ორგანიზაცია Eurasia Group, რომელიც მსოფლიოში პოლიტიკური რისკების გამოვლენით არის დაკავებული 2019 წლის მთავარი გამოწვევების შესახებ ინფორმაციას ავრცელებს. ორგანიზაციის შეფასებით, გეოპოლიტიკური კლიმატი მიმდინარე წელს ბოლო ათწლეულების ყველაზე საშიშ და რისკის შემცველ ეტაპზეა.

1. ცუდი დასაწყისი

საერთაშორისო ლიდერები და გადაწყვეტილების მიმღები პოლიტიკოსები ვერ ახერხებენ, დროულად და კოორდინირებულად უპასუხონ იმ რისკებს, რომლებიც ყოველდღიურად წარმოიშვება პლანეტის სხვადასხვა წერტილში. მსოფლიოში გამოკვეთილი ლიდერების გარეშე, მსგავსი რისკები კიდევ უფრო იზრდება.

2019 წლის სავარაუდო სურათი ნეგატიურია ისეთი ინსტიტუტებისთვის, როგორიცაა ევროგაერთიანება და მსოფლიოს სავაჭრო ორგანიზაცია. ასევე, გეოპოლიტიკურ კლიმატზე უარყოფითი გავლენა ექნება აშშ-სა და ჩინეთის დაძაბულ ეკონომიკურ ურთიერთობებს. გარდა ამისა, ვითარების გაუარესების მოლოდინია რუსეთსა და მის მეზობელ სახელმწიფოებს შორისაც.

2. აშშ-ჩინეთი

წლების განმავლობაში აშშ და ჩინეთი მაქსიმალურად ცდილობდნენ ურთიერთობები მეგობრულ ჭრილში წარმოეჩინათ და კონკურენციისთვის ნაკლები ყურადღება დაეთმოთ. დამოკიდებულება აშშ-ს პრეზიდენტის, დონალდ ტრამპის გავლენით უფრო მეტად შეიცვალა.

აქამდე დაპირისპირების ყველაზე მწვავე წერტილი ტრამპის მიერ წამოწყებული "ტარიფების ომი" იყო. ამ გადაწყვეტილებით, ჩინეთიდან იმპორტირებულ 46 მილიარდი ამერიკული დოლარის პროდუქტზე 25-პროცენტიანი გადასახადი დაწესდა.

შესაძლოა, მიმდინარე წელს მაღალი ტექნოლოგიებისა და უსაფრთხოების მიმართულებით დაპირისპირება უფრო გამწვავდეს. ამით სახელმწიფოები თავიანთ ქვეყანაში არსებული პროდუქტის პროტექციონიზმს დაიწყებენ.

3. კიბერხელთათმანების გარეშე

2019 წელი, შესაძლოა, გარდამტეხი გახდეს მსოფლიოში მიმდინარე კიბერნეტიკულ დაპირისპირებაში. მიმდინარე წელს აშშ პირველად შეეცდება, შექმნას ახალი და ბევრად უფრო დაცული კიბერუსაფრთხოების სისტემა. ამ მიმართულებით აშშ-ს გადაწყვეტილებები უფრო აგრესიული და მკაფიო იქნება. აშშ-ს ეს მცდელობა, შეიძლება, რუსეთის მიმართ საპასუხო ცეცხლსაც ნიშნავდეს.

4. ევროპული პოპულიზმი

მაისში ევროკავშირის პარლამენტის არჩევნები გაიმართება, სადაც, დიდი ალბათობით, ევროსკეპტიკოსების რაოდენობა გაიზრდება, როგორც ულტრამემარჯვენე, ისე ულტრამემარცხენე ჯგუფებიდან.

ის პარტიები, რომლებიც წარსულში სახელმწიფოს შიდა პრობლემებზე პასუხისმგებლობას ბრიუსელს აკისრებდნენ, დღეს ამომრჩეველს ევროკავშირის წესების იგნორირებას ჰპირდებიან. ასეთი ექსტრემისტულად განწყობილი პოლიტიკური ჯგუფების გავლენა მნიშვნელოვანი განმაპირობებელი ფაქტორი იქნება ევროპის ფუნქციონირებისთვის.

5. აშშ სახლში

ქაოტური იქნება მიმდინარე წელი აშშ-ს შიდა პოლიტიკისთვისაც. დონალდ ტრამპის იმპიჩმენტის შანსები ჯერ კიდევ დაბალია. თუმცა ეს პროცესი პოლიტიკური ვითარების სტაბილურობას ხელს არ შეუწყობს.

6. ინოვაციების ზამთარი

მიმდინარე წელს ნაკლებად მოსალოდნელია მნიშვნელოვანი ტექნოლოგიური გარღვევები. ამ მოლოდინის სამი მთავარი მიზეზი არსებობს: უსაფრთხოების საკითხი (წამყვანი სახელმწიფოების სულ უფრო ნაკლებად ენდობიან უცხოურ ტექნოლოგიურ კომპანიებს), კონფიდეციალურობა და ინფორმაციის დაცულობა. ამ მოსაზრების მიხედვით, სხვადასხვა ქვეყნის მთავრობა უფრო მეტად არეგულირებს ამ სფეროს.

გარდა ამისა, მნიშვნელოვან პრობლემას ქმნის პროტექციონიზმიც. მსოფლიოს წამყვანი მწარმოებლები ტექნოლოგიური გიგანტების დაცვას გააგრძელებენ და უფრო მეტ ბარიერს შექმნიან უცხოური კონკურენტებისთვის.

7. უარის მთქმელთა კოალიცია

დონალდ ტრამპის გაპრეზიდენტებამ ბოლო მოუღო მანამდე არსებულ "მსოფლიო წესრიგს", რომლის სათავეშიც აშშ იდგა. ტრამპის გამარჯვების შემდეგ შეიქმნა ერთგვარი კოალიცია იმ ლიდერებისგან, რომლებიც ტრამპის მსგავსად ძველ წესრიგსა და პრინციპებს დაუპირისპირდნენ. 2019 წელს ამ პოლიტიკური ლიდერების გავლენა მსოფლიოს პოლიტიკურ კლიმატზე უპრეცენდენტოდ დიდი იქნება.

8. მექსიკა

ქვეყნის ახალი პრეზიდენტი, ანდრეს მანუელ ლოპეს ობრადორი მოვალეობის შესრულებას დიდი ძალაუფლებითა და პოლიტიკურ სისტემაზე კონტროლის უმკაცრესი მექანიზმებით შეუდგა. ასეთი უფლებებით აღჭურვილი პრეზიდენტი მექსიკაში გასული საუკუნის 90-იანი წლების შემდეგ არ ყოფილა.

ობრადორისთვის დაბრუნება უფრო მაღალ სახელმწიფო ხარჯებს, მკაცრ კონტროლსა და ეკონომიკაში მკვეთრ ინტერვენციებს გულისხმობს. ამ დრომდე მექსიკის პოლიტიკური ციკლი ნაკლებად იკვეთებოდა მის სამხრეთ მეზობლებთან. მიმდინარე წელს მექსიკა, სავარაუდოდ, უფრო დაემსგავსება ლათინური ამერიკის პოლიტიკურად არასტაბილურ სახელმწიფოებს.

9. უკრაინა

რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი უკრაინას ყველაზე მნიშვნელოვან გავლენის სფეროდ მიიჩნევს. საერთო ისტორიული, პოლიტიკური, თუ კულტურული კავშირები არაერთხელ გამხდარა რუსეთის ჩარევის მიზეზი უკრაინის შიდა პოლიტიკურ საქმეებში. მოსალოდნელია ამ პროცესების უკრაინის პრეზიდენტის არჩევნების დროს, მარტში გააქტიურება.

10. Brexit

დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის, ტერეზა მეის მცდელობა ევროგაერთიანება გარიგებით დატოვს, დიდი ალბათობით, წარუმატებელი იქნება. ევროკავშირთან გარიგებაზე კენჭისყრა ბრიტანეთის პარლამენტში ხვალ, 15 იანვარს გაიმართება. რეფერენდუმიდან სამი წლის შემდეგაც მოვლენები ნებისმიერი მიმართულებით შეიძლება განვითარდეს.