ტექნოლოგიები და ბავშვები — 4 ფრაზა, რომელიც მშობელმა შვილს არ უნდა უთხრას
ტექნოლოგიების ეპოქაში ბავშვის აღზრდას ხშირად აფასებენ მშობლების უდიდეს გამოწვევად. ბევრი მშობელი წუხს, რომ თავისი შვილი მეტისმეტად დიდ დროს ატარებს ეკრანის წინ, თუმცა, ამ წუხილს სხვადასხვანაირად გამოხატავენ. ცხადია, ყველა ბავშვი დანარჩენებისგან განსხვავებულია და არ არსებობს უნივერსალური მიდგომა. თუმცა, არსებობს ფრაზები, რომლებიც შენიშვნის მისაცემად არ გამოდგება.
რიჩარდ კულატა განათლების სფეროში ტექნოლოგიების გამოყენების საერთაშორისო საზოგადოების (ISTE) ხელმძღვანელი და ბავშვებისა და ტექნოლოგიების ურთიერთობაზე წიგნის ავტორია. მისი თქმით, მშობლების დამოკიდებულება და ის, თუ როგორ ესაუბრებიან თავიანთ შვილებს ტექნოლოგიების გამოყენებაზე, ბავშვების განვითარებასა და პიროვნებად ჩამოყალიბებაზე დიდ გავლენას ახდენს. ამიტომ, რამდენიმეწლიანი კვლევის შედეგად მან აღმოაჩინა, რა გავრცელებულ ფრაზებზე ამბობენ უარს წარმატებული მშობლები და რას იყენებენ მათ ნაცვლად.
1. "ტელეფონზე დამოკიდებული ხარ"
ეს ალბათ ყველაზე გავრცელებული ფრაზაა, რომელსაც ბევრი მშობელი იყენებს, თუმცა, ვერ იაზრებს, როგორ აღიქვამს ბავშვი მას.
უმეტეს შემთხვევაში ტელეფონი კი არაა დამოკიდებულების გამომწვევი, არამედ კონკრეტული აპლიკაცია ან ვებსაიტი, რომელიც, ხანგრძლივად გამოყენების შემთხვევაში არაჯანსაღ ურთიერთობაში გადაიზრდება ხოლმე.
ნაცვლად ამ დამაბნეველი ფრაზის თქმისა, შეგიძლიათ, ნათქვამში უფრო კონკრეტულ პრობლემაზე გაამახვილოთ ყურადღება. დარდობთ იმაზე, რომ თქვენი შვილი ფიზიკური სივრცის საჭირო აქტივობებში არ მონაწილეობს?
ამ შემთხვევაში, ნაცვლად იმისა, რომ გაჯეტთან გატარებულ დროზე კონცენტრირდეთ, ფრაზა აზრის უცვლელად გადაასხვაფერეთ:
"მგონი, დღეს არ წაგივარჯიშია";
"მგონი, სკოლიდან დაბრუნების შემდეგ ჩვენთან [ოჯახთან] დრო არ გაგიტარებია. მოდი, ასე მოვიქცეთ, რათა შენი დღის რეჟიმი მოვაწესრიგოთ".
2. "ამ თამაშს უკვე ძალიან დიდი ხანია, თამაშობ"
ეს ფრაზაც ცალკეულ ციფრულ აქტივობაზე დახარჯულ დროზე კონცენტრირდება. პრობლემა კი ისაა, რომ მასში არ იკვეთება, რა შავდება ამით.
ამგვარად მათ ისიც კი შეიძლება იფიქრონ, რომ თუკი კომპიუტერზე თამაშის ნაცვლად კომპიუტერშივე უყურებენ ფილმს ამავე დროის განმავლობაში, არაფერს იტყვით.
თუკი თქვენი წუხილის საფუძველი სწორედ თამაშია და ფიქრობთ, რომ ის სხვა ციფრულ აქტივობებზე ნაკლებად ღირებულია, სჯობს, ამაზე აქცენტი ნათქვამშიც დასვათ.
"იმის გათვალისწინებით, რომ სულ ერთი და იგივე მეორდება, მგონი, ამ თამაშს იმაზე მეტ ყურადღებას უთმობ, ვიდრე იმსახურებს".
ასეთი ფრაზა იმაზე საუბრის საფუძველიც შეიძლება გახდეს, თუ რამდენად ღირებულია გაჯეტში დაინსტალირებული აპლიკაციები და მათთვის დათმობილი დროისა და ყურადღების სანაცვლოდ რა სარგებელს იღებს მომხმარებელი, ამ შემთხვევაში, ბავშვი. საუბრის ნაწილი შესაძლებელია ბავშვისთვის იმის კითხვაც იყოს, თუ სხვა რას გააკეთებდა იმ დროში, რაც თამაშს დაუთმო.
3. "მთელი დღე კომპიუტერს ნუ უზიხარ"
ეს კი წინა ორზე ბევრად დამაბნეველი ფრაზაა, მით უმეტეს, თუ მიზნად სხვა აქტივობის შეთავაზებას ისახავს. ეს აქტივობა კი, არცთუ იშვიათად, წიგნის წაკითხვაა.
კითხვა, რა თქმა უნდა, სასარგებლოა, თუმცა, ზემოხსენებულ ფრაზაში აქცენტი ჯდომაზეც დაისვა, ამიტომ, თუკი ბავშვისთვის იმის მინიშნება გინდათ, რომ უფრო აქტიური ცხოვრებით უნდა დაკავდეს, მსგავსი ორაზროვანი დატვირთვის მქონე ნათქვამი არ გამოდგება.
ამდენად, საჭიროა, ფრაზაში თქვენ მიერ ყურადღებაგამახვილებული საკითხი ნათლად გამოიკვეთოს: ან ის, რომ დიდი ხნის განმავლობაში ჯდომის შემდეგ ცოტა წავარჯიშებაა საჭირო, ან ის, რომ ეკრანის წინ გატარებული დროის შემდეგ ცოტა ხნით გაჯეტის ან კომპიუტერის გამორთვა სჯობს.
4. "ხალხს რეალობაში უნდა ეურთიერთო"
იმის თქმა, რომ "ხალხთან მეტი დრო უნდა გაატაროს", კვლავაც დამაბნეველი განაცხადია ბავშვისთვის, რომელსაც ხშირად ონლაინსივრცეში უფრო მეტ ადამიანთან აქვს ურთიერთობა, ვიდრე ოფლაინში.
ვირტუალური სამყაროს ერთ-ერთი უპირატესობა ისიცაა, რომ საშუალებას გვაძლევს, უფრო მრავალფეროვან ხალხთან გვქონდეს ურთიერთობა, ვიდრე ფიზიკურ სივრცეში.
შესაფერისი სიტყვების მოსაძებნად კი კვლავაც პრობლემის საფუძველი უნდა გამოვკვეთოთ.
ამის გათვალისწინებით, შეგიძლიათ, ბავშვს უთხრათ:
"შენს ოჯახსაც უნდა შენთან დროის გატარება";
"მეგობრებთან პირისპირ კონტაქტიც კარგია" (ცხადია, არა პანდემიის პერიოდში).
ორივე შემთხვევაში აქცენტი ისმება იმაზე, რომ ადამიანებთან პირისპირ კომუნიკაცია მნიშვნელოვანია. ეს საჭიროა იმ აუცილებელი სოციალური უნარ-ჩვევების გამოსამუშავებლად, რომლებიც მომავალში პირად თუ პროფესიულ ცხოვრებაში დიდად გამოსადეგი იქნება.
-
გადახედვაქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი ქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი
-
გადახედვაესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის ესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვალილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა ლილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა
-
გადახედვადიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა დიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა
-
გადახედვანინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ ნინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ
-
გადახედვალევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული ლევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში ანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში
-
გადახედვადარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული დარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული
-
გადახედვა246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა" 246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა"
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
-
გადახედვაწალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა წალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
-
გადახედვასერგეი ლებედევი: ვიმედოვნებ, რომ საქართველო დსთ-ს დაუბრუნდება სერგეი ლებედევი: ვიმედოვნებ, რომ საქართველო დსთ-ს დაუბრუნდება
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის პრეზიდენტს ტელეფონით ესაუბრა სალომე ზურაბიშვილი გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის პრეზიდენტს ტელეფონით ესაუბრა
-
გადახედვაგერმანია ირანის ყველა საკონსულოს დახურავს გერმანია ირანის ყველა საკონსულოს დახურავს
კომენტარები