ამბები ჰილელიდან
პარასკევის რომელიმე საღამოს თავს უჩვეულო თავგადასავლებისთვის თუ გაიმეტებთ, მარჯანიშვილის ქუჩას დაუყევით და უყოყმანოდ შეაღეთ ჰილელის კარი. ერთი დიდი, ებრაული სამეგობრო დაგხვდებათ იქ აუცილებლად და ყოველკვირეულ ებრაულ დღესასწაულზე, კაბალატ შაბათზე სიხარულით მიგიპატიჟებთ.
რიტუალი იქნება ამგვარი: ყოველ პარასკევს, ცაზე პირველი ვარსკვლავის გამოჩენისას, შაბათის, ესე იგი წმინდა დღის შესახვედრად ეს ახალგაზრდები ორ სანთელს აანთებენ. აუცილებელი იქნება, ოღონდ, სანთელი ქალის ხელით აინთოს. მიზეზი, როგორც აგიხსნიან, ისაა, რომ შაბათზე ნათელის შემომტანის როლი ქალისთვისაა მინიჭებული.
შაბათის შეხვედრა ასე გაგრძელდება: სანთლების ანთებას ყველანი ერთხმად ლოცვას მოაყოლებენ. ერთ-ერთი, მიშა, კიდუშს ჩაატარებს: ქოშერულ ღვინოს დალოცავს და განსაკუთრებულ სასმისში, კიდუშის ჭიქაში ჩამოასხამს. ოღონდ, აუცილებლად ისეთი რაოდენობით, რომ სასმისიდან ქოშერი ღვინო ოდნავ გადმოიქცეს, სიმბოლურად, რომ სახლი მთელი კვირის განმავლობაში ხვავით და ბარაქით იყო სავსე.
ამ მომენტისთვის "ნეთილად იადაიმის", ანუ ხელის განბანვის დრო დადგება და ცოტა ხნით მთელ სივრცეში დიდი სიჩუმე დაისადგურებს. სიჩუმე იქამდე შენარჩუნდება, სანამ მიშა ხალის (დაწნულ, ებრაულ პურს) გატეხს, მარილს მოაყრის და ყველას სათითაოდ გაუნაწილებს.
ამ უჩვეულოდ გემრიელი პურის (მხოლოდ ამ გემოდაც ღირს, სხვათაშორის, თავგადასავალი) მირთმევის შემდეგ წარმოითქმის სიტყვები "შაბათ შალომ!" და იწყება ქოშერული სამზარეულოთი გაწყობილი ტრაპეზის სუფრა. რიტუალის დასასრულს მიშა თორადან იმ ერთ, კონკრეტულ თავს წაიკითხავს, რომელიც წესის მიხედვით იმ კვირისთვის მსოფლიოს თითოეულ სინაგოგაში წასაკითხადაა განკუთვნილი.
ამ ტრადიციით ერთი და იგივე ტექსტი, ერთსა და იმავე დღეს, ათიათასობით სივრცეში იკითხება იუდაიზმის მიმდევართა მიერ. ერთი რამაა აუცილებლად გასათვალისწინებელი: დასაწყისისთვის, ჩემებრი რიდით, მოკრძალებითა და სიფრთხილით თუ იმოქმედებთ, რომელიმე წესი არ შეგეშალოთ, რაიმე წმინდა არ არივ-დარიოთ, ანაც აზრი არ დაგცდეთ როგორღაც შეუფერებელი, მალევე გაგრძნობინებენ ეს ადამიანები, რომ მეტისმეტად ზედმეტია ამგვარი უხერხულობა.
ტრაპეზის დასრულების შემდგომ თორნიკე თუ ხელში გიტარას აიღებს და ბითლზის All you need is love-ის დაკვრისას ხალხს შემოიკრებს გარშემო, თუ მანამდე ვერ მოასწარით, ახლა მაინც იგრძნობთ ბუნებრივ ხალისს, სილაღეს და თავისუფლებას. ცოტა უჩვეულო თავისუფლებასაც იმ თვალსაზრისით, რომ ეს ახალგაზრდები იუმორით დროდადრო შემოგაპარებენ ებრაულ სტერეოტიპებზე არსებულ "შიდა ხუმრობებს", Inside joke-ებს.
მაგალითისთვის, ღიმილი თორნიკეს იმ დაკრულს მოჰყვა, რომელსაც ტექსტად, "All you need is Cash" მიაყოლა მიშამ და ასევე მიშამ ესეც დაამატა "Cause well, we love Benjamin Franklin, you know!" ამგვარ ხუმრობებს ხუმრობითვე თუ გაიკვირვებთ და იკითხავთ, თუა რაიმე, რასთან დაკავშირებულ იუმორსაც თვითონვე ერიდებიან, გიპასუხებენ, რომ ერთმანეთისგან არაფერი სწყინთ, თუმცა გააჩნია მათზე ვინ ხუმრობს.
ბოლო წლებია, მსოფლიო მასშტაბით ანტისემიტური განწყობები სახიფათოდ იზრდება. მაგალითისთვის, 2018 წელს, საფრანგეთში შინაგან საქმეთა სამინისტროს მონაცემებით, ანტისემიტური ინციდენტების რაოდენობა 74 პროცენტით გაიზარდა. აშშ-ში კი ამავე წელს 57 პროცენტით მეტი ანტისემიტური ინციდენტი გამოვლინდა. დიდ ბრიტანეთშიც, 2018 წელს ებრაელების წინააღმდეგ სიძულვილით მოტივირებული შემთხვევების რეკორდულად მაღალი მაჩვენებელი აღინუსხა.
ანტისემიტურ განწყობებს ულტრანაციონალისტური ჯგუფების გაძლიერებას მათი საჯარო სივრცესა თუ პოლიტიკურ ველზე ხილვადობა და აქტიურობაც ხელს იწყობს. თუ რა არის ამ სიძულვილისა და ფობიების მაპროვოცირებელი მიზეზი, ეს ფართოდ სამსჯელო საკითხია.
თუმცა მანამდე, ჰილელში ასეთ ამბავს მოგიყვებიან: გეტყვიან ღიმილით, რომ საქართველო ებრაელთათვის ყოველთვის ღია და ტოლერანტული სივრცე იყო. ქართველი ხალხი ისტორიის ყველა ეტაპზე ებრაელებთან მეგობრულად და უშუალოდ ურთიერთობდა.
თუმცა, ბოლო წლების განმავლობაში ანტისემიტური განწყობები აშკარად საგრძნობი გახდა. გეტყვიან იმასაც, რომ გამოძიების დასრულებამდე განცხადების გაკეთება არ სურთ, მაგრამ მაინც აქვთ განცდა, რომ მათი მეგობარი, ვიტალი საფაროვი, რამდენიმე თვის წინ სწორედ ქსენოფობიურ ნიადაგზე მოკლეს. ამგვარ განწყობას ამძაფრებს შთაბეჭდილებაც, რომ "ვიტო იყო ზედმეტი გაზვიადებების გარეშე, ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური ახალგაზრდა ებრაულ თემში, ეს ყველამ იცოდა, ვინც კი მას იცნობდა, თუნდაც შორიდან."
მათი თქმით, მკვლელობის მონაწილე ფაშისტური დაჯგუფების ყოფილი წევრი იყო. ვიტალის მეგობრებმა ფეისბუქზე სოციალური კამპანიაც წამოიწყეს გზავნილით, "საქართველო სიძულვილის სივრცე არ არის".
უამრავი აზრით დატვირთული დიალოგი შეიძლება შედგეს პარასკევ საღამოს, ჰილელში. მაგალითად, საუბარი ტრადიციის მნიშვნელობისა და მისი ახალ დროში შენარჩუნების სირთულეზე, იმ განცდისა და საერთო მეხსიერების შენახვის აუცილებლობაზე, რომელსაც ებრაელად ყოფნა გულისხმობს.
დასასრულს კი წილად მხვდა პატივი, ჰილელის წევრების (თუ სამეგობრო წრის, ყოველ ჯერზე ასე მეტად ბუნებრივად მეჩვენება მათი მოხსენიება) მიერ აღნიშნული ებრაული დღესასწაულის, ფურიმის სტუმარი გავმხდარიყავი. ეს დღე ებრაული ტრადიციით გამარჯვების, ზეიმისა და გართობის მნიშვნელობის მქონეა და ხშირად კარნავალის თანხლებითაც იმართება. შემდგომი ფოტოები მიგახვედრებთ, რომ წლევანდელ საზეიმო სივრცედ ჰილელში ველური დასავლეთი აირჩა.
ჰილელი საერთაშორისო ებრაული, სტუდენტური ორგანიზაციაა, რომლის მიზანიც მსოფლიოს მასშტაბით ებრაული დიასპორების შენარჩუნებაა.
ქოშერული ღვინო კონკრეტული წესების დაცვით, სუფთად მომზადებული სასმელი, რომელიც რაბინატის ყველა მკაცრ მოთხოვნასა და კრიტერიუმს აკმაყოფილებს და ამიტომ ამ ღვინის გამოყენება იუდაიზმის მიმდევრებს შეუძლიათ.
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვა1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება 1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
-
გადახედვაპრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს პრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს
-
გადახედვაადგურ არძინბას თქმით, ქართველ ოლიგარქს აფხაზეთში შეღწევა სურს ადგურ არძინბას თქმით, ქართველ ოლიგარქს აფხაზეთში შეღწევა სურს
-
გადახედვასაგარეჯოში, კლინიკაში გარდაიცვალა ქალი, რომელიც ყოფილმა ქმარმა ქვით სცემა საგარეჯოში, კლინიკაში გარდაიცვალა ქალი, რომელიც ყოფილმა ქმარმა ქვით სცემა
-
გადახედვა19 ნოემბერს აქციის დაშლისას დაკავებული ისაკო დევიძე მშრალ შიმშილობას აცხადებს 19 ნოემბერს აქციის დაშლისას დაკავებული ისაკო დევიძე მშრალ შიმშილობას აცხადებს
კომენტარები