სანერწყვე ჯირკვლები დიდ გავლენას ახდენენ ორგანიზმის გამართულად ფუნქციონირებაზე. ისინი მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ მთელი რიგი ორგანოების, მათ შორის, საჭმლის მომნელებელი სისტემის მუშაობაში. ამიტომ, სასურველია, ვიცოდეთ სანერწყვე ჯირკვლის პათოლოგიების ამოცნობა, რათა დაავადებებს დროულად ვუმკურნალოთ და თავიდან ავიცილოთ გართულებები.

სანერწყვე ჯირკვლების დაავადებებზე, მათ სადიაგნოსტიკო და მკურნალობის მეთოდებზე მეტის გასაგებად თოდუას კლინიკის ყბა-სახის ქირურგი, გიგა ტორაძე საუბრობს.

რა ტიპის სანერწყვე ჯირკვლები არსებობს და რა არის მათი ფუნქციები?

ადამიანს აქვს ხუთი დიდი ზომის სანერწყვე ჯირკვალი — წყვილი ყბისქვეშა, წყვილი ყბაყურა და კენტი ენისქვეშა სანერწყვე ჯირკვლები. ასევე, პირის ღრუს მთელ ლორწოვან გარსზე მოფენილია მცირე ზომის სანერწყვე ჯირკვლებიც. მათ მიერ მიერ გამომუშავებული ნერწყვი გამომტანი სადინარების მეშვეობით ხვდება პირის ღრუში, სადაც ერევა საკვებს და ორგანიზმს ეხმარება მის გადამუშავებასა და მონელებაში. ამიტომ, სანერწყვე ჯირკვლები ძალიან დიდ როლს თამაშობენ ორგანიზმის გამართულად ფუნქციონირებაში.

სანერწყვე ჯირკვლის რა დაავადებებია ყველაზე გავრცელებული?

ხშირია სანერწყვე ჯირკვლის ანთებითი პროცესები, რასაც სიალადენიტებს ვუწოდებთ. ის შეიძლება იყოს მწვავე, ქრონიკული, ჩირქოვანი და ვირუსული. ასევე, ხშირად გვხვდება სანერწყვე ჯირკვლების კალკულოზური ანუ კენჭოვანი დაავადებები. კონკრემენტი, იგივე კენჭი შეიძლება შეგხვდეს როგორც უშუალოდ ჯირკვალში, ისე ნერწყვის გამომტან სადინარებში.

შეიძლება განვითარდეს ცისტაც, რომელიც უფრო ხშირად მცირე სანერწყვე ჯირკვლებში გვხვდება. ამ დაავადების განვითარებას ხელს მიკროტრავმა უწყობს, რომლის შედეგადაც ზიანდება სანერწყვე ჯირკვალი, იხშობა სადინარი და ფერხდება ნერწყვის გამოყოფა. ამ დროს ნერწყვი ერთ ადგილას დაგროვებას იწყებს, იკეთებს გარსს და ყალიბდება ცისტად.

ასევე, არსებობს სანერწყვე ჯირკვლების კეთილთვისებიანი და ავთვისებიანი სიმსივნეები, რომელიც ყველაზე ხშირად წყვილ ყბაყურა სანერწყვე ჯირკვლებში გვხდება.

რა ჩივილებს უნდა მიაქციოს პაციენტმა ყურადღება?

არსებობს რამდენიმე ყველაზე გავრცელებული სიმპტომი, რაც სანერწყვე ჯირკვლებში პათოლოგიურ პროცესებზე მიანიშნებს. ერთ-ერთია პირის სიმშრალე ანუ ჰიპოსალივაცია და, პირიქით, უხვნერწყვიანობა ანუ ჰიპერსალივაცია. ასევე, სანერწყვე ჯირკვლის მიდამოში შეიძლება პაციენტმა შეამჩნიოს ასიმეტრია, გამობერილობა, შესივება და იგრძნოს ტკივილი. ამ სიმპტომების გამოვლენისას აუცილებელია, პაციენტმა ექიმს მიმართოს.

როგორ ხდება სანერწყვე ჯირკვლების დაავადებების დიაგნოსტირება?

პირველ რიგში, ექიმი ობიექტურ გასინჯვას ატარებს. შემდეგ კი კლინიკო-ლაბორატორიული კვლევები ინიშნება. სანერწყვე ჯირკვლის დაავადებების სადიაგნოსტიკო საშუალებები მოიცავს ულტრაბგერით, მაგნიტურ-რეზონანსულ, რენტგენოლოგიურ კვლევებს, კომპიუტერულ ტომოგრაფიას და ბიოფსიური მასალის მორფოლოგიურ კვლევას. მათ პაციენტის სიმპტომებისა და მდგომარეობის გათვალისწინებით ვნიშნავთ.

როგორია სანერწყვე ჯირკვლების დაავადებების მკურნალობის მეთოდები?

სანერწყვე ჯირკვლების მკურნალობისთვის მივმართავთ მედიკამენტოზურ და ქირურგიულ მკურნალობას. მედიკამენტებს, ძირითადად, ანთებითი პროცესების დროს ვნიშნავთ. ქირურგიული მკურნალობისას კი ხდება სანერწყვე ჯირკვლის ნაწილობრივი ან სრული ამოკვეთა, ზოგჯერ ჩარევა ხდება უშუალოდ ნერწყვის გამომტან სადინარზე. ის, თუ რა ქირურგიულ პროცედურას ჩავატარებთ, დამოკიდებულია კონკრეტულ დაავადებაზე და მის სიმძიმეზე.

მნიშვნელოვანია, რომ პაციენტმა დროულად მიაქციოს ყურადღება ჩივილებს და მალევე დაიწყოს მკურნალობა, რადგან შორსწასული პროცესები არა მხოლოდ რთულად სამართავია, არამედ ბევრ გართულებას იწვევს.