რა ხდება: 14 სექტემბერს აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა სანქციების ახალ პაკეტზე განაცხადა — სანქცირებულთა სიაში მოხვდა საქართველოს ყოფილი გენერალური პროკურორი, ოთარ ფარცხალაძეც, რომელიც სახელმწიფო დეპარტამენტის განცხადებაში მოხსენიებულია, როგორც ქართველი-რუსი ოლიგარქი, რომელსაც FSB იყენებდა "ქართულ საზოგადოებასა და პოლიტიკაზე რუსეთის საკეთილდღეო გავლენის მოხდენისთვის".

  • 18 სექტემბერს, ბიემჯიმ გაავრცელება ინფორმაცია, რომ საერთაშორისო ფინანსური სანქციების აღსრულების მექანიზმის გათვალისწინებით საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა ფარცხალაძეს მის საკუთრებაში არსებულ საბანკო ანგარიშებზე წვდომა შეეზღუდა.
  • ეროვნული ბანკის გადაწყვეტილებას ფარცხალაძის ანგარიშების გაყინვასთან დაკავშირებით, ირაკლი კობახიძემ არაკონსტიტუციური უწოდა.
  • მისი თქმით, უცხოელს შეიძლება შეეზღუდოს გარკვეული კომერციული საქმიანობა, მაგრამ "როცა საქართველოს მოქალაქეს ეხება საქმე, სახელმწიფო განსხვავებული პასუხისმგებლობით მოქმედებს".
  • კრიტიკის შემდეგ, 19 სექტემბერს, სებ-მა გამოსცა ბრძანება სანქციათა შესრულების წესში ცვლილების შეტანის შესახებ.
  • ცვლილება იმეორებს კობახიძის რიტორიკას და გულისხმობს გამონაკლისის დაშვებას საქართველოს მოქალაქეებთან მიმართებით.
  • ბრძანების თანახმად, საქართველოს მოქალაქეებზე სანქციათა რეჟიმი ამოქმედდება იმ შემთხვევაში, თუ მათ მიმართ საქართველოს სასამართლოს მიერ გამოტანილი იქნება გამამტყუნებელი განაჩენი.
  • ბრძანებას ხელს ეროვნულო ბანკის პრეზიდენტი, ნათია თურნავა აწერს და ის გამოქვეყნებისთანავე შევიდა ძალაში.

სებ-ის ბრძანებას გამოეხმაურა ორი უმსხვილესი ბანკი ქვეყანაში, თიბისი და საქართველოს ბანკი.

  • "ჩვენ ვიყავით და ვრჩებით აშშ-ის, გაერთიანებული სამეფოსა და ევროკავშირის სანქციების შესაბამისობაში", — უთხრეს On.ge-ს თიბისი ბანკში.
  • "ჩვენ ვიცავთ და გავაგრძელებთ აშშ-ს, ევროკავშირის და გაერთიანებული სამეფოს სანქციებთან დაკავშირებული მოთხოვნების დაცვას", — უთხრეს On.ge-ის საქართველოს ბანკში.
  • გარდა ამისა, დღეს 17:00 საათზე ეროვნულ ბანკთან საპროტესტო აქცია დაიგეგმა — ეს მოწოდება რამდენიმე პოლიტიკური პარტიის წარმომადგენელმა გააჟღერა.
  • თიბისის დამფუძნებელი, ლელოს ლიდერი მამუკა ხაზარაძე ამბობს, რომ ეროვნული ბანკის საბჭომ უნდა განმარტოს, როგორ შეცვალა 2 დღეში გადაწყვეტილება.
  • ეროვნული ბანკის ყოფილი პრეზიდენტი, დეპუტატი რომან გოცირიძე მიიჩნევს, რომ ნათია თურნავას უნდა დაუწესდეს საერთაშორისო სანქციები და პარლამენტმა უნდა დაიწყოს იმპიჩმენტი, რადგან მან ქვეყანა ჩააყენა უდიდესი რისკის ქვეშ.

რა თქვა თურნავამ: დღეს გამართულ ბრიფინგზე ის ამტკიცებდა, თითქოს ეს გადაწყვეტილება არ არის მიმართული ვინმეს დაცვისაკენ და არ ეხება რომელიმე კონკრეტულ პირს.

  • "ჩვენთვის არ აქვს მნიშვნელობა სანქცირებული საქართველოს მოქალაქის სახელს და გვარს. აქედან გამომდინარე, თავიდანვე უნდა ვთქვა, რომ ეს გადაწყვეტილება მიებას რომელიმე კონკრეტული პირის დაცვას, ან სანქციებიდან თავის არიდებას, არის ამ გადაწყვეტილების პოლიტიზირების მცდელობა", — ამტკიცებდა ის.
  • ამავდროულად იმეორებდა, რომ სუვერენული სახელმწიფოს ეროვნული ინსტიტუცია არიან, ასრულებენ და პატივს სცემენ ყველა ჩვენს საერთაშორისო ვალდებულებას, მაგრამ მათ ქმედებებში ხელმძღვანელობენ საქართველოს კონსტიტუციით და საქართველოს კანონმდებლობით.
  • რაც შეეხება გადაწყვეტილების 2 დღეში შეცვლას, თურნავას განმარტებით, აქამდე სანქციებს ავტომატურად აღასრულებდნენ და ეს მოხდა ფარცხალაძის შემთხვევაშიც, მაგრამ რადგან პირველი პრეცედენტი დადგა, როცა სანქცირებული საქართველოს მოქალაქე იყო, ცვლილებები გახდა საჭირო.
  • "ზოგადად ჩვენი საფინანსო სისტემა და ეროვნული ბანკი სანქციების რეჟიმებს, რომლებიც რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ არის დაწესებული აშშ-ის, ევროკავშირის და დიდი ბრიტანეთის მიერ, ასრულებს და მიყვება გასული წლის თებერვლიდან. აქამდე აღსრულება მოქმედი წესის მიხედვით ხდებოდა ავტომატურად. ანუ, კონკრეტული პირის სანქცირებულთა სიაში მოხვედრის შემთხვევაში ჩვენი საბანკო სისტემა აღასრულებდა ამას და არ იყო საჭირო რაიმე ცალკეული, ინდივიდუალური გადაწყვეტილების მიღება ეროვნული ბანკის მხრიდან", — განაცხადა მან.
  • "ამჯერადაც, როცა დადგა პირველი პრეცედენტი, როცა საქართველოს მოქალაქე აღმოჩნდა სანქცირებულთა სიაში, თავდაპირველად მოხდა სწორედ ასეთი ავტომატური აღსრულება, მაგრამ ვინაიდან ეს იყო პირველი პრეცედენტი, როცა საქმე ეხებოდა საქართველოს მოქალაქეს, რა თქმა უნდა, მართებულად დაისვა საკითხი, ასეთი უპირობო შესრულება, რამდენად შეესაბამება კონსტიტუციას, რამდენად იცავს უდანაშაულობის პრეცუმფციას და რამდენად კანონიერია", — ამტკიცებდა ის.
  • ბიემჯის ჟურნალისტმა თურნავას უთხრა, რომ მათ მიწოდებულ განცხადებაში ჩანდა, რომ საფინანსო სექტორი აგრძელებდა ამ სანქციების აღსრულებას და ქართული ოცნების განცხადებების შემდეგ ეროვნულმა ბანკმა თქვა ის, რაც თქვა — მან იკითხა, რატომ ითქვა პირველ დღეს სანქციების ასრულებაზე და რატომ შეიცვალა პოზიცია მეორე დღეს, იმ დღეს არ იყო ცნობილი, რომ ეს იყო კონსტიტუციის დარღვევა.
  • "ჩვენ მოგაწოდეთ ინფორმაცია, რა სტატუსი იყო იმ მომენტისთვის, ჩვენ მაშინ ჯერ გადაწყვეტილება, თუ რა ფორმით შეიძლებოდა რომ დაგვეზუსტებინა სანქციების აღსრულების რეგულაცია, მიღებული არ გვქონდა. როგორც კი დავაზუსტეთ, ვახდენთ თქვენთან კომუნიკაციას", — თქვა თურნავამ.
  • მანვე დაამატა სხვადასხვა პირის, მათ შორის კობახიძის კითხვები, რომელიც არის "იურისტი, კონსტიტუციონალისტი და კომპეტენტური ადამიანი ამ საკითხში" იყო ლეგიტიმური.
  • "ჩვენთვის არის საკმაოდ მნიშვნელოვანი საკითხი, თუკი ეჭვქვეშ დგება, რამდენად შეესაბამება ჩვენი ქმედება კონსტიტუციას. ამიტომ რასაკვირველია ჩვენც მოვახდინეთ მყისიერი რეაგირება", — განაცხადა მან.