რამდენიმე საუკუნის წინ მცხოვრებ ადამიანზე ვისაუბრებთ. ამ შემთხვევაში, ამ ყველაფერს ერთი პრობლემა ემატება, ის, რომ ნახატები, რომლებზეც წესით ლეონარდო და ვინჩია, ზუსტი შეიძლება არც იყოს. ანუ მეცნიერებმა ზუსტად არ იციან, და ვინჩი როგორ გამოიყურებოდა.
მაგალითად, ერთ-ერთი ქანდაკება, რომელიც იტალიელ მხატვარს, ანდრეა დელ ვეროკიოს ეკუთვნის, წესით ახალგაზრდა ლეონარდო და ვინჩისაა. თუმცა, რეალურად ყოველი სურათი მის შემდეგ მტკიცებაზეა აგებული: "სული ხელოვანის მკლავს მეგზურობას უწევს, სწორედ ასე გამოხატავს იგი საკუთარ თავს ყველაზე კარგად".
ტაილერი ამბობს, რომ პორტრეტები, რომლებიც და ვინჩის დახატულია, ძალიან ჰგავს იმ ნახატებს, სადაც წესით თვითონაა გამოსახული. ძირითადად, მსგავსებები სახის ნაკვთებსა და თმაში შეინიშნება. ეს უფრო არეალურებს იმ იდეას, რომ ხელოვანმა თავისივე გარეგნობა მის ნამუშევრებში გამოიყენა, მხედველობის პრობლემასთან ერთად.
ლეონარდო და ვინჩი, ისტორიის მანძილზე კვლავ ერთ-ერთ ცენტრალურ ფიგურად რჩება. თუ მას ექსოტროპია ჰქონდა, ეს მხოლოდ მისივე ნიჭისთვის იყო მომგებიანი.
-
გადახედვაკინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი კინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი
-
გადახედვაGPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა GPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა
-
გადახედვასააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს სააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს
-
გადახედვაშესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს შესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს
-
გადახედვაკვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ კვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ
-
გადახედვალაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო ლაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო
-
გადახედვალავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია" ლავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია"
-
გადახედვადეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე დეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე
-
გადახედვავახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება ვახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება
-
გადახედვახაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით ხაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით
-
გადახედვაოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2 ოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2
-
გადახედვაახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება ახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება
-
-
გადახედვატაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს ტაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს
-
გადახედვარატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები რატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები
-
გადახედვასაფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია საფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია
-
გადახედვაოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI ოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI
-
გადახედვასადგური, რომელსაც ჩინეთის მთავრობა აშენებს, ინტერნეტმა ჰიგიენურ საფენს მიამსგავსა სადგური, რომელსაც ჩინეთის მთავრობა აშენებს, ინტერნეტმა ჰიგიენურ საფენს მიამსგავსა
-
გადახედვაპარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა პარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა
-
გადახედვამოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით მოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით
-
გადახედვაევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე ევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე
კომენტარები