ახლადგავრცელებულ ჩანაწერში მსოფლიოს ყველაზე დიდი ატომური ბომბის აფეთქება ჩანს
როსატომმა — რუსეთის სახელმწიფო ბირთვული ენერგიის კორპორაციამ — ცოტა ხნის წინ აქამდე უცნობი ვიდეოჩანაწერი გამოაქვეყნა, რომელშიც საბჭოთა კავშირის 1961 წლის ცარ-ბომბის ტესტირება ჩანს. ცარ-ბომბა წყალბადის ბომბია და ის ყველა დროის ყველაზე ძლიერი ბირთვული იარაღია, რომელიც კაცობრიობას შეუქმნია და დაუტესტავს.
40-წუთიან დოკუმენტურ ფილმში — რომელიც რუსულადაა, თუმცა ინგლისური სუბტიტრებიც აქვს — ბომბის ინჟინერიისა და დიზაინის დეტალებზეა საუბარი. ცხადია, ვიდეოში ის მომენტიცაა, როდესაც 1961 წლის შემოდგომაზე რუსეთის ჩრდილოეთის სუსხიან სიღრმეებში ცარ-ბომბა ააფეთქეს.
დოკუმენტური ფილმი საბჭოთა პერიოდის პროპაგანდის სტილშია გადაღებული — სამხედრო ფორმაში გამოწყობილი ბევრი გაბრაზებული კაცით, რომლებიც რუკებზე მიუთითებენ — და იმის გათვალისწინებით, რომ ის თითქმის 60 წლის წინ გადაიღეს, ჩანაწერი გასაოცრად ხარისხიანია. მისი სრულად ნახვა ქვემოთ შეგიძლიათ.
ცარ-ბომბა, რომელსაც ოფიციალურად АН602 ეწოდება, ითარგმნება, როგორც "ბომბების მეფე". მას ასევე ბევრი სხვა მეტსახელი და კოდური სახელი ჰქონია, მათ შორის "დიდი ივანი", "პროექტი 7000", JOE 111 და "კუზკას დედა" (რუსული გამოთქმა, რომელიც ბრუტალური გზით ჭკუის სწავლებას ნიშნავს). ბომბის სიმძლავრე 50 მეგატონაზე მეტს შეადგენდა, რაც ჩვეულებრივი ასაფეთქებელი საშუალებების 50 მილიონ ტონას უთანაბრდება. BBC Future-ის ცნობით, ეს 10-ჯერ უფრო ძლიერია, ვიდრე მეორე მსოფლიო ომის დროს დახარჯული მთელი სამხედრო აღჭურვილობა, და 1 500-ჯერ უფრო ძლიერი, ვიდრე ჰიროსიმასა და ნაგასაკიში ჩამოგდებული ატომური ბომბები ერთად. იხილეთ დოკუმენტური ფილმის ჩანაწერი:
1961 წლის 30 ოქტომბრის დილას ბომბი რუსეთის ჩრდილოეთში მდებარე ახალი მიწის არქიპელაგის კუნძულ ჩრდილოეთის კონცხზე ჩამოაგდეს. ბომბი იმდენად ძლიერი იყო, რომ მოუწიათ, ის თვითმფრინავიდან პარაშუტით ჩამოეგდოთ, რათა ეკიპაჟს აფეთქების არეალიდან გასასვლელად საკმარისი დრო ჰქონოდა. ამ ყველაფრის გათვალისწინებითაც კი არ არსებობდა იმის გარანტია, რომ ეკიპაჟი გადარჩებოდა.
თეთრი სინათლის უეცარი გაელვების შემდეგ ბომბმა 8 კილომეტრის სიგანის ცეცხლოვანი ბურთი წარმოქმნა, რაც საბოლოოდ 64 კილომეტრის სიმაღლის სოკოს ფორმის ღრუბლით დაგვირგვინდა.
"თვითმფრინავის ქვემოთ და შორს მდებარე ღრუბლები მძლავრმა გაელვებამ გაანათა. ლიუკის ქვეშ სინათლის ზღვა მიმოიფინა და ღრუბლებიც კი მანათობელი და გამჭვირვალე გახდა. ამ მომენტში ჩვენი თვითმფრინავი ღრუბლების ორ შრეს შორის გამოვიდა და ქვემოთ, ღიობში, გიგანტური მანათობელი ნარინჯისფერი ბურთი გამოჩნდა. ბურთი იუპიტერივით ძლევამოსილი და მედიდური იყო. ის ზემოთ მიიზლაზნებოდა, ნელა და მდუმარედ. ღრუბლების სქელი ფენა გაარღვია და კიდევ იზრდებოდა, გეგონება მთელი დედამიწის ჩაყლაპვა უნდაო. ფანტასტიკური, წარმოუდგენელი, ზებუნებრივი სანახაობა იყო.", — იხსენებს საბჭოელი ოპერატორი, რომელიც აფეთქებას შეესწრო.
დაუჯერებელია, მაგრამ ბომბი კუნძულის დასახლებული ქალაქიდან მხოლოდ 54 კილომეტრის მოშორებით ჩამოაგდეს. როგორც ცნობილია, ქალაქში არსებული ხისა და აგურის ყველა შენობა მყისიერად განადგურდა. დაშავებული ადამიანების რაოდენობა არასდროს გამხდარა ცნობილი. იმის ცნობაც კი არსებობს, რომ ნორვეგიასა და ფინეთში ფანჯრები ჩაილეწა.
ცარ-ბომბა გამოყენებისთვის ზედმეტად დიდი და არაპრაქტიკული იყო. მეტიც, აფეთქების გასაოცარი მასშტაბები ხშირად იმის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად სახელდება, რის გამოც აშშ-მ და სსრკ-მ 1963 წელს ბირთვული ტესტირებების ნაწილობრივი აკრძალვის ხელშეკრულებას მოაწერეს ხელი და შეთანხმდნენ, რომ ატმოსფეროში, კოსმოსსა და წყალქვეშ ატომური ბომბების ტესტირება უნდა შეწყვეტილიყო.
სამწუხაროდ, ეს შემაძრწუნებელი იარაღი ჯერ კიდევ არსებობს. 2019 წლის დასაწყისში მინიმუმ 13 865 ბირთვული ბომბი არსებობდა, რომელსაც ცხრა ქვეყანა ფლობდა: აშშ, რუსეთი, დიდი ბრიტანეთი, საფრანგეთი, ჩინეთი, ინდოეთი, პაკისტანი, ისრაელი და ჩრდილოეთ კორეა.
-
გადახედვათსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ თსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვაილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი ილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვასსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს სსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვა1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება 1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
კომენტარები