უკუსვლის ქრონოლოგია — TI საქართველოს მედიაგარემოს აფასებს
საერთაშორისო გამჭვირვალობა — საქართველო ანგარიშს აქვეყნებს, სადაც ბოლო ერთი წლის განმავლობაში საქართველოში მედიაგარემოს მიმოიხილავს.
რატომ არის მნიშვნელოვანი: ორგანიზაციის შეფასებით, საქართველოში ბოლო ერთი წლის მანძილზე მედიაგარემო სისტემურად გაუარესდა, რასაც საერთაშორისო ავტორიტეტული ორგანიზაციების შეფასებებიც ადასტურებს.
- ასევე, ორგანიზაციის Reporters Without Borders-ის მონაცემებით, საქართველოში პრესის თავისუფლების ინდექსი მნიშვნელოვნად გაუარესდა და მე–60 ადგილიდან საქართველომ 89-ე ადგილზე გადაინაცვლა.
- Human Rights Watch-ის 2023 წლის ანგარიშში საქართველოში მედიის თავისუფლების მდგომარეობის გაუარესებაა ხაზგასმული.
- გასულ წელს ევროპარლამენტმა საქართველოში მედიის თავისუფლების დარღვევისა და ჟურნალისტების უსაფრთხოების შესახებ სპეციალური რეზოლუცია მიიღო.
დეტალები: საერთაშორისო გამჭვირვალობა — საქართველო რამდენიმე საკვანძო ნაბიჯს გამოყოფს, რაც ორგანიზაციის შეფასებით საქართველოში მედიაგარემოს სისტემურ გაუარესებაზე მიანიშნებს.
- მედიამენეჯერის, ნიკა გვარამიას დაპატიმრება, რომელსაც სასამართლომ 3 წლით და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა, TI-ის შეფასებით პოლიტიკურად მოტივირებული საქმეა. სასამართლოს გადაწყვეტილებას კრიტიკულად გამოეხმაურა საქართველოს სახალხო დამცველი და საერთაშორისო ორგანიზაციები.
- TI მიიჩნევს, რომ სიტუაციას ამძიმებს ჟურნალისტების წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაულების არასათანადო გამოძიება და ხელისუფლების მხრიდან კონსტიტუციით დაკისრებული ვალდებულებების შეუსრულებლობა.
- "ამ დრომდე არ დასჯილან 2021 წლის 5 ივლისის აქციის ორგანიზატორები, რა დროსაც მედიის 50-ზე მეტი წარმომადგენელი დაშავდა. მათ შორის იყო TV პირველის ოპერატორი ლექსო ლაშქარავა, რომელიც ძალადობრივი მოვლენებიდან რამდენიმე დღეში გარდაიცვალა", — ვკითხულობთ ანგარიშში.
- ორგანიზაციის ცნობით, დღემდე გამოუძიებელია ჟურნალისტებზე ფარული მიყურადების ათობით საქმე.
- "2023 წლის მარტში რუსული კანონის განხილვისა და ლეგიტიმური პროტესტის განმავლობაში არაერთხელ დაფიქსირდა ჟურნალისტურ საქმიანობაში მიზანმიმართული ხელის შეშლის და სამართალდამცველების მხრიდან ჟურნალისტების მიმართ ძალის გადამეტების შემთხვევები", — წერს TI.
საკანონმდებლო ცვლილებები: ორგანიზაციის შეფასებით, 2022-2023 წლებში ხელისუფლებამ კანონში შეიტანა ნეგატიური ცვლილებები, რომლებიც საფრთხეს უქმნის გამოხატვის თავისუფლებასა და მედიის ფინანსურ სიცოცხლისუნარიანობას.
- 2022 წლის მარტიდან მაუწყებლობის შესახებ კანონში ცვლილებების ამოქმედებამ მნიშვნელოვანი ზეგავლენა მოახდინა მაუწყებლების ფინანსურ სიცოცხლისუნარიანობაზე.
- ცვლილებების მიხედვით აიკრძალა აზარტული თამაშების, ტოტალიზატორის, ლოტოს, ბინგოს და მათი ორგანიზატორების რეკლამა, სასპონსორო განცხადება და პროგრამაში პროდუქტის განთავსება.აღნიშნული კომპანიები მედიის მსხვილი დამფინანსებლები იყვნენ.
- კომუნიკაციების კომისიის მიერ გავრცელებული განცხადების მიხედვით, 2022 წელს სატელევიზიო და რადიო მაუწყებლების ჯამური კომერციული სარეკლამო შემოსავალი წინა წელთან შედარებით 7.6%-ით შემცირდა.
- 2022 წლის ბოლოს პარლამენტმა მიიღო მორიგი ცვლილებები მაუწყებლობის შესახებ კანონში, რომლითაც გაფართოვდა კომუნიკაციების კომისიის უფლებამოსილება და რეგულირებაში გადავიდა სიძულვილის ენა.
- შესაბამისად, კომუნიკაციების მარეგულირებელ კომისიას შეუძლია გადაწყვიტოს შეიცავს თუ არა გადაცემა ან პროგრამა სიძულვილის ენას და გამოიყენოს სანქციები.
რუსული კანონი და აკრედიტაციის ახალი წესი: 2023 წლის მარტში პარლამენტმა პრორუსული ძალების მიერ ინიციირებული რუსული კანონი პირველი მოსმენით მიიღო, რამაც მთელი ქვეყნის მასშტაბით მზარდი საპროტესტო ტალღა გამოიწვია.
- საპროტესტო ტალღის შედეგად, კანონპროექტი მეორე მოსმენით ჩავარდა.
- პროტესტის მიმდინარეობისას, არაერთხელ დაფიქსირდა ჟურნალისტურ საქმიანობაში მიზანმიმართული ხელის შეშლისა და სამართალდამცველების მხრიდან ჟურნალისტების მიმართ ძალის გადამეტების შემთხვევები.
- 2023 წელს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის ბრძანებით, წინასწარი განხილვების გარეშე, პარლამენტში ჟურნალისტების აკრედიტაციის განახლებული პროცედურები ამოქმედდა.
- TI-ის შეფასებით, აკრედიტაციის ახალი წესი ჟურნალისტებისთვის ინფორმაციის მოპოვების გზებს კიდევ უფრო ართულებს და ზრდის თვითცენზურის ატმოსფეროს, რაც პრაქტიკაში არაერთხელ დადასტურდა.
შეფასება: 2022-23 წლებში მედიაგარემოს დეტალური შესწავლის საფუძველზე TI ასკვნის, რომ საქართველოში მედიაგარემო ყოველწლიურად უარესდება და ჟურნალისტური საქმიანობა უფრო და უფრო საშიში ხდება.
- ორგანიზაციის შეფასებით, ეს ხელისუფლების მიზანმიმართული პოლიტიკაა, რომლის მიზანი დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედიისთვის ინფორმაციის მოპოვების პროცესში ხელოვნური ბარიერების შექმნა, ჟურნალისტის პროფესიის დისკრედიტაცია და მედიისადმი ნდობის შესუსტებაა.
-
გადახედვამოსამართლე ნათია გუდაძემ "400-ლარიანი ჯებირის საქმეზე" დაკავებული ახალგაზრდების პატიმრობა ძალაში დატოვა მოსამართლე ნათია გუდაძემ "400-ლარიანი ჯებირის საქმეზე" დაკავებული ახალგაზრდების პატიმრობა ძალაში დატოვა
-
-
გადახედვახავიერ ბარდემი სტივენ სპილბერგისა და მარტინ სკორსეზეს სერიალში მიიღებს მონაწილეობას ხავიერ ბარდემი სტივენ სპილბერგისა და მარტინ სკორსეზეს სერიალში მიიღებს მონაწილეობას
-
-
-
-
გადახედვა"აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე "აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე
-
-
გადახედვასუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს სუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს
-
გადახედვახვალ, საპროტესტო აქცია ბათუმშიც გაიმართება ხვალ, საპროტესტო აქცია ბათუმშიც გაიმართება
-
გადახედვაკესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია კესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია
-
გადახედვალავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას ლავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას
-
-
გადახედვაოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო ოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო
-
გადახედვათბილისის 25-ე საერთაშორისო კინოფესტივალი 1-ელ დეკემბერს იწყება — ნახეთ პროგრამა თბილისის 25-ე საერთაშორისო კინოფესტივალი 1-ელ დეკემბერს იწყება — ნახეთ პროგრამა
-
გადახედვალაშა ბაქარაძემ მოქალაქეებს მოუწოდა, თეთრ ნაჭერზე შავი წრე დახატონ და როგორც წინააღმდეგობის სიმბოლო, ფანჯრიდან გადმოკიდონ ლაშა ბაქარაძემ მოქალაქეებს მოუწოდა, თეთრ ნაჭერზე შავი წრე დახატონ და როგორც წინააღმდეგობის სიმბოლო, ფანჯრიდან გადმოკიდონ
-
გადახედვასპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში ნიკო მანაგაძის გამოკითხვა დასრულდა სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში ნიკო მანაგაძის გამოკითხვა დასრულდა
-
გადახედვათბილისსა და ერევანს შორის რეგულარული რეისები დაინიშნა თბილისსა და ერევანს შორის რეგულარული რეისები დაინიშნა
-
გადახედვაჯენიფერ ლოურენსს ავღანელი ქალების უფლებებზე ფილმის გადაღების გამო აკრიტიკებენ ჯენიფერ ლოურენსს ავღანელი ქალების უფლებებზე ფილმის გადაღების გამო აკრიტიკებენ
-
გადახედვაორბანი აცხადებს, რომ ნეთანიაჰუს უნგრეთში მიიწვევს და გარანტიას იძლევა, რომ ჰააგის გადაწყვეტილებას არ შეასრულებს ორბანი აცხადებს, რომ ნეთანიაჰუს უნგრეთში მიიწვევს და გარანტიას იძლევა, რომ ჰააგის გადაწყვეტილებას არ შეასრულებს
-
კომენტარები