რა არის გლოსოფობია და როგორ უნდა გაუმკლავდე მას
პირველ რიგში, რისი ცოდნაც გჭირდება ისაა, რომ გლოსოფობია სახიფათო დაავადება ან ქრონიკული მდგომარეობა არაა. ეს უბრალოდ სამედიცინო ტერმინია, რომელიც საჯაროდ სიტყვით გამოსვლის შიშს აღნიშნავს.
გლოსოფობიის მქონე ადამიანები სხვადასხვა ჯგუფის წინ საუბრისას დისკომფორტს და შფოთვას განიცდიან. ეს გამოიხატება უკონტროლო კანკალში, ოფლიანობასა და გულის აჩქარებაში. შესაძლოა, ამ დროს მოსაუბრეს ოთახიდან გაქცევის მოთხოვნილება გააჩნდეს, რათა სტრესულ სიტუაციას თავი დააღწიოს.
გლოსოფობია სოციალური ფობიაა, ან სოციალური შფოთვითი აშლილობა. ის წარმოქმნის შიშებს, რომლებიც ხშირად არალოგიკურია და უარესდება, თუ ხელს არ შევუშლით.
როგორ აღწერენ ადამიანები გლოსოფობიას?
ფოტო: Raúl Soria
პრეზენტაციის დროს არც ისე ცოტა ადამიანი განიცდის მდგომარეობას, როცა არჩევანის გაკეთება უწევს გაქცევასა და ბრძოლას შორის. ამ დროს სხეული საფრთხეს აღიქვამს და მოსალოდნელ, ხშირად უსაფუძვლო სიტუაციასთან თავდაცვის რეჟიმს რთავს და შესაბამისადაც რეაგირებს.
გონება გამოყოფს ადრენალინსა და სტეროიდებს. ეს ზრდის ენერგიისა და სისხლში შაქრის დონეს, იმატებს გულისცემა და კუნთებში სისხლის გაზრდილი ოდენობა მიედინება.
ამ დროს ადამიანები შემდეგ სიმპტომებს განიცდიან:
- გახშირებული გულისცემა;
- კანკალი;
- ოფლიანობა;
- გულისრევის შეგრძნება;
- სუნთქვის ინტერვალების შემოკლება და უჰაერობა;
- თავბრუსხვევა;
- კუნთების დაძაბულობა;
- გაქცევის ფიზიკური სურვილი.
რა იწვევს გლოსოფობიას?
"გაქცევის ან ბრძოლის" რეაქცია კარგად "მუშაობდა" მაშინ, როდესაც ადამიანები საშიშ ცხოველებს ებრძოდნენ ან მათგან თავს გამოქვაბულებში დამალვით იცავდნენ. ეს რეაქცია შეხვედრების ოთახში ეფექტური აღარაა, თუმცა შიშების საფუძვლებში ჩაღრმავება, შესაძლოა, მის მართვაში დაგეხმაროთ.
ადამიანებს გლოსოფობიის დროს ეშინიათ გაკიცხვის, გაკრიტიკების, შერცხვენისა და უარყოფის. მათი შიშების საფუძველი შესაძლოა წარსულში იმალებოდეს — არც ისე კარგად ჩაბარებული გაკვეთილი კლასის წინაშე ან პრეზენტაციის მოუმზადებლად გაკეთება. ზოგჯერ სოციალური ფობიები გენეტიკურიცაა, თუმცა ამ მოსაზრების განმტკიცებას დამატებითი კვლევები სჭირდება.
აშშ-ის მენტალური ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტის მერ ტვინზე ჩატარებულმა ტესტებმა აჩვენა, რომ სოციალური შფოთვის მქონე ადამიანები უარყოფით შეფასებაზე განსხვავებულად მოქმედებენ. მათ ინფორმაციის ემოციური გადამუშავება უჭირთ. შემოწმებამ აჩვენა, რომ გამღიზიანებელს ტვინის ის უბანი პასუხობს, რომელიც თვითშეფასებაზეა პასუხისმგებელი. ეს რეაქცია არ აღენიშნებოდათ იმ ადამიანებს, რომლებსაც ეს აშლილობა არ ახასიათებთ.
როგორ მკურნალობენ გლოსოფობიას
საჯაროდ სიტყვით გამოსვლის შიშების დაძლევაში ადამიანებს ნევროლოგები, ფსიქოკონსულტანტები და ფსიქოთერაპევტები ეხმარებიან. ისინი ინდივიდუალურ მკურნალობის გეგმას ადგენენ. მასში შედის:
ფსიქოთერაპია
უამრავ ადამიანს გლოსოფობიის დაძლევაში კოგნიტიურ-ბიჰევიორისტული თერაპია ეხმარება, რა დროსაც ისინი შფოთვის წყაროს პოულობენ. ამ დროს შესაძლოა აღმოაჩინონ, რომ მათ ლაპარაკის პრობლემა სულ არ აწუხებთ და მიზეზი აუდიტორიისგან დამცინავი დამოკიდებულების მიღების შიშია, რადგან მსგავსი გამოცდილება ბავშვობაში აქვთ.
შიშებისა და ნეგატიური ფიქრების "გადამუშავება" მისგან გათავისუფლებაში ეხმარებათ. თერაპევტი ასევე ასწავლის ამ აზრებისთვის ფორმის ცვლილების გზებს.
მაგალითად:
- იმის ნაცვლად, რომ იფიქრო "მე შეცდომების დაშვების უფლება არ მაქვს", დაუშვი ის ფაქტი, რომ ადამიანებს პრეზენტაციის დროს შეცდომები მოსდით. არა უშავს. ხშირად აუდიტორია მათ ვერც ამჩნევს;
- იმის ნაცვლად, რომ იფიქრო "ყველას არაკომპეტენტური ვეგონები", ფოკუსირდი მსმენელის კეთილგანწყობაზე. შეახსენე თავს, რომ მომზადებული ხარ. როცა შიშებს სახელებს დაარქმევ, ივარჯიშე პატარა, კეთილგანწყობილ ჯგუფებთან. შენი თავდაჯერებულობა უფრო დიდ ჯგუფებთანაც გაიზრდება.
მედიკამენტები
თუ თერაპია სიმპტომების მოხსნაში საკმარისი არ აღმოჩნდა, თერაპევტმა პაციენტი შესაძლოა, ფსიქიატრთან გადაამისამართოს, რომელიც შფოთვით აშლილობებთან გასამკლავებლად მედიკამენტებს გამოუწერს. სხვადასხვა პრეპარატი სხვადასხვა სიმპტომისთვისაა განკუთვნილი — გულის დაავადებებისთვის, სისხლის მაღალი წნევისთვის და ა.შ.
ანტიდეპრესანტები დეპრესიის მკურნალობისას ინიშნება, თუმცა, მათ ზოგჯერ სოციალური შფოთვისგან გასათავისუფლებლადაც იყენებენ.
გლოსოფობიის დაძლევის სხვა სტრატეგიები
- მეტყველების გაკვეთილები ან ვორქშოპები საჯარო გამოსვლებზე;
- პრეზენტაციის კარგად მომზადება — ეს ის შემთხვევაა, როცა მხოლოდ შინაარსის დამახსოვრება საკმარისი არაა;
- შესავლისთვის განსაკუთრებული ყურადღების დათმობა — ამის შემდეგ კი მნიშვნელოვანი დეტალების გამოყოფა, ჩამოწერა და თანმიმდევრობის დამახსოვრება;
- ვარჯიში საკუთარ თავთან — როცა იცი, რომ კარგად გამოგდის იმაზე ლაპარაკი, რითაც აუდიტორიის წინაშე უნდა წარდგე, თავდაჯერებულობა გემატება;
- გადაიღე შენი პრეზენტაცია — შესაძლოა შენიშნო დეტალები, რასაც სამომავლოდ შეცვლი, ან აღმოაჩინო, რომ ძალიან კარგი წარმდგენი ხარ;
- წინასწარ გათვალე სიტუაციები — მაგალითად, მოამზადე პასუხები კითხვებზე, რომლებიც შეიძლება პრეზენტაციის გარშემო დაგისვან;
- პრეზენტაციის წინ კოფეინი და საჭმელი არ მიიღო;
- საკუთარ თავს დრო მიეცი — ადგილზე მისვლისას, შეამოწმე როგორ მუშაობს ინტერნეტი, ლეპტოპი, პროექტორი, მიკროფონი და სივრცე შენთვის ახლობლური გახადე.
არ დაგავიწყდეს, რომ პრეზენტაციის დროს ადამიანების 40% ნერვიულობს, მათ შორის არიან ისინიც, ვინც შენს აუდიტორიაშია. ასე რომ, ვალდებული არ ხარ, შფოთვისთვის ბოდიში მოიხადო. გაიღიმე. სტრესი ნორმალურია და ის შეგიძლია ენერგიულობისთვის გამოიყენო.
რუბრიკის სპონსორია ექიმო. ექიმო არის აპლიკაცია, რომელიც სამედიცინო სერვისების მიღებას გიმარტივებთ. მისი გამოყენებით, შეძლებთ სახლში გამოიძახოთ ლაბორატორიული ანალიზები, დაჯავშნოთ ექიმთან ვიზიტი, რიგში დგომის გარეშე მიიღოთ სამედიცინო მომსახურება, მოძებნოთ მედიკამენტები და ელექტრონულად მიიღოთ კვლევებისა და მედიკამენტების დანიშნულებები, დიაგნოზები და სადაზღვევო მიმართვები.
-
რას გამოიწვევს ანტარქტიდის ყინულის დნობა — მეცნიერთა პროგნოზი რას გამოიწვევს ანტარქტიდის ყინულის დნობა — მეცნიერთა პროგნოზი
გადახედვა
-
ბიბლიაში დაშვებული შეცდომა მსოფლიოზე დღესაც ზემოქმედებს? — ახალი კვლევა ბიბლიაში დაშვებული შეცდომა მსოფლიოზე დღესაც ზემოქმედებს? — ახალი კვლევა
გადახედვა
-
მეცნიერებმა 12 წლის მოზარდებზე სმარტფონის გავლენა შეაფასეს — რა აჩვენა კვლევამ მეცნიერებმა 12 წლის მოზარდებზე სმარტფონის გავლენა შეაფასეს — რა აჩვენა კვლევამ
გადახედვა
-
მეცნიერებმა სახის ფილერებთან დაკავშირებული ახალი საფრთხე გამოავლინეს მეცნიერებმა სახის ფილერებთან დაკავშირებული ახალი საფრთხე გამოავლინეს
გადახედვა
-
2026 წლიდან კერძო უნივერსიტეტში ჩარიცხული სტუდენტები სახელმწიფო დაფინანსებას ვეღარ მიიღებენ 2026 წლიდან კერძო უნივერსიტეტში ჩარიცხული სტუდენტები სახელმწიფო დაფინანსებას ვეღარ მიიღებენ
გადახედვა
-
სელფი მობაილის 23.6 მილიონი ლარის ინვესტიცია ქსელის განახლებაში სელფი მობაილის 23.6 მილიონი ლარის ინვესტიცია ქსელის განახლებაში
-
პროკურატურამ გელა ბარკალაის აგარაკზე მომხდარი ყაჩაღობის ფაქტზე ორ პირს ბრალდება წარუდგინა პროკურატურამ გელა ბარკალაის აგარაკზე მომხდარი ყაჩაღობის ფაქტზე ორ პირს ბრალდება წარუდგინა
გადახედვა
-
ლევან იოსელიანმა ალეკო ელისაშვილი მოინახულა ლევან იოსელიანმა ალეკო ელისაშვილი მოინახულა
გადახედვა
-
ComCom-მა „ტელეიმედი“ და „სტუდია მაესტრო“ წინასაარჩევნო დებატების განუთავსებლობისთვის წერილობით გააფრთხილა ComCom-მა „ტელეიმედი“ და „სტუდია მაესტრო“ წინასაარჩევნო დებატების განუთავსებლობისთვის წერილობით გააფრთხილა
გადახედვა
-
ასტრონომებმა გიგანტური მბრუნავი სტრუქტურა დააფიქსირეს, რომელშიც 14 გალაქტიკაა ასტრონომებმა გიგანტური მბრუნავი სტრუქტურა დააფიქსირეს, რომელშიც 14 გალაქტიკაა
გადახედვა
-
საგურამოში ბიზნესმენ გელა ბარკალაიას აგარაკი გაძარცვეს საგურამოში ბიზნესმენ გელა ბარკალაიას აგარაკი გაძარცვეს
გადახედვა
-
ენოტი სასმელების მაღაზიაში შეიჭრა, გატყვრა, იქაურობა დალეწა და ტუალეტში მიიძინა (ვიდეო) ენოტი სასმელების მაღაზიაში შეიჭრა, გატყვრა, იქაურობა დალეწა და ტუალეტში მიიძინა (ვიდეო)
-
გივი მიქანაძე: "შემდეგი სასწავლო წლიდან, სახელმწიფო უნივერსიტეტები ვერ მიიღებენ უცხოელ სტუდენტებს" გივი მიქანაძე: "შემდეგი სასწავლო წლიდან, სახელმწიფო უნივერსიტეტები ვერ მიიღებენ უცხოელ სტუდენტებს"
გადახედვა
-
საია: "შსს არ ასრულებს სასამართლოს გადაწყვეტილებას და 2019 წლის 20-21 ივნისის დაზარალებულებს ზიანს არ უნაზღაურებს" საია: "შსს არ ასრულებს სასამართლოს გადაწყვეტილებას და 2019 წლის 20-21 ივნისის დაზარალებულებს ზიანს არ უნაზღაურებს"
გადახედვა
-
The Hills: სენატორმა ჯონ თუნმა უარი განაცხადა მაიკ ჯონსონის მოთხოვნაზე "MEGOBARI აქტი" NDAA-ში შეეტანა The Hills: სენატორმა ჯონ თუნმა უარი განაცხადა მაიკ ჯონსონის მოთხოვნაზე "MEGOBARI აქტი" NDAA-ში შეეტანა
გადახედვა
-
ფლანგვის დეტექტორი: საახალწლო დეკორაციებსა და ღონისძიებებზე 2025 წელს ₾12,5 მლნ-ზე მეტი იხარჯება ფლანგვის დეტექტორი: საახალწლო დეკორაციებსა და ღონისძიებებზე 2025 წელს ₾12,5 მლნ-ზე მეტი იხარჯება
გადახედვა
-
სომხეთმა და EU-მ პარტნიორობის ახალი სტრატეგიული დღის წესრიგი მიიღეს — EU სომხეთს €15 მლნ-ს გამოუყოფს სომხეთმა და EU-მ პარტნიორობის ახალი სტრატეგიული დღის წესრიგი მიიღეს — EU სომხეთს €15 მლნ-ს გამოუყოფს
გადახედვა
-
არ გამოგრჩეთ საქართველოს ბანკის საკუთარ თავთან გზავნილის კამპანია — მიიღეთ შანსი, მოიგოთ 1,000 ან 10,000 ლარი არ გამოგრჩეთ საქართველოს ბანკის საკუთარ თავთან გზავნილის კამპანია — მიიღეთ შანსი, მოიგოთ 1,000 ან 10,000 ლარი
-
ბოლივიაში არის ადგილი, სადაც დინოზავრთა 18 000-ამდე ნაკვალევია — რა ვიცით ბოლივიაში არის ადგილი, სადაც დინოზავრთა 18 000-ამდე ნაკვალევია — რა ვიცით
გადახედვა
-
სალომე ზურაბიშვილი: მმართველი პარტია ქმნის ახალ პოლიტიკურ განშტოებებს, რომელიც ღიად უჭერს მხარს ნეიტრალიტეტს! ეს რუსეთის მიზანია როგორც საქართველოში, ისე უკრაინაში. სალომე ზურაბიშვილი: მმართველი პარტია ქმნის ახალ პოლიტიკურ განშტოებებს, რომელიც ღიად უჭერს მხარს ნეიტრალიტეტს! ეს რუსეთის მიზანია როგორც საქართველოში, ისე უკრაინაში.
გადახედვა
-
მაიმუნებს რიტმის აღქმა აქვთ და მუსიკაზე აყოლა შეუძლიათ — ახალი კვლევა მაიმუნებს რიტმის აღქმა აქვთ და მუსიკაზე აყოლა შეუძლიათ — ახალი კვლევა
გადახედვა
კომენტარები