რატომაა ციფრული დეტოქსი მენტალური ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვანი
ციფრული დეტოქსი [Digital Detox] გულისხმობს დროის გარკვეულ მონაკვეთს, რომლის დროსაც ადამიანი ტექნოლოგიების — სმარტფონის, ტელევიზორის, კომპიუტერის, ტაბლეტისა და სოციალური მედიის გამოყენებაზე უარს ამბობს. ციფრული მოწყობილობებისგან დეტოქსიკაცია რეალურ ცხოვრებასა და ურთიერთობებზე ყურადღების გაფანტვის გარეშე კონცენტრირების ერთგვარი საშუალებაა. ციფრულ მოწყობილობებზე უარის თქმით, თუნდაც დროებით, ადამიანებს მუდმივად კონტაქტზე ყოფნისგან გამოწვეული სტრესისგან თავის დაღწევის შესაძლებლობა ეძლევათ.
რატომაა ციფრული დეტოქსი აუცილებელი?
უამრავი ადამიანისთვის ციფრულ სამყაროში კომუნიკაცია და მუდმივად კონტაქტზე ყოფნა ყოველდღიური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. ძალიან ბევრი მიზეზი არსებობს იმისთვის, რომ შენი მობილურისა და სხვა მოწყობილობების გამოყენებისგან ცოტა ხნით თავის შეკავება მოგინდეს. შესაძლოა, საკუთარ თავთან მარტო — ტექნოლოგიებისა და სოციალური მედიის გარეშე დარჩენა გსურდეს ან ამის მიზეზი მათგან გამოწვეული სტრესისგან გათავისუფლება იყოს.
ზოგჯერ შესაძლოა იგრძნო, რომ მოწყობილობებზე დამოკიდებული ხარ. მიუხედავად იმისა, რომ ტექნოლოგიებზე დამოკიდებულება ფსიქიატრების მიერ ოფიციალურ დარღვევად აღიარებული არაა, უამრავი ექსპერტი მაინც მიიჩნევს, რომ ტექნოლოგიებისა და მოწყობილობების მუდმივი გამოყენება ქცევით ადიქციას წარმოადგენს, რომელმაც შესაძლოა, საბოლოოდ ფიზიკური, ფსიქოლოგიური თუ სოციალური პრობლემები გამოიწვიოს.
ტექნოლოგიების გამოყენება სტრესის დონეს ზრდის
მიუხედავად იმისა, რომ უამრავ ადამიანს გაჯეტების გარეშე ცხოვრება ვერ წარმოუდგენია, კვლევები და გამოკითხვები აჩვენებს, რომ ტექნოლოგიების გამოყენება სტრესის დონეს ზრდის.
ამერიკელ ფსიქოლოგთა ასოციაციის მიერ ჩატარებულ 2017 წლის გამოკითხვაში ზრდასრული ამერიკელების 18%-მა განაცხადა, რომ ტექნოლოგიები მათ ცხოვრებაში სტრესის უდიდესი წყაროა. უამრავი მათგანისთვის ამ სტრესის გამომწვევი მიზეზი მუდმივი კომუნიკაციისა და შემოსული შეტყობინებებისა თუ სოციალური მედიის შემოწმების აუცილებლობაა.
გარდა ამისა, შვედი მკვლევრების მიერ ჩატარებული ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით, მოზარდებში ტექნოლოგიებით ხშირი სარგებლობა ძილის პრობლემებს, დეპრესიის სიმპტომებსა და სტრესის დონის ზრდას იწვევს.
ციფრული მოწყობილობების გამოყენებამ შესაძლოა, ძილის პრობლემები გამოიწვიოს
კვლევების მიხედვით, ციფრული მოწყობილობების ხშირი გამოყენება, განსაკუთრებით ძილის წინ, ძილის ხარისხსა და ხანგრძლივობაზე უარყოფითად აისახება. ერთ-ერთი ასეთი კვლევის მიხედვით, ბავშვებს, რომლებიც ძილის წინ ციფრულ მოწყობილობებს იყენებენ, შედარებით ცუდად სძინავთ.
მკვლევრებმა დამატებით დაადგინეს, რომ ძილის წინ, საწოლში სოციალური მედიის გამოყენებას ძილსა და განწყობაზე უარყოფითი გავლენა აქვს. ერთ-ერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ მონაწილეთა 70% ძილის წინ საწოლში სმარტფონს იყენებდა და სოციალურ მედიას ამოწმებდა, 15% კი ამ აქტივობას, სულ მცირე, 1 საათს უთმობდა. შედეგების მიხედვით, ძილის წინ სოციალური მედიით სარგებლობა ზრდის შფოთვის, ინსომნიისა და ხანმოკლე ძილის ალბათობას.
ტექნოლოგიების ხშირმა გამოყენებამ შესაძლოა, მენტალური ჯანმრთელობის პრობლემები გამოიწვიოს
ჟურნალ Child Development-ში გამოქვეყნებული კვლევის მიხედვით, ტექნოლოგიების ხანგრძლივი დროის განმავლობაში ყოველდღიური გამოყენება მოზარდებში მენტალური ჯანმრთელობის პრობლემების რისკის ზრდას იწვევს.
პენსილვანიის უნივერსიტეტში კი სოციალური ქსელების, მათ შორის, Facebook-ის, Snapchat-ისა და Instagram-ის გამოყენებასა და მენტალურ კეთილდღეობას შორის კავშირი გამოიკვლიეს. ექსპერიმენტების შედეგებმა აჩვენა, რომ სოციალური მედიის გამოყენებისგან თავის შეკავება დეპრესიის სიმპტომებსა და მარტოსულობის შეგრძნებას ამცირებს.
მუდმივი კომუნიკაცია სამსახურისა და პირადი ცხოვრების დაბალანსებას უშლის ხელს
მუდმივი კომუნიკაციის შეგრძნება პირად ცხოვრებასა და სამსახურს შორის აუცილებელი საზღვრების დაწესებას უშლის ხელს. თუნდაც შვებულებაში ყოფნისას ხშირად ვერ ვუძლებთ შეტყობინებების ნახვისა და სოციალური ქსელების შემოწმების ცდუნებას.
საკუთარ ცხოვრებას მუდმივად სხვებისას ვადარებთ
თუ სოციალურ ქსელებში გარკვეულ დროს ატარებ, ალბათ, ერთხელ მაინც შეგიდარებია საკუთარი თავი და ცხოვრება შენი მეგობრების, უცნობებისა და ვარსკვლავების ცხოვრებისთვის. ასეთ დროს ხშირად გვიჩნდება იმის შეგრძნება, რომ სხვა ჩვენზე უკეთ გრძნობს თავს: უფრო წარმატებული, ჭკვიანი, ლამაზი თუ მდიდარია. მსგავსი შედარებები კი ხშირად ბედნიერების უფლებას აღარ გვაძლევს.
გჭირდება თუ არა ციფრული დეტოქსი?
გთავაზობთ იმ ნიშნების ჩამონათვალს, რომელთა არსებობის შემთხვევაშიც უმჯობესია, ციფრულ დეტოქსს მიმართო:
- როდესაც ტელეფონი თან არ გაქვს, შფოთავ;
- სმარტფონის შემოწმების სურვილი რამდენიმე წუთში ერთხელ გიჩნდება;
- სოციალურ მედიაში დიდი დროის გატარების შემდეგ ცუდ განწყობაზე დგები, გაბრაზებული ხარ ან შფოთავ;
- შეპყრობილი ხარ შენს პოსტებზე სხვების რეაქციებისა და მოწონებების რაოდენობით;
- გეშინია, რომ რაღაც გამოგრჩება, თუ სოციალურ ქსელებს მუდმივად არ შეამოწმებ;
- ხშირად სოციალური ქსელებისა და ტექნოლოგიების გამო ძილზე უარს ამბობ;
- ტელეფონის შემოწმების გარეშე ერთ საკითხზე კონცენტრირება გიჭირს.
რა უნდა გააკეთო ციფრული დეტოქსისთვის?
ციფრული დეტოქსი ტექნოლოგიებსა და სოციალურ ქსელებზე სამუდამოდ უარის თქმას არ ნიშნავს. ციფრული სამყარო ჩვენი რეალობის განუყოფელი ნაწილია და, რა თქმა უნდა, უამრავი სარგებელიც აქვს. როგორც უამრავ სხვა შემთხვევაში, აქაც მთავარი ბალანსისა და ზომიერების დაცვაა. აუცილებელია, ტექნოლოგიები და სოციალური ქსელები ჩვენს სასასრგებლოდ და არა საზიანოდ გამოვიყენოთ.
იყავი რეალისტი
ტექნოლოგიები და სოციალური ქსელები დღეს უამრავი ადამიანისთვის სწავლის, მუშაობისა თუ მეგობრებთან კონტაქტის შენარჩუნებისთვის მნიშვნელოვანი გზაა, შესაბამისად, შესაძლოა, ტექნოლოგიებისა და სოციალური ქსელებისგან სრულ იზოლაციაში ყოფნა სულაც არ იყოს შენთვის ხელსაყრელი. სწორედ ამიტომ ციფრული დეტოქსი შენს განრიგს უნდა მოარგო. გამოიყენე ტექნოლოგიები და სოციალური მედია მაშინ, როცა აუცილებელია, შემდეგ კი საკუთარ თავს განუსაზღვრე დროის გარკვეული მონაკვეთი, რომლის დროსაც სხვა აქტივობით მათი ჩარევის გარეშე დაკავდები.
დაუწესე საკუთარ თავს საზღვრები
განსაზღვრე ის აქტივობები, რომელთა დროსაც სოციალურ ქსელებსა და ტექნოლოგიების გამოყენებაზე უარს იტყვი. ასეთი შეიძლება იყოს: მეგობრებთან შეხვედრა, წიგნის კითხვა, საუზმე, სადილი თუ ვახშამი. აგრეთვე, სასურველია, მათ გამოყენებაზე უარი ძილის წინ რამდენიმე საათით ადრეც თქვა.
გამორთე შეტყობინების ფუნქცია
სოციალური ქსელების უდიდესი ნაწილი ჩვენთვის ყურადღების გაფანტვას შეტყობინებების დახმარებით ახერხებს. მეგობრის წერილი, ახალი ფოტო თუ პოსტი, სიახლეები — მათ შემოწმებაში ხშირად მთელ დღეს ვკარგავთ. განუსაზღვრე საკუთარ თავს დრო, რომლის განმავლობაშიც დაგროვილ შეტყობინებებს გაეცნობი და უპასუხებ.
იმოქმედე საკუთარი საჭიროებებიდან გამომდინარე
ციფრული დეტოქსის მზა რეცეპტი არ არსებობს, ამიტომ განსაზღვრე საკუთარი მიზნები. რისი მიღწევა გსურს: სოციალური ქსელების სქროლვისგან თავის დაღწევა, სამუშაოსა და პირად ცხოვრებას შორის ბალანსის მიღწევა თუ სერიალებისა და ფილმების ყურებაში ეკრანის წინ გატარებული საათების შემცირება? მიზნების განსაზღვრა შენთვის საჭირო ციფრული დეტოქსის რეცეპტს თავად გიკარნახებს.
Responsible.ge ევროპაბეთის პლატფორმაა, რომელიც საზოგადოებაში აზარტული თამაშების შესახებ ცნობიერების ამაღლებასა და პასუხისმგებლიანი თამაშის პოპულარიზაციას ემსახურება. ამასთანავე, პლატფორმის დახმარებით, შეგიძლიათ, გაეცნოთ პასუხისმგებლიანი თამაშის ხელსაწყოებსა და ანგარიშებს, ასევე ინფორმაციას ევროპაბეთის პასუხისმგებლობის შესახებ საზოგადოების მიმართ, ბიზნესსა და კომუნიკაციაში.
-
გადახედვაროგორ შევამოწმოთ, არის თუ არა ვინმე შესული ჩვენს Facebook ანგარიშზე როგორ შევამოწმოთ, არის თუ არა ვინმე შესული ჩვენს Facebook ანგარიშზე
-
გადახედვაკობახიძე რუსულ კანონზე: ვეტოს პროცედურის ფარგლებში, შესაძლებელია, შეჯერდეს პოზიციები კობახიძე რუსულ კანონზე: ვეტოს პროცედურის ფარგლებში, შესაძლებელია, შეჯერდეს პოზიციები
-
-
გადახედვამეცნიერებმა მაღალი IQ მემარცხენე იდეოლოგიის ქონას დაუკავშირეს — კვლევა მეცნიერებმა მაღალი IQ მემარცხენე იდეოლოგიის ქონას დაუკავშირეს — კვლევა
-
გადახედვაზურა ჯაფარიძე: პოლიციამ სახლიდან წაიყვანა გიორგი მოსიაშვილი, გირჩი ტვ-ს თანამშრომელი, არ ვიცით სად ჰყავთ, რას ედავებიან ზურა ჯაფარიძე: პოლიციამ სახლიდან წაიყვანა გიორგი მოსიაშვილი, გირჩი ტვ-ს თანამშრომელი, არ ვიცით სად ჰყავთ, რას ედავებიან
-
გადახედვაზურაბ ჯაფარიძის თქმით, მასზე თავდასხმა სცადეს ზურაბ ჯაფარიძის თქმით, მასზე თავდასხმა სცადეს
-
გადახედვაბრიტანეთის საელჩო: მიიღეთ ზომები, რათა აღიკვეთოს პროტესტის მხარეს მდგომი ადამიანების მიმართ უკანონო დაშინება ბრიტანეთის საელჩო: მიიღეთ ზომები, რათა აღიკვეთოს პროტესტის მხარეს მდგომი ადამიანების მიმართ უკანონო დაშინება
-
გადახედვაწუხელ, ჭავჭავაძის გამზირზე, ადმინისტრაციული წესით, 11 ადამიანი დააკავეს წუხელ, ჭავჭავაძის გამზირზე, ადმინისტრაციული წესით, 11 ადამიანი დააკავეს
-
გადახედვაგახარიას პარტიის დეპუტატებმა, მუქარის ფაქტის გამოძიებისთვის, პროკურორს მიმართეს გახარიას პარტიის დეპუტატებმა, მუქარის ფაქტის გამოძიებისთვის, პროკურორს მიმართეს
-
გადახედვაჰიპ-ჰოპ არტისტები რუსული კანონის საპროტესტო აქციების მხარდასაჭერ კონცერტს გამართავენ ჰიპ-ჰოპ არტისტები რუსული კანონის საპროტესტო აქციების მხარდასაჭერ კონცერტს გამართავენ
-
გადახედვახაზარაძე აცხადებს, რომ შეიქმნება ფონდი იმ ადამიანის დასახმარებლად, ვისაც ღია პოზიციის დაფიქსირების გამო, საჯარო სამსახურიდან გაათავისუფლებენ ხაზარაძე აცხადებს, რომ შეიქმნება ფონდი იმ ადამიანის დასახმარებლად, ვისაც ღია პოზიციის დაფიქსირების გამო, საჯარო სამსახურიდან გაათავისუფლებენ
-
გადახედვა15 აპრილიდან 9 მაისის ჩათვლით, 134 დაკავებული პირის შესახებ შემოვიდა შეტყობინება — საია 15 აპრილიდან 9 მაისის ჩათვლით, 134 დაკავებული პირის შესახებ შემოვიდა შეტყობინება — საია
-
გადახედვასერიალ Baby Reindeer-ის რეალური სტალკერი ნეტფლიქსისთვის ჩივილს აპირებს სერიალ Baby Reindeer-ის რეალური სტალკერი ნეტფლიქსისთვის ჩივილს აპირებს
-
გადახედვარატი ბრეგაძეს თავისი გერმანელი პროფესორი სწერს, გაიწვიონ რუსული კანონი რატი ბრეგაძეს თავისი გერმანელი პროფესორი სწერს, გაიწვიონ რუსული კანონი
-
გადახედვაუჩა აბაშიძე პოლიციელების მხრიდან ფსიქოლოგიურ ზეწოლასა და სიტყვიერ შეურაცხყოფაზე საუბრობს — სახალხო დამცველის აპარატი უჩა აბაშიძე პოლიციელების მხრიდან ფსიქოლოგიურ ზეწოლასა და სიტყვიერ შეურაცხყოფაზე საუბრობს — სახალხო დამცველის აპარატი
-
გადახედვაბეჭდების მბრძანებლის ახალი ფილმების მთავარი გმირი გოლუმი იქნება ბეჭდების მბრძანებლის ახალი ფილმების მთავარი გმირი გოლუმი იქნება
-
გადახედვა"გოჩა ჯავახიშვილმა, შეურაცხყოფა მიაყენა როგორც სახელმწიფოს, ისე უწყებას, რომელშიც მრავალი წელი იმსახურა" — დარჩიაშვილი "გოჩა ჯავახიშვილმა, შეურაცხყოფა მიაყენა როგორც სახელმწიფოს, ისე უწყებას, რომელშიც მრავალი წელი იმსახურა" — დარჩიაშვილი
-
გადახედვადემონსტრანტებისთვის ზიანის შემცირების მიზნით, თბილისის დინამოს გულშემატკივართა გაერთიანება მოძრაობას აფუძნებს დემონსტრანტებისთვის ზიანის შემცირების მიზნით, თბილისის დინამოს გულშემატკივართა გაერთიანება მოძრაობას აფუძნებს
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: მაღალი ინტელექტის მქონე ამომრჩეველში, ოცნების მხარდაჭერა 73,8% იყო, ხოლო საშუალო ინტელექტის მქონე ამომრჩეველში — მხოლოდ 45,6% ირაკლი კობახიძე: მაღალი ინტელექტის მქონე ამომრჩეველში, ოცნების მხარდაჭერა 73,8% იყო, ხოლო საშუალო ინტელექტის მქონე ამომრჩეველში — მხოლოდ 45,6%
-
გადახედვამშვენიერაძე: Airsoft ვისაც უთამაშია, ხომ ყველა ხვდება რა არის ფოტოზე? სათამაშო იარაღები, რომლებიც პატარა პლასტმასის ბურთებს ისვრის მშვენიერაძე: Airsoft ვისაც უთამაშია, ხომ ყველა ხვდება რა არის ფოტოზე? სათამაშო იარაღები, რომლებიც პატარა პლასტმასის ბურთებს ისვრის
-
გადახედვაუჩა აბაშიძის სახლში ამოღებული იარაღი, ძირითადად, სათამაშოა, ტყვიები კი პლასტმასის — ლია თოდუა უჩა აბაშიძის სახლში ამოღებული იარაღი, ძირითადად, სათამაშოა, ტყვიები კი პლასტმასის — ლია თოდუა
კომენტარები