თაგვებზე გამოცდილი წამლები ადამიანებზე, ხშირ შემთხვევაში, არ მოქმედებს
ფოტო: Sam Rowe
თაგვებზე ჩატარებული ცდებით გამოგონილი ახალი წამლები, ხშირად, ადამიანებზე არ ამართლებს. თუმცა მთავარი იმედგაცრუება ეს არ არის. უმთავრესი პრობლემა ისაა, რომ ამგვარი ექსპერიმენტის ჩაფლავების შემდეგ, ახალი წამლის გამოგონებაა საჭირო, რაც ხარჯებს კატასტროფულად ზრდის.
მეცნიერები ამბობენ, რომ ექსპერიმენტების ჩაფლავების ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი, წამლების თაგვებზე, ვირთხებსა და სხვა ცხოველებზე ტესტირებაა. მათზე დაკვირვებით მიღებული შედეგი ხშირად დიდ იმედს იძლევა, თუმცა რეალობა სხვაგვარი აღმოჩნდება ხოლმე.
მეცნიერების ნაწილი ცხოველებზე ჩასატარებელი ექსპერიმენტების ახალ მეთოდზე ფიქრობენ, რათა მომავალში მსგავსი იმედგაცრუებები აირიდონ და უფრო ეფექტური შედეგები მიიღონ.
დაახლოებით საუკუნის წინ, როდესაც მეცნიერებმა პირველად დაიწყეს ცხოველებზე ექსპერიმენტების ჩატარება, მიზანი ამ ცხოველების შესწავლა იყო და არა მათზე წამლების ან ადამიანების სამკურნალო მეთოდების გამოცდა.
„როგორც კი ეს პროცესი დაიძრა, ადამიანები ვეღარ აღიქვამდნენ ცხოველებს, როგორც სპეციფიკურ არსებებს და დროთა განმავლობაში უფრო და უფრო პროტოტიპულ ძუძუმწოვრებად მოიაზრებდნენ,“ - ამბობს ემორის უნივერსიტეტის მკვლევარი ტოდ პრეუსი.
არიან თუ არა ვირთხები უნივერსალური ძუძუმწოვრები? - ამ კითხვაზე პრეუსი გადაჭრით პასუხობს, რომ არა. მაგრამ არსებული არასწორი წარმოდგენა გახდა საფუძველი იმისა, რომ თავის დროზე მღრღნელების მეცნიერებისთვის მიყიდვა დაიწყეს.
"ამ საქმეში არ იყო მხოლოდ ფინანსური დაინტერესება. გამყიდველებს მართლა სჯეროდათ, რომ ამ ცხოველების დახმარებით შესაძლებელი იყო თითქმის ყველაფრის გამოკვლევა. მათი აზრით, მღრღნელებზე ჩატარებული ექსპერიმენტებით ადამიანის სხეულის ნებისმიერი ნაწილის მახასიათებლების შესწავლა და სხვადასხვა დაავადებების განკურნება იყო შესაძლებელი", - ამბობს ემორის უნივერსიტეტის მკვლევარი.
ჰაცელტონის ლაბორატორიის ვირთხების საცავი, 1967 წ; ვაშინგტონი
ფოტო: Fox Photos/Getty Images
ეს საკმაოდ სახიფათო და სარისკო ვარაუდი გახლდათ. მღრღნელები და ადამიანები საუკუნეების განმავლობაში დამოუკიდებლად განიცდიდნენ ევოლუციას. ადამიანებსა და მღრღნელებს თავისი უნიკალური თვისებები გამოუმუშავდათ და ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდებიან.
რა გასაკვირია, რომ თაგვებზე წარმატებით გამოცდილი წამლები ხშირ შემთხვევაში ადამიანებზე არ მოქმედებს?
მიუხედავად ამისა, უამრავი რესურსი იხარჯება ცხოველების, როგორც ადამიანის შემცვლელების შენახვაში. დღევანდელი სამეცნიერო საზოგადოება სწორედ თაგვებზე, ვირთხებსა და სხვა ლაბორატორიული ცხოველებზეა დამოკიდებული.
პრეუსი ამბობს, რომ მეცნიერებამ უნდა შეწყვიტოს მღრღნელების ადამიანებთან გაიგივება. მისი აზრით, უმჯობესი იქნება თუ ძირითადი კონცენტრაცია მიმართული იქნება თავად ამ ცხოველების შესწავლაზე. ამ გზით, მეცნიერებს მაინც შეეძლებათ ბიოლოგიისა და დაავადებების შესახებ აღმოჩენების გაკეთება. მაგალითად, პრეუსის აზრით, მეცნიერებმა უნდა იკვლიონ თუ როგორ განსხვავდებიან მღრღნელები ადამიანებისგან ან რა საერთო აქვთ მათ.
ამგვარად, მეცნიერები უფრო მეტს გაიგებენ ბიოლოგიის შესახებ და თავს დააღწევენ გავრცელებულ მიდგომას, რომ რაც მუშაობს მღრღნელებზე, ის აუცილებლად იმუშავებს ადამიანებზეც.
-
ირაკლი კობახიძემ მამუკა მდინარაძეს 2 დღეში 2 ახალი წოდება მიანიჭა ირაკლი კობახიძემ მამუკა მდინარაძეს 2 დღეში 2 ახალი წოდება მიანიჭა
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: ერთ-ერთი მთავარი მიღწევა, რაც აქვს ჩვენს ხელისუფლებას არის სწორედ ის, რომ ბიზნესი გათავისუფლდა ირაკლი კობახიძე: ერთ-ერთი მთავარი მიღწევა, რაც აქვს ჩვენს ხელისუფლებას არის სწორედ ის, რომ ბიზნესი გათავისუფლდა
გადახედვა
-
სურსათის ეროვნულ სააგენტოს ხელმძღვანელი გიორგი იაკობაშვილი გახდა სურსათის ეროვნულ სააგენტოს ხელმძღვანელი გიორგი იაკობაშვილი გახდა
გადახედვა
-
თბილისის საქალაქო სასამართლომ ელენე ხოშტარია პატიმრობაში დატოვა თბილისის საქალაქო სასამართლომ ელენე ხოშტარია პატიმრობაში დატოვა
გადახედვა
-
როგორ წავიკითხოთ წყლის ეტიკეტი და რას ნიშნავს ზედ დატანილი სიმბოლოები როგორ წავიკითხოთ წყლის ეტიკეტი და რას ნიშნავს ზედ დატანილი სიმბოლოები
-
ქვიზი: გაიგე, რამდენად კარგად იცნობ საქართველოს ქრისტიანობის ისტორიას ქვიზი: გაიგე, რამდენად კარგად იცნობ საქართველოს ქრისტიანობის ისტორიას
-
ხის ბაყაყის ორგანიზმში სიმსივნის საწინააღმდეგოდ მოქმედ ბაქტერიას მიაგნეს ხის ბაყაყის ორგანიზმში სიმსივნის საწინააღმდეგოდ მოქმედ ბაქტერიას მიაგნეს
გადახედვა
-
არ გამოგრჩეთ, საქართველოს ბანკის საახალწლო PLUS და AmEx შეთავაზებები არ გამოგრჩეთ, საქართველოს ბანკის საახალწლო PLUS და AmEx შეთავაზებები
-
"ქართული ოცნების" ახალგაზრდული ორგანიზაციის თავმჯდომარედ ვარლამ ლიპარტელიანი აირჩიეს "ქართული ოცნების" ახალგაზრდული ორგანიზაციის თავმჯდომარედ ვარლამ ლიპარტელიანი აირჩიეს
გადახედვა
-
"ოცნების" წევრებისთვის სავარაუდო შემზღუდავი ზომების შესახებ დისკუსიები გრძელდება — ევროკომისიის პასუხი ემიგრანტებს "ოცნების" წევრებისთვის სავარაუდო შემზღუდავი ზომების შესახებ დისკუსიები გრძელდება — ევროკომისიის პასუხი ემიგრანტებს
გადახედვა
- თუ ვინმეს სურს ბავშვებს ახალი წელი ჩაუშალოს, წავიდეს და თბილისის ცენტრში გააპროტესტოს — ალან გაგლოევი თამარ მეარაყიშვილზე თუ ვინმეს სურს ბავშვებს ახალი წელი ჩაუშალოს, წავიდეს და თბილისის ცენტრში გააპროტესტოს — ალან გაგლოევი თამარ მეარაყიშვილზე
-
რა ხდებოდა კოსმოსში 2025 წელს — ყველაფერი, რაც უნდა ვიცოდეთ რა ხდებოდა კოსმოსში 2025 წელს — ყველაფერი, რაც უნდა ვიცოდეთ
გადახედვა
-
ცოტნე ივანიშვილი ვარლამ ლიპარტელიანს ქართული ოცნების ახალგაზრდული ორგანიზაციის ხემძღვანელობას ულოცავს ცოტნე ივანიშვილი ვარლამ ლიპარტელიანს ქართული ოცნების ახალგაზრდული ორგანიზაციის ხემძღვანელობას ულოცავს
გადახედვა
-
ეროვნული ბანკი 2026-2028 წლების საზედამხედველო სტრატეგიის მოსამზადებლად დაინტერესებულ მხარეებს იწვევს და კითხვარს აქვეყნებს ეროვნული ბანკი 2026-2028 წლების საზედამხედველო სტრატეგიის მოსამზადებლად დაინტერესებულ მხარეებს იწვევს და კითხვარს აქვეყნებს
-
ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა
გადახედვა
-
"საკუთარ წლების მეგობარს, ნათლიმირონს ურეკავდნენ და ეს რაიმეს შეიძლება ამტკიცებდეს?" — ბაჩო ახალაიას ადვოკატი "საკუთარ წლების მეგობარს, ნათლიმირონს ურეკავდნენ და ეს რაიმეს შეიძლება ამტკიცებდეს?" — ბაჩო ახალაიას ადვოკატი
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის წიგნის კუთხეები მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში განათლების შესაძლებლობებს ქმნის საქართველოს ბანკის წიგნის კუთხეები მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში განათლების შესაძლებლობებს ქმნის
-
გევორგ პაპოიანი: თბილისმა აზერბაიჯანიდან სომხეთში ბენზინის ტრანზიტს "მაღალი და არაკონკურენტული" ტარიფი დაადო გევორგ პაპოიანი: თბილისმა აზერბაიჯანიდან სომხეთში ბენზინის ტრანზიტს "მაღალი და არაკონკურენტული" ტარიფი დაადო
გადახედვა
-
ბუტკოს ჯუჯა ნაძვი — როგორ შეგიძლია შემოინახო საახალწლო განწყობა მთელი წელი ბუტკოს ჯუჯა ნაძვი — როგორ შეგიძლია შემოინახო საახალწლო განწყობა მთელი წელი
-
ანა ნადარეიშვილი: პოლონეთში ვიყავით ლუკმა-პურის საშოვნელად, იქ გაბრუნებას აპირებდა ბაჩო, თუმცა საზღვარზე არ გაუშვეს ანა ნადარეიშვილი: პოლონეთში ვიყავით ლუკმა-პურის საშოვნელად, იქ გაბრუნებას აპირებდა ბაჩო, თუმცა საზღვარზე არ გაუშვეს
გადახედვა
-
თურქეთში "ისლამური სახელმწიფოს" 115 სავარაუდო წევრი დააკავეს, რომლებიც ახალ წელს თავდასხმებს გეგმავდნენ თურქეთში "ისლამური სახელმწიფოს" 115 სავარაუდო წევრი დააკავეს, რომლებიც ახალ წელს თავდასხმებს გეგმავდნენ
გადახედვა
კომენტარები