2019 წლის ზაფხული სამეცნიერო კვლევებითა და სიახლეებით საკმაოდ დატვირთული გახლდათ. სტატიაში გთავაზობთ ფოტოებს, რომლებიც ამ პერიოდის სამეცნიერო სიახლეებს ასახავს.


მზის სრული დაბნელება

ფოტო: Petr Horálek / ESO

2 ივლისის მზის სრულ დაბნელებას მკვლევართა ერთი ჯგუფი ჩილედან, ატაკამას უდაბნოში განთავებული ლა სილას ობსერვატორიიდან ადევნებდა თვალს. ეს კომპოზიციური სურათი მზის მოძრაობის ტრაექტორიას და მისი მთვარით სრულ დაბნელებას თვალსაჩინოდ ასახავს.

ჩიტის სუნთქვა

ფოტო: Kathrin Swoboda / Audubon Photography Awards

ვირჯინიაში, ერთ ცივ დილას, მოყვარულმა ფოტოგრაფმა კეტრინ სვობოდამ წითელფრთება შავი ჩიტი (Agelaius phoeniceus) გადაიღო, რომელიც ცივი ჰაერით "სიგარეტის რგოლებს" აკეთებდა. გალობისას ჩიტის ამოსუნთქულ თბილ ჰაერს მსგავსი ფორმა მისი კონდენსირების გამო ეძლევა. ფოტომ Audubon Photography Awards-ის გრან-პრი მოიგო.

ტვინი HD-ში

ფოტო: B. L. Edlow et al.

მკვლევარებმა მოახერხეს და ადამიანის ტვინი უმცირესი დეტალების სიზუსტით გადაიღეს. ამისათვის მათ სპეციალური დიზაინის მქონე კონტეინერი და ელექტრომოწყობილობები გააკეთეს, რის შემდგომაც 58 წლის დონორი ქალის ტვინი დაასკანერეს. პროცესი დაახლობით 100 საათის განმავლობაში მიმდინარეობდა და მიღებული მასალის მოცულობა 8 ტერაბაიტი იყო. სურათის გარჩევადობა 100 მიკრომეტრია. მსგავსი სიზუსტით ადრე მხოლოდ ტვინის ცალკეული უბნები იყო აღწერილი.

მარსის როვერის აწყობა

ფოტო: NASA / JPL-Caltech

ინჟინრები ნასას რეაქტიული ძრავის ლაბორატორიაში მარსმავალს მექანიკურ ფეხებსა და ბორბლებს უმონტაჟებენ. აწყობის მთელი პროცესი სუფთა ოთახში მიმდინარეობს და ამიტომაც ჯგუფის წევრებს როვერის დაბინძურებისგან თავის ასარიდებლად სპეციალური სკაფანდრ-ხალათები აცვიათ. როვერის მარსზე გაგზავნის მისია 2020 წლის ივლისშია დაგეგმილი, როლო მარსმავალი წითელ პლანეტაზე 2021 წლის თებერვალში დაეშვება.

გაუფერულებული ზღვის ანემონი

ფოტო: Morgan Bennett-Smith / KAUST Reef Ecology Lab

მარჯნის რიფების მსგავსად ზღვის ანემონებსაც მაღალი ტემპერატურა და მჭახე სინათლე აუფერულებს. წითელი ზღვის ბინადარი ეს ანემონი ერთ დროს წყალმცენარეებს მასპინძლობდა, ხოლო მათგან სანაცვლოდ ჟანგბადსა და საკვებს იღებდა. წყლის ტემპერატურის მატების შედეგად წყალმცენარეების კვდომამ ანემონიც გააუფერულა. გლობალური დათბობის შედეგად მსგავსი გაუფერულების შემთხვევები სულ უფრო ხშირია. ამ ნამუშევარმა Ocean Conservancy-ს ფოტო-კონკურსის კატეგორიაში "ადამიანის ზეგავლენა" გაიმარჯვა.

მთვარის ანარეკლი

ფოტო: Chen Mengtong / China News Service/VCG via Getty

ივლისში აპოლო 11-ის წარმატებული მისიიდან 50 წელი შესრულდა. ადამიანის მთვარეზე პირველი მოგზაურობის აღსანიშნად დღესასწაულები მთელი მსოფლიოს მასშტაბით გაიმართა. ვაშინგტონის მონუმენტზე რეალური ზომის Saturn V-ის რაკეტის პროექციაც ამ სადღესასწაულო თარიღს ეხმაურებოდა.

ჯიბის ზვიგენი

ფოტო: Michael Doosey / Tulane University

ამ მინიატურული ზვიგენის საცხოვრებელი არე მექსიკის ყურე გახლავთ. "ჯიბის ზვიგენს" მათ ლაყუჩებთან განლაგებული სპეციალური მანათობელი ჯიბეების გამო უწოდებენ. ისინი ველურ ბუნებაში ძალზე დიდ იშვიათობას წარმოადგენენ: ზვიგენის მსგავსი სახეობის წარმომადგენელი 1979 წელს, წყნარ ოკეანეში აღმოაჩინეს. მექსიკის ყურეში მობინადრე ჯიბის ზვიგენი რამდენადმე განსხვავებულია — მას უფრო მოკლე ხერხემალი აქვს.

რადიოაქტიური წყალქვეშა ნავი

ნორვეგიის ზღვაში, 30 წლის წინ საბჭოთა წყალქვეშა ნავი ჩაიძირა, საიდანაც, როგორც დგინდება, რადიაცია ჟონავს. საბჭოთა ატომური წყალქვეშა ნავი "კომსომოლეცი" 1989 წელს ჩაიძირა, რისი მიზეზიც ბორტზე გაჩენილი ხანძარი გახდა. შემთხვევას ბორტის 42 წევრი ემსხვერპლა. ნორვეგიელმა მკვლევარებმა, ბერგენის ზღვის კვლევის ინსტიტუტიდან, დისტანციურად მართვადი წყალქვეშა ნავით მიმდებარე ტერიტორიიდან წყლის სინჯები აიღეს. აღმოჩნდა, რომ რადიოაქტიური ცეზიუმის შემცველობა დასაშვებ ნორმაზე 800 000-ჯერ მეტია. მკვლევართა განცხადებით, ეს რადიოაქტიური იზოტოპი სწრაფად იშლება და იგი ოკეანისა და ხალხისათვის საფრთხეს არ წარმოადგენს.

ჩოქელას მხედველობა

ფოტო: Newcastle University, UK

უმცირესი ზომის ტვინის მიუხედავად, ჩოქელას სიღრმისეული აღქმა საშუალებას აძლევს მსხვერპლამდე მანძილი ზუსტად განსაზღვროს. მეცნიერებმა საბოლოოდ მოახერხეს და მინიატურული 3D სათვალის საშუალებით დაადგინეს, თუ როგორ აკეთებს ის ამას. გამოსახულების ცვლილების პარალელურად მკვლევარები იწერდნენ მწერის ტვინის აქტივობას და მათ ზუსტად განსაზღვრეს სივრცულ აღქმაზე პასუხისმგებელი უბნის ლოკალიზაცია.