რასიზმის ასარიდებლად ოქსფორდის მუზეუმმა "დაჩიავებული თავები" გამოფენიდან აიღო
ფოტო: Pitt Rivers Museum
ოქსფორდის პიტ-რივერსის მუზეუმში რამდენიმე ცანცა — ე.წ. "დაჩიავებული თავები" — 80 წლის შემდეგ გამოფენიდან აიღეს. მართალია, ცანცები დამთვალიერებლებში ძალიან პოპულარული არტეფაქტები იყო, მაგრამ როდესაც 22 სექტემბერს მუზეუმი გაიხსნება, გაურკვეველი ვადით ისინი საჯაროდ ხილვისთვის ხელმისაწვდომი აღარ იქნება.
ცანცები ეკვადორისა და სამხრეთ ამერიკის ადგილობრივი მცხოვრებლების, შუარებისა და აჩუარების, შექმნილი იყო. შუარები და აჩუარები დახოცილი მტერი კაცების თავებს იღებდნენ და ინახავდნენ, რათა დაცემულ მოწინააღმდეგეთა სულებში არსებული ძალები მოეპოვებინათ.
1884 წლიდან 1936 წლამდე მუზეუმმა 12 ცანცა მოიპოვა. მათგან შვიდი ადამიანისაა (რომელთაგან მხოლოდ სამია მიჩნეული ავთენტურად, დანარჩენებზე კი ვარაუდობენ, რომ ისინი მორგიდან აღებული სხეულებისგან დამზადებული ყალბი ცანცებია), დანარჩენები კი — ზარმაცებისა და მაიმუნების.
ფოტო: Pitt Rivers Museum
მუზეუმის მთელ კატალოგს ეთიკური კვლევა ჩაუტარდა, რის შედეგადაც თავები გამოფენიდან მოხსნეს. მუზეუმის აუდიტორიის კვლევის მიხედვით, მნახველებისთვის თავები ხშირად სხვა კულტურების "ველურობისა" და "პრიმიტიულობის" მაჩვენებელი იყო, რაც სერიოზულ რასისტულ სტერეოტიპებს აძლიერებდა.
პრესრელიზში მუზეუმმა თავისი გადაწყვეტილება შემდეგნაირად ახსნა:
"მართალია, ზოგიერთი მნახველისთვის ისინი პოპულარული იყო, მაგრამ უმრავლესობას მუზეუმის მიერ ადამიანთა ნარჩენების ჩვენება რჩებოდა იმის დამოწმებად, რომ სხვა კულტურები 'ველური', 'პრიმიტიული' და 'შემზარავია', რის გამოც [ცანცების] გამოფენა არ შეესაბამებოდა მუზეუმის იმ ძირეულ ღირებულებას, რომ მნახველებს მისცემოდათ იმის საშუალება, უფრო ღრმად გაეაზრებინათ კაცობრიობის არსებობისა და შემეცნების გზები. ამის ნაცვლად ამან რასისტული სტერეოტიპები გააძლიერა".
არტეფაქტების მოშორებამდე შუარის წარმომადგენლებს გაესაუბრნენ და ჰკითხეს, თუ როგორ სურდათ მათ საკუთარი კულტურის მუზეუმში წარმოჩენა. შუარის ადგილობრივმა ლიდერებმა, მიგელ პუვაინჩირმა და ფელიპე ცენკუშმა, თქვეს: "არ გვინდა, ჩვენზე ისე იფიქრონ, თითქოს მუზეუმში გამოფენილი, წიგნში აღწერილი ან ფილმში გადაღებული მკვდარი ხალხი ვართ... ჩვენმა წინაპრებმა ეს წმინდა ობიექტები ისე გადმოგვცეს, რომ შესაძლო შედეგები ბოლომდე არ გაუაზრებიათ".
მუზეუმში მანამდე გამოფენილი ცანცების დაბრუნების თხოვნა არ შესულა. პიტ-რივერსის მუზეუმში ცანცების გამოფენიდან მოშორება ინსტიტუციის დეკოლონიზაციის პროცესის ნაწილია. მუზეუმის გახსნამდე გამოფენიდან ადამიანთა სხვა ნარჩენებიც მოაშორეს.
-
მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას" მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას"
გადახედვა
-
კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს
გადახედვა
-
Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში
-
ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა
გადახედვა
-
სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება
-
ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი" ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი"
გადახედვა
-
TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის
გადახედვა
-
თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს
-
ჩეჩნეთში, "გროზნო სითის" ცათამბჯენში აფეთქება მოხდა ჩეჩნეთში, "გროზნო სითის" ცათამბჯენში აფეთქება მოხდა
გადახედვა
-
გურამ მაჭარაშვილი: BBC-ის მიერ გავრცელებულ ამ მოკლე ტყუილს საერთოდ არანაირი ფეხები არ აქვს გურამ მაჭარაშვილი: BBC-ის მიერ გავრცელებულ ამ მოკლე ტყუილს საერთოდ არანაირი ფეხები არ აქვს
გადახედვა
-
შსს-მ ნარკოდანაშაულის ბრალდებით 75 პირი დააკავა შსს-მ ნარკოდანაშაულის ბრალდებით 75 პირი დააკავა
გადახედვა
-
სეს-მა შპს "ველის" რძის შემცველი პროდუქტების საწარმოს საქმიანობა შეუჩერა სეს-მა შპს "ველის" რძის შემცველი პროდუქტების საწარმოს საქმიანობა შეუჩერა
გადახედვა
-
₾15 მლნ-ის ღირებულების ნედლი ნავთობის განკარგვის ფაქტზე ბათუმის ნავთობტერმინალის ხელმძღვანელი 3 პირი დააკავეს ₾15 მლნ-ის ღირებულების ნედლი ნავთობის განკარგვის ფაქტზე ბათუმის ნავთობტერმინალის ხელმძღვანელი 3 პირი დააკავეს
გადახედვა
-
ღრმად ვართ შეშფოთებულნი მართული დეზინფორმაციის კამპანიებისა და ზოგიერთი აქტორის კოორდინირებული ქმედებებით — მაკა ბოჭორიშვილმა ეუთო-ს მინისტრთა საბჭოში ღრმად ვართ შეშფოთებულნი მართული დეზინფორმაციის კამპანიებისა და ზოგიერთი აქტორის კოორდინირებული ქმედებებით — მაკა ბოჭორიშვილმა ეუთო-ს მინისტრთა საბჭოში
გადახედვა
-
Human Rights Watch: საქართველო: რეპრესიული კანონები მშვიდობიანი პროტესტის კრიმინალიზაციას ახდენს Human Rights Watch: საქართველო: რეპრესიული კანონები მშვიდობიანი პროტესტის კრიმინალიზაციას ახდენს
გადახედვა
-
გივი მიქანაძე: უცხოელი სტუდენტების მიღება სახელმწიფო უნივერსიტეტებში, გამონაკლისი შემთხვევების გარდა, შეუძლებელი იქნება გივი მიქანაძე: უცხოელი სტუდენტების მიღება სახელმწიფო უნივერსიტეტებში, გამონაკლისი შემთხვევების გარდა, შეუძლებელი იქნება
გადახედვა
-
რას გამოიწვევს ანტარქტიდის ყინულის დნობა — მეცნიერთა პროგნოზი რას გამოიწვევს ანტარქტიდის ყინულის დნობა — მეცნიერთა პროგნოზი
გადახედვა
-
ბიბლიაში დაშვებული შეცდომა მსოფლიოზე დღესაც ზემოქმედებს? — ახალი კვლევა ბიბლიაში დაშვებული შეცდომა მსოფლიოზე დღესაც ზემოქმედებს? — ახალი კვლევა
გადახედვა
-
მეცნიერებმა 12 წლის მოზარდებზე სმარტფონის გავლენა შეაფასეს — რა აჩვენა კვლევამ მეცნიერებმა 12 წლის მოზარდებზე სმარტფონის გავლენა შეაფასეს — რა აჩვენა კვლევამ
გადახედვა
-
მეცნიერებმა სახის ფილერებთან დაკავშირებული ახალი საფრთხე გამოავლინეს მეცნიერებმა სახის ფილერებთან დაკავშირებული ახალი საფრთხე გამოავლინეს
გადახედვა
-
2026 წლიდან კერძო უნივერსიტეტში ჩარიცხული სტუდენტები სახელმწიფო დაფინანსებას ვეღარ მიიღებენ 2026 წლიდან კერძო უნივერსიტეტში ჩარიცხული სტუდენტები სახელმწიფო დაფინანსებას ვეღარ მიიღებენ
გადახედვა
კომენტარები