ჩრდილოეთ კორეიდან გამოძევებული BBC-ის ჟურნალისტი დაკავების დეტალებს იხსენებს
ფოტო: REUTERS
BBC ჟურნალისტი რუპერტ ვინგფილდ-ჰეიზი, რომელიც ჩრდილოეთ კორეაში დააკავეს და რამდენიმე დღიანი ტყვეობის შემდეგ ქვეყნიდან გამოაძევეს, ტყვეობის დეტალებს იხსენებს.
ჟურნალისტი გათავისუფლებამდე აიძულეს, ბოდიში მოეხადა თავისი რეპორტაჟების გამო. ის თითქმის 10 საათის განმავლობაში იკითხებოდა და ახლობლებთან კომუნიკაციას იყო მოწყვეტილი.
ჟურნალისტი თავისი დაკავების, დაყოვნებისა და გათავისუფლების ისტორიას პირველად ყვება BBC-ზე:
"ჩრდილოეთ კორეაში ერთ კვირის გატარების შემდეგ ერთი სული მქონდა როდის დავბრუნდებოდი შინ. ფხენიანში ვიზიტი, ნობელის პრემიის ლაურეატების დელეგაციასთან ერთად, ძალიან დამღლელი და სტრესული იყო".
ჟურნალისტი იხსენებს, რომ ფხენიანში ყოფნისას მას ნებისმიერ ადგილას 5 მცველი მიჰყვებოდა, რომლებიც მისი და BBC-ის გუნდის მიმართ მტრულ განწყობას ავლენდნენ:
"თითქმის ყველასთან კამათი გვიწევდა, ღამით კი გადახურებულ ვილაში ვათევდით ღამეს და თავს ტუსაღებად ვგრძნობდით. ერთი სული გვქონდა ჩავსულიყავით პეკინში, დაგველია ცივი ლუდი და ღამით სიმშვიდეში დაგვეძინა".
თითქმის ყველასთან კამათი გვიწევდა, ღამით კი გადახურებულ ვილაში ვათევდით ღამეს და თავს ტუსაღებად ვგრძნობდით
ჟურნალისტი აეროპორტში იმ დროს დააკავეს, როცა მას ქვეყანა უნდა დაეტოვებინა. მისი თქმით, დაკავებამდე იმიგრაციის სამსახურის ქალი ოფიცერი დიდი ხნის განმავლობაში ამოწმებდა მის პასპორტს, თუმცა საბოლოოდ, ბეჭედი ჩაურტყა და შემდეგ გასასვლელში გასვლის ნებართვა მისცა.
"ეს ყველაფერი უცნაური იყო, თუმცა ჩემი შეშფოთება არ გამოუწვევია".
ჰეიზის თქმით, ამის შემდეგ მას ჩრდილოეთ კორეის სასაზღვრო პოლიციელმა უხმო, რომელსაც ხელში ჟურნალისტის ყოველდღიური ხმის ჩამწერი ეჭირა:
"- ეს უნდა შევამოწმოთ - მითხრეს, და დერეფნისკენ მიმითითეს.
ოთახში სხვა მცველიც იყო და კომპიუტერში ჩემი ხმის ჩამწერის შეერთებასა და ფაილების გახსნას ცდილობდა.
- რა პრობლემაა? ის ცარიელია - ვიკითხე.
- უბრალოდ დაიცადე, - მიპასუხეს.
- ვერ მოვიცდი, სადაცაა პეკინში უნდა გავფრინდე.
- შენი რეისი უკვე გაფრინდა, - მითხრა მცველმა და სახეში შემომხედა, - შენ პეკინში არ წახვალ.
ამ დროს ვიგრძენი, რომ ჩემს შიგნით შფოთვამ გაძლიერება დაიწყო. ღმერთო, გავიფიქრე, ეს მართლა ხდება. ჩემი რეისი და გუნდი მიფრინავს და მე ჩრდილოეთ კორეაში ვრჩები".
მარცხნიდან მარჯვნივ: რუპერტი, მეთიუ და მარია ჩრდილოეთ კორეაში.
ფოტო: BBC
სინამდვილეში, BBC-ის გუნდის დანარჩენი ორი წევრი, მარია ბარნი და მეთიუ გოდარდი, კოლეგის გარეშე თვითმფრინავის ბორტზე ასვლას არ აპირებდნენ და უყვიროდნენ ჩრდილო კორეის მესაზღვრეებს, რომლებიც თვითმფრინავში მათ ძალით შეყვანას ცდილობდნენ. თუმცა, ამის შესახებ ჰეიზმა არაფერი იცოდა.
"თავს ძალიან მარტო ვგრძნობდი" - იხსენებს ის.
ვიგრძენი, რომ ჩემს შიგნით შფოთვამ გაძლიერება დაიწყო. ღმერთო, გავიფიქრე, ეს მართლა ხდება. ჩემი რეისი და გუნდი მიფრინავს და მე ჩრდილოეთ კორეაში ვრჩები
ჟურნალისტის თქმით, მასთან მივიდნენ მცველები, რომლებიც მას მანამდე ჩრდილოეთ კორეაში დაყვებოდნენ და სიტუაციაში გასარკვევად სხვა შენობაში წაიყვანეს:
"როდესაც მანქანით ფხენიანის ცარიელ ქუჩებში მივდიოდით, არავინ საუბრობდა. ვუყურებდი უღიმღამო შენობებს და ჩემს სიტუაციას ვიაზრებდი. ჩრდილოეთ კორეაში ჟურნალისტს არ დააკავებენ, თუ ბრძანება სახელისუფლებო ორგანოებიდან არ არის მიღებული. გამახსენდა ამერიკელი სტუდენტი, ოტო ვარმბაიერი, რომელსაც ჩრდილოეთ კორეის სასამართლომ 15 წლით მძიმე შრომა მიუსაჯა სასტუმროს კედლიდან პროპაგანდისტული შინაარსის პოსტერის ჩამოხსნის გამო. ნუთუ შემდეგი მე ვიქნები, ვისაც ტელევიზიები ამ სტატუსით გააშუქებენ?"
როგორც ჟურნალისტი ჰყვება, ისინი, ვინც მის დაკითხვას აწარმოებდნენ, არასწორ ინტერპრეტირებას უკეთებდნენ მის ინგლისურ სიტყვებს და ასევე ეუბნებოდნენ, რომ BBC-ის საიტზე გამოქვეყნებული მისი სტატიები შეურაცხყოფდნენ ჩრდილოეთ კორეის მოსახლეობას, რის გამოც ბოდიშის მოხდას სთხოვდნენ:
"ოთახში, სადაც ვისხედით, კედლებზე კიმ ჩენ ირისა და კიმ ერ სინის უზარმაზარი პორტრეტები ეკიდა.
- ფიქრობ, რომ ჩრდილოეთ კორეელები უშნოები არიან? - მკითხა ერთ-ერთმა ოფიცერმა
- არა.
- ფიქრობ რომ ისინი ძაღლებივით ლაპარაკობენ?
- არა.
- მაშინ რატომ დაწერე ეს ყველაფერი? - დამიყვირა მან" - იხსენებს ჰეიზი.
ჟურნალისტი ჰყვება, რომ ის 2 საათის განმავლობაში უშედეგოდ უარყოფდა მათ მიერ ინტერპრეტირებულ სიტყვებს. მოგვიანებით კი გამომძიებლებიდან ერთ-ერთმა უთხრა, რომ ისევე გამოიძიებდა მის საქმეს, როგორც რამდენიმე წლის წინ ეროვნებით კორეელი ამერიკელის საქმე გამოიძია. ის გულისხმობდა კენეზ ბიეის, რომელსაც 2013 წელს ჩრდილოეთ კორეაში 15 წლით მიუსაჯეს მონური შრომა.
BBC-ის ჟურნალისტს, მოგვიანებით, სამხრეთ კორეის მედიასთან თანამშრომლობა და მათთან ერთად ჩრდილოეთ კორეის წინააღმდეგ პროპაგანდის აგორება დასდეს ბრალად.
"ისინი თითოეულ ჩემს სიტყვას უარყოფით კონტექსტში განიხილავდნენ, მე კი უარვყოფდი მათთვის იმის დადასტურებას, რასაც ჩემგან ითხოვდნენ.
- ჩვენ არსად არ გვეჩქარება - მითხრეს.
უფრო და უფრო ხშირად იყენებდნენ ფრაზას "სერიოზული დანაშაული".
- რა დანაშაული? - ვიკითხე.
- კორეელი ხალხისა და ეროვნების ცილისწამება".
BBC-ის ჟურნალისტს, მოგვიანებით, სამხრეთ კორეის მედიასთან თანამშრომლობა და მათთან ერთად ჩრდილოეთ კორეის წინააღმდეგ პროპაგანდის აგორება დასდეს ბრალად.
ჰეიზი იხსენებს, რომ ის ტუალეტშიც ვერ მიდიოდა მარტო, მას ყოველთვის ახლდა ორი ოფიცერი, მათგან ერთი მის უკან დგებოდა, მეორე კი მამაკაცის უნიტაზის გვერდით.
შუაღამისას ჟურნალისტს ამცნეს, რომ BBC-ის რედაქტორი, ჯო ფლოტო ფხენიანში მის სანახავად ჩამოვიდა.
"როდესაც ჯო ოთახში შემოვიდა, საოცარი შვება ვიგრძენი, თუმცა ის აღელვებული ჩანდა, რადგან ჯერ კიდევ არ იცოდა სად იყვნენ ჩვენი ოპერატორი და პროდიუსერი მეთიუ და მარია".
მათ გადაწყვიტეს, რომ მონანიების წერილი დაეწერათ, რათა სიტუაციიდან თავის სწრაფად დაეღწიათ.
ბიბისის ჟურნალისტი და რედაქტორი ბოდიშს წერილით იხდიან. ჩრდილოეთ კორეა, 2016 წელი.
ფოტო: BBC
წერილის დაწერის შემდეგ, ჟურნალისტს ფეხზე წამოდგომა და წერილის ხმამაღლა წაკითხვა მოსთხოვეს, რასაც იქაური ოპერატორი კამერით ჩაიწერდა, ჟურნალისტმა ახალი მოთხოვნის შესრულება იუარა.
რამდენიმე საათის შემდეგ, რუპერტ ვინგფილდ-ჰეიზი და ჯო ფლოტო გაათავისუფლეს და BBC-ის იმ ორ თანამშრომელთან გადაიყვანეს, რომლებიც ცალკე შენობაში იყვნენ დაკავებულნი და გაუჩინარებული თანამშრომლის გამო ძალიან ღელავდნენ.
"დილით, როცა უფლება მოგვცეს სასტუმროში გადავსულიყავით, გარეთ მედიის უამრავი წარმომადგენელი დაგვხვდა და თავი ბევრად უსაფრთხოდ ვიგრძენით" - იხსენებს ჰეიზი.
გათავისუფლებიდან 2 დღის განმავლობაში BBC-ის გუნდს ჩრდილოეთ კორეის დატოვების უფლება არ მიეცა:
"გამომგზავრებისას შევიტყვე, რომ ისინი კი არ მიშვებდნენ, ქვეყნიდან მაძევებდნენ და ეს მთავრობის გადაწყვეტილება იყო".
ჟურნალისტი ვარაუდობს, რომ მისი ქვეყნიდან გაძევება მასთან ერთად ნობელის ლაურეატების ვიზიტს უკავშირდება, რაც ქვეყნისთვის დიდი მოვლენა იყო და ჩრდილოეთ კორეა ცდილობდა, მათთან მაქსიმალურად კარგი მხრიდან წარმოჩენილიყო, რასაც, ქვეყნის მთავრობის აზრით, BBC-ის ჟურნალისტმა ხელი შეუშალა.
ჰეიზის მომზადებული რეპორტაჟები ჩრდილოეთ კორეაში ყოფნის დროს:
-
ჩინეთის დიდი კედლის კვლევისას უნიკალური არტეფაქტები აღმოაჩინეს ჩინეთის დიდი კედლის კვლევისას უნიკალური არტეფაქტები აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
მეცნიერებმა მეტეოროიდის მთვარესთან დაჯახებისას წარმოქმნილი იშვიათი ნათება დააფიქსირეს მეცნიერებმა მეტეოროიდის მთვარესთან დაჯახებისას წარმოქმნილი იშვიათი ნათება დააფიქსირეს
გადახედვა
-
მეცნიერებმა ბერმუდის სიღრმეში გიგანტური სტრუქტურა აღმოაჩინეს მეცნიერებმა ბერმუდის სიღრმეში გიგანტური სტრუქტურა აღმოაჩინეს
გადახედვა
-
ახალი კვლევის მიხედვით, COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინა ორსულობის პერიოდშიც უსაფრთხოა ახალი კვლევის მიხედვით, COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინა ორსულობის პერიოდშიც უსაფრთხოა
გადახედვა
-
როგორ უმკლავდებიან თეთრი დათვები კლიმატის ცვლილებას — ბრძოლა გადაშენების წინააღმდეგ როგორ უმკლავდებიან თეთრი დათვები კლიმატის ცვლილებას — ბრძოლა გადაშენების წინააღმდეგ
გადახედვა
-
გაიცანით გრიგორი პერელმანი — კაცი, რომელმაც ფილდსის მედლის მიღებაზე უარი თქვა გაიცანით გრიგორი პერელმანი — კაცი, რომელმაც ფილდსის მედლის მიღებაზე უარი თქვა
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები
-
გადააგორე ზამთარი — შეცვალე აკუმულატორი და ანტიფრიზი თეგეტა მოტორსში გადააგორე ზამთარი — შეცვალე აკუმულატორი და ანტიფრიზი თეგეტა მოტორსში
-
ჯენი ჩეპმენი: "მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, გაასაჯაროოს გამოძიების შედეგები BBC-ის სტატიასთან დაკავშირებით ჯენი ჩეპმენი: "მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, გაასაჯაროოს გამოძიების შედეგები BBC-ის სტატიასთან დაკავშირებით
გადახედვა
-
ესპანეთში გრიგოლ ლილუაშვილის ნათესავი ბიჭიკო პაიკიძე დააკავეს ესპანეთში გრიგოლ ლილუაშვილის ნათესავი ბიჭიკო პაიკიძე დააკავეს
გადახედვა
-
გაატარეთ ახალი წელი ვაზისუბნის მამულში და შეიქმენით საუკეთესო საახალწლო გამოცდილება SOLO-სა და Visa-სთან ერთად გაატარეთ ახალი წელი ვაზისუბნის მამულში და შეიქმენით საუკეთესო საახალწლო გამოცდილება SOLO-სა და Visa-სთან ერთად
-
SJC: სუროგაციასთან დაკავშირებული ტრეფიკინგისა და ძალადობის სავარაუდო პრაქტიკა საგანგაშოა და დაუყოვნებლივ გამოძიებას საჭიროებს SJC: სუროგაციასთან დაკავშირებული ტრეფიკინგისა და ძალადობის სავარაუდო პრაქტიკა საგანგაშოა და დაუყოვნებლივ გამოძიებას საჭიროებს
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ახალი კურსი დაემატა საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ახალი კურსი დაემატა
-
15 წლის ბიჭის ცემისთვის მკლავჭიდელ ხატია ვიბლიანს 1.5 წლით პირობითი სასჯელი შეეფარდა 15 წლის ბიჭის ცემისთვის მკლავჭიდელ ხატია ვიბლიანს 1.5 წლით პირობითი სასჯელი შეეფარდა
გადახედვა
-
სარფის და ფოთის გამშვებ პუნქტებში დაბინძურებული 50 487 კგ ქათმის გაყინული ხორცი შეაჩერეს სარფის და ფოთის გამშვებ პუნქტებში დაბინძურებული 50 487 კგ ქათმის გაყინული ხორცი შეაჩერეს
გადახედვა
-
გაერომ უკრაინაში ადამიანის უფლებების შესახებ რეზოლუცია მიიღო, რომელსაც ხელს საქართველოც აწერს გაერომ უკრაინაში ადამიანის უფლებების შესახებ რეზოლუცია მიიღო, რომელსაც ხელს საქართველოც აწერს
გადახედვა
-
ბრიტანეთის საელჩო: მოვუწოდებთ ყველა პარტნიორს, მათ შორის საქართველოს, გააძლიერონ ძალისხმევა რუსული "ჩრდილოვანი ფლოტის" მეშვეობით იმპორტის აღსაკვეთად ბრიტანეთის საელჩო: მოვუწოდებთ ყველა პარტნიორს, მათ შორის საქართველოს, გააძლიერონ ძალისხმევა რუსული "ჩრდილოვანი ფლოტის" მეშვეობით იმპორტის აღსაკვეთად
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის გიორგი ჩახავას სახელობის სასტიპენდიო პროგრამაზე განაცხადი 500-ზე მეტმა სტუდენტმა შეავსო საქართველოს ბანკის გიორგი ჩახავას სახელობის სასტიპენდიო პროგრამაზე განაცხადი 500-ზე მეტმა სტუდენტმა შეავსო
-
დონალდ ტრამპი მწვანე ბარათის ლატარიას აჩერებს დონალდ ტრამპი მწვანე ბარათის ლატარიას აჩერებს
გადახედვა
-
პენიტენციური სამსახური: ზურაბ ჯაფარიძემ საპატიმროს დატოვების დროსთან დაკავშირებით "იცრუა" პენიტენციური სამსახური: ზურაბ ჯაფარიძემ საპატიმროს დატოვების დროსთან დაკავშირებით "იცრუა"
გადახედვა
-
დააკლიკე, იასპარეზე, მოიგე ₾50 000 — დეკემბრის მარათონი თიბისის მობაილბანკში დააკლიკე, იასპარეზე, მოიგე ₾50 000 — დეკემბრის მარათონი თიბისის მობაილბანკში
კომენტარები