საქართველოში მცხოვრებ ეთნიკურ აზერბაიჯანელებში დღემდე მყარად არის გავრცელებული გენდერული სტერეოტიპი, რომ ქალის ერთადერთი ფუნქცია გათხოვება და შვილების გაჩენაა, ოჯახის რჩენის მისია და შესაბამისად, კარიერის გაკეთების უფლება კი მხოლოდ მამაკაცებს აქვთ. ამ მოსაზრებას ბევრი ქალიც ეთანხმება. თუმცა, არიან ისეთებიც, ვინც საზოგადოებაში მყარად ფესვგადგმულ სტერეოტიპებს ამსხვრევენ და ოჯახს განათლებას და ბიზნესსაქმიანობასაც უთავსებენ.

ერთ-ერთი მათგანია 54 წლის ირადა იბრაჰიმოვა. ის მარნეულში ცხოვრობს და “მწვანე კაფეს” დირექტორია. ირადამ ბაქოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი 1987 წელს დაამთავრა. პროფესიით მათემატიკოსია. 2006 წელს ბაქოში, ერთ-ერთ საცხობში ადმინისტრატორად მუშაობდა. სწორედ მაშინ გადაწყვიტა, რომ სამშობლოში დაბრუნდებოდა და მარნეულში პატარა საკონდიტროსაც გახსნიდა. “თანხა არ მქონდა. 2016 წელს პროექტი დავწერე, გრანტის სახით 5000 ლარი ავიღე და ოცნება ავისრულე - საკონდიტრო გავხსენი,” - იხსენებს ირადა.

მას ორი შვილი ჰყავს. ამბობს, რომ ქალისთვის ბიზნესის მართვა ადვილი არ არის: “ოჯახშიც ძალიან ბევრი საქმეა და როგორც წესი, ამ ყველაფერს ქალები აკეთებენ. ამას ბიზნესიც თუ ემატება, საქმე კიდევ უფრო რთულდება. ამ დროს მამაკაცის მხარდაჭერა და თანადგომა აუცილებელია. ჩემი მეუღლე ყოველთვის ძალიან მეხმარებოდა. ყველა ქალს უნდა ჰქონდეს განათლება და ჰყავდეს ისეთი მეუღლე, რომელიც დაეხმარება. ტრადიციულ საზოგადოებაში, სადაც ოჯახში ქალის როლის შესახებ ბევრი სტერეოტიპია დამკვიდრებული, ქალისთვის ოჯახის და ბიზნესის შეთავსება ძალიან რთულია, მაგრამ არა შეუძლებელი. ქალებს ამ სირთულის გადალახვა შეუძლიათ. განსაკუთრებით მაშინ, თუ მათ ოჯახის წევრი მამაკაცები მხარს დაუჭერენ.”

რენა ბაბაევა ბოლნისელია. რუსეთში უმაღლესი განათლების მიღების შემდეგ ისიც საქართველოში დაბრუნდა და მარნეულის სასურსათო ქარხანაში დაიწყო მუშაობა. ბევრ პოზიციაზე მუშაობდა: იყო ბუღალტერიც და გაყიდვების მენეჯერიც. 2008 წლიდან მოყოლებული ის შპს “აგროსისტემების” დირექტორია.

რენა მიიჩნევს, რომ თუ ქალი მოინდომებს, აუცილებლად მიაღწევს წარმატებას: “10 წელია, დირექტორი ვარ. ოჯახს და სამსახურს ერთმანეთს კარგად ვუთავსებ. შვილებიც მყავს და შვილიშვილებიც. დღემდე არც ოჯახისთვის მომიკლია ყურადღება და არც საქმისთვის. მონდომების შემთხვევაში ქალს ყველაფრის მიღწევა შეუძლია. ყველა ქალს უნდა ჰქონდეს განათლება. განათლებული ქალი აუცილებლად მიაღწევს წარმატებას.”

რენა ამბობს, რომ ქალებს აუცილებლად სჭირდებათ მამაკაცების მხარდაჭერა: “მე და ჩემი მეუღლე წლებია ერთმანეთის მხარდამხარ ვმუშაობთ. როცა წყვილს შორის ნდობა არის, იქ არ შეიძლება იყოს პრობლემა. აუცილებელია, რომ მამაკაცებმა ცოლებს მხარი დაუჭირონ.”

23 წლის რანა აჯალოვა ენების შემსწავლელი ცენტრის დამფუძნებელი და დირექტორია. მან საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი დაამთავრა და ბიზნესის ადმინისტრირებას დაეუფლა. ახლა ევროპათმცოდნეობაზე სწავლობს. ამბობს, რომ ენების შემსწავლელი ცენტრის გახსნაზე ჯერ კიდევ სტუდენტობისას ოცნებობდა. ახლა ცენტრს უფროს დასთან ერთად მართავს.

“ჩვენი ახალგაზრული ასაკის გამო არავის სჯეროდა, რომ ცენტრის გახსნას შევძლებდით. ყველაფერი თვითონ ადამიანზეა დამოკიდებული. თუ ქალს რაიმეს მიღწევა უნდა, აუცილებლად უნდა სცადოს. მე და ჩემმა დამ ვიცოდით, რისი გაკეთებაც გვინდოდა და სურვილი რომ აგვესრულებინა, ამისთვის ბევრი ვიშრომეთ. სასურველ შედეგს რომ მიაღწიო, ამისთვის უნდა ისწავლო და ბევრი იმუშავო. ახალი ცოდნის და უნარების შეძენას საკუთარ თავზე მუდმივი მუშაობა სჭირდება, მუდმივი მუშაობით კი წარმატების მიღწევაც შეიძლება.”