ცოტა ხნის წინ ჩინურ მედიაში ოფიციალური ცნობები გავრცელდა იმის შესახებ, რომ ქვეყანაში შავი ჭირით დაავადების ორი შემთხვევა დაფიქსირდა. როგორც ცნობილია, დიაგნოზის დასმის შემდეგ ამჟამად ორივე პაციენტს მკაცრი კონტროლის ქვეშ საავადმყოფოში მკურნალობენ.

შავი ჭირი, იგივე შავი სიკვდილი, კაცობრიობის ისტორიაში ცნობილი ერთ-ერთი ყველაზე მომაკვდინებელი ეპიდემიაა, რომელსაც შუა საუკუნეებში ევროპის მოსახლეობის ნახევარზე მეტი ემსხვერპლა - დაახლოებით 50 მილიონი ადამიანი. მისი გამომწვევია ბაქტერია Yersinia pestis, რომელიც რწყილების ან დაინფიცირებული ცხოველების ნაკბენით გადაეცემა ადამიანს.

შავი ჭირი სამ სხვადასხვა ფორმაში შეიძლება გამოვლინდეს, მათ შორის ყველაზე გავრცელებულია ბუბონური, ყველაზე საშიში კი პულმონალური - ამ დროს ყველაზე დიდი შანსია, რომ ინფექცირებულმა ადამიანმა ხველებით სხვებიც მარტივად დააავადოს. ჩინეთში დაფიქსირებული შემთხვევისას ორივე პაციენტს სწორედ შავი ჭირის ეს ფორმა აღმოაჩნდათ, რომელიც შესაბამისი მკურნალობის გარეშე ყოველთვის ფატალურად სრულდება.

მართალია, გასულ საუკუნეებში მძიმე ეკონომიკურმა თუ სოციალურმა მდგომარეობმა ხელი მეტად შეუწყო ეპიდემიის გავრცელებას, მაგრამ მას შემდეგ მსოფლიოს დიდ ნაწილში ადამიანების ცხოვრების ხარისხი, ჰიგიენის ნორმები და სამედიცინო საშუალებები გაუმჯობესდა - შავი ჭირის საწინააღმდეგო მედიკამენტებიც შეიქმნა.

ამის მიუხედავად, ეს ეპიდემია მთლიანად არ გამქრალა: მსოფლიოს ჯანდაცვის ორგანიზაციის ცნობით, ბოლო ოცი წლის განმავლობაში შავი ჭირის ორმოცდაათი ათასზე მეტი შემთხვევა დაფიქსირდა, მათ შორის ყველაზე მეტი კონგოს რესპუბლიკაში, მადაგასკარსა და პერუში. ამის გამო მიიჩნევენ, რომ კვლავ არის საშიშროება შავი ჭირი კაცობრიობისთვის მასშტაბური საფრთხის გამომწვევი ხელახლა გახდეს.

როგორ შეიძლება დაინფიცირდე შავი ჭირით და შესაძლებელია თუ არა მისი განკურნება?

აშშ-ს დაავადების კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის მიხედვით, ადამიანები შავი ჭირით ძირითადად Xenopsylla cheopis სახელით ცნობილი რწყლის კბენის შემდეგ ავადდებიან, რომელთა გადამტანიც ყველაზე ხშირად ვირთხები არიან. ამ რწყილის კბენის შემთხვევაში ადამიანის ორგანიზმში ბაქტერია Yersinia pestis ხვდება, რაც ადამიანის შავი ჭირით დაინფიცირებას იწვევს.

ამჟამად არ არსებობს ეფექტური ვაქცინა, რომლის საშუალებითაც შავი ჭირისგან თავს დავიცავთ, თუმცა არაერთი თანამედროვე ანტიბიოტიკი მოგვეპოვება, რომელიც დაავადების განვითარებას აფერხებს და ადამიანების მარტივად გამოჯანმრთელებასაც უწყობს ხელს. ამისათვის კი აუცილებელია, დაავადების გამოვლენისთანავე მოხდეს მისი დიაგნოსტირება და მკურნალობა, რადგან მისი თავდაპირველი ფორმა - ბუბონური - გაცილებით ნაკლებად საშიშია, ვიდრე მისი გართულებული ფორმა - პულმონალური შავი ჭირი, რა დროსაც ბაქტერია ინფიცირებული ორგანიზმის ფილტვებში ხვდება და გარშემომყოფების დაავადების რისკსაც ზრდის.