რუსეთის უკრაინაში შეჭრიდან და სრულმასშტაბიანი ომის დაწყებიდან მეორე დღეს გერმანულენოვანი ქართველი მწერლის, ნინო ხარატიშვილის, ახალი რომანი — Das Mangelnde Licht — გამოვიდა. სამხედრო კონფლიქტისა და ევროპის კონტინენტზე გამწვავებული სიტუაციის ფონზე ხელოვნებამ და კულტურამ გვერდზე ჩაიჩოჩა, თუმცა, ხარატიშვილის ახალი რომანი დღევანდელობისთვის იმაზე რელევანტურია, ვიდრე ამას ბევრი მკითხველი შეიძლება ხვდებოდეს. წიგნში ხომ გასული საუკუნის 90-იანი წლების რეალობაა აღწერილი — ის რეალობა, რომელსაც ასევე ამჩნევია რუსული აგრესიის კვალი.

ამ კვალზე, უკრაინის ომზე, სიტუაციებს შორის გავლებულ პარალელებსა და უშუალოდ ახალ წიგნზე ქართველ მწერალს გერმანული გამოცემა, Frankfurter Rundschau, ესაუბრა. ჟურნალისტ ანდრეა პოლმაიერის ინტერვიუში ხარატიშვილმა ღიად ილაპარაკა წარსულის გამოცდილებასა და ამჟამინდელი სიტუაციის გააზრებაზე.

"ჩემში ბრაზს იწვევს ის ფაქტი, რომ სიტუაციის ამგვარ განვითარებას აქ დიდი ხნის განმავლობაში ვერ ამჩნევდნენ", — აღნიშნავს მწერალი, — "საქართველო და ჩეჩნეთი ხომ დიდი ხნის წინ იყო. სირია და ყირიმის ომიც ასევე ჩაიკარგა დასავლურ მედიაში. ახლა კი, როცა ეს საზარელი ამბები ჩვენ თვალწინ ხდება, ვეღარანაირი პროპაგანდა და სიცრუე მას ვეღარ დამალავს. ახლა დასავლურ სამყაროს ესმის, რომ ეს აშკარა ომია, სადაც ერთი ქვეყანა მეორეს იპყრობს. ეს იმდენად დაუფარავია, რომ მეტი არაფრის თქმა არ შეიძლება".

ჟურნალისტმა ხარატიშვილს ასევე ჰკითხა, რამდენად შეიძლება უკრაინის ამჟამინდელ სიტუაციასა და საქართველოს ახლო წარსულს შორის პარალელების გავლება — რამდენადაც აფხაზეთის ომშიც და დონეცკ-ლუჰანსკიც შემთხვევაშიც რუსეთის მოტივი "რუსული უმცირესობის უფლებების დაცვა იყო".

"ეს რთული კითხვაა, რადგან უკრაინასა და საქართველოს შორის გავლებული ისტორიული პარალელების ფონზე, ჩემი მხრიდან კადნიერება იქნებოდა, მეთქვა, რომ საკუთარ თავს უკრაინელი ხალხის ადგილას ვაყენებ. ვიტყოდი, რომ ჩემთვის ნაცნობია ბევრი რამ, რაც იქ ხდება, თუმცა სხვა დროა და ალბათ ძალადობის სხვაგვარი ესკალაციაც", — პასუხობს ქართველი მწერალი.

ხარატიშვილმა 90-იან წლებში შექმნილ სიტუაციაზე, გაჭირვებასა და უწესრიგობაზეც, ისაუბრა და აღნიშნა, რომ თავისი ერთ-ერთი პერსონაჟის მსგავსად, მაშინ "ზოგიერთმა იდეალისტმა იმ რეალობას დადევნება სცადა, რომელიც უკვე აღარ არსებობდა". მწერლის თქმით, იმ დროის გახსენება მისთვის სასიამოვნო არ არის.

"გინდა, ამ გამოსახულებებს გაექცე. ამიტომ არის ფოტოები მნიშვნელოვანი — გაიძულებენ, გახსოვდეს", — ამბობს ხარატიშვილი, — "დედაჩემი რომ ჩემს წიგნს კითხულობდა, უცბად შემომხედა და მითხრა, როგორ მძულს ეს დროო. მგონი, მისი სიტყვები კარგად ასახავს, რამდენად დაძაბული იყო სიტუაცია, რომ მისგან გათავისუფლებას ვერ ახერხებ".

ფოტო: SWR2

ნინო ხარატიშვილის ახალმა რომანმა კი უკვე მიიქცია დიდი ყურადღება. შილერის მემორიალური პრიზის მფლობელი ქართველი მწერლის უახლეს წიგნზე უფლებები ჯერ კიდევ გამოცემამდე გაიყიდა 10 ქვეყანაში. რომანს ერთ-ერთი უდიდესი ინგლისურენოვანი გამომცემლობა, HarperCollins-იც გამოსცემს.

Das Mangelnde Licht მიმდინარე წლის განმავლობაში ქართულადაც დაიბეჭდება. წიგნს, რომლის სამუშაო სათაურიც უკმარი სინათლეა, ქართულად მაია ფანჯიკიძე თარგმნის.

სხვათა შორის, რომანი რამდენიმე თვის წინ მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილ და აღიარებულ ევროპულ კინოფესტივალზე, ბერლინალეზე, იმ ათ საუკეთესო წიგნს შორის დასახელდა, რომელთა ეკრანიზაციასაც კინოხელოვანებს ურჩევენ.

აღსანიშნავია, რომ ეს ნინო ხარატიშვილის პირველი წარმატება არაა. მწერლის მესამე რომანი, მერვე სიცოცხლე, დუბლინის ლიტერატურული პრემიის ლონგლისტში მოხვდა. წიგნი მაშინ "პასტერნაკისა და მარკესის ნაზავად" შეაფასეს. მანამდე ხარატიშვილი ამავე რომანით ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟული ლიტერატურული პრემიის, ბუკერის, ფინალისტებს შორისაც აღმოჩნდა. 2014 წელს გამოცემული მერვე სიცოცხლე ბევრ ქვეყანაში, მათ შორის, საქართველოში, ბესტსელერად იქცა.