კრიტიკის შემდეგ კულტურის სამინისტრომ გელათის შესახებ მორიგი დასკვნა გამოაქვეყნა
წულუკიანის განმარტებით, დასკვნა არ არის საბოლოო, ვინაიდან იუნესკოს პროცედურული წესების თანახმად, შეიძლება ზოგიერთი მონაკვეთი ან ფაქტობრივი გარემოება დაზუსტდეს.
რატომ არის მნიშვნელოვანი: 30 იანვარს გელათის ტაძრის შესახებ დასკვნა გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების, ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნულმა კვლევითმა ცენტრმა გამოაქვეყნა.
- აღმოჩნდა, რომ კულტურის სამინისტროს დაქვემდებარებაში მყოფი კვლევითი ცენტრის დასკვნა სამინისტროშივე არ მოეწონათ და განცხადებით მალევე გამოეხმაურნენ.
- სადაც ცენტრი გააკრიტიკეს და თქვეს, რომ დოკუმენტი კონკრეტული და მცირერიცხოვანი, პოლიტიკურად ანგაჟირებულ პირთა ჯგუფის მოსაზრებების კრებულია.
- ბოლოს გაირკვა, რომ ჩუბინაშვილის ცენტრს კვლევა საპატრიარქომ დაუკვეთა.
- კვლევაში წარმოდგენილი გელათის მონასტრის მდგომარეობა კულტურის სამინისტროს კრიტიკის მიზეზი გახდა ოპოზიციის მხრიდანაც.
რას ამბობს თეა წულუკიანი: მინისტრმა ბრიფინგზე განაცხადა, რომ "დადგა დღე, როდესაც ჩვენ ვაქვეყნებთ პარიზიდან მიღებულ დასკვნას გელათის სამონასტრო კომპლექსთან დაკავშირებით".
- მისი თქმით, ესაა ერთობლივი დასკვნა, რომელიც შედგენილია მსოფლიოს კულტურული მემკვიდრეობის ცენტრის, ICOMOS-ისა და ICCROM-ის მიერ გელათში ჩატარებული ინსპექტირების საფუძველზე.
- მისივე განმარტებით, დასკვნა არ არის საბოლოო, ვინაიდან იუნესკოს პროცედურული წესების თანახმად, შეიძლება ზოგიერთი მონაკვეთი ან ფაქტობრივი გარემოება დაზუსტდეს.
- "არცერთი სხვა დოკუმენტი ან დასკვნა, რომლებიც სამინისტროში შემოვიდა ჩემი მინისტრობისას, საიდუმლო არ გამხდარა. რა სახეცვლილებაც უნდა განიცადოს მომავალში ამ დასკვნამ, ჩვენ დღეს უკვე ვაქვეყნებთ მას და წარმოგიდგენთ დასკვნის მნიშვნელოვან მიგნებებსა და რეკომენდაციებს", — თქვა წულუკიანმა.
- ამბობს, რომ 2022 წლის 26 ნოემბერს სამინისტრომ იუნესკოს მისიას შესთავაზა, თავის დღის წესრიგში შეეტანა ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის ეროვნული კვლევის ცენტრთან შეხვედრაც.
- რადგან ეს არის სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი ორგანიზაცია, რომელიც მუდმივად ავლენდა პრეტენზიულ დამოკიდებულებას და გამოთქვამდა კრიტიკულ შენიშვნებს სამინისტროსადმი კონკრეტული გამოსავლის შემოთავაზების გარეშე.
- წულუკიანის თქმით, იუნესკოს მისიის პასუხი იყო, რომ ჩუბინაშვილის ცენტრთან შეხვედრას იმ ეტაპზე ვერ განიხილავდა.
მინისტრის განმარტებით, როდესაც თავს პოლიტიკურად ესხმიან ისინი, ვისი ვალიც იყო ძეგლზე ზრუნვა, პასუხის უფლებაც და ვალდებულებაც აქვს.
- ამბობს, რომ როცა კულტურის სამინისტრო, 2021 წლიდან, შეუდგა პრობლემების აღმოფხვრას, 2017 წლამდე შემუშავებული სამოქმედო გეგმის პროექტი აღმოჩნდა მოძველებული.
- მისივე განცხადებით, იუნესკოს მისიის ანგარიშში აღნიშნულია, რომ იუნესკოსთვის გასაგებია, პირველ ეტაპზე რატომ მიენიჭა უპირატესობა ფიზიკური ჩარევების განხორციელებას და არა ძეგლის მართვის გეგმის განახლებას.
- მინისტრი თავს იმშვიდებს იმით, რომ იუნესკოს მისია ეთანხმება იმას, რასაც კულტურის მინისტრი აღნიშნავს.
- "კერძოდ, 2020 წლამდე განხორციელებული სამუშაოების შესახებ დოკუმენტაცია არ არსებობს. მოცემული დოკუმენტაციის წარმოება კი კულტურული მემკვიდრეობის საბჭოს მაშინდელი ხელმძღვანელობის პირდაპირი ვალდებულება იყო" — თქვა წულუკიანმა.
- მინისტრი საქართველოს საპატრიარქოდან მაქსიმალურ ჩართულობას ისურვებდა და პროცესში სასულიერო პირების მოწვევასაც აპირებს.
რა წერია დასკვნაში: დოკუმენტის მიხედვით, დაცვის ყველაზე გადაუდებელი საჭიროებები დაკავშირებულია სახურავებთან არსებული ხარვეზების აღმოფხვრასთან, რომელიც დამონტაჟდა 2015-2018 წლებში.
- და რამაც გამოიწვია ტენიანობის შეღწევა და ისტორიული ძეგლის ფრესკების დაშლა, ამიტომ აუცილებელია დაზიანებული ფრესკების დაუყოვნებლივი აღდგენა, რომელიც უნდა იყო ორიგინალთან თავსებადი მასალების გამოყენებით.
- ფრესკების შემდგომი საკონსერვაციო სამუშაოები უნდა გადაიდოს გადაუდებელი ჩარევების დასრულებამდე კედლის მხატვრობა სტაბილურ მდგომარეობას მიაღწევს და შემუშავებულია ფრესკების გრძელვადიანი კონსერვაციის გეგმა.
- უნდა იყოს კედლის მხატვრობის მდგომარეობის მუდმივი მონიტორინგი, ასევე უნდა აღმოიფხვრას ტენიანობისა და გახრწნის უარყოფითი ზემოქმედების სავარაუდო პრობლემა.
- მონიტორინგი ასევე უნდა შეეხოს ეკლესიის შიგნით არსებულ გარემოსა და პირობებს კედლებში წყლის დონეებზე.
- "2020 წლამდე განხორციელებული ინტერვენციების შესახებ დეტალური დოკუმენტაციის ნაკლებობამ, მათ შორის 2015-2018 წლებში ახალი სახურავების დიზაინისა და მონტაჟის შესახებ, გაართულა გადაუდებელი ჩარევის სტრატეგიის შემუშავება", — ნათქვამია დოკუმენტში.
- დოკუმენტში ნათქვამია, რომ კონსერვაციის გამოწვევების აღმოფხვრის პროგრამის გასაგრძელებლად საჭიროა ორი დროებითი ინსტალაცია:
- დაცული ხარაჩოების სტრუქტურის გაფართოება ეკლესიის ყველა ფართობზე და ძეგლის მთლიანი დამცავი საფარის განთავსება, რომელიც უზრუნველყოფს ოპტიმალურ პირობებს.
ძირითადი რეკომენდაციები: დაუყოვნებლივი ქმედებები ფოკუსირებული უნდა იყოს საგანგებო სტაბილიზაციის სამუშაოებზე. შემდგომი საკონსერვაციო სამუშაოები უნდა განხორციელდეს მხოლოდ მას შემდეგ, რაც მზად იქნება კონსერვაციის პროგრამა, რომელიც სისტემატურად შემოწმდება.
- ქონების მართვის გეგმა უნდა განახლდეს, რათა გაგრძელდეს კონსერვაციის ძალისხმევა.
- დაუყოვნებლივ განახორციელეთ საერთო დამცავი საფარის განთავსებისთვის ძეგლი, გუმბათის ჩათვლით.
- დარწმუნდით, რომ მუდმივად მზადდება საფუძვლიანი და დეტალური დოკუმენტაცია (ორივე მონიტორინგისთვის კედლის მხატვრობის მდგომარეობა და ყველა განხორციელებული დამუშავების ჩაწერა).
- ეს ინფორმაცია ყოველთვის ხელმისაწვდომი უნდა იყოს, რათა საგანგებო კონსერვაციის დროს სამუშაოები და ფრესკების მუდმივი მონიტორინგი შესაძლებელი იყოს, რაც საჭირო იქნება დიდი ხნის განმავლობაში.
- გააფართოვეთ და შეინახეთ დაცული ხარაჩოები ეკლესიის ყველა უბანში, რათა შეაფასოთ და დააკვირდით ფრესკული ნახატების ყველა ზედა ნაწილს, ისევე როგორც მოზაიკას.
- უნდა შემოწმდეს წმინდა გიორგის ფრესკები, სადაც, შესაძლოა, წყალი შესულიყო.
- გელათში საჭირო გრძელვადიანი კონსერვაციისა და მონიტორინგის ღონისძიებების გათვალისწინებით, რეკომენდებულია მეტი ქართველი კონსერვატორის ჩართვა, რათა უზრუნველყოს ქმედებების გრძელვადიანი მდგრადობა.
-
გადახედვაპარლამენტთან და მიმდებარე ქუჩებზე საპოლიციო ძალები არიან განლაგებული პარლამენტთან და მიმდებარე ქუჩებზე საპოლიციო ძალები არიან განლაგებული
-
გადახედვა25 ნოემბერს, XI მოწვევის პარლამენტის პირველი სხდომა 12:00 საათზე სახალხო პროტესტის ფონზე გაიხსნება 25 ნოემბერს, XI მოწვევის პარლამენტის პირველი სხდომა 12:00 საათზე სახალხო პროტესტის ფონზე გაიხსნება
-
გადახედვაპარლამენტის ყველა შესასვლელთან პოლიციაა მობილიზებული პარლამენტის ყველა შესასვლელთან პოლიციაა მობილიზებული
-
გადახედვააქციის მონაწილეებმა პარლამენტთან კარვები გაშალეს აქციის მონაწილეებმა პარლამენტთან კარვები გაშალეს
-
გადახედვავაჟა სირაძე: რუსთაველის გამზირი დაკეტილია და მანქანები ხალხს ხომ არ გადაუვლის? ვაჟა სირაძე: რუსთაველის გამზირი დაკეტილია და მანქანები ხალხს ხომ არ გადაუვლის?
-
გადახედვათსუ-ის სტუდენტები: ხვალ მთავარი გამოცდა გველის დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან თსუ-ის სტუდენტები: ხვალ მთავარი გამოცდა გველის დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან
-
გადახედვაილიაუნის სტუდენტური მოძრაობა: ხვალ პარლამენტის უკან წყდება ქვეყნის ევროპული მომავლის ბედი ილიაუნის სტუდენტური მოძრაობა: ხვალ პარლამენტის უკან წყდება ქვეყნის ევროპული მომავლის ბედი
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: არავის ეშინია შსს-ს განცხადების, ჩვენ გვაქვს მშვიდობიანი პროტესტი, ეს არის თვითმარქვია ხელისუფლება და პარლამენტი ხატია დეკანოიძე: არავის ეშინია შსს-ს განცხადების, ჩვენ გვაქვს მშვიდობიანი პროტესტი, ეს არის თვითმარქვია ხელისუფლება და პარლამენტი
-
გადახედვარესპუბლიკის მოედანზე საპროტესტო აქციის მონაწილეები იკრიბებიან რესპუბლიკის მოედანზე საპროტესტო აქციის მონაწილეები იკრიბებიან
-
გადახედვაპარლამენტის შიდა და გარე პერიმეტრზე პოლიციაა განლაგებული პარლამენტის შიდა და გარე პერიმეტრზე პოლიციაა განლაგებული
-
გადახედვაგურჯაანში ცეცხლსასროლი იარაღით ორი მამაკაცი მოკლეს გურჯაანში ცეცხლსასროლი იარაღით ორი მამაკაცი მოკლეს
-
გადახედვამთავარის ინფორმაციით, ოპერატორ სერგი ბარამიძეს, რომელიც 19 ნოემბერს, საპროტესტო აქციის დროს პოლიციამ დააკავა ნეკნის მოტეხილობა დაუდგინდა მთავარის ინფორმაციით, ოპერატორ სერგი ბარამიძეს, რომელიც 19 ნოემბერს, საპროტესტო აქციის დროს პოლიციამ დააკავა ნეკნის მოტეხილობა დაუდგინდა
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე 25 ნოემბერს, 10:00 საათზე, ბრიფინგს გამართავს ირაკლი კობახიძე 25 ნოემბერს, 10:00 საათზე, ბრიფინგს გამართავს
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე: მაქსიმალურ დისკომფორტს შევუქმნით ხელისუფლებას, ერთი წამით არ შეიძლება მოდუნება მამუკა ხაზარაძე: მაქსიმალურ დისკომფორტს შევუქმნით ხელისუფლებას, ერთი წამით არ შეიძლება მოდუნება
-
გადახედვა"ჩვენ ვრჩებით, შენ წადი" — ქალთა მარშის მონაწილეებმა ივანიშვილის სასახლესთან ჩემოდნები დაყარეს "ჩვენ ვრჩებით, შენ წადი" — ქალთა მარშის მონაწილეებმა ივანიშვილის სასახლესთან ჩემოდნები დაყარეს
-
გადახედვაწილოსანი ზურაბიშვილს: თავიდან ბოლომდე შეცდომა ხართ წილოსანი ზურაბიშვილს: თავიდან ბოლომდე შეცდომა ხართ
-
გადახედვასაქართველოსთვის: მოვუწოდებთ ჩვენ მხარდამჭერებს, ხვალ საქართველოს პარლამენტთან გამოვხატოთ მშვიდობიანი პროტესტი საქართველოსთვის: მოვუწოდებთ ჩვენ მხარდამჭერებს, ხვალ საქართველოს პარლამენტთან გამოვხატოთ მშვიდობიანი პროტესტი
-
გადახედვა"ჩვენ დავრჩებით! შენ წადი" — თავისუფლების მოედნიდან ქალების მარში დაიწყო "ჩვენ დავრჩებით! შენ წადი" — თავისუფლების მოედნიდან ქალების მარში დაიწყო
-
გადახედვასაქართველოს პარლამენტში ხვალ უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს საქართველოს პარლამენტში ხვალ უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს
-
გადახედვასაია: პროტესტის მონაწილეების მიმართ სასამართლო პროცესების გაჭიანურება აჩენს ეჭვს, რომ საქმეები მიზანმიმართულად არ სრულდება საია: პროტესტის მონაწილეების მიმართ სასამართლო პროცესების გაჭიანურება აჩენს ეჭვს, რომ საქმეები მიზანმიმართულად არ სრულდება
-
გადახედვალასდილის უღელტეხილზე ყველა სახის ავტოტრანსპორტის მოძრაობა აკრძალულია ლასდილის უღელტეხილზე ყველა სახის ავტოტრანსპორტის მოძრაობა აკრძალულია
კომენტარები