ყოველი არჩევნების წინ, საქართველოში გარჩევის საგანი ხდება კონკრეტულ მისამართზე რეგისტრირებულ პიროვნებათა რაოდენობა — ადამიანები თავიანთ მისამართზე პოულობენ პირებს, რომლებსაც არ იცნობენ და კავშირი არასდროს ჰქონიათ. როგორც წესი, ეს აჩენს ეჭვებს გაყალბებასთან დაკავშირებით, თუმცა ცოტას ესმის, როგორ შეიძლება მისამართზე უცხო პირების ყოფნამ გაყალბებას შეუწყოს ხელი, ან ასეთი რამე საერთოდ თუ არის შესაძლებელი.

ამის გასარკვევად News.on.ge ISFED-ის წარმომადგენელს, გიორგი მონიავას, დაუკავშირდა. გიორგი მონიავას თქმით პროპორციული არჩევნების პირობებში, ძალიან მცირეა თეორიული შანსი იმისა, რომ მისამართზე რეგისტრირებული ადამიანების რაოდენობით მანიპულაციით არჩევნების შედეგზე ვინმე გავლენას მოახდენს. მისი თქმით, კონკრეტულ მისამართზე რეგისტრაციის საკითხს კანონმდებლობა არეგულირებს — მოქალაქეს იურიდიული მისამართის ცვლილება შეუძლია სამ შემთხვევაში:

  • თუ კონკრეტული მისამართის მესაკუთრეა და სხვა მისამართიდან გადმოწერა სურს;
  • თუ მესაკუთრე არ არის, მაგრამ მესაკუთრის თანხმობას ფლობს კონკრეტულ მისამართზე ჩაწერისას;
  • თუ მესაკუთრის თანხმობას არ ფლობს, თუმცა 3 თვე ან მეტია აღნიშნულ მისამართზე ცხოვრობს და ამას ორი მოწმე ადასტურებს. მოწმეს სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობლობა ეკისრება, თუ ასეთ დროს ცრუ ინფორმაციას გასცემს.

თუ გსურთ გაიგოთ, როგორ აღმოჩნდა თქვენთვის უცნობი პირი თქვენს მისამართზე ჩაწერილი, უნდა მიმართოთ იუსტიციას, რომელიც მოიკვლევს და შეგატყობინებთ, ჩამოთვლილი გზებიდან რომელი სახით და როდის მოხდა იურიდიული მისამართის ცვლილება.

"მე არ ვამტკიცებ, რომ ეს 100%-ით კანონიერად ხდება და არ შეიძლება, აქ პრობლემა იყოს, თუმცა ის, რომ ასეთი ფაქტები ფიქსირდება, ცალსახად კანონდარღვევასა და საარჩევნო მანიპულაციაზე არ მიანიშნებს", — განაცხადა გიორგი მონიავამ

"ამომრჩეველთა ტურიზმი"

გიორგი მონიავას ცნობით, მსგავსი, "გაბერილი" სიები პრობლემას შეიძლება წარმოადგენდეს იმ ქვეყნებში, სადაც არჩევნები მაჟორიტარული სისტემით ტარდება. საერთაშორისო პრაქტიკაში ამას "ამომრჩეველთა ტურიზმი" ეწოდება და მას მოქმედების კონრეტული მექანიზმი აქვს.

"როდესაც ტარდება მაჟორიტარული არჩევნები, ანუ სხვადასხვა ოლქებში სხვადასხვა პიროვნებები აირჩევიან. წარმოიდგინეთ ორი ოლქი, რომელთაგან ერთ-ერთში ხელისუფლება იგებს არჩევნებს 50 ხმით, მეორე ოლქში კი აგებს 20 ხმით — ასეთ შემთხვევაში, 30 ხმას მოხსნის იმ ოლქიდან, რომელსაც იგებს და დაარეგისტრირებს იმ ოლქში, რომელსაც აგებს — აღმოჩნდება, რომ ორივე ოლქში ხელისუფლება მოიგებს. ეს არის "ამომრჩეველთა ტურიზმი" და ჩვენ რომ მაჟორიტარული არჩევნები ან შერეული სისტემა გვქონდეს, ეს დიდი საფრთხე იქნებოდა. ამ შემთხვევაში, საფრთხეს არ წარმოადგენს იმ კუთხით, რომ ნებისმიერი ჩვენგანის ხმა, საბოლოოდ, ერთ ყულაბაში იყრება", — ახსნა გიორგი მონიავამ

საბოლოოდ გიორგი მონიავას განცხადებით, მანიპულაციები ბოლომდე და კატეგორიულად ვერ გამოირიცხება, თუმცა ხელაღებით ნამდვილად არ შეიძლება იმის თქმა, რომ კონკრეტულ მისამართზე ბევრი ადამიანის რეგისტრაციის შემთხვევა აუცილებლად არჩევნების გაყალბებაზე მიუთითებს.