როგორ დაადგინა ოლე რომერმა, რომ სინათლის სიჩქარე უსასრულო არ არის
340 წლის წინ დანიელმა მეცნიერმა ოლე რომერმა წარმატებით გამოთვალა სინათლის სიჩქარე და კოსმოსზე არსებული წარმოდგენა მთლიანად შეცვალა.
რომერის გამოთვლებამდე, ასტრონომები ფიქრობდნენ, რომ სინათლის სიჩქარე უსასრულო იყო. არსებობდა საპირისპირო აზრიც. მაგალითად, გალილეო გალილეი დარწმუნებული იყო, რომ სინათლის სიჩქარის გაზომვა შეიძლებოდა და ამისთვის საკუთარი მეთოდიც ჰქონდა შემუშავებული. ცდის ფარგლებში ორი ადამიანი ხელში ფანრებით ერთმანეთისგან ერთი კილომეტრის მოშორებით უნდა დამდგარიყვნენ. შემდეგ, ერთ-ერთი მათგანი ფანარს რამეს ააფარებდა, ხოლო მეორეს უნდა დაეფიქსირებინა, რამდენი ხანი დასჭირდებოდა სინათლეს მის ლოკაციამდე მისასვლელად. ცხადია, ეს ცდა წარუმატებელი გამოდგა, რადგან სინათლე წამში 299 700 კილომეტრს გადის.
რომერმა სხვა მეთოდს მიმართა. 1676 წელს ის იუპიტერის მთვარის იოს დაბნელებას აკვირდებოდა. ეს მოვლენა ყოველ 421/2 საათში ერთხელ ხდება. ამ დროს მან ერთი უცნაურობა შეამჩნია. რაც უფრო უახლოვდებოდა დედამიწა იუპიტერის ორბიტას, მით უფრო მცირდებოდა დრო იოს დაბნელებებს შორის, ხოლო რაც უფრო შორდებოდა - შესაბამისად, მით მეტი დრო გადიოდა. რომერმა იცოდა, რომ დედამიწას იოსა და იუპიტერზე გავლენა ვერ ექნებოდა, ამიტომ ცხადი გახდა, რომ ეს ფენომენი სხვა რამესთან იყო კავშირში.
რომერი სწორედ ამ დროს მიხვდა, რომ მან სინათლის სიჩქარე გაზომა. მან გამოთვალა, რომ დაბნელებები მოსალოდნელზე 11 წუთით ადრე ხდებოდა, როცა დედამიწა და იუპიტერი ერთმანეთთან უახლოეს წერტილში მდებარეობდნენ, ხოლო 11 წუთით გვიან - როცა ყველაზე მეტად დაშორებულები იყვნენ.
რომერმა და სხვა დანიელმა ასტრონომმა, კრისტიან ჰაიგენსმა, სინათლის სიჩქარის ზუსტი გამოთვლაც სცადეს, მაგრამ ნამდვილ მაჩვენებელს ასცდნენ. მიუხედავად ამისა, რომერი მაინც პირველი მეცნიერია, რომელმაც აღმოაჩინა, რომ სინათლის სიჩქარე არსებობს და სულაც არ არის უსასრულო.
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო! სალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო!
-
გადახედვარასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად რასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად
-
გადახედვამაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს მაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს
-
გადახედვათურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი თურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი
-
გადახედვა"ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება "ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს ირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს
-
გადახედვაკობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ კობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ
-
გადახედვაპუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია პუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია
-
გადახედვაწილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა წილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა
-
გადახედვაუკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა უკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა
-
გადახედვასაგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა საგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა
-
გადახედვარაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს რაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს
-
გადახედვაუწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი უწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი
-
გადახედვაშ-ფოთი: ფოთში, საახალწლო ღონისძიებებში ჯამში 385 908 ლარი დაიხარჯება შ-ფოთი: ფოთში, საახალწლო ღონისძიებებში ჯამში 385 908 ლარი დაიხარჯება
-
გადახედვათავისუფალი ბიზნესების განცხადებას ხელს 1900-ზე მეტი კომპანია აწერს თავისუფალი ბიზნესების განცხადებას ხელს 1900-ზე მეტი კომპანია აწერს
-
გადახედვა21:00 საათზე პრეზიდენტი პარლამენტთან ხალხს მიმართავს 21:00 საათზე პრეზიდენტი პარლამენტთან ხალხს მიმართავს
-
გადახედვასაზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელთა ნაწილი განცხადებას ავრცელებს საზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელთა ნაწილი განცხადებას ავრცელებს
-
გადახედვამამა ილია: მიეცით ქვეყანას სუნთქვის საშუალება – სამართლიანი და თავისუფალი მომავლის შანსი! მამა ილია: მიეცით ქვეყანას სუნთქვის საშუალება – სამართლიანი და თავისუფალი მომავლის შანსი!
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ჰელსინკის კომისიის თავმჯდომარეს მხარდაჭერისთვის მადლობას უხდის სალომე ზურაბიშვილი ჰელსინკის კომისიის თავმჯდომარეს მხარდაჭერისთვის მადლობას უხდის
-
გადახედვაგიორგი გახარია: დარწმუნებული ვარ, ევროპული სახელმწიფოები არც ერთ შემთხვევაში არ აღიარებენ ჩატარებულ არჩევნებს გიორგი გახარია: დარწმუნებული ვარ, ევროპული სახელმწიფოები არც ერთ შემთხვევაში არ აღიარებენ ჩატარებულ არჩევნებს
-
გადახედვავიკერი: ადმინისტრაციას მოვუწოდებ, მათ შორის, ივანიშვილი, კალაძე, კობახიძე დაასანქციროს ვიკერი: ადმინისტრაციას მოვუწოდებ, მათ შორის, ივანიშვილი, კალაძე, კობახიძე დაასანქციროს
კომენტარები