უკრაინაში ქალებს გაუპატიურების საფრთხე ყოველდღიურად ემუქრებათ: რუსული ჯარის უკან დახევასთან ერთად სექსუალური ძალადობის სულ უფრო მეტი ფაქტის შესახებ ხდება ცნობილი.

ფოტოგრაფ მიხაილ პალინჩაკის ფოტომ, რომელიც კიევის მახლობლად გადაიღო, მსოფლიო შეაძრწუნა. დედაქალაქთან ახლოს ერთი კაცისა და სამი ქალის ცხედარს საბანი ჰქონდა გადაფარებული. ფოტოგრაფის თქმით, ქალები შიშვლები იყვნენ და მათი სხეულები ნაწილობრივ დამწვარი იყო.

ეს შემაძრწუნებელი კადრი ერთ-ერთია იმ ურიცხვ მტკიცებულებაში, რომლებიც უკრაინაში მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ ჩადენილი მკვლელობების, წამებისა და გაუპატიურების შემთხვევებს ასახავს მას შემდეგ, რაც 24 თებერვალს რუსეთი მეზობელ სახელმწიფოში შეიჭრა.

ფოტო: The Associated Press

ბევრისთვის რთული წარმოსადგენია, როგორ შეიძლება გაიზარდოს სექსუალური ძალადობის მასშტაბები ომის დროს. მას შემდეგ, რაც რუსეთმა თავისი ჯარები კიევის შემოგარენში არსებული დასახლებული პუნქტებიდან გაიყვანა და უკრაინის აღმოსავლეთში გადატყორცნა, იმ ტერიტორიებზე მცხოვრები ქალები და გოგოები პოლიციას, მედიასა და უფლებადამცველ ორგანიზაციებს რუსი ჯარისკაცების მიერ განხორციელებული სისასტიკეების შესახებ უამბობენ. ჯგუფური გაუპატიურება, თავდასხმები იარაღის მუქარით და ბავშვების თვალწინ ჩადენილი გაუპატიურებები გამომძიებლების მიერ შეგროვებულ შემზარავ ჩვენებებს შორისაა.

"ჩვენთან, სასწრაფო დახმარების ცხელ ხაზზე, რამდენჯერმე დარეკეს ქალებმა და გოგოებმა, რომლებიც დახმარებას ითხოვდნენ, მაგრამ უმეტეს შემთხვევაში მათი ფიზიკური დახმარება შეუძლებელი იყო. ჩვენ ვერ მოვახერხეთ მათთან მიახლოება საომარი მოქმედებების გამო", — თქვა კატერინა ჩერეპახამ, პრეზიდენტმა საქველმოქმედო ორგანიზაცია La Strada Ukraine-ისა, რომელიც ტრეფიკინგის, ოჯახში ძალადობისა და სექსუალური ძალადობის მსხვერპლ ადამიანებს ეხმარება.

"გაუპატიურება ისეთი სტიგმატიზებულია, რომ მასზე მშვიდობიან დროსაც იშვიათად ლაპარაკობენ. ვშიშობ, რომ ის, რაც აქამდე გავიგეთ, ჯერ მხოლოდ აისბერგის წვერია".

გაუპატიურება და სექსუალური ძალადობა ომის დანაშაულებად და საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის დარღვევად მიიჩნევა. უკრაინის გენერალურმა პროკურორმა და საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლომ განაცხადეს, რომ დაიწყებენ გამოძიებას სექსუალური ძალადობის შემთხვევების შესახებ. თუმცა ამჟამინდელი გადმოსახედიდან სამართლიანობის მიღწევა სათუოა და ეს ვერ ამსუბუქებს უკრაინელი ქალების მდგომარეობას, იმ შიშსა და ტკივილს, რომელსაც ისინი ამდენი ხნის განმავლობაში განიცდიდნენ. თანაც ომი ჯერ არ დასრულებულა.

31 წლის ანტონინა მედვედჩუკი იხსენებს, რომ როცა ომის დაწყების დღეს დაბომბვის ხმამ გააღვიძა, პირველი, რაც კიევიდან გაქცევამდე გააკეთა, პრეზერვატივისა და მაკრატლის აღება იყო. ანტონინასთვის ეს იყო იარაღი, რომელიც თავის დასაცავად გამოადგებოდა.

"კომენდანტის საათსა და დაბომბვას შორის ყოველ შუალედში პირველადი დახმარების საშუალებების ნაცვლად გადაუდებელ კონტრაცეფციას ვეძებდი. დედაჩემი ჩემს დამშვიდებას ცდილობდა: "ეს ისეთი ომი არ არის, მსგავსი რამ აღარ ხდება, ეგ ყველაფერი ძველ ფილმებში დარჩა". რვა წელია, ფემინისტი ვარ და ჩუმად ვტიროდი, რადგან ყველა ომი ზუსტად ასეთია".

არის შემთხვევები, როცა უკრაინელ ქალებს მხოლოდ რუსი ჯარისკაცებისგან არ უწევთ თავის დაცვა. ქვეყნის დასავლეთით მდებარე ქალაქ ვინიცაში მასწავლებელმა პოლიციას შეატყობინა, რომ ტერიტორიული თავდაცვის სამსახურის წევრმა ის სკოლის ბიბლიოთეკაში შეათრია და გაუპატიურება სცადა. საბოლოოდ კაცი დააკავეს.

ფოტო: Dana Rvana

ისეთი ორგანიზაციები, როგორებიცაა La Strada Ukraine და Feminist Workshop, ადგილობრივ ხელისუფლებასთან თანამშრომლობით ონლაინ მუშაობენ, რათა გაავრცელონ ინფორმაცია სექსუალური ძალადობის მსხვერპლთათვის ხელმისაწვდომი სამედიცინო, იურიდიული და ფსიქოლოგიური დახმარების შესახებ. ასევე ცდილობენ, გაქცეული ქალებისა და გოგოებისთვის უსაფრთხო თავშესაფრები იპოვონ. თუმცა, შიშობენ, რომ მიღებული ტრავმა, რომელიც საომარ იარაღად ქცეულმა გაუპატიურებამ მიაყენა მრავალ ადამიანს, უკრაინელები დიდხანს ვერ მოიშუშებენ.

"როცა ქალი გარბის, ისე ჩანს, რომ ის უკვე უსაფრთხოდაა, შორს არის იარაღისგან და იმ კაცისგან, რომელმაც გააუპატიურა", — თქვა საშა კანცერმა, ლვოვის ფემინისტური განყოფილების საგარეო საქმეთა მენეჯერმა, რომელიც ომის დაწყების შემდეგ ასობით დევნილ ქალსა და გოგოს დაეხმარა.

"მაგრამ ტრავმა ბომბია, რომელიც სულ თან გდევს. ის, რაც ახლა ხდება, წარმოუდგენლად შემაძრწუნებელია".