გერმანიაში ფონეტიკურ ანბანზე ასახულ ნაცისტურ კვალს წაშლიან
გერმანიაში ფონეტიკური ანბანის განახლებას აპირებენ მასზე დამჩნეული ნაცისტური კვალის წასაშლელად.
ნაცისტური პარტიის დიქტატურის დამყარებამდე გერმანული ენის ფონეტიკურ ანბანში რამდენიმე ასო-ბგერის წარმოთქმის წესის განსამარტავად ებრაული სახელები გამოიყენებოდა. მაგალითად, "დ — როგორც დავიდში", "ნ — როგორც ნათანში", — "ც (Z) — როგორც ზაქარიაში". ნაცისტებმა ეს სახელები "დორათი", "ნორდპოლით" და "ცეპელინით" ჩაანაცვლეს, მას შემდეგ კი გერმანელების უმეტესობა ამ ანტისემიტური წარმომავლობის ანბანს გაუცნობიერებლად იყენებდა.
ნაცისტებმა შეცვალეს სხვა ასო-ბგერების განმარტებებიც — ფონეტიკურ ანბანში 1934 წელს მათ "იაკობი" და "ზემუელი" ჩაანაცვლეს "იულიუსითა" და "ზიგფრიდით". მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ ნაცისტების შეცვლილი რამდენიმე განმარტება კვლავ გამოიცვალა. მაგალითად, "იპრე" ჩანაცვლდა "იფსილონით" — ასოს ნამდვილი სახელწოდებით ბერძნულ ენაში. ცნობილია, რომ იპრეში, რომელიც დღევანდელი ბელგიის პროვინციაა, გერმანელებმა პირველ მსოფლიო ომში პირველად გამოიყენეს მომწამვლელი გაზი. რაც შეეხება ნორდპოლს ("ჩრდილოეთი პოლუსი"), იგი ნაცისტური იდეოლოგიის ერთ-ერთ ელემენტზე — მითური ჩრდილოეთის არიული რასის აღმატებულობაზე — მიანიშნებს.
ამჟამად ენათმეცნიერები და ექსპერტები იმ ცვლილებებზე მუშაობენ, რომელიც ფონეტიკურ ანბანში 2022 წლის მიწურულს შევა. ინიციატივა მიხაელ ბლუმეს ეკუთვნის, რომელიც ბადენ-ვიურტემბერგის მიწაზე ანტისემიტური განწყობების წინაამღდეგ იბრძვის. მას მხარი დაუჭირა გერმანიაში ებრაელების ცენტრალურმა საბჭომაც, თუმცა იდეის ბედი ახლა სტანდარტიზების გერმანული ინსტიტუტის (DIN) ხელშია.
ინსტიტუტის წარმომადგენლის, იულიან პინიგის თქმით, საკუთარი სახელების მინიჭება ცალკეული ასო-ბგერებისადმი უფრო პრობლემური საკითხია, ვიდრე ფონეტიკურ ანბანში გერმანული ქალაქების სახელების გამოყენება, რადგან განახლებული ვერსია, შესაძლოა, ქვეყნის დღევანდელ ეთნიკურ მრავალფეროვნებას არ ასახავდეს.
-
გადახედვარა ასაკში მიაჩნიათ ადამიანი ხანდაზმულად რა ასაკში მიაჩნიათ ადამიანი ხანდაზმულად
-
გადახედვამკვლევრებმა კოსმოსში ახალი მოლეკულა აღმოაჩინეს მკვლევრებმა კოსმოსში ახალი მოლეკულა აღმოაჩინეს
-
გადახედვამოლაპარაკებები არ დაიწყება, ვიდრე ეს კანონი დღის წესრიგშია — ევროპარლამენტის რეზოლუციის საბოლოო პროექტი მოლაპარაკებები არ დაიწყება, ვიდრე ეს კანონი დღის წესრიგშია — ევროპარლამენტის რეზოლუციის საბოლოო პროექტი
-
გადახედვაშესაძლოა, პაციენტებს გადარჩენის მეტი შანსი ჰქონდეთ, თუ მათი ექიმი ქალია — კვლევა შესაძლოა, პაციენტებს გადარჩენის მეტი შანსი ჰქონდეთ, თუ მათი ექიმი ქალია — კვლევა
-
-
გადახედვაბორელი: ჩვენი კარი ღიაა, მოვუწოდებ საქართველოს ლიდერებს, გამოხატონ მოქალაქეების მოლოდინები და ქვეყანა ევროკავშირის გზას არ ააცდინონ ბორელი: ჩვენი კარი ღიაა, მოვუწოდებ საქართველოს ლიდერებს, გამოხატონ მოქალაქეების მოლოდინები და ქვეყანა ევროკავშირის გზას არ ააცდინონ
-
-
გადახედვამესტიის მერი დეკლარაციაში ქონებას მალავს — TI მესტიის მერი დეკლარაციაში ქონებას მალავს — TI
-
-
-
-
-
გადახედვაროდის გაჩნდნენ დედამიწაზე მანათობელი ცხოველები? — კვლევა როდის გაჩნდნენ დედამიწაზე მანათობელი ცხოველები? — კვლევა
-
გადახედვაბრძოლა გრძელდება, აქციებზე შევხვდებით — ლაზარე გრიგორიადისის პირველი განცხადება გათავისუფლების შემდეგ ბრძოლა გრძელდება, აქციებზე შევხვდებით — ლაზარე გრიგორიადისის პირველი განცხადება გათავისუფლების შემდეგ
-
გადახედვალაზარე გრიგორიადისი თავისუფალია ლაზარე გრიგორიადისი თავისუფალია
-
გადახედვაშეიმუშავეს ხელოვნური ინტელექტი, რომელსაც ადამიანის დნმ-ის რედაქტირება შეუძლია შეიმუშავეს ხელოვნური ინტელექტი, რომელსაც ადამიანის დნმ-ის რედაქტირება შეუძლია
-
-
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილმა ლაზარე გრიგორიადისი შეიწყალა სალომე ზურაბიშვილმა ლაზარე გრიგორიადისი შეიწყალა
-
გადახედვა"იდენტიფიცირებულნი იქნებიან ის პირები, რომლებიც აქციის მონაწილეებს საავტომობილო გზების პარალიზებისკენ მოუწოდებენ" — შსს-ს განცხადება "იდენტიფიცირებულნი იქნებიან ის პირები, რომლებიც აქციის მონაწილეებს საავტომობილო გზების პარალიზებისკენ მოუწოდებენ" — შსს-ს განცხადება
-
გადახედვანახეთ: მზეზე ერთდროულად 4 ამოფრქვევა მოხდა — უიშვიათესი მოვლენა ნახეთ: მზეზე ერთდროულად 4 ამოფრქვევა მოხდა — უიშვიათესი მოვლენა
კომენტარები