საბჭოთა კავშირში ყველაზე მეტად ძლიერი ქალების ეშინოდათ – ნენე კვინიკაძის გამოსვლა გაეროში
"ჩვენი ქვეყნის ისტორია გაყალბებულია. შეცვლილია ყველა მნიშვნელოვანი ისტორიული მოვლენა და მათი მთავარი გმირების სახელები. ჩვენი ქვეყნის დასახელება ხშირად ეშლებათ და მუდმივად გჭირდება იმის განმარტება, რომელ "ჯორჯიაზე" საუბრობ. ჩვენი ქვეყნის საზღვრები სხვების მიერაა გადაზომილი და დღესაც ვაგრძელებთ მავთულხლართებში ცხოვრებას", - ასე დაიწყო მწერალმა ნენე ნესტან კვინიკაძემ გამოსვლა 11 მარტს ნიუ-იორკში, გაეროს ქალთა სტატუსის კომისიის 63-ე სესიაზე. 7-წუთიან სიტყვაში მწერალი შუშანიკიდან დემნა გვასალიამდე ყველა მნიშვნელოვან თემას შეეხო: ისაუბრა თანამედროვე საქართველოს წინაშე არსებულ გამოწვევებზე, ზღაპრების მნიშვნელობასა და იმ იდეალებზე, რომლითაც გოგოები უნდა გავზარდოთ.
საქართველოს დელეგაციაში ნესტან ნენე კვინიკაძე სწორედ მამაცი ქართველი გოგოების დამსახურებით მოხვდა, თანაც პირდაპირი გაგებით. ის ქართველი მწერლების მიერ შექმნილი ზღაპრების კრებულის ერთ-ერთი თანაავტორია. "იყო ერთი გოგო", რომელიც გაეროს ქალთა ორგანიზაციის საქართველოს ხელშეწყობით გამოიცა, ცნობილ ქალებზე მოგვითხრობს, რომლებიც წესებს არად დაგიდევენ და ისე იქცევიან, როგორც საკუთარი გული და გონება ჰკარნახობთ.
გთავაზობთ ნენე კვინიკაძის გამოსვლის ტექსტს, რომელიც დაგარწმუნებთ, რომ მაგარი გოგოები ისტორიის ყველა მონაკვეთში არსებობდნენ და ყოველთვის იარსებებენ:
"საბჭოთა სკოლებში ჩვენთვის არავის უსწავლებია, რომ ევროპის ნაწილი ვართ, თუმცა ჩვენს ამბავს შესანიშნავად გადმოსცემს რაბათის ციხე, სადაც მეჩეთი, სინაგოგა და ეკლესია ერთ სივრცეშია მოთავსებული. ვიცოდით, რომ შუშანიკის წამება მეხუთე საუკუნეში დაიწერა, მაგრამ წარმოდგენა არ გვქონდა, რომ ის ფემინისტური რომანია. ვეფხისტყაოსანიც, რომელიც ოსტატურად აერთიანებს ქრისტიანულ მორალსა და ისლამურ ესთეტიკას, საქართველოში შეიქმნა.
კომუნისტურმა პროპაგანდისტულმა პოსტერებმა ჩვენს ისტორიაში ნამდვილი ქალების სახეები ჩაანაცვლა, რადგან საბჭოთა კავშირში ყველაზე მეტად ძლიერი და ჭკვიანი ქალების ეშინოდათ.
შიშის მიზეზიც ჰქონდათ: საქართველოში ქრისტიანობის გავრცელება ქალის სახელს უკავშირდება, მონარქიის ისტორიაში ყველაზე საინტერესო ეპოქა კი - ქალ მეფეს. საქართველო იმ პირველ 20 ქვეყანაშია, სადაც ქალებმა არჩევნებში მონაწილეობის უფლება მიიღეს. ეს 1918 წელს მოხდა. ამავე პერიოდში ჩვენთან გამოიცემოდა გაზეთი ხმა ქართველი ქალისა, რომლის რედაქტორიც ჟურნალისტი და ფემინისტი კატო მიქელაძე იყო.
მეორე მსოფლიო ომში ფაშიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში ათასობით ქართველი ქალი მონაწილეობდა - მათ შორის, სკოლის მოსწავლეებიც. 1978 წელს, როცა ქართულ ენას სახელმწიფო ენის სტატუსს ართმევდნენ, მრავალათასიანი მიტინგებისთვის შექმნილ პლაკატებზე სიტყვები ქალების ტუჩსაცხით იყო დაწერილი.
1989 წლის 9 აპრილს, როცა რუსმა ჯარისკაცებმა მშვიდობიანი მომიტინგეები მომწამვლელი გაზითა და ნიჩბებით დაარბიეს, სწორედ ქალებისა და გოგოების მიერ გაღებულმა მსხვერპლმა დაუბრუნა ქვეყანას 70 წლის წინ დაკარგული დამოუკიდებლობა. ამის შემდეგ კი, როცა ქვეყანა კატასტროფული ეკონომიკური კრიზისის წინაშე აღმოჩნდა, ქალებმა ყველა ლეგალური თუ არალეგალური გზა გამოიყენეს უფრო მდიდარ ქვეყნებში მოსახვედრად, რათა მძიმე ფიზიკური შრომით ნაშოვნი თანხა ოჯახებში გამოეგზავნათ. მაშინ ამ ფულმა საქართველოს ეკონომიკა გადაარჩინა.
ქართველი ქალები საუკუნეების წინაც სახიფათოები იყვნენ, საბჭოთა პერიოდშიც და დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგაც. ალბათ, ამიტომ, დღეს, როცა წითელი ტერორის ხელი აღარ არსებობს, მათ საკუთარმა ქმრებმა დაუწყეს ხოცვა. ბოლო წლებში ფემიციდის სტატისტიკა კატასტროფული სისწრაფით იზრდება, რაც ოთხმილიონიანი ქვეყნისთვის საგანგაშოა.
ჩვენ გამოსავალს ადრეულ აღზრდაში ვხედავთ. გადავწყვიტეთ, რომ გამქრალი ქალები იმ წიგნებში დაგვებრუნებინა, რომელთაც ბავშვები პირველად ეხებიან და მცირე ასაკიდანვე მოგვეყოლა მათთვის საკუთარი შესაძლებლობების შესახებ.
ეს არის თანამედროვე გამოსავალი. მართალია, დღეს შუა საუკუნეების ბურუსს გავცდით, არც ფიზიკური ნაკლის მქონე ჩვილებს ვყრით მდინარეში და აღარც ჭლექით დაავადებულებს ვახრჩობთ საბნების ქვეშ, მაგრამ ისევ ეჭვქვეშ ვაყენებთ მედიკამენტებს, აცრებს და ამით ბავშვების სიცოცხლეს საფრთხეს ვუქმნით. დღეს წარბშეუხრელად ვსქროლავთ ფეისბუქს, საშინელი მკვლელობის შესახებ სათაურებს ვკითხულობთ და თან კრუასანზე კარაქს ვუსვამთ. ჩვენ რეალურ ამბებთან გაუცხოებულები ვართ, მაგრამ თვალები გვიცრემლიანდება, როცა ფილმში შეყვარებულები შორდებიან. გულს გვიჩქარებს კოსტიუმებში გამოწყობილი მსახიობების დანახვა, მიუხედავად იმისა, რომ დაზუსტებით ვიცით, რამდენიმე საათის წინ გაიკეთეს გრიმი, სცენაზე გამოვიდნენ და გვითხრეს, რომ ჰამლეტი ან თუნდაც ჯულიეტა არიან. თუმცა ჩვენ მათი მაინც გვჯერა. რატომ გვჯერა?
იმიტომ, რომ კინოში და თეატრში არსებობს ზუსტი ინტონაცია - ამბის გადმოცემის ფორმა, რომელიც ზღაპარს გვაგონებს და ბავშვობაში გვაბრუნებს. თავგადასავლები, შიშები, ტრიუმფები, რომლებიც ბავშვობაში განგვიცდია, არასდროს გვტოვებს და თუ გამადიდებელი შუშით დავუკვირდებით, არაფერი ჰგავს ჩვენს ცხოვრებას ისე, როგორც ზღაპარი: თავისი იდუმალებით, სიძნელეებით, გარდაუვალი ბრძოლებით, მოხუცი მეფეებით, ლამაზი გოგო-ბიჭებით, სიკეთით და ბოროტებით. ამ დაუჯერებელმა ამბებმა გაგვიღვივა რეალური სამყაროს მიმართ ნდობა. შესაბამისად, თუ ჩვენი ბავშვებიც ადრეულ ეტაპზევე გაიაზრებენ, რომ ვარდისფერი კაბა არც წარმატებას ნიშნავს და მით უმეტეს, არც ბედნიერების გარანტიას იძლევა, ნაკლები ენერგიის დახარჯვა მოგვიწევს მათთვის იმ სიმარტივის საჩვენებლად, რომელიც ბევრს ასეთი რთული ჰგონია. გოგო მაშინაა მომხიბვლელი, როცა ძლიერია, უშიშარია, საინტერესო წიგნებს წერს, ვერტმფრენს მართავს და ომებს იგებს. სწორედ ამიტომ, ჩვენ ზღაპრებში მაგარ ქალებს ვაბრუნებთ.
ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ჩვენი შვილებისთვის ასე ჯობია. დედებმა ყოველთვის იციან, რა არის უკეთესი მათი შვილებისთვის, მაშინაც კი, როცა ვითარება ძალიან მძიმეა. მაგალითად, ჯონათან ლითლი თავის საოცარ რომანში The Kindly Ones წერს, რომ მეორე მსოფლიო ომის დროს დასახვრეტთა რიგში მდგარმა დედამ, რომელსაც ქმარი და სამი ბავშვი ახლდა, გერმანელ ჯარისკაცებს სთხოვა, წამების გარეშე, ერთი გასროლით დაეხოცათ მისი შვილები. დედა იმ მძიმე მომენტშიც კი უკეთეს გზას ირჩევდა შვილებისათვის.
ჩვენს ქვეყანაში, სხვა ქვეყნების მსგავსად, ბავშვებს ბევრი რამ აკლიათ. მე და ჩემს კოლეგებს არ შეგვიძლია სიღარიბის დაძლევის პროგრამა შევქმნათ, მაგრამ შეგვიძლია, ვწეროთ. მოვიფიქროთ ზღაპრები, რომელთაც მათ დედა მოუყვება, ან ვინმე, ვისაც ისინი შვილებივით უყვარს.
ამ ზღაპრების ავტორების უმრავლესობა ერთი თაობისაა. ჩემს თაობას გაუმართლა. ჩვენ მალევე გავიგეთ, რომ ყველგან, სადაც მოვხვდებით, ჩვენი ამბავი უნდა მოვყვეთ. რადგან ამბავი, თუ გულწრფელად და საინტერესოდაა მოთხრობილი, თავის მსმენელს აუცილებლად იპოვის.
ჩემმა თაობამ იმ დროზე, რომელიც თინეიჯერობისას წელში გვტეხდა, შური ლიტერატურითა და კინოთი იძია. ჩვენთვის 90-იანები ის მდიდარი მედიუმია, საიდანაც ნებისმიერ დროს შეგიძლია ხელს დაუჯერებელი ამბავი ამოაყოლო: გნებავთ გრძელი, გნებავთ მოკლე, სასაცილო თუ ძალიან მტკივნეული.
ჩვენ ამ თემებზე ბევრი ვისაუბრეთ და ყურადღების ცენტრშიც მოვხვდით. მაგალითად, ევროპაში სახელგანთქმულმა ქართველმა მწერალმა, ნინო ხარატიშვილმა სწორედ ამ ამბებს დააშენა საკუთარი წიგნები. ეს ტრავმები კარგად ჩანს ბალენსიაგას სახლის ხელმძღვანელის, დემნა გვასალიას ბრენდშიც - ვეტმონ.
და ბოლოს, დღეს ჩვენ მსოფლიოში ყველაზე სერიოზულ პლატფორმაზეც ზღაპრების კონტექსტმა შეგვკრიბა. და თუ ეს ასეა, მიიღეთ ჩემი სიტყვა, როგორც ტყეებისა თუ მთების გადასალახად გადაგდებული სავარცხელი. ამ სავარცხელს ზღაპრებში ბევრი რამის შეცვლა შეუძლია"
ქართველი ქალების ზღაპრული და ამავე დროს, სრულიად რეალური ამბების წაკითხვა საბაზე უფასოდ შეგიძლიათ.
-
გადახედვააშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა" აშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა"
-
გადახედვაქართველი ემიგრანტები უცხოეთში აქციას მართავენ ქართველი ემიგრანტები უცხოეთში აქციას მართავენ
-
გადახედვაქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი ქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი
-
გადახედვაესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის ესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვალილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა ლილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა
-
გადახედვადიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა დიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა
-
გადახედვანინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ ნინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ
-
გადახედვალევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული ლევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში ანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში
-
გადახედვადარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული დარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული
-
გადახედვა246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა" 246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა"
-
გადახედვაიოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა იოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
-
გადახედვალევან იოსელიანი: არც მე და არც ერთ სახალხო დამცველს, ვინც საქართველოში ყოფილა, არავის შეუფასებია არჩევნების ლეგიტიმურობა ლევან იოსელიანი: არც მე და არც ერთ სახალხო დამცველს, ვინც საქართველოში ყოფილა, არავის შეუფასებია არჩევნების ლეგიტიმურობა
კომენტარები