ბენჯამინ ფრიკი: საქართველო კვლავ ძალიან გაურკვეველ ადგილზე იმყოფება
ფოტო: Tatum Vayavananda
ვაშინგტონის მსოფლიო პოლიტიკის ინსტიტუტში (IWP), ამავე ასპირანტურის კურსდამთავრებულმა ბენჯამინ ფრიკმა წაიკითხა ლექცია სათაურით: "საქართველო ისტორიის გზაჯვარედინზე - გაურკვეველი მომავალი". ბენჯამინ ფრიკი, კონრად ადენაუერის სახელობის ფონდის სამხრეთ კავკასიის რეგიონული პროგრამის მეცნიერი თანამშრომელია და ამჟამად, ამ ორგანიზაციის თბილისის ოფისში მუშაობს.
ლექციის თემა: რას მიაღწია საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდგომი პერიოდის განმავლობაში საქართველომ, რა ვერ შეძლო, რომელ გზაჯვარედინზე იმყოფება და არსებულ გეოპოლიტიკურ გარემოში როგორი არჩევანის გაკეთება მოუწევს.
ბენჯამინ ფრიკი:
"საქართველოს დღევანდელ მდგომარეობას თუ შევხედავთ, დავინახავთ რომ ის კვლავ ძალიან გაურკვეველ ადგილზე იმყოფება. გასულ წლებში, საქართველომ დიდი ცვლილებების გზა გამოიარა და ახლა იმ ისტორიული მონაკვეთის მიმოხილვა მინდა შემოგთავაზოთ, რომელმაც დღევანდელ დღემდე მოგვიყვანა"
ბენჯამინ ფრიკმა მიმოიხილა რეგიონის პოლიტიკური ვითარება და აღნიშნა, რომ საქართველოს რეგიონში გამორჩეული ადგილი უკავია.
"საქართველო რეგიონში თავისთავად ერთადერთი ადგილია, რომელმაც დასავლეთისთვის, ევროპისთვის კარი პოლიტიკურად გახსნა და ევროკავშირში გაერთიანებას აქტიურად ესწრაფვის. ის ამას უვიზო მიმოსვლის, სავაჭრო და განვითარების შეთანხმებების მეშვეობით აკეთებს, თუმცა ისეთ გეოგრაფიულ ადგილზეა, რომ რეგიონის პოლიტიკური ასპექტების გამო, საქართველოსთვის ამის განხორციელება საკმაოდ რთულია."
ფრიკმა თქვა, რომ ყველა ყოფილმა საბჭოთა რესპუბლიკამ განვითარების საკუთარი გზა გაიარა, საქართველოში გატარებული რეფორმები კი ყველაზე ეფექტური აღმოჩნდა, თუმცა მოსახლეობისთვის ზოგიერთი რეფორმა საკმაოდ მტკივნეული იყო. მისი აზრით, საქართველო, თავისი არსებით ევროპული ქვეყანაა:
"შეერთებულმა შტატებმა და ასევე ცალკეულმა ევროპულმა ქვეყნებმა უნდა შეიმუშაონ სწორი საგარეო პოლიტიკა და ხაზგასმით აღნიშნონ, რომ საქართველო უნდა გახდეს ებრაულ-ქრისტიანული დასავლური საზოგადოების წევრი და ამ საზოგადოებაში დარჩეს. როდესაც საქართველოში იმყოფები, გრძნობ, რომ ის თავისი არსებით ევროპული ქვეყანაა, მას ბევრი სხვადასხვა დამახასიათებელი თვისება აქვს, მაგრამ ევროპული ოჯახის ნაწილად ყოფნა სურს.
საქართველო, ეკონომიკური თუ სხვა ბერკეტების ზემოქმედების შედეგად, მთლიანად რუსეთის გავლენის სფეროში თუ მოექცევა, მომავლის პერსპექტივაში ჩვენ ამით საკუთარ თავს ვავნებთ...
...რა თქმა უნდა, ეს საქართველოს ეკონომიკურ და ენერგეტიკულ დამოკიდებულებაზე აისახება და სავარაუდოდ, ოკუპირებული ტერიტორიები მომავლისთვის დაიკარგება. არ ვიცი, ქართველები ამას როგორ ხედავენ, მაგრამ დასავლეთის ან შეერთებული შტატების მხარდაჭერით სამხედრო ძალის ჩარევა, მეტი ალბათობით არ მოხდება, საამისო ნება უბრალოდ არ არსებობს.”
მკვლევარი ფიქრობს, რომ რუსეთის მიერ საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციის პირობებში, საქართველოს მთავრობა ე.წ. "მაგნიტის თეორიის" გამოყენებით მოქმედებს
"საქართველოს პრეტენზია იმის შესახებ, რომ ოკუპირებული ტერიტორიები მის განუყოფელ ნაწილად რჩება, გადაჭრით უარყოფილი იქნება და მეტი ალბათობით, ეს ტერიტორიები მომავალში საქართველოს არ დაუბრუნდება, რადგან რუსეთის იქ ყოფნა სულ უფრო მასშტაბური ხდება. საქართველოს კი სამხედრო ძალა არ გააჩნია და სამხედრო ძალის გამოყენებით რამის გაკეთება გონივრულიც არ იქნებოდა. საქართველოს მთავრობის იმედი და მიდგომაც ე.წ. "მაგნიტის თეორიას" ემყარება. იმ თეორიას, რომელიც გერმანიამ "ცივი ომის" დროს გამოიყენა. როცა გერმანია გაყოფილი იყო, მათ კეთილდღეობა შექმნეს, შექმნეს ურთიერთდამოკიდებულებები და ამან კი ჩამოცილებული ტერიტორიები, ასე ვთქვათ, დედასამშობლოსკენ მიიზიდა. მე ვერ ვხედავ, რომ ახლა არსებული ეკონომიკური და პოლიტიკური მდგომარეობა ამ გზით წინსვლის საშუალებას იძლეოდეს.”
ბენჯამინ ფრიკს მიაჩნია, რომ საქართველოს სურვილის მიუხედავად, ქვეყნის ნატოში და ევროკავშირში გაერთიანება ამჟამად არ მოხდება:
"ქართველებს ნატოში და ევროკავშირში ინტეგრაციის მტკიცედ სჯერათ. ჩემი გულწრფელი აზრია, რომ ამჟამად საქართველოს ნატოში ან ევროკავშირში შესვლა არარეალისტურია. ამის მიზეზი ნაწილობრივ გაჭიანურებული კონფლიქტებიცაა. გადაუჭრელი შინაური კონფლიქტებით და პრობლემებით ნატოს წევრი ვერავინ გახდება...
...თუმცა საქართველომ ევროპაში ვიზების გარეშე მიმოსვლის უფლებას მიაღწია. როდესაც თბილისში, ევროპის დროშის ფერებში მორთული "მშვიდობის ხიდი" დავინახე, ძალიან გამიკვირდა, რადგან ვიგრძენი, რომ ეს რაღაც თვალისახვევის კამპანიაც იყო, რადგან დიახ, მათ შეუძლიათ ევროპაში წავიდნენ და თავისუფლად იმოგზაურონ, თუმცა რამე თუ მოხდება, არსებობს პირობა, რომლის მიხედვითაც უვიზო მიმოსვლის წესი ადვილად გაუქმდება.”
ლექციას შეერთებულ შტატებში საქართველოს ყოფილი ელჩი დავით სიხარულიძეც ესწრებოდა, რომელიც ნატოში გაწევრიანების შესახებ ფრიკის მოსაზრებას არ დაეთანხმა და თქვა, რომ ორგანიზაციაში მიღება, არსებული ტერიტორიული პრობლემების პირობებშიც მომხდარა.
დავით სიხარულიძე: რაც შეეხება საქართველოს ნატოში გაერთიანებას. დიახ, მართალია, რომ საქართველოს ორი ტერიტორია რუსეთს აქვს ოკუპირებული, თუმცა საქართველოს ნატოსთან დაკავშირებულ მომავლის მიმართ ოპტიმისტური განწყობა მაქვს. ჩვენს ისტორიაში გვქონდა ვითარება, როცა ქვეყნის ნატოში მისაღებად, ოკუპირებული ტერიტორიის მიუხედავად, დიპლომატიური ან პოლიტიკური ფორმულა იქნა გამოყენებული, მაგალითად, გერმანიის შემთხვევაში. რა თქმა უნდა, ახლა იგივე ვითარება არ არის, მაგრამ, პოლიტიკური ნების არსებობის შემთხვევაში, გარკვეული ფორმულის შემუშავება შესაძლებელია, თუნდაც საქართველოს ალიანსში მიღება შეთანხმების მეხუთე მუხლის დროებით გამოკლებით.
ლექციის დასასრულს, კითხვა-პასუხის სესიაზე, საქართველოსთან მიმართებით უსაფრთხოების და საერთაშორისო ვაჭრობასთან დაკავშირებული სხვა საკითხებიც გაჟღერდა.
-
ბიუჯეტისთვის 3 926 261 ლარის ზიანის მიყენების ფაქტზე, რვა პირი დააკავა ბიუჯეტისთვის 3 926 261 ლარის ზიანის მიყენების ფაქტზე, რვა პირი დააკავა
გადახედვა
-
სავაჭრო ცენტრის სანტა, რომელიც 40 წელია ამ როლს ასრულებს სავაჭრო ცენტრის სანტა, რომელიც 40 წელია ამ როლს ასრულებს
გადახედვა
-
On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც 2025 წელს ყველაზე მეტჯერ გააკეთეს On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც 2025 წელს ყველაზე მეტჯერ გააკეთეს
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის
-
"საფარმა" სპს-ს განმეორებით მიმართა ანასტასია ზინოვკინას ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობასთან დაკავშირებით "საფარმა" სპს-ს განმეორებით მიმართა ანასტასია ზინოვკინას ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობასთან დაკავშირებით
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები სტუდენტებისთვის საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები სტუდენტებისთვის
-
მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის სიღრმეში ასობით ახალი ორგანიზმი აღმოაჩინეს მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის სიღრმეში ასობით ახალი ორგანიზმი აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
S&P Global: თიბისი ხელოვნური ინტელექტის განვითარებით წამყვან ევროპულ ბანკებს შორისაა S&P Global: თიბისი ხელოვნური ინტელექტის განვითარებით წამყვან ევროპულ ბანკებს შორისაა
-
STEM ოლიმპიადის მონაწილეებისთვის საკონსულტაციო შეხვედრები იწყება – საქართველოს ბანკი, განათლების მთავარი მხარდამჭერი STEM ოლიმპიადის მონაწილეებისთვის საკონსულტაციო შეხვედრები იწყება – საქართველოს ბანკი, განათლების მთავარი მხარდამჭერი
-
ფაშინიანი ეკლესიის მიერ მართული ტელეარხ "შოღაკატს" ხურავს ფაშინიანი ეკლესიის მიერ მართული ტელეარხ "შოღაკატს" ხურავს
გადახედვა
-
ტროტუარზე დგომის საქმეზე სასამართლოში დაბარებული მოქალაქეების ნაწილის სასამართლო პროცესები 2026 წლის იანვარში გადაიდო ტროტუარზე დგომის საქმეზე სასამართლოში დაბარებული მოქალაქეების ნაწილის სასამართლო პროცესები 2026 წლის იანვარში გადაიდო
გადახედვა
-
კახა კალაძე: სასურსათო პროდუქტებზე ფასების რეგულირება ძალიან მნიშვნელოვანია კახა კალაძე: სასურსათო პროდუქტებზე ფასების რეგულირება ძალიან მნიშვნელოვანია
გადახედვა
-
ყველა საახალწლო ჩანაფიქრი ჯადოსნურია | ჩაიფიქრე და იმოქმედე — მეტროპოლის საახალწლო კამპანია ყველა საახალწლო ჩანაფიქრი ჯადოსნურია | ჩაიფიქრე და იმოქმედე — მეტროპოლის საახალწლო კამპანია
-
ათწლეულები თეგეტასთან ერთად — კომპანიამ 195 თანამშრომელი საზეიმო ღონისძიებაზე დააჯილდოვა ათწლეულები თეგეტასთან ერთად — კომპანიამ 195 თანამშრომელი საზეიმო ღონისძიებაზე დააჯილდოვა
-
სახლი 71 ახალ სამშენებლო პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია სახლი 71 ახალ სამშენებლო პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია
-
არჩილ გორდულაძე: ღარიბაშვილი, ლილუაშვილი და სხვები თურმე საკუთარ ჯიბეზე უფრო ზრუნავდნენ არჩილ გორდულაძე: ღარიბაშვილი, ლილუაშვილი და სხვები თურმე საკუთარ ჯიბეზე უფრო ზრუნავდნენ
გადახედვა
-
სილქ ბანკის საახალწლო შეთავაზება: მერე’ს ახალი წელი სილქ ბანკის საახალწლო შეთავაზება: მერე’ს ახალი წელი
-
ლევან იოსელიანი დემონსტრაციების შემზღუდველ კანონებს საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრებს ლევან იოსელიანი დემონსტრაციების შემზღუდველ კანონებს საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრებს
გადახედვა
-
როგორ ვმართოთ რისკები ინვესტირებისას — მარტივად როგორ ვმართოთ რისკები ინვესტირებისას — მარტივად
-
პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა
გადახედვა
-
რა იცვლება შინაური ცხოველების მეპატრონეებისთვის 2026 წლის იანვრიდან რა იცვლება შინაური ცხოველების მეპატრონეებისთვის 2026 წლის იანვრიდან
გადახედვა
კომენტარები