რა არის გლოსოფობია და როგორ უნდა გაუმკლავდე მას
პირველ რიგში, რისი ცოდნაც გჭირდება ისაა, რომ გლოსოფობია სახიფათო დაავადება ან ქრონიკული მდგომარეობა არაა. ეს უბრალოდ სამედიცინო ტერმინია, რომელიც საჯაროდ სიტყვით გამოსვლის შიშს აღნიშნავს.
გლოსოფობიის მქონე ადამიანები სხვადასხვა ჯგუფის წინ საუბრისას დისკომფორტს და შფოთვას განიცდიან. ეს გამოიხატება უკონტროლო კანკალში, ოფლიანობასა და გულის აჩქარებაში. შესაძლოა, ამ დროს მოსაუბრეს ოთახიდან გაქცევის მოთხოვნილება გააჩნდეს, რათა სტრესულ სიტუაციას თავი დააღწიოს.
გლოსოფობია სოციალური ფობიაა, ან სოციალური შფოთვითი აშლილობა. ის წარმოქმნის შიშებს, რომლებიც ხშირად არალოგიკურია და უარესდება, თუ ხელს არ შევუშლით.
როგორ აღწერენ ადამიანები გლოსოფობიას?
ფოტო: Raúl Soria
პრეზენტაციის დროს არც ისე ცოტა ადამიანი განიცდის მდგომარეობას, როცა არჩევანის გაკეთება უწევს გაქცევასა და ბრძოლას შორის. ამ დროს სხეული საფრთხეს აღიქვამს და მოსალოდნელ, ხშირად უსაფუძვლო სიტუაციასთან თავდაცვის რეჟიმს რთავს და შესაბამისადაც რეაგირებს.
გონება გამოყოფს ადრენალინსა და სტეროიდებს. ეს ზრდის ენერგიისა და სისხლში შაქრის დონეს, იმატებს გულისცემა და კუნთებში სისხლის გაზრდილი ოდენობა მიედინება.
ამ დროს ადამიანები შემდეგ სიმპტომებს განიცდიან:
- გახშირებული გულისცემა;
- კანკალი;
- ოფლიანობა;
- გულისრევის შეგრძნება;
- სუნთქვის ინტერვალების შემოკლება და უჰაერობა;
- თავბრუსხვევა;
- კუნთების დაძაბულობა;
- გაქცევის ფიზიკური სურვილი.
რა იწვევს გლოსოფობიას?
"გაქცევის ან ბრძოლის" რეაქცია კარგად "მუშაობდა" მაშინ, როდესაც ადამიანები საშიშ ცხოველებს ებრძოდნენ ან მათგან თავს გამოქვაბულებში დამალვით იცავდნენ. ეს რეაქცია შეხვედრების ოთახში ეფექტური აღარაა, თუმცა შიშების საფუძვლებში ჩაღრმავება, შესაძლოა, მის მართვაში დაგეხმაროთ.
ადამიანებს გლოსოფობიის დროს ეშინიათ გაკიცხვის, გაკრიტიკების, შერცხვენისა და უარყოფის. მათი შიშების საფუძველი შესაძლოა წარსულში იმალებოდეს — არც ისე კარგად ჩაბარებული გაკვეთილი კლასის წინაშე ან პრეზენტაციის მოუმზადებლად გაკეთება. ზოგჯერ სოციალური ფობიები გენეტიკურიცაა, თუმცა ამ მოსაზრების განმტკიცებას დამატებითი კვლევები სჭირდება.
აშშ-ის მენტალური ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტის მერ ტვინზე ჩატარებულმა ტესტებმა აჩვენა, რომ სოციალური შფოთვის მქონე ადამიანები უარყოფით შეფასებაზე განსხვავებულად მოქმედებენ. მათ ინფორმაციის ემოციური გადამუშავება უჭირთ. შემოწმებამ აჩვენა, რომ გამღიზიანებელს ტვინის ის უბანი პასუხობს, რომელიც თვითშეფასებაზეა პასუხისმგებელი. ეს რეაქცია არ აღენიშნებოდათ იმ ადამიანებს, რომლებსაც ეს აშლილობა არ ახასიათებთ.
როგორ მკურნალობენ გლოსოფობიას
საჯაროდ სიტყვით გამოსვლის შიშების დაძლევაში ადამიანებს ნევროლოგები, ფსიქოკონსულტანტები და ფსიქოთერაპევტები ეხმარებიან. ისინი ინდივიდუალურ მკურნალობის გეგმას ადგენენ. მასში შედის:
ფსიქოთერაპია
უამრავ ადამიანს გლოსოფობიის დაძლევაში კოგნიტიურ-ბიჰევიორისტული თერაპია ეხმარება, რა დროსაც ისინი შფოთვის წყაროს პოულობენ. ამ დროს შესაძლოა აღმოაჩინონ, რომ მათ ლაპარაკის პრობლემა სულ არ აწუხებთ და მიზეზი აუდიტორიისგან დამცინავი დამოკიდებულების მიღების შიშია, რადგან მსგავსი გამოცდილება ბავშვობაში აქვთ.
შიშებისა და ნეგატიური ფიქრების "გადამუშავება" მისგან გათავისუფლებაში ეხმარებათ. თერაპევტი ასევე ასწავლის ამ აზრებისთვის ფორმის ცვლილების გზებს.
მაგალითად:
- იმის ნაცვლად, რომ იფიქრო "მე შეცდომების დაშვების უფლება არ მაქვს", დაუშვი ის ფაქტი, რომ ადამიანებს პრეზენტაციის დროს შეცდომები მოსდით. არა უშავს. ხშირად აუდიტორია მათ ვერც ამჩნევს;
- იმის ნაცვლად, რომ იფიქრო "ყველას არაკომპეტენტური ვეგონები", ფოკუსირდი მსმენელის კეთილგანწყობაზე. შეახსენე თავს, რომ მომზადებული ხარ. როცა შიშებს სახელებს დაარქმევ, ივარჯიშე პატარა, კეთილგანწყობილ ჯგუფებთან. შენი თავდაჯერებულობა უფრო დიდ ჯგუფებთანაც გაიზრდება.
მედიკამენტები
თუ თერაპია სიმპტომების მოხსნაში საკმარისი არ აღმოჩნდა, თერაპევტმა პაციენტი შესაძლოა, ფსიქიატრთან გადაამისამართოს, რომელიც შფოთვით აშლილობებთან გასამკლავებლად მედიკამენტებს გამოუწერს. სხვადასხვა პრეპარატი სხვადასხვა სიმპტომისთვისაა განკუთვნილი — გულის დაავადებებისთვის, სისხლის მაღალი წნევისთვის და ა.შ.
ანტიდეპრესანტები დეპრესიის მკურნალობისას ინიშნება, თუმცა, მათ ზოგჯერ სოციალური შფოთვისგან გასათავისუფლებლადაც იყენებენ.
გლოსოფობიის დაძლევის სხვა სტრატეგიები
- მეტყველების გაკვეთილები ან ვორქშოპები საჯარო გამოსვლებზე;
- პრეზენტაციის კარგად მომზადება — ეს ის შემთხვევაა, როცა მხოლოდ შინაარსის დამახსოვრება საკმარისი არაა;
- შესავლისთვის განსაკუთრებული ყურადღების დათმობა — ამის შემდეგ კი მნიშვნელოვანი დეტალების გამოყოფა, ჩამოწერა და თანმიმდევრობის დამახსოვრება;
- ვარჯიში საკუთარ თავთან — როცა იცი, რომ კარგად გამოგდის იმაზე ლაპარაკი, რითაც აუდიტორიის წინაშე უნდა წარდგე, თავდაჯერებულობა გემატება;
- გადაიღე შენი პრეზენტაცია — შესაძლოა შენიშნო დეტალები, რასაც სამომავლოდ შეცვლი, ან აღმოაჩინო, რომ ძალიან კარგი წარმდგენი ხარ;
- წინასწარ გათვალე სიტუაციები — მაგალითად, მოამზადე პასუხები კითხვებზე, რომლებიც შეიძლება პრეზენტაციის გარშემო დაგისვან;
- პრეზენტაციის წინ კოფეინი და საჭმელი არ მიიღო;
- საკუთარ თავს დრო მიეცი — ადგილზე მისვლისას, შეამოწმე როგორ მუშაობს ინტერნეტი, ლეპტოპი, პროექტორი, მიკროფონი და სივრცე შენთვის ახლობლური გახადე.
არ დაგავიწყდეს, რომ პრეზენტაციის დროს ადამიანების 40% ნერვიულობს, მათ შორის არიან ისინიც, ვინც შენს აუდიტორიაშია. ასე რომ, ვალდებული არ ხარ, შფოთვისთვის ბოდიში მოიხადო. გაიღიმე. სტრესი ნორმალურია და ის შეგიძლია ენერგიულობისთვის გამოიყენო.
რუბრიკის სპონსორია ექიმო. ექიმო არის აპლიკაცია, რომელიც სამედიცინო სერვისების მიღებას გიმარტივებთ. მისი გამოყენებით, შეძლებთ სახლში გამოიძახოთ ლაბორატორიული ანალიზები, დაჯავშნოთ ექიმთან ვიზიტი, რიგში დგომის გარეშე მიიღოთ სამედიცინო მომსახურება, მოძებნოთ მედიკამენტები და ელექტრონულად მიიღოთ კვლევებისა და მედიკამენტების დანიშნულებები, დიაგნოზები და სადაზღვევო მიმართვები.
-
მეცნიერებმა 66 მილიონი წლის წინ მცხოვრები გიგანტური მოზაზავრის კბილი აღმოაჩინეს მეცნიერებმა 66 მილიონი წლის წინ მცხოვრები გიგანტური მოზაზავრის კბილი აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
რა შეიძლება განსაზღვრავდეს 100 წელზე დიდხანს სიცოცხლეს — მეცნიერებს საინტერესო პასუხი აქვთ რა შეიძლება განსაზღვრავდეს 100 წელზე დიდხანს სიცოცხლეს — მეცნიერებს საინტერესო პასუხი აქვთ
გადახედვა
-
გაიცანით ვლადიმერ კომაროვი — კაცი, რომელიც "კოსმოსიდან ჩამოვარდა" გაიცანით ვლადიმერ კომაროვი — კაცი, რომელიც "კოსმოსიდან ჩამოვარდა"
გადახედვა
-
რას დაინახავდით, ვულკანის ამოფრქვევამდე 2 წუთი რომ გაშორებდეთ? — იხილეთ კადრები რას დაინახავდით, ვულკანის ამოფრქვევამდე 2 წუთი რომ გაშორებდეთ? — იხილეთ კადრები
გადახედვა
-
აღმოაჩინეს ვიკინგების პერიოდის საფლავი, რომელსაც ანალოგი არ აქვს აღმოაჩინეს ვიკინგების პერიოდის საფლავი, რომელსაც ანალოგი არ აქვს
გადახედვა
-
ბერძნული მედია: ქართველმა კაცმა პარტნიორის თასმებით მოხრჩობა სცადა ბერძნული მედია: ქართველმა კაცმა პარტნიორის თასმებით მოხრჩობა სცადა
გადახედვა
-
რას ჭამს დღეში მეცნიერი, რომელიც ცილასა და ჯანსაღ დაბერებას იკვლევს რას ჭამს დღეში მეცნიერი, რომელიც ცილასა და ჯანსაღ დაბერებას იკვლევს
გადახედვა
-
კაია კალასი: "საქართველო აცხადებს, რომ სურთ ევროკავშირში გაწევრიანება და ვხედავთ მთავრობის მიერ არასწორი მიმართულებით გადადგმულ ნაბიჯებს" კაია კალასი: "საქართველო აცხადებს, რომ სურთ ევროკავშირში გაწევრიანება და ვხედავთ მთავრობის მიერ არასწორი მიმართულებით გადადგმულ ნაბიჯებს"
გადახედვა
-
TI: საგამოძიებო უწყებები "ქართული ოცნების" შიდაპარტიული გარჩევების სამსახურში არიან TI: საგამოძიებო უწყებები "ქართული ოცნების" შიდაპარტიული გარჩევების სამსახურში არიან
გადახედვა
-
ნაჩო სანჩეს ამორი: BBC-ის გამოძიებაზე ხვალ ევროპარლამენტში ვაპირებთ ვისაუბროთ ნაჩო სანჩეს ამორი: BBC-ის გამოძიებაზე ხვალ ევროპარლამენტში ვაპირებთ ვისაუბროთ
გადახედვა
-
სხეული უწყლოდ: რა ხდება, როცა ორგანიზმს სითხე აკლია და როგორ "გვამოძრავებს" წყალი სხეული უწყლოდ: რა ხდება, როცა ორგანიზმს სითხე აკლია და როგორ "გვამოძრავებს" წყალი
-
ბრაის მიტჩელის მწვავე რეაქცია ილია თოფურიას ოჯახში ძალადობის ბრალდებებზე ბრაის მიტჩელის მწვავე რეაქცია ილია თოფურიას ოჯახში ძალადობის ბრალდებებზე
გადახედვა
-
სვუპის რებრენდინგი — ახალი ეტაპი ბრენდის განვითარებაში სვუპის რებრენდინგი — ახალი ეტაპი ბრენდის განვითარებაში
-
EPP: "სახაროვის პრემიის ლაურეატი მზია ამაღლობელი მხოლოდ მამაცი ჟურნალისტი არ არის — ის ქართველი ერის სიმბოლოა" EPP: "სახაროვის პრემიის ლაურეატი მზია ამაღლობელი მხოლოდ მამაცი ჟურნალისტი არ არის — ის ქართველი ერის სიმბოლოა"
გადახედვა
-
ნათია თურნავამ და ლაშა ხუციშვილმა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიასთან შემაჯამებელი შეხვედრა გამართეს ნათია თურნავამ და ლაშა ხუციშვილმა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიასთან შემაჯამებელი შეხვედრა გამართეს
-
მზია ამაღლობელს ევროპარლამენტში სახაროვის პრემია ოფიციალურად გადაეცა მზია ამაღლობელს ევროპარლამენტში სახაროვის პრემია ოფიციალურად გადაეცა
გადახედვა
-
საიამ, პარტიების აკრძალვასთან დაკავშირებით, კონსტიტუციურ სარჩელზე სასამართლოს მეგობრის მოსაზრება წარადგინა საიამ, პარტიების აკრძალვასთან დაკავშირებით, კონსტიტუციურ სარჩელზე სასამართლოს მეგობრის მოსაზრება წარადგინა
გადახედვა
-
როგორ "გამოიგონა" კოკა-კოლამ სანტა კლაუსი როგორ "გამოიგონა" კოკა-კოლამ სანტა კლაუსი
-
რობერტა მეცოლა: ჩვენ ვდგავართ იმ ქართველი ხალხის გვერდით, რომლებიც მომავალს ევროკავშირში ხედავენ რობერტა მეცოლა: ჩვენ ვდგავართ იმ ქართველი ხალხის გვერდით, რომლებიც მომავალს ევროკავშირში ხედავენ
გადახედვა
-
ტრადიცია აღდგა — ლესბოსური პორნო საქართველოში წელსაც ყველაზე პოპულარული იყო ტრადიცია აღდგა — ლესბოსური პორნო საქართველოში წელსაც ყველაზე პოპულარული იყო
გადახედვა
-
საქართველო უკრაინისთვის საჩივრების საერთაშორისო კომისიის დაფუძნებას უერთდება საქართველო უკრაინისთვის საჩივრების საერთაშორისო კომისიის დაფუძნებას უერთდება
გადახედვა
კომენტარები