სტაჟირება — 2020 წლის ცვლილებები საქართველოს შრომის კოდექსში (I ნაწილი)
საქართველოს ორგანული კანონი "საქართველოს შრომის კოდექსი" შრომითი ურთიერთობის მარეგულირებელი ძირითადი ნორმატიული აქტია. 2020 წლის სექტემბერში ცვლილებები საქართველოს შრომის კოდექსში ეხება ისეთ მნიშვნელოვან თემებს, როგორებიცაა:
- შრომის დისკრიმინაცია;
- თანაბარი მოპყრობის პრინციპი;
- შრომის ხელშეკრულების ვადა;
- შრომის ხელშეკრულების არსებითი პირობები;
- ნორმირებული სამუშაო დრო;
- სრული და არასრული სამუშაო განაკვეთი;
- ზეგანაკვეთური სამუშაო;
- სტაჟირება და სხვა.
ამ სტატიაში გაეცნობით 2020 წლის სიახლეებს სტაჟირების შესახებ, ხოლო მეორე ნაწილად შემოგთავაზებთ სტატიას ზეგანაკვეთურ სამუშაოსთან დაკავშირებით.
სტაჟირება
კოდექსის მიხედვით, სტაჟიორად მიიჩნევა ფიზიკური პირი, რომელიც დამსაქმებლისთვის ასრულებს გარკვეულ სამუშაოს ანაზღაურების სანაცვლოდ ან მის გარეშე, კვალიფიკაციის ასამაღლებლად, პროფესიული ცოდნის, უნარის ან პრაქტიკული გამოცდილების მისაღებად.
ნორმის ანალიზის საფუძველზე დგინდება სტაჟირების მიზანი, რომელიც მიუხედავად იმისა, რომ მოიცავს შრომის ელემენტს (გარკვეული სამუშაოს შესრულებას), არსებითად განსხვავდება შრომითი ურთიერთობისგან.
სტაჟირების უმთავრესი მიზანი არის სტაჟიორის კვალიფიკაციის ამაღლება, პროფესიული ცოდნის, უნარის ან/და პრაქტიკული გამოცდილების მიღების შესაძლებლობის უზრუნველყოფა. სწორედ ამ მიზანს უნდა ემსახურებოდეს ფაქტობრივი ურთიერთობის ფარგლებიც და ხელს უწყობდეს დასახელებულ სიკეთეთა ჩამოყალიბება-განვითარებას. აქედან გამომდინარე, ჩნდება შრომითი ურთიერთობისგან განმასხვავებელი სხვა ელემენტიც — პასუხისგების შედარებით დაბალი ხარისხი. შესაბამისად, ლოგიკურია კანონის შემდეგი დანაწესი, იმის შესახებ, რომ დამსაქმებელს ეკრძალება სტაჟიორის შრომის გამოყენება შრომითი ხელშეკრულების გაფორმების თავიდან ასარიდებლად. სტაჟიორი არ ანაცვლებს თანამშრომელს, ამიტომაც, დამსაქმებელს არ აქვს უფლება თანამშრომელთან ურთიერთობის შეჩერების ან შეწყვეტის შემთხვევაში, შეცვალოს ის სტაჟიორით.
ანაზღაურება
სტაჟირება შესაძლოა იყოს, როგორც ანაზღაურებადი, ასევე ანაზღაურების გარეშე. უკანასკნელ შემთხვევაში, ურთიერთობის ვადა არ უნდა აღემატებოდეს 6 თვეს. ეს პერიოდი ორმაგდება ანაზღაურებადი სტაჟირების შემთხვევაში და მაქსიმალური დრო განისაზღვრება 1 წლით.
ანაზღაურების გარეშე სტაჟირება პირმა შესაძლოა ერთ დამსაქმებელთან გაიაროს მხოლოდ ერთხელ, თუმცა არ არის აკრძალული სტაჟირების ურთიერთობის ორივე სახის მიმდევრობით გამოყენება, რაც ჯამში 1 წელსა და 6 თვეს გვაძლევს.
სტაჟიორთან ხელშეკრულება იდება წერილობით, მიუხედავად ვადისა და ის ნათლად უნდა განსაზღვრავდეს მის მიერ შესასრულებელ სამუშაოს. სტაჟიორთან დადებულ ხელშეკრულებაზე ვრცელდება შრომის კოდექსით დადგენილი დაცვის ყველა მინიმალური სტანდარტი, თუმცა, პირდაპირაა დადგენილი გამონაკლისებიც:
- შრომის კოდექსის VII თავი (შვებულება ორსულობისა და მშობიარობის გამო, შვებულება ბავშვის მოვლის გამო, შვებულება ახალშობილის შვილად აყვანის გამო და დამატებითი შვებულება ბავშვის მოვლის გამო);
- შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის წესი (მუხლი 48).
შრომის კოდექსის მე-18 მუხლი არ ვრცელდება საჯარო დაწესებულებებზე, მათ შორის, საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებზე, რამდენადაც მათი მარეგულირებელი კანონმდებლობით შესაძლოა დადგენილი იყოს შრომის კოდექსისგან განსხვავებული შინაარსი.
საბოლოოდ, შრომის 2020 წლის ცვლილებათა პაკეტმა, არაერთი მნიშვნელოვანი სიახლე მოიტანა შრომითი ურთიერთობის მხარეებისთვის. იმ დრომდე, სანამ პრაქტიკა დაადგენდეს სწორ განმარტებებს, მათი ინტერპრეტაცია თითოეული პირისთვის დიდ გამოწვევად რჩება.
BDO Academy-ის კურსი "შრომის სამართალი" სწორედ ამ გამოწვევებზე საპასუხოდ დაგეხმარებათ იმ აუცილებელი ცოდნის მიღებაში, რომელიც ნორმათა სწორი ინტერპრეტირების პროცესში გამოგადგებათ.
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვა1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება 1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
-
გადახედვაპრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს პრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს
-
გადახედვაადგურ არძინბას თქმით, ქართველ ოლიგარქს აფხაზეთში შეღწევა სურს ადგურ არძინბას თქმით, ქართველ ოლიგარქს აფხაზეთში შეღწევა სურს
-
გადახედვასაგარეჯოში, კლინიკაში გარდაიცვალა ქალი, რომელიც ყოფილმა ქმარმა ქვით სცემა საგარეჯოში, კლინიკაში გარდაიცვალა ქალი, რომელიც ყოფილმა ქმარმა ქვით სცემა
-
გადახედვა19 ნოემბერს აქციის დაშლისას დაკავებული ისაკო დევიძე მშრალ შიმშილობას აცხადებს 19 ნოემბერს აქციის დაშლისას დაკავებული ისაკო დევიძე მშრალ შიმშილობას აცხადებს
კომენტარები