პროტო-ინტერნეტი - როგორ არ შეიცვალა მსოფლიო კომუნიკაციის რუკა
რუკა რომელსაც ახლა ხედავთ, 1877 წელს, პირველი გლობალური საკომუნიკაციო ქსელის შექმნის ზღვარზე მყოფი ბრიტანული Eastern Telegraph Company-ს მიერ შეიქმნა.
სატელეგრაფო სისტემის საკაბელო გაყვანილობა პირველ ინტერკონტინეტალურ და შესაბამისად, ერთმანეთისგან დიდი მანძილით დაშორებულ ქსელურ ინფრასტრუქტურას წარმოადგენდა: ის, ატლანტის ოკეანის გავლით, აკავშირებდა ირლანდიასა და ნიუფაუნდლენდს, საიდანაც ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკის სანაპიროებს მიუყვებოდა. კორნუელიდან წყალქვეშა ქსელი სამხრეთით, გიბრალტარისა და კეიპტაუნისკენ, ხოლო აღმოსავლეთით - სუეცის, ადენის, მუმბაისა და ჰონგ-კონგის მიმართულებით იყო გადაჭიმული.
1902 წლისთვის კი წყნარ ოკეანეში, გემების მეშვეობით, თითქმის 6 500 კმ-ს (4 ათასი მილი) სიგრძის წყალქვეშა სადენების გაყვანა დასრულდა, რამაც ვანკუვერი ახალ ზელანდიასთან დააკავშირა.
მას შემდეგ რაც ტელეგრაფის ხაზმა დედამიწას შემოუარა, მსოფლიო დაპატარავდა: ტელეგრაფის მოზუზუნე კაბელების მეშვეობით შეტყობინების გაგზავნას, ლონდონიდან ნიუ-იორკამდე, ახლა უკვე მხოლოდ რამდენიმე წუთი სჭირდებოდა, რაც იმ დროისთვის წარმოუდგენელი ტექნიკური რევოლუცია იყო. სწორედ ამ მიღწევის შესახებ წერდა პიტერ კუპერი, ტრანსატლანტიკური სატელეგრაფო კაბელის ერთ- ერთი ინიციატორი, რომ ეს იყო „უმნიშვნელოვანესი წინასწარმეტყველების აღსრულება“, რადგან „ცოდნამ დაფარა დედამიწა, ისევე როგორც წყალი ფარავს მის ზედაპირს“.
ეს ძველი რუკა, თავის დროზე, რომელიმე დირექტორის ხისკედლებიან ოფისში იქნებოდა გამოკრული, რათა პოტენციური კლიენტებისთვის ეჩვენებინა, თუ რომელმა კომპანიამ მოახერხა პირველი მსოფლიო საკომუნიკაციო ქსელის შექმნა. დღეს მისი ასლი უკვე ვაშინგტონში, კოლუმბიის ოლქში, TeleGeography-ს ოფისებს ამშვენებს.
ამ კომპანიის მთავარი საქმიანობაა - იცოდნენ ყველაფერი ინტერნეტის ინფრასტრუქტურის შესახებ, რომლის საფუძვლადაც სწორედ ტელეგრაფის ქსელი მიიჩნევა.
„ჩვენ ყველას ბევრჯერ გვინახავს ეს რუკა,“ - ამბობს ალან მოლდინი, TeleGeography-ს კვლევითი დირექტორი, - „მას ხშირად ვიყენებთ პრეზენტაციებში, რათა უფრო გასაგები იყოს ჩვენი საქმიანობა: შეხედეთ, ეს არის ძველი ტელეგრაფის კაბელები და აი, იქვე ვხედავთ თანამედროვე კაბელებსაც“.
გაყვანილობის ხაზები, რომელსაც იგი 1877 წლის რუკაზე გვიჩვენებს, საოცრად ჰგავს მათ თანამედროვე ანალოგს, თუმცა არსებითად განსხვავდება ის, რაც ამ კაბელების შიგნით ხდება. ძველი სადენები ელექტრონულ სიგნალებს გრძელი სპილენძის შიგთავსის საშუალებით გზავნიდნენ; ახლები კი სინათლის იმპულსებს ადამიანის თმის სისქის შუშის სადენებით აგზავნიან.
მიუხედავად იმისა, რომ ტექნოლოგია დროთა განმავლობაში საგრძნობლად შეიცვალა, თვითოეული მათგანის ფუნქცია მსგავსია - კომუნიკაციის სისწრაფის აჩქარება. შედეგად, ადრეული ტელეგრაფის კაბელები, ახლა ოპტიკურ-ბოჭკოვანით ჩანაცვლდა.
მიუხედავად იმისა, თუ როდის მოხდა მათი გაყვანა, „ისინი ყოველთვის მიემართებიან იქ, სადაც ფულია“ - ამბობს ჯონ ლიფენი, გამოფენის „ინფორმაციის საუკუნე“ კურატორი ლონდონის მეცნიერების მუზეუმში. „ძირითადი კაბელები დიდ დასახლებებსა და მსოფლიოს მთავარ სავაჭრო რეგიონებს აკავშირებს,“ - ამატებს მოლდინი - რადგან კაბელების შორ მანძილზე გაყვანა ყოველთვის დიდ ხარჯებთან იყო დაკავშირებული. სწორედ ამიტომაც ირჩევდნენ მაქსიმალურად ისეთ პირდაპირ და მოკლე მარშრუტს, რის საშუალებასაც წყალქვეშა რელიეფი აძლევდათ, რადგან „ოკეანის ფსკერიც ისეთივე მთიანია, როგორც ხმელეთი“ - ამბობს ლიფენი.
1850-60-იან წლებში ეკიპაჟებმა, რომლებსაც პირველად გაჰყავდათ კაბელები წყალქვეშ, საკუთარ თავზე გამოსცადეს წყალქვეშა რელიეფის სირთულე. პირველად ტრანსატლანტიკური კაბელი მაშინ დაზიანდა, როდესაც შემთხვევით შუა ატლანტიკურ ქედს წამოედო (ქედი მეცნიერთა ჯგუფმა მხოლოდ 15 წლის შემდეგ, ოპტიმალური მარშრუტის შესადგენად დაგვიანებით გაგზავნილი ექსპედიციისას აღმოაჩინეს). გარდა წყალქვეშა მთათა სისტემებისა, გამოწვევად რჩებოდა აისბერგები და ვულკანები, ასევე საშიშროებას წარმოადგენდა საზღვაო სავაჭრო გზები, რის გამოც მარშრუტი იცვლებოდა, რათა თავიდან აეცილებინათ ღუზებით დაზიანების რისკი.
რა თქმა უნდა, ძველი რუკა ბოლომდე აღარ იმეორებს ინტერნეტის მარშრუტს, რადგან 1877 წლის შემდეგ ინფორმაციის საკაბელო ნაკადში ახალი არტერიები გაჩნდა. TeleGeography-ს თანამედროვე რუკებზე კარგად ჩანს აღმოსავლეთით გაზრდილი ინფრასტრუქტურა.
მაგალითად, იაპონიისა და სინგაპურის დამაკავშირებელი ქსელი, რომელიც გზად მრავალ პუნქტს მოიცავს.
თუმცა, მოლდინის თქმით, ტელეგრაფის ძველი რუკები მაინც საინტერესოა: „ალბათ ყველა ფიქრობს, რომ გლობალური ტექნოლოგია უსადენოა, მაგრამ იგი მხოლოდ უახლოესი საბაზო სადგურიდან ან სატელეფონო ანძიდან შეიძლება იყოს უსადენო, დანარჩენ მანძილს კი სადენებისა და კაბელების მეშვეობით გადის, რომლებიც ერთმანეთთან უმძლავრეს სერვერებს აკავშირებენ“.
ინფორმაციის ამ ნაკადებთან სატელიტებსაც კი მცირე შეხება აქვთ, რადგან ინტერნეტ ტრაფიკის დაახლოებით 95% არა ჰაერში, არამედ წყალქვეშ გადაიცემა. „ინტერნეტი არ არის Cloud,“ - ამბობს მოულდინი, - „რეალურად იგი ოკეანის ქვეშაა“.
-
სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა
გადახედვა
-
12 სტარტაპი, 8 ქვეყანა, 12-კვირიანი აქსელერაციის პროგრამა — საქართველოში 500 Global in Eurasia-ს შემაჯამებელი ღონისძიება Demo Day გაიმართა 12 სტარტაპი, 8 ქვეყანა, 12-კვირიანი აქსელერაციის პროგრამა — საქართველოში 500 Global in Eurasia-ს შემაჯამებელი ღონისძიება Demo Day გაიმართა
-
კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა
გადახედვა
-
შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი
გადახედვა
-
სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით
გადახედვა
-
ბათუმში GOAL FITNESS-ის პირველი ფილიალი იხსნება — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია ბათუმში GOAL FITNESS-ის პირველი ფილიალი იხსნება — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია
-
Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს
გადახედვა
-
ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ! ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ!
გადახედვა
-
დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკმა 2025 წელს 53 პარტნიორ ორგანიზაციასთან ერთად განათლების შესაძლებლობები 300 000-ზე მეტი ბენეფიციარისთვის შექმნა საქართველოს ბანკმა 2025 წელს 53 პარტნიორ ორგანიზაციასთან ერთად განათლების შესაძლებლობები 300 000-ზე მეტი ბენეფიციარისთვის შექმნა
-
დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს" დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს"
გადახედვა
-
IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს
გადახედვა
-
მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას" მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას"
გადახედვა
-
კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს
გადახედვა
-
Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში
-
ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა
გადახედვა
-
სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება
-
ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი" ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი"
გადახედვა
-
TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის
გადახედვა
-
თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს


კომენტარები