შავი ხვრელი სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური ფენომენია. ის, პირდაპირი გაგებით, ნულზე გაყოფაა, რომელიც ცაში ხდება. ადგილი, სადაც ალბერტ აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორიის მათემატიკა მწყობრიდან გამოდის. ამ მკვრივ ბეჰემოტებს იმდენად ძლიერი გრავიტაციული ველი აქვთ, რომ დრო ჩერდება და მომავალი მიმართულია ცენტრისაკენ.

სინათლის სიჩქარე სამყაროში ზღვრული სიჩქარეა. მასზე სწრაფად ვერავინ და ვერაფერი იმოძრავებს - აგვიკრძალა აინშტაინმა. მაგრამ შავი ხვრელის მონსტრული გრავიტაციისგან თვითონ სინათლეც კი ვერ აღწევს თავს. თუმცა შავი ხვრელის სურათი არასოდეს გადაუღიათ. მეცნიერებს კი ამის შეცვლა სურთ.

The Event Horizon Telescope, ან EHT, პლანეტის გარშემო განლაგებული დაახლოებით ათი რადიოტელესკოპის ქსელია, რომლებიც დასინქრონებულია ყველაზე ზუსტი ატომური საათებით და პირდაპირაა მიმართული ჩვენი გალაქტიკის ცენტრისაკენ.

მეცნიერები დარწმუნებულები არიან, რომ სწორედ აქ არის ზემასიური შვი ხვრელი, რომელიც ჩვენს მზეს მასით 4 მილიონჯერ აღემატება. მას მშვილდოსანი A* ეწოდება და ირმის ნახტომის ბრუნვის ორბიტის კვების წყაროა.

ეს ტელესკოპების ქსელი გიგანტური გალაქტიკა M87-ის გულსაც შეხედავს, სადაც ბევრად უფრო მასიური შავი ხვრელი მდებარეობს. ისინი ერთად გადაიღებენ მშვილდოსანი A*-ს ყველაზე მაღალი გარჩევადობის ფოტოებს. ამ ობიექტის შესახებ ძალიან ცოტა რამე ვიცით.

ამ ტელესკოპებით მოგროვებული მონაცემები 2 პეტაბაიტი (2048 ტერაბაიტი) იქნება ერთ ღამეში - ეს ტევადობა საკმარისია, რომ 2 მილიარდი ადამიანის სრული გენომი მოათავსო.

„ეს იქნება კაცობრიობის არსებობის მანძილზე ისტორიული დაკვირვება. [მშვილდოსანი A*-ს] ეს ფოტო, რაც უნდა გამოისახოს მასზე, იმ ფოტოების ტოპ ათეულში შევა, რაც კი ოდესმე გადაუღიათ“. - ამბობს გრენტ ტრემბლეი, ასტროფიზიკოსი იელის უნივერსიტეტიდან.

ნამდვილი ფოტოები შესაძლოა არ გადამუშავდეს და გამოქვეყნებისთვის მზად შემდეგ წლამდე არ იყოს, მაგრამ ეს სიმულაციები ნიშნავს, რომ მკვლევართა გუნდს აქვთ გარკვეული წარმოდგენა, რა უნდა დაინახონ.

შავი ხვრელის გარშემო არსებული ინტენსიური გრავიტაციის ქვეშ სინათლის სხივიც კი მახინჯდება. შავი ხვრელის იმ მხარემ, რომელიც დედამიწისკენ ბრუნავს, უნდა გამოაჩინოს სინათლის კაშკაშა ნამგლისებური ფორმა, შეფუთული მისი კიდეების გარშემო, ხოლო დედამიწისგან მოშორებული მხარე ბევრად უფრო მკრთალი იქნება.

თანამედროვე ფიზიკაში არსებული ერთ-ერთი უდიდესი საიდუმლო არის, თუ როგორ უკავშირდება აინშტაინის ფარდობითობის ზოგადი თეორია (რომელიც აღწერს ძალიან დიდი ობიექტების ქცევასა და გრავიტაციას) კვანტურ მექანიკას (მიკროსამყაროში მიმდინარე პროცესების აღმწერი მიმართულება).

ერთად დაველოდოთ ასტრონომების ამ ისტორიული დაკვირვების შედეგებს. ისღა დაგვრჩენია, წარმატებები და შავი ხვრელის საიდუმლოების ამოხსნა ვუსურვოთ. დაკვირვებები დღე-დღეზე, ამ კვირაში დაიწყება.