მას შემდეგ რაც თიკო მჭედლიძის გაციებას ექიმმა ანტიბიოტიკებით უმკურნალა, თიკოს ძლიერი თავის ტკივილი, თმის ცვენა და კანის სიმშრალე დაეწყო. განმეორებით ვიზიტზე, პაციენტის დაჟინებული მოთხოვნის შემდეგ, დამატებითი კვლევებით დადგინდა რომ მისი გართულება ანტიბიოტიკების მოხმარებით გამოწვეული სოკოვანი ინფექციის შედეგი იყო.

"მეორე ვიზიტზე ჩამიტარდა დამატებითი კვლევები და აღმოჩნდა, რომ მაქვს სოკოვანი ინფექცია, რომელიც ანტიბიოტიკების მოხმარებით იყო გამოწვეული. სწორედ ამის მერე გამიკეთეს ტესტი ანტიბიოტიკების რეზისტენტულობაზე, რის შემდეგაც, აღმოჩნდა, რომ ანტიბიოტიკების ძალიან დიდ სპექტრზე რეზისტენტული ვიყავი. შესაბამისად, დამჭირდა ძალიან ხანგრძლივი პროცესი ჩემი სოკოვანი დაავადების სამკურნალოდ", — ამბობს მჭედლიძე და განმარტავს, ამ გართულების შემდეგ ყოველწლიურად იტარებს გეგმურ შემოწმებას და, მათ შორის, ანტიბიოტიკებზეც.

თიკოს მსგავსად ანტიბიოტიკების მიმართ რეზისტენტულობა მსოფლიოში მილიონობით ადამიანს აწუხებს. მსოფლიო ბანკის მონაცემებით, ანტიბიოტიკების მიმართ რეზისტენტულობის გამო, ყოველწლიურად 700 ათასი ადამიანი იღუპება. ამავე ორგანიზაციის გათვლით 2050 წლისთვის ეს რიცხვი 10 მილიონამდე გაიზრდება, რაც მნიშვნელოვანი გამოწვევაა მსოფლიოსთვის და, მათ შორის, საქართველოსთვისაც.

ანტიბიოტიკების რეზისტენტულობა არის მდგომარეობა, როდესაც დაავადების გამომწვევი ბაქტერიები აღარ რეაგირებენ მედიკამენტზე, რომელმაც ისინი უნდა გაანადგუროს და, შესაბამისად, დაავადების პროგრესირება შეწყვიტოს. ანტიბიოტიკებისადმი რეზისტენტულობა დრამატულად იზრდება და ამას ხელს უწყობს ანტიბიოტიკების უკონტროლოდ გამოყენება ადამიანებსა და ცხოველებში.

გერმანიაში მოღვაწე ექიმი, ზოგადი მედიცინის სპეციალისტი, მედიცინის დოქტორი, ქეთი კიკოშვილის განმარტებით, ანტიბიოტიკო რეზისტენტულობის ჩამოყალიბებას ხელს უწყობს ანტიბიოტიკების არაკონტროლირებადი და არასწორი მოხმარება. მისი აზრით, საქართველოში ანტიბიოტიკების ურეცეპტოდ ხელმისაწვდომობა დიდი პრობლემაა.

ანტიბიოტიკი არის დღესდღეობით უნივერსალური და შეუცვლელი მედიკამენტი ბაქტერიული ინფექციის მკურნალობისას და იგი აუცილებლად უნდა ინიშნებოდეს ექიმის მიერ.

"ანტიბიოტიკო რეზისტენტულობა შეიძლება გამოიწვიოს ანტიბიოტიკების ზედმეტად ხშირად, ან, პირიქით, არასაკმარისად ხანგრძლივად და ზედმეტად დაბალი დოზით მოხმარებამ. ინფექციური დაავადებების მკურნალობა, რომელიც რეზისტენტული შტამით არის გამოწვეული, რთული და ხანგრძლივია. ჩვეულებრივ პირობებში ადვილად განკურნებადი ინფექცია შეიძლება ამ შემთხვევაში სიცოცხლისთვის საშიშიც კი აღმოჩნდეს. საჭირო ხდება ისეთი ანტიბიოტიკების ჩარევა, რომლებსაც გაცილებით მეტი გვერდითი ეფექტები აქვს", — განმარტავს ექიმი.

ქეთი კიკოშვილის თქმით, ანტიბიოტიკო რეზისტენტულობას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს ანტიბიოტიკების ფართო მოხმარება ცხოველების მეურნეობაში, კერძოდ მეცხოველეობისა და მეფრინველეობის ფერმებში. Რის შედეგადაც, ანტიბიოტიკები, სასურსათო გზით ხვდება ადამიანის ორგანიზმში.

ფერმის დონეზე ანტიბიოტიკების გამოყენება რომ მნიშვნელოვანი პრობლემაა ადასტურებს ვეტერინარი და პროექტის "ინვესტირება უვნებელ და ხარისხიან მესაქონლეობაში" (SQIL) მენეჯერი ლაშა ავალიანი. ის განმარტავს, რომ საქართველოსა და მსოფლიოში ინტენსიურ ფერმებში ანტიბიოტიკების გამოყენება არაერთი მიზნით ხდება, მათ შორის, ცხოველის ჯანმრთელობის პრევენციისთვის, პროდუქტიულობის მომატებისთვის და სხვა.

"ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც ფერმაზე ანტიბიოტიკების გამოყენება ხდება საჭირო, ეს არის ცუდი ჰიგიენის შედეგად წამოსული დაავადებების მკურნალობა. მკურნალობის შემდეგ კი, სამწუხაროდ, ფერმერები ხშირად არ იცავენ მოცდის პერიოდს, რის გამოც, ანტიბიოტიკი ხვდება რძეში და, შესაბამისად, მისგან წარმოებულ ყველა პროდუქტში. საყურადღებოა ისიც, რომ ანტიბიოტიკები არ ნადგურდება პასტერიზაციის პროცესითაც", — ამბობს ავალიანი.

ჰიგიენაზე, ანტიბიოტიკებისა და ცხოველთა ჯანმრთელობის მართვაზე ამახვილებს ყურადღებას სურსათის ეროვნული სააგენტოს 2022 წლის ვეტერინარული კონტროლის გეგმაც, რომელიც პირველადი წარმოებების კონტროლს გულისხმობს. კანონმდებლობის მიხედვით, რომელიც 2022 წლის აპრილში ამოქმედდა, სახელმწიფო ინსპექტირებას ექვემდებარება ყველა პირველადი წარმოება, მათ შორის, არიან ფერმები და რძის გადამამუშავებლებიც. სახელმწიფო კონტროლთან ერთად, პირველადი წარმოების გასაუმჯობესებლად ფერმერთა ასოციაცია და პროექტი "ინვესტირება უვნებელ და ხარისხიან მესაქონლეობაში" უკვე ნერგავენ პირველადი წარმოების ხარისხის ნიშანს - გეოგაპს. გეოგაპი არის მოთხოვნებისა და რეკომენდაციების ჩამონათვალი, რომელთა შესრულების შემდგომ ფერმა იღებს გეოგაპ სტანდარტის სერტიფიკატს.

გეოგაპის ფარგლებში ფერმერებისთვის სავალდებულოდ შესასრულებელი მოთხოვნებია: ცხოველთა ჰიგიენისა და ჯანმრთელობის მონიტორინგი, ანტიბიოტიკების მოხმარების კონტროლი ფერმაზე. ამ მოთხოვნების შესრულება მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს როგორც ცხოველთა ჯანმრთელობას, ასევე ცხოველისგან მიღებული პროდუქტების ხარისხსა და უვნებლობას.

"გეოგაპის ამოცანაა, გაატაროს პრევენციული ზომები იმისათვის, რომ ფერმაში ანტიბიოტიკების გამოყენება აღარ იქნეს საჭირო. სწორედ ამიტომ, გეოგაპი აწესებს ჰიგიენის მოთხოვნებს, პროფილაქტიკურ მექანიზმებს, ანტიბიოტიკების გამოყენების დროს კონტროლის მექანიზმებს და შესაბამისად აუმჯობესებს როგორც ცხოველის ჯანმრთელობას, ისე მისგან წარმოებული ნედლეულის უვნებლობას", — დასძენს ავალიანი.

გაიგეთ დეტალურად, ცხოველებში ანტიბიოტიკებით გამოწვეული რისკების და სურსათის უვნებლობის შესახებ: პლატფორმა აგრონავტი, პლატფორმა გეოგაპი.