"დაე, ცრემლები მხოლოდ ხახვის ჭრისაგან გვდიოდეს" — რეზო გაბრიაძის მემკვიდრეობა
Extra Cepam Nihil Cogito Nos Lacrimare — "დაე, ცრემლები მხოლოდ ხახვის ჭრისაგან გვდიოდეს". ასეთ წარწერას შეამჩნევთ რეზო გაბრიაძის თეატრის ფასადზე. მისი შემოქმედება და აწ უკვე მემკვიდრეობა ამ მიზანს ნამდვილად ბოლომდე ემსახურა.
6 ივნისს ლეგენდარული ქართველი ხელოვანი, რეზო გაბრიაძე, 84 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
რეჟისორის, მხატვრის, მოქანდაკისა და მწერლის შემოქმედებას კარგად იცნობდნენ არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ ქვეყნის ფარგლებს გარეთაც. ამაზე მეტყველებს გარდაცვალების შემდეგ საერთაშორისო გამოცემებში მისადმი მიძღვნილი სტატიები. მათ შორის იყო BBC-ც, რომელიც ქართველ რეჟისორზე ჯერ კიდევ 2002 წელს წერდა, როცა გაბრიაძე თავისი მარიონეტების თეატრით მსოფლიო ტურს მართავდა.
ქართველ რეჟისორს ყველგან აღფრთოვანებით ხვდებოდნენ და ასეთივე ემოციებით წერდნენ მასზე სტატიებს. The New York Times-მა გაბრიაძეს "საქართველოს ეროვნული საგანძური" უწოდა.
ამ შეფასების აბსოლუტურ სიმართლეში ეჭვი არ შეგვეპარება, თუკი კიდევ ერთხელ გადავავლებთ თვალს გაბრიაძის შემოქმედებას. მით უმეტეს, რომ ეს შემოქმედება ხელოვნების რამდენიმე სფეროში ერთნაირად წარმატებულ მოღვაწეობას მოიცავს.
რეზო გაბრიაძემ ქართულ კინოს უკვდავი ნამუშევრები აჩუქა. მისი სცენარების მიხედვით შეიქმნა ფილმები ქინ-ძა-ძა (1986), მიმინო (1977), ქვევრი (1970), შერეკილები (1973), არაჩვეულებრივი გამოფენა (1968) და სხვა. უმეტეს შემთხვევაში, ტანდემი კომპოზიტორ გია ყანჩელთან დგებოდა, ამიტომ გასაკვირი არაა, რომ ყველა კინოფილმს გამორჩეულად ჯადოსნური დიალოგები და მუსიკა ახასიათებს.
1987 წელს გაბრიაძეს საქართველოს სახალხო არტისტის წოდება მიენიჭა, ორი წლის დაგვიანებით კი შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო პრემია და სსრკ-ის სახელმწიფო პრემიაც მიიღო.
ამბებმა კინოეკრანიდან სცენაზე 1981 წელს გადაინაცვლა, როცა გაბრიაძემ თბილისში, შავთელის 13-ში, თეატრი გახსნა. თეატრში ის ნამდვილ ჯადოქრად იქცა — თავადვე იყო ყველაფრის შემოქმედი; მათ შორის, იმ კოშკისაც, რომელიც 2010 წელს აშენდა და მალევე იქცა ქუჩის სიმბოლოდ. მხატვარი გაბრიაძის ფანტაზიით და გაფორმებებით შექმნილი საათიანი კოშკურა ერთ-ერთი პირველი ნიშანიშაა, რომელიც შავთელის ქუჩაზე მოხვედრისთანავე მაგიურ ატმოსფეროს გაგრძნობინებთ და უნებლიეთ გაგიყენებთ ხელოვანის თეატრის გზას.
გაბრიაძის რეჟისორობით თეატრში არაერთი გამორჩეული სპექტაკლი დაიდგა, რომელთა წყალობითაც შემოქმედებითმა ჯგუფმა მონაწილეობა მიიღო საერთაშორისო თეატრალურ ფესტივალებში, გასტროლებით მოიარა ევროპული ქალაქები და ყველგან ოვაციები დაიმსახურა. განსაკუთრებული აღფრთოვანებით ევროპაში სტალინგრადს შეხვდნენ, რომლის პრემიერაც 1996 წელს, დიჟონში გაიმართა. სპექტაკლის თემა მეორე მსოფლიო ომის ერთ-ერთ უმთავრეს ბრძოლას შეეხება და ის "სიცოცხლეზე, სიყვარულსა და ადამიანებზეა".
არანაკლები ჯადოსნურობით გამოირჩეოდა გაბრიაძის, როგორც მხატვრისა და მოქანდაკის შემოქმედება. მისი შექმნილი ნამუშევრები არაერთ ევროპულ ქვეყანასა და რუსეთის რამდენიმე ქალაქში გამოიფინა.
უამრავი უცხოური პრემიის ლაურეატი ხელოვანის შესახებ 2017 წელს ბიოგრაფიული ანიმაცია, დედა, იცი სად ვიყავი? შეიქმნა, რომლის პრემიერაც მომდევნო წელს შედგა ამსტერდამის დოკუმენტური ფილმების საერთაშორისო ფესტივალზე. ნამუშევრის სცენარი თავად რეზოს ეკუთვნოდა, რეჟისორი კი მისი შვილი, ლეო გაბრიაძე იყო.
ფილმი, სადაც "ნამდვილი ამბები ოსტატურად ერწყმის პატარა ბიჭის ფანტაზიასა და ზმანებებს", ამერიკის ქალაქებშიც აჩვენეს, სულ რამდენიმე თვის წინ კი ეს ნამუშევარი, სახელწოდებით რეზო, პოპულარულ სტრიმინგ პლატფორმა ნეტფლიქსზე განთავსდა.
-
გადახედვამეცნიერებმა ორი მამრისგან ჯანმრთელი თაგვები გამოიყვანეს და ეს მდედრის დნმ-ის გარეშე მეცნიერებმა ორი მამრისგან ჯანმრთელი თაგვები გამოიყვანეს და ეს მდედრის დნმ-ის გარეშე
-
გადახედვაკობახიძე: ბატონ ბიძინა ივანიშვილთან მაქვს რეგულარული სატელეფონო კომუნიკაცია კობახიძე: ბატონ ბიძინა ივანიშვილთან მაქვს რეგულარული სატელეფონო კომუნიკაცია
-
გადახედვაისტორიაში პირველად, პაპმა ფეხთბანვის რიტუალი მხოლოდ ქალების მონაწილეობით ჩაატარა ისტორიაში პირველად, პაპმა ფეხთბანვის რიტუალი მხოლოდ ქალების მონაწილეობით ჩაატარა
-
გადახედვაშაქრო კალაშოვმა ციხე დატოვა შაქრო კალაშოვმა ციხე დატოვა
-
გადახედვასუს-მა, ქრთამის აღების ფაქტზე, ჯანდაცვის სამინისტროს სსიპ-ის 3 ყოფილი თანამშრომელი დააკავა სუს-მა, ქრთამის აღების ფაქტზე, ჯანდაცვის სამინისტროს სსიპ-ის 3 ყოფილი თანამშრომელი დააკავა
-
-
გადახედვაბეთჰოვენის დნმ-ში განსაკუთრებული მუსიკალური ნიჭი არ გამოვლინდა — რას ნიშნავს ეს ბეთჰოვენის დნმ-ში განსაკუთრებული მუსიკალური ნიჭი არ გამოვლინდა — რას ნიშნავს ეს
-
გადახედვაOn.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც მაშინ უნდა გააკეთო, როცა მოწყენილი ხარ On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც მაშინ უნდა გააკეთო, როცა მოწყენილი ხარ
-
გადახედვაGeorgian Airways, ევრო 2024-ზე დასწრების მსურველებისთვის, გერმანიის მიმართულებით, პირდაპირ ფრენებს შეასრულებს Georgian Airways, ევრო 2024-ზე დასწრების მსურველებისთვის, გერმანიის მიმართულებით, პირდაპირ ფრენებს შეასრულებს
-
გადახედვაკალაძე მელიასა და გვარამიაზე: ბოროტების და რადიკალიზმის ადგილი ქართულ პოლიტიკაში არ არის კალაძე მელიასა და გვარამიაზე: ბოროტების და რადიკალიზმის ადგილი ქართულ პოლიტიკაში არ არის
-
გადახედვანახეთ: როგორ ჩანს დედამიწაზე სეზონების ცვლილება კოსმოსიდან ნახეთ: როგორ ჩანს დედამიწაზე სეზონების ცვლილება კოსმოსიდან
-
გადახედვასომხეთში სოლოვიოვის პროპაგანდისტული გადაცემების ტრანსლირება აიკრძალა სომხეთში სოლოვიოვის პროპაგანდისტული გადაცემების ტრანსლირება აიკრძალა
-
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება შაბათ-კვირას როგორი ამინდი იქნება შაბათ-კვირას
-
გადახედვაბჟანიას გადადგომის მოთხოვნით სოხუმში აქტივისტი შიმშილობს ბჟანიას გადადგომის მოთხოვნით სოხუმში აქტივისტი შიმშილობს
-
გადახედვაჯიფსი როუზი ციხის დატოვებიდან 3 თვის შემდეგ განქორწინდა ჯიფსი როუზი ციხის დატოვებიდან 3 თვის შემდეგ განქორწინდა
-
გადახედვათბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში შრომითი უფლებების დარღვევა გამოვლინდა - კულტურის პროფკავშირი თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში შრომითი უფლებების დარღვევა გამოვლინდა - კულტურის პროფკავშირი
-
გადახედვადედაჩემის იპოთეკა დავფარე, რაც ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო — სიდნი სვინი დედაჩემის იპოთეკა დავფარე, რაც ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო — სიდნი სვინი
-
გადახედვავენერაზე სიცოცხლის "საშენი მასალის" არსებობა შესაძლებელია — კვლევა ვენერაზე სიცოცხლის "საშენი მასალის" არსებობა შესაძლებელია — კვლევა
-
გადახედვაფრანგული კომპანიისგან ნაყიდი პირველი სამაშველო ვერტმფრენი H 145 უკვე საქართველოშია ფრანგული კომპანიისგან ნაყიდი პირველი სამაშველო ვერტმფრენი H 145 უკვე საქართველოშია
-
გადახედვაბაკურიანში, ზვავში მოყოლილი ადამიანის სამძებრო-სამაშველო ოპერაცია განახლდა ბაკურიანში, ზვავში მოყოლილი ადამიანის სამძებრო-სამაშველო ოპერაცია განახლდა
კომენტარები