რა იწვევს სამყაროს გაფართოებას?
მეცნიერების თქმით, აინშტაინის მიერ ერთი საუკუნის წინ გამოთქმული მოსაზრებები ასტრონომიული ექსპერიმენტებით უნდა გადამოწმდეს
უახლესი ტექნოლოგიებით ჩატარებულმა ტესტებმა შესაძლოა დიდი ხნის თავსატეხი გადაჭრას - რა აფართოებს სამყაროს?
მკვლევრები დიდი ხანია სწავლობენ, თუ როგორ ფართოვდება სამყარო. ახალ კვლევაში არსებულმა გამოთვლებმა შესაძლოა ახსნას, ბნელი ენერგია (როგორც აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორია ითხოვს) არის ამ პროცესზე პასუხისმგებელი, თუ გრავიტაციის თეორიაა გადასახედი.
აინშტაინის თეორიაში, რომელიც აღწერს გრავიტაციას, როგორც სივრცე-დროის გამრუდებას, შედის მათემატიკური ელემენტი - კოსმოლოგიური მუდმივა. აინშტაინმა თავიდან ის შემოიტანა სტატიკური (უძრავი) სამყაროს ასახსნელად, მაგრამ შემდეგ ეს მათემატიკური ფაქტორი თავის ყველაზე დიდ შეცდომად მიიჩნია.
ორი ათწლეულის წინ ჩატარებულმა კვლევებმა ცხადყო, რომ სამყარო აჩქარებული ტემპით ფართოვდება, რის შემდეგაც დაასკვნეს, რომ აინშტაინის მუდმივა კვლავ მნიშნველოვანი იყო ბნელი ენერგიის აღრიცხვისთვის. ბნელი ენერგიის გარეშე აინშტაინის გრავიტაციის თეორია კრახს განიცდიდა სამყაროს უდიდეს მასშტაბებზე.
ედინბურგის უნივერსიტეტში მომუშავე მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ამ თავსატეხის გადაჭრა შეიძლება კოსმოსში გრავიტაციის სიჩქარის განსაზღვრით გრავიტაციულ ტალღებზე ჩატარებული კვლევების საშუალებით. გრავიტაციული ტალღები დრო-სივრცის ჭავლებია, რომლებიც სინათლის სიჩქარით (აინშტაინის თეორიის მიხედვით) ვრცელდება.
მეცნიერების გამოთვლები აჩვენებს, რომ თუ გრავიტაციული ტალღები სინათლის სიჩქარით გადაადგილდება, ეს გრავიტაციის ალტერნატიულ თეორიებს გამორიცხავს, ბნელი ენერგიის გარეშე, აინშტაინის კოსმოლოგიური კონსტანტას სასარგებლოდ. თუმცა, თუ ტალღების სიჩქარე განსხვავდება სინათლის სიჩქარისგან, აინშტაინის თეორია უნდა გადაიხედოს.
ასეთი ექსპერიმენტის ჩატარება შესაძლებელია აშშ-ში მდებარე ლაზერული ინტერფერომეტრული გრავიტაციული ტალღების ობსერვატორიის საშუალებით, რომლის ტყუპმა დეტექტორებმა (ერთმანეთისგან 2000 მილის დაშორებით) პირდაპირ დააფიქსირეს გრავიტაციული ტალღები 2015 წელს.
ამ წელს დაგეგმილმა ექსპერიმენტებმა შესაძლოა საბოლოოდ გადაჭრას ეს თავსატეხი, რომელიც აინშტაინის მუდმივას 100 წლის თავს ემთხვევა.
ედინბურგის უნივერსიტეტის ფიზიკისა და ასტრონომიის სკოლის წარმომადგენელი, დოქტორი ლუკას ლომბრაისერი ამბობს, რომ გრავიტაციული ტალღების პირდაპირმა დაფიქსირებამ შეიძლება ახალი ფანჯარა გახსნა სამყაროს დაკვირვებისათვის. შედეგების მიხედვით შეიძლება ფიზიკის ყველაზე ფუნდამენტალური პრობლემები გადაიჭრას.
-
გადახედვამეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს მეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს
-
გადახედვაLIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა LIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა
-
გადახედვაკროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით კროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით
-
-
გადახედვაჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს ჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს
-
გადახედვაშსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა შსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა
-
გადახედვამანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა მანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა
-
გადახედვასანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო სანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო
-
გადახედვანიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს ნიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს
-
გადახედვათვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა თვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვა"ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს "ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს
-
გადახედვაჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა ჯო ბაიდენმა TikTok-ის აკრძალვის კანონპროექტს ხელი მოაწერა
-
გადახედვატროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან ტროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან
-
გადახედვადააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს დააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს
-
გადახედვაორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე ორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე
-
-
გადახედვარამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა რამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად ხატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე როგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე
-
-
კომენტარები