როგორ გავარკვიოთ, არის თუ არა სიცოცხლე შორეულ პლანეტებზე?
არსებობს თუ არა სიცოცხლე კოსმოსში ან სხვა პლანეტებზე? - ეს კითხვა უკვე დიდი ხანია, გვაწუხებს. აქამდე მეცნიერება უცხო პლანეტებზე სიცოცხლის არსებობის ორ ძირითად პირობაზე იყო შეთანხმებული.
1. წყლის არსებობა პლანეტის ზედაპირსა ან სიღრმეებში.
2. ჟანგბადის შესამჩნევი ნიშნები ატმოსფეროში.
ასტრონომთა დიდ ნაწილს მიაჩნია, რომ ჟანგბადის არსებობის მთავარი წყარო სიცოცხლეა. ამის ყველაზე კარგი მაგალითი კი ჩვენი პლანეტაა. დედამიწის ატმოსფერო გამდიდრებულია ჟანგბადით, რადგან აქ მყოფი ცოცხალი ორგანიზმები ჭარბი რაოდენობით გამოიმუშავებენ მას. სიცოცხლის გარეშე კი დედამიწაზე ჟანგბადიც არ იარსებებდა. მეცნიერთა ნაწილი საწყის ეტაპზე სხვა პლანეტებზე სიცოცხლის აღმოჩენის ერთ-ერთ საინტერესო გზას განიხილავდა. კერძოდ, დაკვირვება უნდა მომხდარიყო პლანეტიდან არეკვლილ სინათლეზე, რითაც გამოჩნდებოდა, იყო თუ არა პლანეტის ზედაპირზე ფლორა, თუმცა საბოლოოდ მკვლევარები იმ დასკვნამდე მივიდნენ, რომ ატმოსფეროს შესწავლა ყველაზე ოპტიმალური გზა იყო.
ბოლო კვლევაში, რომელიც Science Advance-მა გამოაქვეყნა, ვაშინგტონის უნივერსიტეტის მეცნიერთა ჯგუფმა გამოთქვა ეჭვი, რომ ატმოსფეროებში მხოლოდ ჟანგბადის ძიება საკმარისი არაა:
- ჟანგბადის არსებობა მაინცდამაინც სიცოცხლის არსებობაზე არ მიუთითებს. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ კოსმოსში სიცოცხლე არსებობს, ჩვენ წარმოდგენაც არ გვაქვს, არის თუ არა ამ სიცოცხლის პროდუქტი ჟანგბადი.
- ჟანგბადის რაოდენობა ატმოსფეროებში ხშირად მოსალოდნელად დაბალია. თუ დედამიწის მაგალითს გავითვალისწინებთ, ჟანგბადის რაოდენობა ჩვენს პლანეტაზე სიცოცხლის ჩასახვამდე ძალიან მცირე იყო.
სპეციფიკური აირები: ნახშირორჟანგი და მეთანი
მილიარდი წლის წინათ დედამიწის ატმოსფერო სხვადასხვა აირებს შეიცავდა, მათ შორის იყო ნახშირორჟანგი და მეთანი. ეს ორი აირი ერთმანეთთან შეუთავსებელია, რადგან ნახშირორჟანგი თანდათან აქრობს მეთანს, თუ, რა თქმა უნდა, ცოცხალი ორგანიზმები არ უზრუნველყოფენ იმას, რომ ატმოსფერო მეთანით მუდმივად გაამდიდრონ.
"თუ ატმოსფეროში მეთანია, ამის ახსნა რთულია ცოცხალი ორგანიზმების გარეშე", - ამბობენ მეცნიერები.
ამიტომაცაა, რომ ჟანგბადის გარდა, მკვლევარებმა სხვა აირების ძებნაც დაიწყეს. დედამიწის არსებობის პირველ ნახევარში, პლანეტის ატმოსფერო ოთხ ერთმანეთთან შეუთავსებელ აირს შეიცავდა: ნახშირორჟანგს, აზოტს, მეთანსა და წყალს. მათგან ყველაზე ადვილად დასადგენი მეთანი და ნახშირორჟანგია, თუმცა ოთხივე კომპონენტის პოვნა, რა თქმა უნდა, სასურველია.
ახლო მომავალი
იმედია, ახლო მომავალში ასტრონომები შეძლებენ ისეთი პლანეტის აღმოჩენას, სადაც ეს ოთხივე აირი იარსებებს, თუმცა ეს საკმარისი პირობა როდია. აუცილებელია, რომ პლანეტა დედამიწის მსგავსად პატარა და კლდოვანი იყოს, რათა საცხოვრებლად გამოგვადგეს. პლანეტისგან უახლოესი ვარსკვლავი კი იმდენად უნდა იყოს დაშორებული, რომ წყალი თხევად მდგომარეობას ინარჩუნებდეს.
NASA-ს ჯეიმს უების ტელესკოპს მომავალ წელს გაუშვებენ და მისი უმთავრესი მისია სხვა პლანეტების ატმოსფეროში მეთანისა და ნახშირორჟანგის მოძებნა იქნება. თუ ეს პუნქტები დაკმაყოფილებული იქნება, მოგვიანებით კიდევ უფრო მძლავრი ტელესკოპებს გაუშვებენ სხვა აირებისა და წყლის აღმოსაჩენად.
-
გადახედვაPHR-მა ნინოწმინდის პანსიონის ყოფილი აღსაზრდელებისთვის კომპენსაციის განსაზღვრის მოთხოვნით სასამართლოს მიმართა PHR-მა ნინოწმინდის პანსიონის ყოფილი აღსაზრდელებისთვის კომპენსაციის განსაზღვრის მოთხოვნით სასამართლოს მიმართა
-
გადახედვა"ჯებირების საქმეზე" დაკავებული საბა მეფარიშვილის დედა სასამართლო პროცესზე შეუძლოდ გახდა "ჯებირების საქმეზე" დაკავებული საბა მეფარიშვილის დედა სასამართლო პროცესზე შეუძლოდ გახდა
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: შევეცდებით პრეზიდენტობის ისეთი კანდიდატი დავასახელოთ, რომელიც თავიდანვე გამორიცხავს ვარაუდს, რომ მანაც არ გაამართლოს მამუკა მდინარაძე: შევეცდებით პრეზიდენტობის ისეთი კანდიდატი დავასახელოთ, რომელიც თავიდანვე გამორიცხავს ვარაუდს, რომ მანაც არ გაამართლოს
-
გადახედვაადვოკატის თქმით, ისაკო დევიძე მე-2 დღეა მშრალად შიმშილობს და ომბუდსმენთან შეხვედრას ითხოვს ადვოკატის თქმით, ისაკო დევიძე მე-2 დღეა მშრალად შიმშილობს და ომბუდსმენთან შეხვედრას ითხოვს
-
-
გადახედვაყვარლის მუნიციპალიტეტში ხანძარია ყვარლის მუნიციპალიტეტში ხანძარია
-
გადახედვაჟირაფები გადაშენების საფრთხის ქვეშ არიან ჟირაფები გადაშენების საფრთხის ქვეშ არიან
-
გადახედვამოსამართლე ნათია გუდაძემ "400-ლარიანი ჯებირის საქმეზე" დაკავებული ახალგაზრდების პატიმრობა ძალაში დატოვა მოსამართლე ნათია გუდაძემ "400-ლარიანი ჯებირის საქმეზე" დაკავებული ახალგაზრდების პატიმრობა ძალაში დატოვა
-
გადახედვათსუ-მ თანამშრომლებს მეილზე მიწერა, რომ გამთენიისას უნივერსიტეტში მყოფი უცხო პირები "ვიქტორია სექიურითის" დაცვის წევრები იყვნენ თსუ-მ თანამშრომლებს მეილზე მიწერა, რომ გამთენიისას უნივერსიტეტში მყოფი უცხო პირები "ვიქტორია სექიურითის" დაცვის წევრები იყვნენ
-
გადახედვალუკაშენკო: დიქტატორი არ ვარ და არც მჭირდება, ეს ამერიკელებმა მომიგონეს ლუკაშენკო: დიქტატორი არ ვარ და არც მჭირდება, ეს ამერიკელებმა მომიგონეს
-
-
გადახედვა"აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე "აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე
-
გადახედვასუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს სუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს
-
გადახედვახვალ, საპროტესტო აქცია ბათუმშიც გაიმართება ხვალ, საპროტესტო აქცია ბათუმშიც გაიმართება
-
გადახედვაკესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია კესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია
-
გადახედვაუკრაინის პარლამენტმა სარაკეტო დარტყმის საფრთხის გამო სხდომა გააუქმა უკრაინის პარლამენტმა სარაკეტო დარტყმის საფრთხის გამო სხდომა გააუქმა
-
გადახედვააშშ-მ რუსეთის 50 ბანკის წინააღმდეგ ახალი სანქციები დააწესა აშშ-მ რუსეთის 50 ბანკის წინააღმდეგ ახალი სანქციები დააწესა
-
გადახედვალავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას ლავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას
-
-
გადახედვაოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო ოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო
-
გადახედვათბილისის 25-ე საერთაშორისო კინოფესტივალი 1-ელ დეკემბერს იწყება — ნახეთ პროგრამა თბილისის 25-ე საერთაშორისო კინოფესტივალი 1-ელ დეკემბერს იწყება — ნახეთ პროგრამა
კომენტარები