რატომ არის მნიშვნელოვანი: მთიანი ყარაბაღის რეგიონი 12 დეკემბრიდან მოყოლებული, ცხრა თვის განმავლობაში ბლოკადაში იყო მოქცეული.

  • აზერბაიჯანის მიერ ლაჩინის დერეფნის ჩაკეტვიდან რამდენიმე თვეში ყარაბაღში საკვები და სამედიცინო მარაგი ამოიწურა.
  • 16 აგვისტოს რეგიონში შიმშილით სიკვდილის პირველი შემთხვევა დაფიქსირდა.
  • 9 სექტემბერს მთიანი ყარაბაღი აღდამის გავლით რუსული ჰუმანიტარული დახმარების მიღებას დათანხმდა.
  • 18 სექტემბერს წითელმა ჯვარმა რეგიონში პირველი ჰუმანიტარული დახმარება ჩაიტანა.

დეტალები: 19 სექტემბერს რეგიონში აფეთქებების ხმა გაისმა — აზერბაიჯანმა ყარაბაღი მძიმე არტილერიით დაბომბა. თავდაცვის სამინისტროს განცხადებაში აღნიშნული იყო, რომ ანტიტერორისტული ღონისძიებები დაიწყეს.

  • ბაქო ამტკიცებდა, რომ მათი სამიზნე არ იყო სამოქალაქო დასახლებები ან ინფრასტრუქტურა და მხოლოდ სომხეთის შეიარაღებული ძალების სამხედრო ობიექტებს ესროდნენ.
  • თუმცა ყარაბაღის ოფიციალური პირების განცხადებით, დაიბომბა საცხოვრებელი სახლები, რასაც მსხვერპლი მოჰყვა.
  • 20 სექტემბერს აზერბაიჯანმა განაცხადა, რომ მთიანი ყარაბაღი დანებდა.
  • ადგილობრივმა მთავრობამ კი განმარტა, რომ დათანხმდა რუსეთის სამშვიდობო კონტინგენტის ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და შეიარაღებული ძალების დაშლასა და განიარაღებას.
  • "აზერბაიჯანული მხარის მიერ წამოჭრილი საკითხები რეინტეგრაციის, მთიანი ყარაბაღის სომხების უფლებებისა და უსაფრთხოების უზრუნველყოფის, აგრეთვე აზერბაიჯანის კონსტიტუციის ფარგლებში მთიანი ყარაბაღის მოსახლეობის საარსებო წყაროს უზრუნველყოფის შესახებ, მიღწეული შეთანხმების მიხედვით, განიხილება ადგილობრივი სომეხი მოსახლეობისა და აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ცენტრალური ხელისუფლების წარმომადგენლების შეხვედრაზე, რომელიც გაიმართება ქალაქ ევლახში 2023 წლის 21 სექტემბერს", — განაცხადეს ყარაბაღის ოფიციალურმა პირებმა.

მას შემდეგ, რეგიონში მცხოვრები სომხების დიდი ნაწილი იძულებით გადაადგილებული პირის სტატუსით სომხეთში წასვლას ცდილობს.

  • სომხეთის მთავრობის ინფორმაციით, 28 სექტემბრის მონაცემებით, მთიანი ყარაბაღიდან სომხეთში 65 036 დევნილი შევიდა.
  • ისინი ტერიტორიას თვების განმავლობაში ჩაკეტილი ლაჩინის დერეფნიდან ტოვებენ.

რა ხდება ახლა: 2024 წლის 1 იანვრიდან მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკა არსებობას შეწყვეტს.

  • შესაბამის განკარგულებას ხელი რეგიონის პრეზიდენტმა სამველ შაჰრამანიანმა მოაწერა.
  • ხელშეკრულების პირველი პუნქტის თანახმად, დაიშლება ყველა სახელმწიფო დაწესებულება და ორგანიზაცია.
  • მეორე პუნქტის მიხედვით, მთიანი ყარაბაღის მოსახლეობა, მათ შორის ისინიც, ვინც ახლა მის ფარგლებს გარეთ იმყოფება, უნდა გაეცნოს აზერბაიჯანის მიერ მიღებულ რეინტეგრაციის პირობებს და ამის შემდეგ, ინდივიდუალურად გადაწყვიტოს ყარაბაღში დარჩენა/დაბრუნების საკითხი.