NASA-მ კოსმოსური GPS-ის საოცარი ტექნოლოგია შექმნა
ნასამ კოსმოსური ნავიგაციის ახალი სისტემა გამოიგონა, რომელსაც შეუძლია შორეული მზის სისტემისკენ მიმავალი კოსმოსური ხომალდები დაინახოს. რეალურად, სისტემას უფრო შორსაც შეუძლია დანახვა - ის პულსარებს გიდ ვარსკვლავებად იყენებს.
მას Station Explorer for X-ray Timing and Navigation Technology ეწოდება, რომლის შემოკლებული ვერსია SEXTANT-ია (მეთვრამეტე საუკუნის ღამის სანავიგაციო ინსტრუმენტის პატივსაცემად). ის რენტგენის გამოსხივებას იყენებს მილიწამიანი პულსარების დასაფიქსირებლად - ზუსტად ისე, როგორც GPS იყენებს ხელოვნურ თანამგზავრებს.
"ეს დემონსტრაცია გარღვევაა სამომავლო ღრმა კოსმოსის კვლევებისთვის", - თქვა SEXTANT-ის პროექტის მენეჯერმა, ჯეისონ მიჩელმა ნასას გოდარდის კოსმოსური ფრენების ცენტრიდან.
პულსარები ძლიერად დამაგნიტირებული, სწრაფად მბრუნავი ნეიტრონული ვარსკვლავებია - მასიური ვარსკვლავის ბირთვის ჩაშლისა და შემდგომი აფეთქების შედეგი. ბრუნვისას პულსარი ელექტრომაგნიტურ რადიაციას ასხივებს. თუ დამკვირვებელი სწორ პოზიციაშია მასთან, პულსარი კოსმოსური შუქურასავით გამოჩნდება.
პულსარები საოცრად ზუსტები არიან. ზოგიერთი მილიწამიანი პულსარის შემთხვევაში მათი რეგულარულობა ატომურ საათებზე ზუსტიც კია!
სწორედ ეს იდეა დგას SEXTANT-ის უკან. რადგანაც პულსარები ფიქსირებულ პოზიციაზე არიან კოსმოსში, მათი გამოყენება ზუსტად ისე შეიძლება, როგორც GPS იყენებს ატომურ საათებს.
SEXTANT ზუსტად GPS-ის მსგავსად მუშაობს. მიმღები თითოეული თანამგზავრისგან დროის შეყოვნებას ზომავს და შემდეგ მას სივრცულ კოორდინატებად გარდაქმნის.
პულსარების მიერ გამოსხივებული ელექტორმაგნიტური რადიაცია ძირითადად რენტგენის დიაპაზონში ჩანს, რის გამოც ნასას ინჟინრებმა რენტგენის სხივების დეტექტორი ჩაამონტაჟეს SEXTANT-ში.
ამის გასაკეთებლად, მათ საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე მდებარე სარეცხი მანქანის ზომის ობსერვატორია გამოიყენეს, რომელსაც Neutron-star Interior Composition Explorer, ან NICER ეწოდება. მასში რენტგენის 52 ტელესკოპი და სილიციუმის მოძრავი დეტექტორები დგას ნეიტრონული ვარსკვლავებისა და პულსარების გამოსაკვლევად.
მათ NICER ოთხ პულსარს მიუშვირეს - J0218+4232, B1821-24, J0030+0451-სა და J0437-4715-ს. ისინი იმდენად ზუსტები არიან, რომ მათი პულსაციების წინასწარმეტყველება რამდენიმე წლის შემდეგაც შეიძლება.
ორი დღის განმავლობაში, NICER-მა 78-ჯერ გაზომა ეს პულსარები, რომლებიც შემდეგ SEXTANT-ში შეიყვანეს. შემდეგ SEXTANT-მა ამ მონაცემებზე დაყრდნობით NICER-ის მდებარეობის დადგენა სცადა, რომელიც დედამიწის ორბიტაზე, საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე იმყოფება.
ეს ინფორმაცია GPS-ის მონაცემებს შეადარეს. მიზანი იყო, რომ NICER 16 კილომეტრის რადიუსში მაინც მოეთავსებინათ. რვა საათში სისტემამ NICER-ის მდებარეობა გამოითვალა და შედეგი 16 კილომეტრის რადიუსზე ნაკლები იყო!
ამ ტექნოლოგიას ღრმა კოსმოსის ზონდებში ინტეგრაციისთვის შესაძლოა რამდენიმე წელიწადი დასჭირდეს, მაგრამ კონცეფცია ბევრად გაუმჯობესდა. ის დაეხმარება ადამიანებს, დაადგინონ პლანეტათაშორისი თანამგზავრების მდებარეობა და უკეთ დაგეგმონ მომავალი მისიები კოსმოსში (მათ შორის, მისია მარსზეც).
-
გადახედვამაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს მაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს
-
გადახედვათურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი თურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი
-
გადახედვა"ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება "ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს ირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს
-
გადახედვაკობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს კობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს
-
გადახედვაკობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ კობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ
-
გადახედვაპუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია პუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია
-
გადახედვაწილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა წილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა
-
გადახედვაუკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა უკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა
-
გადახედვასაგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა საგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა
-
გადახედვარაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს რაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს
-
გადახედვაუწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი უწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი
-
გადახედვათავისუფალი ბიზნესების განცხადებას ხელს 1900-ზე მეტი კომპანია აწერს თავისუფალი ბიზნესების განცხადებას ხელს 1900-ზე მეტი კომპანია აწერს
-
გადახედვასაზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელთა ნაწილი განცხადებას ავრცელებს საზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელთა ნაწილი განცხადებას ავრცელებს
-
გადახედვამამა ილია: მიეცით ქვეყანას სუნთქვის საშუალება – სამართლიანი და თავისუფალი მომავლის შანსი! მამა ილია: მიეცით ქვეყანას სუნთქვის საშუალება – სამართლიანი და თავისუფალი მომავლის შანსი!
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ჰელსინკის კომისიის თავმჯდომარეს მხარდაჭერისთვის მადლობას უხდის სალომე ზურაბიშვილი ჰელსინკის კომისიის თავმჯდომარეს მხარდაჭერისთვის მადლობას უხდის
-
გადახედვაგიორგი გახარია: დარწმუნებული ვარ, ევროპული სახელმწიფოები არც ერთ შემთხვევაში არ აღიარებენ ჩატარებულ არჩევნებს გიორგი გახარია: დარწმუნებული ვარ, ევროპული სახელმწიფოები არც ერთ შემთხვევაში არ აღიარებენ ჩატარებულ არჩევნებს
-
გადახედვავიკერი: ადმინისტრაციას მოვუწოდებ, მათ შორის, ივანიშვილი, კალაძე, კობახიძე დაასანქციროს ვიკერი: ადმინისტრაციას მოვუწოდებ, მათ შორის, ივანიშვილი, კალაძე, კობახიძე დაასანქციროს
-
გადახედვაჰელსინკის კომისიის თავმჯდომარე:საქართველოსთვის წინსვლის ერთადერთი გზა ახალი არჩევნებია ჰელსინკის კომისიის თავმჯდომარე:საქართველოსთვის წინსვლის ერთადერთი გზა ახალი არჩევნებია
-
გადახედვამაგდებურგის საშობაო ბაზარზე თავდასხმის შედეგად გარდაცვლილთა რაოდენობა 5-მდე გაიზარდა მაგდებურგის საშობაო ბაზარზე თავდასხმის შედეგად გარდაცვლილთა რაოდენობა 5-მდე გაიზარდა
-
გადახედვა"ხორუმით ევროპისკენ" – ამ ლოზუნგით ფილარმონიიდან რუსთაველის გამზირის მიმართულებით მოცეკვავეები ხორუმის მწკრივით მსვლელობას მართავენ "ხორუმით ევროპისკენ" – ამ ლოზუნგით ფილარმონიიდან რუსთაველის გამზირის მიმართულებით მოცეკვავეები ხორუმის მწკრივით მსვლელობას მართავენ
კომენტარები