როგორ გავარკვიოთ, არის თუ არა სიცოცხლე შორეულ პლანეტებზე?
არსებობს თუ არა სიცოცხლე კოსმოსში ან სხვა პლანეტებზე? - ეს კითხვა უკვე დიდი ხანია, გვაწუხებს. აქამდე მეცნიერება უცხო პლანეტებზე სიცოცხლის არსებობის ორ ძირითად პირობაზე იყო შეთანხმებული.
1. წყლის არსებობა პლანეტის ზედაპირსა ან სიღრმეებში.
2. ჟანგბადის შესამჩნევი ნიშნები ატმოსფეროში.
ასტრონომთა დიდ ნაწილს მიაჩნია, რომ ჟანგბადის არსებობის მთავარი წყარო სიცოცხლეა. ამის ყველაზე კარგი მაგალითი კი ჩვენი პლანეტაა. დედამიწის ატმოსფერო გამდიდრებულია ჟანგბადით, რადგან აქ მყოფი ცოცხალი ორგანიზმები ჭარბი რაოდენობით გამოიმუშავებენ მას. სიცოცხლის გარეშე კი დედამიწაზე ჟანგბადიც არ იარსებებდა. მეცნიერთა ნაწილი საწყის ეტაპზე სხვა პლანეტებზე სიცოცხლის აღმოჩენის ერთ-ერთ საინტერესო გზას განიხილავდა. კერძოდ, დაკვირვება უნდა მომხდარიყო პლანეტიდან არეკვლილ სინათლეზე, რითაც გამოჩნდებოდა, იყო თუ არა პლანეტის ზედაპირზე ფლორა, თუმცა საბოლოოდ მკვლევარები იმ დასკვნამდე მივიდნენ, რომ ატმოსფეროს შესწავლა ყველაზე ოპტიმალური გზა იყო.
ბოლო კვლევაში, რომელიც Science Advance-მა გამოაქვეყნა, ვაშინგტონის უნივერსიტეტის მეცნიერთა ჯგუფმა გამოთქვა ეჭვი, რომ ატმოსფეროებში მხოლოდ ჟანგბადის ძიება საკმარისი არაა:
- ჟანგბადის არსებობა მაინცდამაინც სიცოცხლის არსებობაზე არ მიუთითებს. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ კოსმოსში სიცოცხლე არსებობს, ჩვენ წარმოდგენაც არ გვაქვს, არის თუ არა ამ სიცოცხლის პროდუქტი ჟანგბადი.
- ჟანგბადის რაოდენობა ატმოსფეროებში ხშირად მოსალოდნელად დაბალია. თუ დედამიწის მაგალითს გავითვალისწინებთ, ჟანგბადის რაოდენობა ჩვენს პლანეტაზე სიცოცხლის ჩასახვამდე ძალიან მცირე იყო.
სპეციფიკური აირები: ნახშირორჟანგი და მეთანი
მილიარდი წლის წინათ დედამიწის ატმოსფერო სხვადასხვა აირებს შეიცავდა, მათ შორის იყო ნახშირორჟანგი და მეთანი. ეს ორი აირი ერთმანეთთან შეუთავსებელია, რადგან ნახშირორჟანგი თანდათან აქრობს მეთანს, თუ, რა თქმა უნდა, ცოცხალი ორგანიზმები არ უზრუნველყოფენ იმას, რომ ატმოსფერო მეთანით მუდმივად გაამდიდრონ.
"თუ ატმოსფეროში მეთანია, ამის ახსნა რთულია ცოცხალი ორგანიზმების გარეშე", - ამბობენ მეცნიერები.
ამიტომაცაა, რომ ჟანგბადის გარდა, მკვლევარებმა სხვა აირების ძებნაც დაიწყეს. დედამიწის არსებობის პირველ ნახევარში, პლანეტის ატმოსფერო ოთხ ერთმანეთთან შეუთავსებელ აირს შეიცავდა: ნახშირორჟანგს, აზოტს, მეთანსა და წყალს. მათგან ყველაზე ადვილად დასადგენი მეთანი და ნახშირორჟანგია, თუმცა ოთხივე კომპონენტის პოვნა, რა თქმა უნდა, სასურველია.
ახლო მომავალი
იმედია, ახლო მომავალში ასტრონომები შეძლებენ ისეთი პლანეტის აღმოჩენას, სადაც ეს ოთხივე აირი იარსებებს, თუმცა ეს საკმარისი პირობა როდია. აუცილებელია, რომ პლანეტა დედამიწის მსგავსად პატარა და კლდოვანი იყოს, რათა საცხოვრებლად გამოგვადგეს. პლანეტისგან უახლოესი ვარსკვლავი კი იმდენად უნდა იყოს დაშორებული, რომ წყალი თხევად მდგომარეობას ინარჩუნებდეს.
NASA-ს ჯეიმს უების ტელესკოპს მომავალ წელს გაუშვებენ და მისი უმთავრესი მისია სხვა პლანეტების ატმოსფეროში მეთანისა და ნახშირორჟანგის მოძებნა იქნება. თუ ეს პუნქტები დაკმაყოფილებული იქნება, მოგვიანებით კიდევ უფრო მძლავრი ტელესკოპებს გაუშვებენ სხვა აირებისა და წყლის აღმოსაჩენად.
-
გადახედვადღეს, 20 აპრილს, 7 საათზე, რუსული კანონის საპროტესტო აქცია კვლავ გაიმართება დღეს, 20 აპრილს, 7 საათზე, რუსული კანონის საპროტესტო აქცია კვლავ გაიმართება
-
გადახედვასტუდენტი, რომელიც კობახიძის ლექციაზე საქართველოსა და ევროკავშირის დროშით მივიდა, ლექციაზე არ შეუშვეს სტუდენტი, რომელიც კობახიძის ლექციაზე საქართველოსა და ევროკავშირის დროშით მივიდა, ლექციაზე არ შეუშვეს
-
გადახედვადაუშვებელია, მივიღოთ კანონი, რომლის უკან გაწვევისკენ მოგვიწოდებენ ცივილიზებული სამყაროს წევრი ქვეყნები — GPBA დაუშვებელია, მივიღოთ კანონი, რომლის უკან გაწვევისკენ მოგვიწოდებენ ცივილიზებული სამყაროს წევრი ქვეყნები — GPBA
-
გადახედვადღეს, 20 აპრილს, 5 საათზე, გაიმართება ქალების მარში — ქალები ვირჩევთ ევროპას დღეს, 20 აპრილს, 5 საათზე, გაიმართება ქალების მარში — ქალები ვირჩევთ ევროპას
-
გადახედვავდებთ პირობას, კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბების შემდეგ, მოქალაქეებს არ ექნებათ შეხება ნიღბიან სპეცრაზმელებთან — ოპოზიციური პარტიების განცხადება ვდებთ პირობას, კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბების შემდეგ, მოქალაქეებს არ ექნებათ შეხება ნიღბიან სპეცრაზმელებთან — ოპოზიციური პარტიების განცხადება
-
გადახედვაკინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი კინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი
-
გადახედვაGPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა GPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა
-
გადახედვასააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს სააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს
-
გადახედვაშესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს შესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს
-
გადახედვაოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს! ოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს!
-
გადახედვაკვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ კვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ
-
გადახედვალაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო ლაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო
-
გადახედვალავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია" ლავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია"
-
გადახედვადეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე დეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე
-
გადახედვავახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება ვახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება
-
გადახედვახაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით ხაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით
-
გადახედვარა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა რა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა
-
გადახედვაოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2 ოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2
-
-
გადახედვატაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს ტაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს
-
გადახედვარატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები რატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები
კომენტარები