კეპლერის მისიის დასასრული - ეგზოპლანეტების მაძიებელ ხომალდს საწვავი პრაქტიკულად ამოეწურა
პლანეტებზე მონადირე ხომალდს, რომლის მეშვეობითაც უცხო მზის სისტემებისა და ეგზოპლანეტების შესახებ ძალიან ბევრი რამ ვისწავლეთ, საწვავი პრაქტიკულად ამოეწურა.
კეპლერი ამჟამად "ძილის" რეჟიმშია გადაყვანილი. მას ძალიან მცირე რაოდენობის საწვავი აქვს დარჩენილი, რასაც მეცნიერები ხომალდის დედამიწისკენ მომართვისა და მასზე არსებული ინფორმაციის გამოსაგზავნად გამოიყენებენ, ხომალდი ამ მანევრს 10 ოქტომბერს განახორციელებს.
რთულია ვარაუდი, თუ ზუსტად რა ოდენობის საწვავია დარჩენილი ხომალდზე. თუ 10 ოტომბერს შესრულებული მანევრის შემდეგ ხომალდის ბორტზე საწვავი კვლავ დარჩება კეპლერმა შეიძლება პლანეტებზე დაკვირვება გააგრძელოს, თუმცა ეს ნაკლებად სავარაუდოა.
დედამიწაზე ან ნებისმიერ სხვა სხეულზე, რომელსაც საკმარისი მიზიდულობის ძალა აქვს საწვავის რაოდენობის გაზომვა მარტივია.
კოსმოსში, დარჩენილი საწვავის რაოდენობის გაზომვა ავზში არსებული სპეციალური ჰაერის ბუშტით ხდება - ავზში არსებული ბუშტი იბერება და საწვავს ძრავებისკენ დევნის, ბუშტში არსებულ წნევაზე დაკვირვებით კი შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რა რაოდენობის საწვავია დარჩენილი ხომალდში. თუმცა ეს მეთოდი მხოლოდ ნაწილობრივაა ეფექტური - როდესაც საწვავის რაოდენობა გარკვეულ ნიშნულს ჩამოცდება, ჰაერის ბუშტი საწვავის გარდა ავზის კედლებსაც აწვება, ეს კი გამოთვლებში უზუსტობებს იწვევს.
არსებობს ხომალდში საწვავის რაოდენობის გაზომვის სხვა საშუალებებიც, თუმცა ისინი კიდევ უფრო არაზუსტია. კეპლერის გუნდმა ყველა შესაძლო მეთოდი გამოიყენა და მიღებული შედეგების შეჯამებით გაირკვა, რომ ხომალდში საწვავი პრაქტიკულად აღარ არის.
კეპლერის აღმოჩენები
ეგზოპლანეტების მაძიებელი ხომალდი ორბიტაზე 2009 წელს გაუშვეს და სხვადასხვა დაბრკოლების მიუხედავად მისია ძალიან წარმატებული გამოდგა. მისიის პირველ ნაწილში კეპლერმა ცის განსაზღვრულ რეგიონში 2 327 ეგზოპლანეტა აღმოაჩინა.
2012 წელს ხომალდს სერიოზული პრობლემები შეექმნა - ხომალდის ოთხი გიროსკოპიდან ორი მწყობრიდან გამოვიდა. გიროსკოპები ხომალდს სივრცეში ორიენტაციისთვის სჭირდება და ორი მათგანის დაკარგვა კეპლერისთვის დიდი დანაკლისი იყო.
მიუხედავად ამისა, ინჟინრებმა ხომალდის სიცოცხლის გახანგრძლივება მაინც შეძლეს, თუმცა მისი დავალება ნაწილობრივ შეიცვალა. კეპლერის გახანგრძლივებულ მისიას K2 ეწოდა და გარდა ეგზოპლანეტებისა, მისი მიზანი ზეახალი ვარსკვლავების, ასტეროიდებისა და კომეტების აღმოჩენაც გახდა.
K2-ის დროს კეპლერმა დამატებით 325 ეგზოპლანეტა აღმოაჩინა, თუმცა გახანგრძლივებული მისიის ფარგლებში შეგროვებული ინფორმაციის ნაწილი ხომალდიდან ჯერ კიდევ არ მიგვიღია.
სექტემბერში კეპლერმა გახანგრძლივებული მისიის ბოლო დავალება შეასრულა, ის მერწყულის თანავარსკვლავედში არსებულ 30 000-ზე მეტ ვარსკვლავსა და გალაქტიკას დააკვირდა. შესაბამისად, აღმოჩენილი ეგზოპლანეტების რიცხვი კიდევ გაიზრდება.
ეგზოპლანეტები კეპლერამდე
კეპლერის მისიამდე ეგზოპლანეტების შესახებ მწირი ინფორმაცია გვქონდა. ხომალდის გაშვების შემდეგ ეგზოპლანეტების აღმოჩენის სიხშირე რამდენჯერმე გაიზარდა.
10 ოქტომბერს ხომალდი უკანასკნელი მისიის დროს შეგროვებულ ინფორმაციას სრულად გამოგზავნის, რის შემდეგაც მისია სავარაუდოდ მალე დასრულდება.
კეპლერის შემდეგ ეგზოპლანეტებზე დაკვირვებას ახალი ხომალდი, TESS გააგრძელებს, რომელიც ორბიტაზე 2018 წლის აპრილში გავიდა, ახალი ტელესკოპი ორი წლის განმავლობაში დაახლოებით 200 000 ვარსკვლავს შეისწავლის.
-
გადახედვაატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს ატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს
-
გადახედვავცხოვრობთ თუ არა სიმულაციაში — მეცნიერის თქმით, მან ამის მტკიცებულებას მიაგნო ვცხოვრობთ თუ არა სიმულაციაში — მეცნიერის თქმით, მან ამის მტკიცებულებას მიაგნო
-
გადახედვამეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს მეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს
-
გადახედვაLIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა LIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა
-
გადახედვა126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს 126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს
-
გადახედვაკროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით კროსვორდი: გამოიცანი ევროპის ქალაქი ღირშესანიშნაობით
-
-
-
გადახედვაჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს ჰაბლის მონაცემებში 1000-ზე მეტი ახალი ასტეროიდი აღმოაჩინეს
-
გადახედვაშსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა შსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა
-
გადახედვამანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა მანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა
-
გადახედვასანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო სანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო
-
გადახედვანიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს ნიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს
-
გადახედვათვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა თვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვა"ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს "ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს
-
გადახედვავენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ ვენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ
-
გადახედვადააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს დააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს
-
გადახედვაორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე ორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე
-
გადახედვარამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა რამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა
-
გადახედვახატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად ხატია დეკანოიძე: 29 აპრილს იქნება აქცია "რუსული მარში" რუსული კანონის დასაცავად
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე როგორი ამინდი იქნება საქართველოში უქმეებზე
კომენტარები