5 ფილოსოფოსი, რომელიც ნარკოტიკებს მოიხმარდა - როგორ აისახა ეს გამოცდილება მათ ნაშრომებზე
ჩვენ ყველას შეგვიძლია დავასახელოთ უამრავი როკვარსკვლავი, რომლებიც თავიანთი მოღვაწეობის პერიოდში ნარკოტიკებს მოიხმარდნენ, თუმცა ფილოსოფოსებისა და გამორჩეული გონების მქონე ადამიანების შემთხვევაში, ეს წარმოუდგენლად გვეჩვენება. არადა, ნარკოტიკები ძალიან ბევრი ფილოსოფოსის ცხოვრებაში არსებობდა და მათ ნაშრომებზე გავლენასაც ახდენდა. ამის მაგალითი ის ხუთი დიდებული ფილოსოფოსია, რომელსაც ჩვენ წარმოგიდგენთ.
ცხადია, ნარკოტიკების მოხმარება არ ნიშნავს იმას, რომ მხოლოდ მათი გავლენის გამო გახდნენ ეს ფილოსოფოსები ცნობილები და წარმატებულები. უბრალოდ, სუბსტანციები მათ ახალი რაღაცების აღმოჩენაში დაეხმარა, რაც საბოლოოდ ნაწერებშიც აისახა.
ჟან-პოლ სარტრი
მეოცე საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ეგზისტენციალისტი ფილოსოფოსი, ჟან-პოლ სარტრი ახალგაზრდობაში მძიმე სუბსტანციას, მესკალინს აქტიურად მოიხმარდა. ნარკოტიკის ზემოქმედების ქვეშ სარტრი ხშირად ფიქრობდა არსებობისა და არარსებობის შესახებ, ადამიანის ინდივიდუალიზმზე და კონფორმისტულ სამყაროზე.
ნარკოტიკების მოხმარების შედეგად, სარტრის მოჩვენებები დაეწყო. ის დიდი ხნის განმავლობაში ხედავდა კიბორჩხალებს, რომლებიც თავს არ ანებებდნენ. მოგვიანებით, ფრანგმა ფილოსოფოსმა დაასკვნა, რომ კიბორჩხალები მარტოობის განცდისადმი არსებული შიშის მანიფესტაცია იყო. ამის შემდეგ, მან შეწყვიტა ყურადღების გამახვილება მოჩვენებებზე და კიბორჩხალებიც გაქრნენ.
რა გავლენა ჰქონდა სარტრის ნამუშევრებზე ნარკოტიკებს?
სარტრის ცნობილი ნამუშევარი "გულისრევა" მოიცავს ისეთ თემებს, რომელიც შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ ნარკოტიკებთან ურთიერთობის გამოცდილებითაა დაწერილი. განსაკუთრებით კი ისეთ ეპიზოდებში, რომლებშიც პერსონაჟები ეგზისტენციალურ გარღვევებს განიცდიან. მის ერთ-ერთ პიესაში "ალტორნის ტუსაღები" აღწერილია კიბორჩხალების რასა, რომლებიც მეოცე საუკუნის ადამიანების ცხოვრებას განიკითხავენ.
უოლტერ ბენიამინი
ებრაული წარმოშობის გერმანელი ფილოსოფოსი, რომელიც ფილოსოფიის ფრანკფურტის სკოლას წარმოადგენდა, ცნობილი გარდაცვალების შემდეგ გახდა. ის წერდა ფილოსოფიის ისტორიის, ესთეტიკისა და კულტურის შესახებ.
ჩვენი ყურადღება უოლტერ ბენიამინმა მისი დაუმთავრებელი წიგნის გამო მიიპყრო, რომელშიც ფილოსოფოსი ჰაშიშის მოხმარებაზე ჩატარებულ ექსპერიმენტს აღწერდა. წიგნი "ჰაშიშის შესახებ" მისი სიკვდილის შემდეგ გამოქვეყნდა და მასში მოყოლილია მისი მოხმარების მეთოდები, გამოცდილება და გამოფხიზლების გზები. გარდა ამისა, წიგნში შესულია სტატიები, რომელიც ნარკოტიკების ზეგავლენითაა დაწერილი.
ბენიამინი, თავისი ექსპერიმენტის ფარგლებში, ოპიუმსა და მესკალინსაც მოიხმარდა. ის იმდენად იყო შეპყრობილი თავისი ექსპერიმენტით, რომ ხარისხიანი ნარკოტიკის მოსაპოვებლად არასდროს იყენდება ე.წ. "დილერებს", არამედ მუდმივად ექიმების რეკომენდაციას ეყრდნობოდა. ის მუდმივად აკონტროლებდა დოზებს, რათა არ დაეკარგა დაკვირვებისა და შემეცნების უნარი.
რა გავლენა ჰქონდა ბენიამინის ნამუშევრებზე ნარკოტიკებს?
იგი ამბობდა, რომ მისი ნამუშრევრების უდიდესი ნაწილი სწორედ ნარკოტიკების მოხმარებით იყო შთაგონებული. ბენიამინი ნარკოტიკების მოხმარების პროცესში ჩანაწერებს აკეთებდა, თუ როგორ ეხმარებოდა ის სხვადასხვა მოვლენების დაკავშირებაში. ერთი კი ცხადია, რომ ნარკოტიკებმა ბენიამინს შთააგონა მისი ერთ-ერთი ესსე "სიურეალიზმი", რომელშიც ინტტოქსიკაციასა და მოვლენების ინტერტპრეტაციაზე წერს.
უილიამ ჯეიმსი
ამერიკელი ფილოსოფოსი და ფსიქოლოგი უილიამ ჯეიმსი პრაგმატიზმის სკოლის ერთ-ერთი დამფუძნებელია. ის იყო პირველი განმანათლებელი, რომელმაც აშშ-ში ფსიქოლოგიის შესახებ ლექციების კითხვა დაიწყო. უფრო კარგად რომ მიხვდეთ ვისზეა საუბარი, უილიამი ცნობილი ამერიკელი მწერლის, ჰენრი ჯეიმსის ძმა იყო.
უილიამ ჯეიმსი, სხვა ყველაფერთან ერთად, ერთ-ერთი პირველი დასავლელი ფილოსოფოსი იყო, რომელმაც ფსიქოდელიურ ნარკოტიკებზე დაიწყო საუბარი. მის წიგნში "რელიგიური გამოცდილებების განსხვავებები", უილიამი წერდა სხვადასხვა სახის ნარკოტიკებისგან მიღებულ შთაბეჭდილებებზე.
რა გავლენა ჰქონდა უილიამ ჯეიმსის ნამუშევრებზე ნარკოტიკებს?
ნარკოტიკებთან ურთიერთობამ უილიამ ჯეიმსი მისტიციზმით გაიტაცა და ამ დარგის განვითარებაში დიდი წვლილიც შეიტანა. ის ამბობდა, რომ ნარკოტიკი მას ეხმარებოდა უკეთესად ჩასწვდომოდა რელიგიური გამოცდილების გავლენას ადამიანის ცხოვრებასა და გონებრივ ჩამოყალიბებაზე. ჯეიმსი იმასაც ამბობდა, რომ ჰეგელის ნაშრომების აღქმა მხოლოდ მაშინ შეეძლო, როდესაც ნარკოტიკების ზემოქმედების ქვეშ იმყოფებოდა.
მიშელ ფუკო
მიშელ ფუკო ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ფრანგი ფილოსოფოსია, რომელიც მეოცე საუკუნეში მოღვაწეობდა. ის 1984 წელს, გახდა პირველი საჯარო ფიგურა, რომელიც შიდსით გარდაიცვალა. მისი ახალგაზრდობის წლებში, მიშელ ფუკო არაერთი სახეობის ნარკოტიკს მოიხმარდა, თუმცა მისი ყველაზე მძიმე ნარკოტიკი ჰეროინი იყო.
მოგვიანებით, როდესაც ფუკომ სერიოზული მოღვაწეობა დაიწყო, გააანალიზა ნარკოტიკების გავლენა ადამიანის ცხოვრებაზე და "თრიფებს" ფილოსოფიურად შეხედა. 1975 წელს, ფუკო ლექციის ჩასატარებლად კალიფორნიაში გაემგზავრა, სადაც სიკვდილის ველი მოინახულა და LSD მიიღო. მისი თანმხლები პირები აღწერენ, რომ მიშელ ფუკოს გასაოცარი "თრიფი" ჰქონდა, რომელიც მოიცავდა მუსიკას, ველზე ნებივრობასა და სხვ.
რა გავლენა ჰქონდა მიშელ ფუკოს ნამუშევრებზე ნარკოტიკებს?
სიმონ ვეიდი, რომელმაც ფუკოს მჟავა გაასინჯა, იხსენებს, რომ ფრანგმა ფილოსოფოსმა ნარკოტიკისგან მიღებული გამოცდილების შესახებ მას წერილი მისწერა. წერილში ნათქვამია, თუ როგორ შეაცვლევინა მჟავამ ფუკოს თავისი ნაშრომებისადმი დამოკიდებულება და რომ, "სექსუალობის ისტორიის" სერიების წერა სულ სხვა გეგმით განაგრძო..
ნიცშე
ერთ-ერთი ყველაზე კონტრავერსიული ფილოსოფოსი, ნიცშე, ეგზისტენციალიზმის თეორიების შემქმნელად მიიჩნევა. მისმა ფილოსოფიამ არაერთი მოაზროვნის ნაშრომებს დაუდო სათავე. ნიცშეს ალკოჰოლის მიმართ საკმაოდ მკაცრი დამოკიდებულება ჰქონდა. ის სასმელს ქრისტიანობის გვერდით მოიხსენიებდა, როგორც "ევროპის ისტორიაში ყველაზე დიდ ნარკოტიკს". მიუხედავად ასეთი დამოკიდებულებისა, ნიცშეს შეხება ჰქონდა ნარკოტიკებთან.
საქმე ისაა, რომ ნიცშეს მუდმივად აწუხებდა უძილობდა, შფოთვა, შაკიკი და სხვა ავადმყოფობები. სწორედ ამიტომ, დიდი გერმანელი ფილოსოფოსი ცდილობდა შესაფერისი გამაყუჩებლის პოვნას და ძებნაში ოპიუმს მიაგნო. ოპიუმის გარდა, ნიცშე ძილის მოსაწესრიგებლად ტოქსიკურ ჰიდრატებსაც იყენებდა.
რა გავლენა ჰქონდა ნიცშეს ნამუშევრებზე ნარკოტიკებს?
იმ პერიოდში, როცა ნიცშე თავის საუკეთესო ნამუშევრებს ქმნიდა, აქტიურად იყენებდა სხვადასხვა ტიპის ნარკოტიკებს. აქედან გამომდინარე, უნდა ვივარაუდოთ, რომ მის ნამუშევრებზე ნარკოტიკებსაც ჰქონდა გავლენა.
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვასსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს სსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
-
გადახედვაპრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს პრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს
კომენტარები