როგორი გვეგონებოდა ცხოველები, ჩონჩხის მიხედვით რომ გვიწევდეს მათი წარმოდგენა
დინოზავრს თუ წარმოიდგენთ, ალბათ, Jurassic Park-ში არსებული ტირანოზავრი რექსი გაგახსენდებათ მისი უზარმაზარი ყბით, არაპროპორციულად დიდი თავითა და პაწაწინა სასაცილო ხელებით.
ვინაიდან ცოცხალ დინოზავრს არავინ მოვსწრებივართ, მათი გამოსახვა დიდწილად განამარხებულ ჩონჩხებს ეფუძნება. მაგრამ მარტოოდენ განამარხებული ძვლებით გადაშენებული მხეცების წარმოდგენა რამდენად სანდო რამაა?
სტამბოლელმა ილუსტრატორმა და პალეოარტისტმა კ. მ. კოსმანმა ჩვენი პლანეტის თანამედროვე ცხოველების ძვლების მიხედვით მათი გამოსახულებები შექმნა ისე, თითქოს ის ისინი ნანახი არ ჰყავდა.
მიღებული შედეგები რეალობისგან საკმაოდ შორსაა და ზოგ შემთხვევაში შემაძრწუნებელიც კია:
ავიღოთ, მაგალითად, სპილოს გამოსახულება (ზედა მარცხენა). სპილოს თავის ქალას რომ გადაწყდომოდით, წარმოდგენა არ გექნებოდათ, რომ მას ორმეტრიანი ხორთუმი აქვს, და არც ის გეცოდინებოდათ, რომ ის ასეთი ბომბორა და ნაოჭიანია.
მთავარი პრობლემა ისაა, რომ მარტოოდენ ჩონჩხით ცხოველის წარმოდგენისას გიწევს, გამოიცნო, ძვალს რბილი ქსოვილის რა რაოდენობა ეკრა გარს. ამ დროს უფრო უსაფრთხო და მარტივია რბილი ქსოვილის მცირე რაოდენობის წარმოდგენა, თუმცა, სამწუხაროდ, ხშირად ამას უკიდურესად გამხდარ ცხოველებამდე მივყავართ, როგორიცაა, მაგალითად, კოსმანის დახატული პავიანი:
მარტივია იმის დანახვა, როგორ შეიძლება პალეოხელოვნების ამ ტროპებმა შეცვალოს ის, თუ როგორ გამოვსახავთ გადაშენებულ ცხოველებს. ეს წლების განმავლობაში მკვლევრების მიერ რეკონსტრუირებულ ველოცირაპტორებში განსაკუთრებით კარგად ჩანს. ათწლეულების განმავლობაში ცარცული პერიოდის ეს ქმნილებები მარდი და გაბრაზებული ხვლიკებივით წარმოგვედგინა, იურული პერიოდის პარკის სტილში. მიუხედავად ამისა, პალეონტოლოგებს ახლა სჯერათ, რომ ისინი, სინამდვილეში, ხმელეთის ფერადბუმბულებიანი მტაცებელი ფრინველებივით გამოიყურებოდნენ.
ცხოველის განსაკუთრებულად მცდარად წარმოდგენის ყველაზე სასაცილო მაგალითი მაშინ მივიღეთ, როდესაც 1600-იანების შუა წლებში თანამედროვე გერმანიის ტერიტორიაზე ბეწვიანი მარტორქის ჩონჩხი იპოვეს. იქიდან გამომდინარე, რომ ეს მე-17 საუკუნე იყო, ხალხს გამყინვარების პერიოდის ამ გადაშენებული გრძელრქიანი ცხოველის შესახებ არავითარი ინფორმაცია არ გააჩნდა. თუმცა, მათ სწამდათ ცალრქიანი ცხენების. ამიტომაც, როდესაც ჩონჩხმა პრუსიელი მეცნიერის, ოტო ფონ გოირიკეს, ყურადღება მიიპყრო, მან ჩონჩხის ერთი გრძელი რქა დაინახა და ჩათვალა, რომ ის ცალრქიანი ცხენი იყო. სამწუხაროდ, ვინაიდან ჩონჩხს ძვლების დიდი ნაწილი აკლდა, მისი სანახევრო, ცალრქიანიცხენისებრი რეკონსტრუქცია ძალიან სასაცილოდ გამოიყურებოდა.
-
გადახედვასაფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია საფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია
-
გადახედვაოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI ოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI
-
გადახედვაპარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა პარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა
-
გადახედვამოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით მოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით
-
გადახედვაევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე ევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე
-
გადახედვაპარლამენტმა ე.წ. ოფშორების შესახებ კანონი დაამტკიცა პარლამენტმა ე.წ. ოფშორების შესახებ კანონი დაამტკიცა
-
გადახედვავენერას ატმოსფეროდან კოსმოსში ნახშირბადი და ჟანგბადი ჟონავს ვენერას ატმოსფეროდან კოსმოსში ნახშირბადი და ჟანგბადი ჟონავს
-
გადახედვაOldboy-ის მიხედვით ინგლისურენოვან სერიალს გადაიღებენ Oldboy-ის მიხედვით ინგლისურენოვან სერიალს გადაიღებენ
-
გადახედვა"გერმანიის ელჩმა კანცლერის ციტირება სწორად მოახდინა, ბუნდესტაგის აბსოლუტური უმრავლესობა მკაცრად ეწინააღმდეგება აგენტების კანონს — როთი "გერმანიის ელჩმა კანცლერის ციტირება სწორად მოახდინა, ბუნდესტაგის აბსოლუტური უმრავლესობა მკაცრად ეწინააღმდეგება აგენტების კანონს — როთი
-
გადახედვაპარლამენტთან ახალგაზრდები აქციას მართავენ — რუსთაველი გადაკეტილია პარლამენტთან ახალგაზრდები აქციას მართავენ — რუსთაველი გადაკეტილია
-
გადახედვააზერბაიჯანში, "ამორალური კონტენტის" გამო, 60-მდე ტიკტოკერი დასაჯეს აზერბაიჯანში, "ამორალური კონტენტის" გამო, 60-მდე ტიკტოკერი დასაჯეს
-
გადახედვააქციის დროს დაკავებული ირაკლი კუპრაძე და გელა ხასაია გაათავისუფლეს აქციის დროს დაკავებული ირაკლი კუპრაძე და გელა ხასაია გაათავისუფლეს
-
გადახედვადეგნანი: ვფიქრობ, კანონის შემობრუნების მიზეზი ისაა, რომ ოცნებამ არჩევნებზე საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიების მუშაობა არ დაუშვას დეგნანი: ვფიქრობ, კანონის შემობრუნების მიზეზი ისაა, რომ ოცნებამ არჩევნებზე საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიების მუშაობა არ დაუშვას
-
გადახედვასაგარეოში უარყოფენ, რომ საქართველოს ელჩი გერმანიაში ბუნდესტაგში დაიბარეს — რა ვიცით საგარეოში უარყოფენ, რომ საქართველოს ელჩი გერმანიაში ბუნდესტაგში დაიბარეს — რა ვიცით
-
გადახედვაროგორი იყო უძველესი ადამიანების ევოლუცია — კვლევა როგორი იყო უძველესი ადამიანების ევოლუცია — კვლევა
-
გადახედვარაზე საუბრობს პრეზიდენტი ევროპულ მედიასთან — ზურაბიშვილის ინტერვიუები სამ ტელეარხთან რაზე საუბრობს პრეზიდენტი ევროპულ მედიასთან — ზურაბიშვილის ინტერვიუები სამ ტელეარხთან
-
გადახედვაჩახუტება ტკივილს, შფოთვასა და დეპრესიას მართლაც ამსუბუქებს — კვლევა ჩახუტება ტკივილს, შფოთვასა და დეპრესიას მართლაც ამსუბუქებს — კვლევა
-
გადახედვასაერთაშორისო გამჭვირვალობის სათავო ოფისი მოუწოდებს მთავრობას, გამოითხოვოს კანონპროექტი საერთაშორისო გამჭვირვალობის სათავო ოფისი მოუწოდებს მთავრობას, გამოითხოვოს კანონპროექტი
-
გადახედვაოპოზიციური პარტიების ერთობლივი განცხადება რუსულ კანონთან დაკავშირებით ოპოზიციური პარტიების ერთობლივი განცხადება რუსულ კანონთან დაკავშირებით
-
გადახედვატეილორ სვიფტი 19 აპრილს ახალ ალბომს უშვებს —ყველაფერი, რაც ალბომზე უნდა იცოდე ტეილორ სვიფტი 19 აპრილს ახალ ალბომს უშვებს —ყველაფერი, რაც ალბომზე უნდა იცოდე
-
გადახედვაარა, ფეისბუკი თქვენს ფოტოებს უნებართვოდ არ გამოიყენებს — რა ხდება სინამდვილეში არა, ფეისბუკი თქვენს ფოტოებს უნებართვოდ არ გამოიყენებს — რა ხდება სინამდვილეში
კომენტარები