აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა საუდის არაბეთის ტელეარხ Al Arabiya-სთან ინტერვიუში რუსეთი ოკუპანტად მოიხსენია და თქვა, რომ "უკრაინაში შეიჭრა"

ჟურნალისტის კითხვაზე, — როგორ გაჩნდა "ტრამპის მარშრუტის" იდეა? ალიევმა აზერბაიჯანის XX საუკუნის ისტორია გაიხსენა და თქვა, რომ აზერბაიჯანის დემოკრატიულმა რესპუბლიკამ 1917 წლიდან 3 წელი იარსება, როცა 1920 წელს რუსეთის არმია შეიჭრა აზერბაიჯანში და ქვეყნის ოკუპაცია მოახდინა.

"ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად, ცოტა უფრო ღრმად უნდა ჩავუღრმავდე ისტორიას და ავუხსნა მაყურებელს, თუ როგორ მოხდა, რომ აზერბაიჯანი ორ ნაწილად გაიყო. ეს მოხდა აზერბაიჯანის საბჭოთა კავშირის პირველ თვეებში. 1917 წელს რუსეთის იმპერიის დაშლის შემდეგ ჩამოყალიბდა აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა. ეს იყო პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკა მუსლიმურ სამყაროში, რომელიც დაარსდა 1918 წლის მაისში. ის არსებობდა 1920 წლის აპრილამდე, როდესაც რუსეთის არმია შეიჭრა აზერბაიჯანში და ქვეყნის ოკუპაცია მოახდინა. ბოლშევიკებმა, რომლებმაც 1917 წლის რევოლუცია განახორციელეს, ხალხი მოატყუეს. მათი ლოზუნგები იყო: "ქარხნები და ქარხნები მუშებს, მიწა გლეხებს, თავისუფლება ხალხს". ჩვენ შევქმენით საკუთარი სახელმწიფო. მაგრამ ბოლშევიკებმა ის წაგვართვეს.

1920 წლის აპრილში რუსეთის არმია აზერბაიჯანში შეიჭრა და ოკუპაცია მოახდინა. იმავე წლის ნოემბერში, სულ რაღაც რამდენიმე თვის შემდეგ, საბჭოთა რუსეთის მთავრობამ გადაწყვიტა ზანგეზური, რომელსაც ჩვენ დასავლეთ ზანგეზურს ვუწოდებთ, აზერბაიჯანისგან წაერთმია და სომხეთისთვის გადაეცა. ასე გაიყო აზერბაიჯანი ორად — ძირითადი ნაწილი და ნახიჩევანი, შუაში კი დასავლეთ ზანგეზური იყო. საბჭოთა პერიოდში ეს პრობლემას არ წარმოადგენდა, რადგან საზღვრები და ომები არ იყო. ხალხს თავისუფლად შეეძლო მანქანით ან მატარებლით გადაადგილება ქვეყნის ძირითადი ნაწილიდან ნახიჩევანში.

…ტრამპის ადმინისტრაციამ ჩვენი კანონიერი შეშფოთება სერიოზულად მიიღო. ამგვარად, დაიბადა TRIPP, ანუ ტრამპის მარშრუტი საერთაშორისო მშვიდობისა და კეთილდღეობისთვის. ახლა, როდესაც პრეზიდენტმა ტრამპმა ზანგეზურის დერეფანს თავისი სახელი დაარქვა, დარწმუნებული ვარ, რომ ის უახლოეს მომავალში განხორციელდება. რაც შეეხება ფიზიკური ინფრასტრუქტურის მშენებლობას, ვგულისხმობ რკინიგზას, ეს დიდხანს არ უნდა გაგრძელდეს, რადგან მარშრუტის სიგრძე მხოლოდ 42 კილომეტრია. თუ ჩვენ ავაშენებთ მას, ამას ერთ წელიწადში გავაკეთებთ, რადგან რკინიგზის მშენებლობაში მეტი გამოცდილება გვაქვს. სომხეთს შეიძლება კიდევ რამდენიმე წელი დასჭირდეს", — განაცხადა ალიევმა.

რაც შეეხება უკრაინას, ალიევი არც ამ შემთხვევაში მოერიდა ეთქვა, რომ რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა და უკრაინის ტერიტორიულ მთლიანობას მხარდაჭერა გამოუცხადა.

"აზერბაიჯანი, როგორც ქვეყანა, რომელმაც თავისი ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევა განიცადა, მხარს უჭერს ყველა ქვეყნის ტერიტორიულ მთლიანობას და ჩვენი პოზიცია ამ საკითხთან დაკავშირებით ცალსახაა. და კიდევ ერთხელ, დავუბრუნდეთ იმას, რაც აზერბაიჯან-რუსეთის ურთიერთობებთან დაკავშირებით იყო განხილული, ჩვენ ვუჭერდით მხარს უკრაინის ტერიტორიულ მთლიანობას რუსეთის მიერ უკრაინაში შეჭრის პირველივე დღეებიდან და ვაგრძელებთ მის მხარდაჭერას. და, რა თქმა უნდა, სირიის ერთიანობა და ტერიტორიული მთლიანობა ნებისმიერი ურთიერთობის ყველაზე მნიშვნელოვანი პირობაა. და არა მხოლოდ იურიდიული ერთიანობა და საზღვრების კონტროლი, არამედ ფიზიკური ერთიანობაც. ქვეყანაში უნდა არსებობდეს ცენტრალიზებული სისტემა, ან სულ მცირე სისტემა მოქმედი პოლიტიკური ინსტიტუტებით. ჩვენ კატეგორიულად ვეწინააღმდეგებით სეპარატიზმის ნებისმიერ ფორმას, იქნება ეს ყარაბაღში, სირიაში თუ მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში", — თქვა ალიევმა.

აზერბაიჯანის პრეზიდენტის განცხადებებს რუსეთის დუმის დეპუტატი კონსტანტინ ზატულინი გამოეხმაურა. მან თქვა, რომ “აზერბაიჯანის პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი უკრაინის კონფლიქტის რუსეთის მიერ უკრაინაში შეჭრად მოხსენიებით რუსეთის წინააღმდეგ წავიდა”.