სახელმწიფო თავდაცვის ანტიკორუფციული ინდექსის (GDI) 2020 კვლევის მიხედვით, ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებს შორის, საქართველო თავდაცვის სფეროში კორუფციის საშუალო რისკის კატეგორიაში ხვდება. ამის შესახებ ინფორმაციას საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო ავრცელებს.

საქართველოსთან ერთად, საშუალო კატეგორიაში არიან ესტონეთი, ლიეტუვა, პოლონეთი, ჩრდილოეთ მაკედონია და ბოსნია და ჰერცეგოვინა. რეგიონში ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი, ანუ, კორუფციის მინიმალური ლატვიას აქვს, ყველა დაბალი, ანუ კორუფციის კრიტიკული რისკი კი — აზერბაიჯანს.

კვლევაში სულ შეფასდა 15 ქვეყანა (ლატვია, ბოსნია და ჰერცოგოვინა, ესტონეთი, საქართველო, ლიეტუვა, ჩრდილოეთ მაკედონია, პოლონეთი, ალბანეთი, სომხეთი, უნგრეთი, კოსოვო, სერბეთი, უკრაინა, მონტენეგრო და აზერბაიჯანი), რომელთა საშუალო მაჩვენებელი 48 ქულაა, ცალკე აღებული საქართველოს კი — 60. ეს ნიშნავს, რომ ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის მასშტაბით, საქართველოში, თავდაცვის სფეროში კორუფციის რისკი საშუალოზე ნაკლებია.

რა გამოწვევები აქვს საქართველოს?

  • სუსტი ანტიკორუფციული მექანიზმები — ქვეყანაში არ არსებობს კორუფციის თავიდან აცილების მექანიზმები. NATO-სა და ევროკავშირის სამშვიდობო მისიებში მონაწილეობისას, საქართველო ამ კომპონენტს მთლიანად პარტნიორებს ანდობ;.
  • სუსტი საპარლამენტო ზედამხედველობა — კვლევა ეჭვქვეშ აყენებს პარლამენტის ზედამხედველობის ხარისხს თავდაცვის სფეროზე, პარლამენტი ყოველთვის ცვლილებების გარეშე ამტკიცებს აღმასრულებელი ხელისუფლების მიერ წარმოდგენილ კანონპროექტებს;
  • ბიუჯეტის არასაკმარისი გამჭვირვალობა — თავდაცვის ბიუჯეტი ხშირად ზედაპირულია და არ არის ჩაშლილი პროგრამების მიხედვით. ჩვეულებრივ, პარლამენტს არ აქვს საკმარისი ინფორმაცია თავდაცვის სფეროს ბიუჯეტის დეტალების შესახებ;
  • შესყიდვების გაუმჭვირვალე პროცედურების გამოყენება — 2015-2017 წლებში თავდაცვის სამინისტრომ შესყიდვების ბიუჯეტის 74% საიდუმლოდ, ან გამარტივებული წესით შესყიდვისას დახარჯა;
  • მამხილებელთა არასათანადო დაცვა — თავდაცვის სამინისტროში არსებობს მხილების შიდა მექანიზმი, თუმცა მამხილებელზე არ ვრცელდება კანონით გათვალისწინებული გარანტიები. ეს ამცირებს შანსს, რომ პოტენციურ კორუფციულ დარღვევებზე სამინისტროს თანამშრომელმა ხმამაღლა ისაუბროს.

კვლევაში შეფასებულია ქვეყნის თავდაცვის სფერო ხუთ ძირითად კომპონენტში, ესენია: ფინანსები, ოპერატიული კომპონენტი, პერსონალი, პოლიტიკური კომპონენტი და შესყიდვები.

კვლევის შედეგები რამდენიმე ტალღად, რეგიონების მიხედვით ქვეყნდება. მომავალი წლის გაზაფხულზე უკვე ცნობილი იქნება ყველა ქვეყნის შედეგი და შეგვეძლება საქართველოს მონაცემების განსაზღვრა არა მხოლოდ რეგიონულ, არამედ მსოფლიო ჭრილში.