ცხოველთა სამყაროში ყველა ფაქტი ერთმანეთზე საოცარია.

ჩამოვთვალოთ რამდენიმე: კაშალოტებს სუნთქვის შეკავება ერთი საათის განმავლობაში შეუძლიათ; ყველაზე შხამიანი ცხოველი დედამიწაზე ლოკოკინაა; მტკნარ წყალში მცხოვრები პაწაწინა ჰიდრების სიცოცხლის ხანგრძლივობა იმხელაა, რომ ისინი შესაძლოა უკვდავებიც იყვნენ.

თუმცა, ცხოველების შესახებ საოცარი ფაქტების მიუხედავად, არსებობს მრავალი გადაჭარბებული, არასწორად გაგებული ან უბრალოდ მცდარი ფაქტი.

ქვემოთ კი არის ყველაზე პოპულარული მითები ცხოველების შესახებ, რომელთა შესახებ ნამდვილი, ან მასთან მიახლოებული ფაქტები უკვე ვიცით.

მითი: თახვების ანალური გამონადენი ვანილის ნაყინსა და სხვა საკვებში გამოიყენება

ფოტო: Flickr

ალბათ გაგიგიათ, რომ გამონადენი (სახელად კასტორიუმი), რომელიც იზოლირებულია თახვის ანალური ჯირკვლიდან, გამოიყენება არომატიზირებისთვის და გვხვდება სუნამოებში.

მაგრამ კასტორიუმი იმდენად ძვირი ღირს (~$140 კილოგრამი), რომ დიდი ალბათობით ის არ არის გარეული შენს ყოველდღიურ საკვებში.

2011 წელს, ვეგეტარიანული რესურსის ჯგუფმა მისწერა ხუთ უდიდეს კომპანიას, რომლებიც ვანილის არომატს აწარმოებდნენ და ჰკითხა, იყენებდნენ თუ არა კასტორიუმს. პასუხი: რეგულაციების ფედერალური კოდის თანახმად, მათ არ შეუძლიათ ეს (FDA მკაცრად არეგულირებს, თუ რა შევიდეს ვანილის არომატსა და ექსტრაქტებში).

მითი: კატები და ძაღლები დალტონიკები არიან

ფოტო: Shutterstock

ძაღლებსა და კატებს ფერების იმაზე ბევრად უკეთესი აღქმა აქვთ, ვიდრე აქამდე გვეგონა.

ძაღლები და კატები ლურჯ და მწვანე ფერებში ხედავენ და ადამიანზე უფრო მეტი ჩხირი აქვთ თვალებში - სინათლის მგრძნობიარე უჯრედები. აქედან გამომდინარე, დაბალ განათებაში ისინი ბევრად უკეთ ხედავენ.

ამ მითის მიზეზი ალბათ ის არის, რომ თითოეული ცხოველი ფერებს ადამიანისგან განსხვავებულად ხედავს.

წითელი და ვარდისფერი კატებისთვის უფრო მწვანედ გამოიყურება, ხოლო მეწამული შესაძლოა ცისფერის ჩრდილს ჰგავდეს.

ძაღლებს კი ბადურის კოლბები (ფერის აღმქმელი უჯრედები თვალში) უფრო ცოტა აქვთ - აქედან გამომდინარე კი, მეცნიერებს მიაჩნიათ, რომ მათ მიერ ფერების აღქმა 7-ჯერ ნაკლებად მკვეთრია, ვიდრე ჩვენი.

მითი: ადამიანები შიმპანზეებისგან ევოლუციონირდნენ

ფოტო: National Geographic

ადამიანები და შიმპანზეები საკმაოდ ახლო ნათესავები არიან. ჩვენი და შიმპანზეების დნმ-ის დაახლოებით 98,8 პროცენტი იდენტურია.

თუმცა, ევოლუცია ასე არ მუშაობს. სინამდვილეში, ჩვენ და შიმპანზეებს საერთო წინაპარი გვყავდა 6-8 მილიონი წლის წინ, რომლისგანაც ორი ახალი სახეობა - ადამიანები და შიმპანზეები წარმოიქმნენ.

მითი: ლემინგები მასობრივი სუიციდის მიზნით, კლდეებიდან ხტებიან

ფოტო: kgleditsch

ლემინგები მასობრივ სუიციდს არ აწყობენ.

ლემინგები მიგრაციისას ან მათთვის უცხო გარემოში ხეტიალისას, ხანდახან კლდეებიდან ნამდვილად ხტებიან, თუმცა, განზრახ ნამდვილად არა.

ზუსტად არავინ იცის, ეს მითი საიდან იღებს სათავეს, თუმცა, ეჭვმიტანილად 1958 წლის დისნეის ვიდეო მიიჩნევა, სახელად „თეთრი უდაბნო“, რომელმაც ოსკარი საუკეთესო დოკუმენტურის ნომინაციაში აიღო.

მითი: ღამურები ბრმები არიან

ფოტო: Shutterstock

„ღამურასავით ბრმა“ სულაც არ ნიშნავს ბრმას.

მიუხედავად იმისა, რომ მათი ნავიგაციის ძირითადი საშუალება ექოლოკაციაა, არც ერთი ღამურა არაა ბრმა.

მითი: სირაქლემები დამალვის მიზნით თავს ქვიშაში რგავენ

ფოტო: Wonderopolis

სირაქლემები თავს არ რგავენ მიწაში, როდესაც ისინი საფრთხეს ხედავენ. სინამდვილეში, ისინი საერთოდ არ აკეთებენ ამას.

როდესაც ისინი საფრთხეს გრძნობენ, ზოგჯერ მიწაზე წვებიან და თავს იმკვდარუნებენ.

მითი: ბაყაყს ან გომბეშოს თუ შევეხებით, მეჭეჭები გაგვიჩნდება

ფოტო: erezmarom

ბაყაყები ან გომბეშობი მეჭეჭებს ვერ ამოგიყვანენ სხეულზე, თუმცა, თუ იმას ჩამოართმევთ ხელს, ვისაც მეჭეჭები აქვს, შეიძლება თქვენც ამოგივიდეთ.

ადამიანის პაპილომავირუსი არის ის, რის გამოც ადამიანებს მეჭეჭები ამოსდით და ის უნიკალურია ადამიანებისთვის.

მითი: ზვიგენებს შეუძლიათ, რომ ერთი წვეთი სისხლის სუნი კილომეტრებიდან იგრძნონ.

ფოტო: Sharksider.com

ეს ფაქტი ზედმეტად გაზვიადებულია. ზვიგენები ვერ იგრძნობენ სისხლის სუნს ოკეანის გადაღმიდან, თუ წყალში ხელს გაიჭრი.

ზვიგენების ტვინში სუნის მგრძნობიარობისთვის საკმაოდ დიდი რეგიონია გამოყოფილი, რაც მათ საშუალებას აძლევთ, უხეშად რომ ვთქვათ, ოლიმპიური ზომის აუზში ერთი წვეთი სისხლის სუნი იგრძნონ.

მაგრამ ოკეანე ბევრად, ბევრად უფრო დიდია და საკმაო დრო სჭირდება სუნის მოლეკულებს გასავრცელებლად. იდეალურ სიტუაციაში, ზვიგენს შეუძლია მსხვერპლის სუნი რამდენიმე ფეხბურთის მოედნის დაშორებიდან იგრძნოს და არა კილომეტრებიდან.

მითი: ჟირაფებს დღეში დაახლოებით 30 წუთი სძინავთ

ფოტო: Getty Images/Dan Kitwood

ჟირაფებს, შენგან განსხვავებით, ძილის საკმაოდ ნორმალური რეჟიმი აქვთ.

ამ მითის გასანადგურებლად, მკვლევრები ახლოდან აკვირდებოდნენ ხუთ ზრდასრულ და სამ ახალგაზრდა ჟირაფს 152 დღის განმავლობაში და აღრიცხავდნენ, როდის ჩათვლემდნენ და როდის დაიძინებდნენ ღრმად. ეს ცხოველები ღამის განმავლობაში სრულად გამოიძინებენ და შუა დღისას ცოტა ხნით წაუძინებენ (გეცნო სიტუაცია?).

მთლიანობაში, თითოეულ ჟირაფს დაახლოებით 4,6 საათი სძინავს ყოველდღე.

მითი: მარწყვის ფრაპუჩინოში ხოჭოებია

ფოტო: bic44/DeviantArt

ეს ადრე ჭეშმარიტებად მიიჩნეოდა, თუმცა დღეს უკვე აღარ.

2012 წლის აპრილამდე, სტარბაქსის მარწყვის ფრაპუჩინო შეიცავდა საღებავს, რომელიც დამზადებული იყო მიწიდან აღებული ათასობით მცირე მწერისგან, რომელსაც კოხინეალური ხოჭო, ან Dactylopius coccus ეწოდება.

საღებავში შემავალ ხოჭოებს სამხრეთ და ცენტრალურ ამერიკაში მცხოვრები ფერმერები მოიპოვებენ. მათი დაპრესილი სხეული წარმოქმნის მუქ წითელ მელანს, რომელიც გამოიყენება საკვების ბუნებრივი გაფერადებისთვის. მას ადრე „კოხინეალური“ წითელი ერქვა, თუმცა, დღეს მას „კარმინის ფერს“ უწოდებენ.

სტარბაქსმა კარმინის ფერის გამოყენება მარწყვის ფრაპუჩინოში 2012 წელს შეწყვიტა. თუმცა, ეს საღებავი კვლავ გამოიყენება საკვების სხვა ათასობით პროდუქტში.

ზვიგენებს კიბო არ ემართებათ

ფოტო: Fishes of Australia

ჯერ კიდევ 2013 წელს, მკვლევრებმა დიდი თეთრი ზვიგენის პირში უზარმაზარი ზომის კიბო აღმოაჩინეს, რომელიც ზრდის პროცესში იყო. მეცნიერებმა სხვა შემთხვევაც დააფიქსირეს, ოღონდ ის ბრინჯაოს ზვიგენს ეხებოდა და პირის ნაცვლად, თავზე ჰქონდა.

ეს ერთეული შემთხვევები არაა, რომელიც ზვიგენის კიბოს აღწერს: სხვა მეცნიერებმაც აღმოაჩინეს კიბო ზვიგენთა ათობით სხვადასხვა სახეობაში.

ეს მითი, რომ ზვიგენს კიბო არ ემართება, გაავრცელა უილიამ ლეინმა, რათა ზვიგენის ხრტილები კიბოს წამალად გაეყიდა.

მითი: ოქროს თევზს ერთ წამზე მეტხანს არ შეუძლია რამის დამახსოვრება

ფოტო: Wikimedia Commons

ოქროს თევზს საკმაოდ კარგი მეხსიერება აქვს.

მათ თვეების განმავლობაში შეუძლიათ რაღაცების დამახსოვრება და არა წამების განმავლობაში, როგორც ამას უამრავი ადამიანი ამბობს.

მითი: ადამიანებში HIV იმიტომაა გავრცელებული, რომ ვიღაცას მაიმუნთან ჰქონდა სექსი

ფოტო: C. Goldsmith Content Providers: CDC/ C. Goldsmith, P. Feorino, E. L. Palmer, W. R. McManus

თითქმის დარწმუნებით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ HIV ადამიანებში არ გავრცელებულა ადამიანი-მაიმუნის სექსით.

მაიმუნის იმუნოდეფიციტის ვირუსის HIV-თან გენეტიკურ მსგავსებაზე დაყრდნობით, ექსპერტები ფიქრობენ, რომ ვირუსი ადამიანებში პრიმატების საკვებად მონადირების შედეგად გადმოვიდა.

ამ ინტერაქციის შედეგად შესაძლოა სისხლებით კონტაქტი მომხდარიყო - ალბათ მონადირის ღია ჭრილობით. ამის შედეგად ეს ახალი შტამი გადმოვიდა, რომელიც ჩუმად აინფიცირებს ხალხს.

მითი: ზვიგენი, რომელიც ცურვას შეწყვეტს, დაიხრჩობა და მოკვდება.

ფოტო: Dr. Mathew Gilligan

ხშირად მოგისმენიათ ალბათ, რომ ზვიგენებს სუნთქვა მხოლოდ ცურვისას შეუძლიათ.

ეს მრავალი ზვიგენის შემთხვევაში მართალია, თუმცა ასევე მრავალ შემთხვევაში - არა. მაგალითად, ფსკერზე მცხოვრებ მედდა ზვიგენებს შეუძლიათ ჟანგბადით მდიდარი წყლის ამოტუმბვა შეუძლიათ თავიანთი ფარფლებით, ცურვის გარეშე.

ზვიგენებს საცურაო ბუშტი არ აქვთ, თუმცა, თუ ისინი ცურვას შეწყვეტენ, ჩაიძირებიან ფსკერზე. მათდა საბედნიეროდ, ზვიგენის სხეული უკუმშვადია და სწრაფი ასვლა-ჩასვლა მათ ზიანს არ აყენებს.