რატომ შეიძლება იყოს სიმების თეორია ყველაფრის თეორიის მთავარი გასაღები?
ფოტო: Shutterstock
სიცოცხლე, სამყარო და ყველაფერი
თანამედროვე ფიზიკოსების მთავარი მიზანი არის ერთი თეორიის პოვნა, რომელსაც შეუძლია ახსნას მთელი სამყარო და გააერთიანოს ბუნების ძალები. მაგალითად, სტანდარტული მოდელი მხედველობაში არ იღებს ბნელ მატერიას, ბნელ ენერგიას და გრავიტაციასაც კი - რაც იმას ნიშნავს, რომ ის შეეხება სამყაროს ძალიან, ძალიან მცირე ნაწილს.
სიმების თეორია აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორიის კონცეპტს აკავშირებს კვანტურ მექანიკასთან - შედეგი არის გრავიტაციაზე მორგებული კვანტური თეორია. სიმების თეორია ნებას გვრთავს, სამყარო დავშალოთ სუბატომური ნაწილაკების დონის მიღმა ვიბრირებად სიმებამდე, რომელთა ურთიერთქმედებები და ვიბრაციები ქმნის სამყაროს.
სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ყველა მატერია შედგება ატომებისგან, ყველა ატომი შედგება ელექტრონებისგან, ნეიტრონებისა და პროტონებისაგან. და ამ ყველაფრის დაშლა კვარკებამდე შეიძლება. კვარკები შედგება ამ დინამიური სიმებისაგან, რომელთა სივრცეში მოძრაობა უმთავრესია სამყაროს შეცნობისთვის - ასე ხსნის მიჩიო კაკუ, სიმების ველის თეორიის (სიმების თეორიის განშტოება) ერთ-ერთი თანადამფუძნებელი.
რა არის სიმების თეორია და როგორ მუშაობს ის?
გარდაქმნის თუ არა ყველაფრის თეორია ჩვენს სამყაროს?
კარგი ვიბრაციები
Big Think-თან ინტერვიუში მიჩიო კაკუ სიმების თეორიას ასე ხსნის: ფიზიკის სტანდარტული მოდელი, ჰიგსის ბოზონის ჩათვლით, ვიბრირებადი სიმის ყველაზე დაბალ ოქტავას წარმოადგენს. ბნელი მატერია, რომელიც სამყაროს 23%-ს შეადგენს, უფრო მაღალი ვიბრაციაა. ბნელი ენერგია მაშინ წარმოიქმნება, როდესაც სუპერ-სიმის სიმეტრია დაიშლება. ბნელი ენერგია კი სამყაროს 68%-ს შეადგენს.
აქედან გამომდინარე, სიმების თეორიის თანახმად, თითოეული ვიბრირებადი სიმი შეესაბამება განსხვავებულ ნაწილაკს, რაც იმას ნიშნავს, რომ იმაზე ბევრად უფრო მეტი განზომილებაა სამყაროში, ვიდრე აქამდე გვეგონა (ოთხი: სამი სივრცითი, ერთი დროის). კაკუს თქმით, სიმების თეორია უნიკალურია ამ დროისათვის, რადგან ის არის ერთადერთი თამაში, რომელსაც ნამდვილად აქვს პოტენციალი, იყოს ყველაფრის თეორია - თეორია, რომლის შექმნასაც აინშტაინმა სიცოცხლის უკანასკნელი 30 წელიწადი დაუთმო.
-
მეცნიერებმა 66 მილიონი წლის წინ მცხოვრები გიგანტური მოზაზავრის კბილი აღმოაჩინეს მეცნიერებმა 66 მილიონი წლის წინ მცხოვრები გიგანტური მოზაზავრის კბილი აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
რა შეიძლება განსაზღვრავდეს 100 წელზე დიდხანს სიცოცხლეს — მეცნიერებს საინტერესო პასუხი აქვთ რა შეიძლება განსაზღვრავდეს 100 წელზე დიდხანს სიცოცხლეს — მეცნიერებს საინტერესო პასუხი აქვთ
გადახედვა
-
გაიცანით ვლადიმერ კომაროვი — კაცი, რომელიც "კოსმოსიდან ჩამოვარდა" გაიცანით ვლადიმერ კომაროვი — კაცი, რომელიც "კოსმოსიდან ჩამოვარდა"
გადახედვა
-
რას დაინახავდით, ვულკანის ამოფრქვევამდე 2 წუთი რომ გაშორებდეთ? — იხილეთ კადრები რას დაინახავდით, ვულკანის ამოფრქვევამდე 2 წუთი რომ გაშორებდეთ? — იხილეთ კადრები
გადახედვა
-
აღმოაჩინეს ვიკინგების პერიოდის საფლავი, რომელსაც ანალოგი არ აქვს აღმოაჩინეს ვიკინგების პერიოდის საფლავი, რომელსაც ანალოგი არ აქვს
გადახედვა
-
ბერძნული მედია: ქართველმა კაცმა პარტნიორის თასმებით მოხრჩობა სცადა ბერძნული მედია: ქართველმა კაცმა პარტნიორის თასმებით მოხრჩობა სცადა
გადახედვა
-
რას ჭამს დღეში მეცნიერი, რომელიც ცილასა და ჯანსაღ დაბერებას იკვლევს რას ჭამს დღეში მეცნიერი, რომელიც ცილასა და ჯანსაღ დაბერებას იკვლევს
გადახედვა
-
კაია კალასი: "საქართველო აცხადებს, რომ სურთ ევროკავშირში გაწევრიანება და ვხედავთ მთავრობის მიერ არასწორი მიმართულებით გადადგმულ ნაბიჯებს" კაია კალასი: "საქართველო აცხადებს, რომ სურთ ევროკავშირში გაწევრიანება და ვხედავთ მთავრობის მიერ არასწორი მიმართულებით გადადგმულ ნაბიჯებს"
გადახედვა
-
ნაჩო სანჩეს ამორი: BBC-ის გამოძიებაზე ხვალ ევროპარლამენტში ვაპირებთ ვისაუბროთ ნაჩო სანჩეს ამორი: BBC-ის გამოძიებაზე ხვალ ევროპარლამენტში ვაპირებთ ვისაუბროთ
გადახედვა
-
სხეული უწყლოდ: რა ხდება, როცა ორგანიზმს სითხე აკლია და როგორ "გვამოძრავებს" წყალი სხეული უწყლოდ: რა ხდება, როცა ორგანიზმს სითხე აკლია და როგორ "გვამოძრავებს" წყალი
-
ბრაის მიტჩელის მწვავე რეაქცია ილია თოფურიას ოჯახში ძალადობის ბრალდებებზე ბრაის მიტჩელის მწვავე რეაქცია ილია თოფურიას ოჯახში ძალადობის ბრალდებებზე
გადახედვა
-
EPP: "სახაროვის პრემიის ლაურეატი მზია ამაღლობელი მხოლოდ მამაცი ჟურნალისტი არ არის — ის ქართველი ერის სიმბოლოა" EPP: "სახაროვის პრემიის ლაურეატი მზია ამაღლობელი მხოლოდ მამაცი ჟურნალისტი არ არის — ის ქართველი ერის სიმბოლოა"
გადახედვა
-
ნათია თურნავამ და ლაშა ხუციშვილმა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიასთან შემაჯამებელი შეხვედრა გამართეს ნათია თურნავამ და ლაშა ხუციშვილმა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიასთან შემაჯამებელი შეხვედრა გამართეს
-
შსს-მ ქურდულ სამყაროსთან კავშირში მყოფი 63 პირი პასუხისგებაში მისცა — მათგან 49 დაკავებულია შსს-მ ქურდულ სამყაროსთან კავშირში მყოფი 63 პირი პასუხისგებაში მისცა — მათგან 49 დაკავებულია
გადახედვა
-
მზია ამაღლობელს ევროპარლამენტში სახაროვის პრემია ოფიციალურად გადაეცა მზია ამაღლობელს ევროპარლამენტში სახაროვის პრემია ოფიციალურად გადაეცა
გადახედვა
-
საიამ, პარტიების აკრძალვასთან დაკავშირებით, კონსტიტუციურ სარჩელზე სასამართლოს მეგობრის მოსაზრება წარადგინა საიამ, პარტიების აკრძალვასთან დაკავშირებით, კონსტიტუციურ სარჩელზე სასამართლოს მეგობრის მოსაზრება წარადგინა
გადახედვა
-
როგორ "გამოიგონა" კოკა-კოლამ სანტა კლაუსი როგორ "გამოიგონა" კოკა-კოლამ სანტა კლაუსი
-
"ჩვენი მხარდაჭერა უკრაინისადმი ურყევია" — რაზე ისაუბრა MI6-ის შეფმა, ბლეიზ მეტრეველმა პირველი სიტყვით გამოსვლისას? "ჩვენი მხარდაჭერა უკრაინისადმი ურყევია" — რაზე ისაუბრა MI6-ის შეფმა, ბლეიზ მეტრეველმა პირველი სიტყვით გამოსვლისას?
გადახედვა
-
რობერტა მეცოლა: ჩვენ ვდგავართ იმ ქართველი ხალხის გვერდით, რომლებიც მომავალს ევროკავშირში ხედავენ რობერტა მეცოლა: ჩვენ ვდგავართ იმ ქართველი ხალხის გვერდით, რომლებიც მომავალს ევროკავშირში ხედავენ
გადახედვა
-
საქართველო უკრაინისთვის საჩივრების საერთაშორისო კომისიის დაფუძნებას უერთდება საქართველო უკრაინისთვის საჩივრების საერთაშორისო კომისიის დაფუძნებას უერთდება
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკისა და MAC Georgia-ს პროგრამაში 68 სტიპენდიატი გამოვლინდა საქართველოს ბანკისა და MAC Georgia-ს პროგრამაში 68 სტიპენდიატი გამოვლინდა

კომენტარები