გრეტა თუნბერგი, რომელმაც ორი წლის წინ კლიმატის პრობლემებისთვის საზოგადოების ყურადღების მისაპყრობად მარტოდმარტომ დაიწყო ეგრეთ წოდებული სასკოლო გაფიცვა, ამბობს, რომ მსოფლიომ ეს დრო გაფლანგა და არ მიიღო ის დაუყოვნებელი ზომები, რაც კრიზისის საპასუხოდ იყო აუცილებელი.

თუნბერგის გაფიცვამ მსოფლიო მოძრაობას ჩაუყარა საფუძველი, ამ კვირას კი ის და მოძრაობის სხვა ლიდერები გერმანიის კანცლერს, ანგელა მერკელს შეხვდებიან, რომელიც ამჟამად ევროპული საბჭოს თავჯდომარეცაა. მათი მოთხოვნაა წიაღისეული საწვავის მოპოვების ინდუსტრიაში კაპიტალდაბანდების და სუბსიდიების შეჩერება, ამის ნაცვლად კი ეგრეთ წოდებული ნახშირბადის ბიუჯეტის ყოველწლიური განვითარება, რაც მოიაზრებს სათბურის აირების იმ რაოდენობის განსაზღვრას, რისი ატანაც პლანეტას გლობალური დათბობის და კლიმატის ცვლილების გათვალისწინებით შეუძლია.

"ამ ორ წელიწადში ბევრი რამ მოხდა. მილიონობით ადამიანი ქუჩებში გამოვიდა... 2019 წლის 28 ნოემბერს კი ევროპარლამენტმა კლიმატის და გარემოს კრიტიკულ მდგომარეობაში ყოფნა გამოაცხადა", — ამბობს თუნბერგი The Guardian-თან ინტერვიუში თავის თანამოაზრეებთან: ლუიზა ნოიბაუერთან, ანუნა დი ვივერთან და ადელაიდ შარლიესთან ერთად.

"თუმცა ამ ორ წელიწადში მსოფლიოში 80 მილიარდ ტონაზე მეტი ნახშირორჟანგიც გამოიყო. ვიხილეთ ბუნებრივი კატასტროფების უწყვეტი ჯაჭვი მთელ მსოფლიოში. უამრავი ადამიანი და ადამიანის საცხოვრისი განადგურდა და ეს მხოლოდ დასაწყისია", — აღნიშნავს თუნბერგი.

აქტივისტთა თქმით, მსოფლიო ლიდერები "ეგზისტენციალურ კრიზისზე" საუბრობენ, თუმცა როცა საქმე საქმეზე მიდგება, ისინი მაინც ყველაფერს უარყოფენ.

"ის ნაპრალი, რომელიც არსებობს ჩვენთვის სასურველსა და იმას შორის, რაც რეალურად კეთდება, გამუდმებით ფართოვდება. ამგვარად, კიდევ ორი უმნიშვნელოვანესი წელი პოლიტიკურ უმოქმედობას შეეწირა".

თუნბერგი და მისი თანამოაზრეები აცხადებენ, რომ კლიმატის კრიზისთან ბრძოლა მდიდარი სახელმწიფოების მიერ დაბინძურების გამომწვევი რამდენიმე საქმიანობის შეჩერებას მოიაზრებს.

"ამისდა მიუხედავად, ამ ფაქტს ბევრი ადამიანი არ აღიარებს. ჩვენი წვლილის შეტანის ნაცვლად იმ კრიზისის არსებობის უარყოფა, რომელშიც ვიმყოფებით, ერთგვარად კოლექტიური აზროვნების მოკლე ჩართვას ჰგავს. უმეცრების, უარყოფის და დაუდევრობის ეს კომბინაცია პრობლემის თავი და თავია", — ამბობენ კლიმატის აქტივისტები.

ეკონომისტების, მეცნიერების და ჯანდაცვის ექსპერტების მოსაზრებით, ტრილიონობით დოლარი, რომელსაც სახელმწიფო მთავრობები კორონავირუსის პანდემიასთან საბრძოლველად იღებენ, უიშვიათეს შესაძლებლობას წარმოადგენს, რათა მსოფლიო გლობალური დათბობის შეჩერებისკენ მიმავალ გზას დაადგეს. ისინი ამტკიცებენ, რომ მიღებული სარგებელი ხარჯებს გადაწონის.

კლიმატის აქტივისტების დემონსტრაცია ბერლინში.

ფოტო: A. Schmidt / AFP / Getty Images

დიდი ოცეულის სახელმწიფოები წიაღისეული საწვავის მხარდასაჭერად უფრო დიდი დახმარების პაკეტებს იღებენ, ვიდრე დაბალნახშირბადიანი ენერგიისთვის. გერმანიის პანდემიისშემდგომი აღდგენის გეგმა მოიაზრებს 40 მილიარდი ევროს გამოყოფას კრიზისზე საპასუხო ისეთი ზომებისთვის, როგორიცაა ენერგიის ეფექტიანი გამოყენება თუ ელექტროტრანსპორტისა და საზოგადოებრივი ტრანსპორტის განვითარება. ამ იდეამ მწვანე აქტივისტების ქება დაიმსახურა. თუმცა, როგორც თუნბერგი და მისი კოლეგები აღნიშნავენ, სხვა ყველგან ჯერ კიდევ ძალიან მცირედი კეთდება.

"ბავშვიც კი შეამჩნევს, რომ არსებული პოლიტიკა ამჟამინდელ მეცნიერულ მოსაზრებებთან შეუსაბამოა", — აცხადებენ ისინი.

მეცნიერების გამოთვლით, მსოფლიოში ნახშირბადის გამოყოფა ამ ათწლეულის ბოლომდე უნდა განახევრდეს, რათა ტემპერატურის მატება 1,5C-ის ფარგლებში შენარჩუნდეს, რაც პარიზის კლიმატის კრიზისზე შეთანხმებითაა დადგენილი. მკვლევრების თქმით, კარანტინის პერიოდში ნარჩენების შემცირებული რაოდენობით მიღებული სარგებელი მხოლოდ დროებითია, მას განგრძობითი ხასიათი არ ექნება და "უმნიშვნელო" გავლენას მოახდენს კლიმატის მდგომარეობაზეც.

"გვესმის, რომ სამყარო უფრო რთულადაა მოწყობილი და რასაც ვითხოვთ, შესაძლოა, არც ადვილი ჩანდეს და ნაკლებად რეალისტურიც", — აცხადებენ სასკოლო გაფიცვის მონაწილეები, — "თუმცა ის უფრო არარეალისტურია, რომ ჩვენი საზოგადოება მოსწრაფებულ გლობალურ დათბობას გადაურჩება. ასე თუ ისე, აუცილებლად მოგვიწევს არსებითი ცვლილების განხორციელება. ახლა კითხვა მხოლოდ ისღაა — ეს ცვლილება ჩვენი ნებით იქნება თუ ბუნების?"