რა თქვა სტრასბურგმა "აგენტების კანონის" შესახებ? — სიმართლე და ინტერპრეტაცია ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს დასკვნაში
რა თქვა ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ?
სტრასბურგის სასამართლომ რუსეთში მოქმედ "აგენტების კანონის" შესახებ გამამტყუნებელი განაჩენი გამოიტანა. საქმეში "ქობალია და სხვები რუსეთის წინააღმდეგ" სასამართლომ დაადგინა, რომ დაირღვა გამოხატვის თავისუფლების, გაერთიანების თავისუფლებისა და პირადი და ოჯახური ცხოვრების პატივისცემა. მთავარი, რაზეც ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ყურადღება გაამახვილა, იყო ის, რომ რუსეთში მოქმედი კანონის მიზანი არის არა გამჭვირვალობა, არამედ დამოუკიდებელი მედიისა და სამოქალაქო საზოგადოების შეზღუდვა და კონტროლი.
საქმე ეხებოდა რუსეთში მოქმედ საკანონმდებლო ბაზას, რომელიც სთხოვს არასამთავრობო ორგანიზაციას, მედია ორგანიზაციას და ინდივიდს დარეგისტრირდნენ, როგორც "უცხოელი აგენტები".
"კანონმდებლობა იყო მასტიგმატიზებელი, შეცდომაში შემყვანი და გამოიყენებოდა ზედმეტად ფართო და არაპროგნოზირებადი კუთხით", — წერს სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო.
სტრასბურგმა მკაფიოდ თქვა, რომ მედიისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების შეურაცხმყოფელი, მასტიგმატიზებელი და მდევნელი კანონები შეუთავსებელია ევროპულ სამართალთან.
როგორ გაიგო სტრასბურგის გადაწყვეტილება პარლამენტის თავმჯდომარემ
უკვე მერამდენედ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო აღმოჩნდა ის ინსტიტუცია, რომელმაც ოპოზიციის, "ენჯეოების", უცხოელი პოლიტიკოსების თუ დიპლომატების დეზინფორმაციის კამპანია ამხილა. ამჯერად ეს მხილება ტერმინის, "რუსული კანონი" მომგონებლებს და გამომყენებლებს ეხებათ, – ამის შესახებ საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი სოციალურ ქსელში წერს.
პაპუაშვილის აღქმით, რუსეთის წინააღმდეგ მიღებულ გადაწყვეტილებაში სასამართლომ მიუთითა, რა იყო რუსეთში მოქმედ კანონში ის შეზღუდვები, რომლის გამოც მან ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის დარღვევა დაადგინა. ესენია:
- ყველა გამოცემის ბრენდირება, როგორც „უცხოელი აგენტის“ წარმოებულის;
- ყველა საარჩევნო პროცესისგან გამორიცხვა;
- პროფესიული სასწავლო პროგრამების განხორციელების აკრძალვა;
- ახალგაზრდებთან პროგრამების განხორციელების აკრძალვა;
- კერძო კომპანიებისგან სარეკლამო შემოსავლის მიღების აკრძალვა;
- არაპროპორციული სანქციები (დისკრეციული ჯარიმები, ორგანიზაციის გაუქმება)".
შალვა პაპუაშვილი მიიჩნევს, რომ არც ერთი ეს შეზღუდვა ქართულ გამჭვირვალობის კანონში არ არის.
"ამიტომაც იყო საუკუნის აფერა, როდესაც ქართულ კანონს, რომელსაც არაფერი ჰქონდა საერთო რუსეთში მოქმედ კანონთან, "რუსული კანონი" უწოდეს. რა თქმა უნდა, როგორც მანამდე — რუსთავი 2-ის, მელიას, გვარამიას, სააკაშვილის და ა.შ. საქმეებზე — ალბათ არც ახლა მოიხდის ვინმე ბოდიშს საქართველოს წინააღმდეგ ცრუ ნარატივების გავრცელებისთვის, მაგრამ ქართველი ხალხი თავის დასკვნებს ხომ გამოიტანს და ეს დასკვნები ყველაზე ცხადად და ხმამაღლა 26 ოქტომბერს გაჟღერდება“, — წერს შალვა პაპუაშვილი.
რა წერია სინამდვილეში სტრასბურგის გადაწყვეტილებაში
სტრასბურგის სასამართლომ აგენტების კანონის გამო რუსეთის მიერ უფლებების დარღვევა კიდევ ერთხელ დაადასტურა. ამის შესახებ სოციალური სამართლიანობის ცენტრი წერს.
სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ეხმაურება ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებას საქმეზე "ქობალია და სხვები რუსეთის წინააღმდეგ" და აცხადებს, რომ ამ საქმეში სასამართლოს განმარტება ქართული ოცნების ხელისუფლებისთვის კიდევ ერთი გზავნილი უნდა იყოს, რომ საქართველოში მოქმედი რუსული კანონი ანალოგიურად არღვევს ადამიანის ძირითად უფლებებს.
"გუშინდელი გადაწყვეტილება არ არის პირველი, რომელიც ევროპულმა სასამართლომ რუსეთში "აგენტების" კანონთან დაკავშირებით მიიღო. 2022 წელს “ეკო დიფენსის” საქმეზე სტრასბურგის სასამართლომ დაადგინა ევროპული კონვენციის მე-10 და მე-11 მუხლების (გამოხატვის და გაერთიანების თავისუფლება) დარღვევა. კანონის მიღების შემდეგ ეტაპობრივად რუსეთში მოქმედი კანონი სულ უფრო და უფრო მძიმდებოდა, ემატებოდა დამატებითი შეზღუდვები აგენტის სტატუსის მქონე სუბიექტებისთვის, აგრეთვე მკაცრდებოდა ადმინისტრაციული და სისხლისსამართლებრივი სანქციები კანონის მოთხოვნების შეუსრულებლობისთვის. შესაბამისად, სტრასბურგის სასამართლოს კანონში განხორციელებულ ცვლილებებსა და დამატებით შეზღუდვებზეც დასჭირდა მსჯელობა". — ნათქვამია სოციალური სამართლიანობის ცენტრის გავრცელებულ განცხადებაში.
ცენტრი ასევე ეხმაურება შალვა პაპუაშვილის კომენტარს და მას მანიპულაციურს უწოდებს.
"მმართველი გუნდის წარმომადგენლებისგან უჩვეულო არ არის ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებების არასწორი ინტერპრეტაცია, თუმცა პაპუაშვილის ეს განცხადება განსაკუთრებით მანიპულაციურია და არანაირი კავშირი არ აქვს სასამართლოს განმარტებასთან. პარლამენტის თავმჯდომარის განცხადების საპირისპიროდ, უნდა ითქვას, რომ ევროპული სასამართლო ცხადად გამოხატავს პოზიციას აგენტების კანონით გათვალისწინებულ საკითხებზე, რომლებიც აგრეთვე არის განსაზღვრული ქართული ოცნების მიერ მიღებულ "რუსულ კანონში".
სოციალური სამართლიანობის ცენტრის განცხადებით, მიუხედავად იმისა, რომ 2022 წლის გადაწყვეტილებაში ევროპულ სასამართლოს უკვე ჰქონდა შეფასებული „აგენტების“ კანონის ძირითადი პრობლემები, ახალ გადაწყვეტილებაში განმეორებით გაუსვა ხაზი რამდენიმე საკითხს:
"კანონის მასტიგმატიზირებელი ეფექტი - სასამართლომ განმარტა, რომ დამოუკიდებელი ორგანიზაციების "უცხოურ აგენტებად" დასახელება არამარტო გაუმართლებელი და ხელისშემშლელი იყო მათი საქმიანობისთვის, არამედ, მნიშვნელოვანი შემაკავებელი და მასტიგმატიზირებელი ეფექტიც ჰქონდა.
აუდიტისა და ანგარიშგების მოთხოვნები — სასამართლოს განმარტებით, ანგარიშგებისა და ხშირი შემოწმების ვალდებულება განმცხადებელ ორგანიზაციებს არაპროპორციულ ფინანსურ და ორგანიზაციულ ვალდებულებას უწესებდა, რაც გამჭვირვალობის მომეტებული საჭიროებით ვერ აიხსნებოდა.
პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა — სასამართლოს შეფასებით, პირადი მონაცემების რეესტრში გასაჯაროება "უცხოური აგენტის" მასტიგმატიზირებელ იარლიყთან ერთად, უნდა ჩაითვალოს განმცხადებლების პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის უფლებაში ჩარევად.
კომისიას ქართული ოცნების მიერ მიღებული კანონიც პრობლემურად აქვს შეფასებული თანაზომიერების პრინციპის დარღვევის გამო. შესაბამისად, მაღალია შანსი იმისა, რომ სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება ამ შემთხვევაშიც ვენეციის კომისიის დასკვნის სულისკვეთებას გაიზიარებს", — წერს სოციალური სამართლიანობის ცენტრი.
ორგანიზაციის განმარტებით, ევროპული სასამართლოს მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიღებული ორივე გადაწყვეტილება პირდაპირ მიუთითებს, რომ გამჭვირვალობის სახელით მიღებული ასეთი კანონები აღვივებს უნდობლობასა სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის მიმართ, რისი მიზანიც თავისუფალი სივრცეების ჩახშობაა. მათი მტკიცეებით, ევროპული სასამართლოს გუშინდელი გადაწყვეტილება კიდევ ერთხელ აჩვენებს, რომ ევროპულ ინსტიტუციებს მკაფიო და თანმიმდევრული მიდგომა აქვთ ანტიდემოკრატიული ნორმატიული აქტების მიმართ და შესაბამისად, ქართული ოცნების მიერ მიღებული რუსული კანონი ცალსახად არის როგორც დემოკრატიის დამაზიანებელი, აგრეთვე გადაულახავი ბარიერი ქვეყნის ევროინტეგრაციის გზაზე.
-
გადახედვაპარტიული რეიტინგები Edison Research-ის კვლევის მიხედვით პარტიული რეიტინგები Edison Research-ის კვლევის მიხედვით
-
გადახედვა"გორბი" ბოლო რეიტინგებს აქვეყნებს — გამოკითხვა სამთავრობო ტელეარხ "იმედის" დაკვეთით ჩატარდა "გორბი" ბოლო რეიტინგებს აქვეყნებს — გამოკითხვა სამთავრობო ტელეარხ "იმედის" დაკვეთით ჩატარდა
-
გადახედვამოქალაქის თქმით, "ოცნების" აქციაზე სამოქალაქო ფორმაში ჩაცმულმა "უსაფრთხოების თანამშრომლებმა" ბიჭს სასტიკად სცემეს მოქალაქის თქმით, "ოცნების" აქციაზე სამოქალაქო ფორმაში ჩაცმულმა "უსაფრთხოების თანამშრომლებმა" ბიჭს სასტიკად სცემეს
-
გადახედვა"სოც.დაუცველების დაშინება და შანტაჟი — როგორ ემზადება "ოცნება" არჩევნებისთვის" —"აი, ფაქტის" ჟურნალისტური გამოძიება "სოც.დაუცველების დაშინება და შანტაჟი — როგორ ემზადება "ოცნება" არჩევნებისთვის" —"აი, ფაქტის" ჟურნალისტური გამოძიება
-
გადახედვავერავინ გაიგებს, ვის მიეცით ხმა არჩევნებზე — აი, რატომ ვერავინ გაიგებს, ვის მიეცით ხმა არჩევნებზე — აი, რატომ
-
გადახედვამიხეილ სარჯველაძე: მაბრაზებს, რომ აქ შეკრებილ ადამიანებზე ამბობენ, ძალით ჩამოიყვანესო მიხეილ სარჯველაძე: მაბრაზებს, რომ აქ შეკრებილ ადამიანებზე ამბობენ, ძალით ჩამოიყვანესო
-
-
გადახედვა"ოცნების" დეპუტატმა სასტუმრო დაკეტა — "მონოგრაფზე" სნაიპერები არიან განლაგებულნი "ოცნების" დეპუტატმა სასტუმრო დაკეტა — "მონოგრაფზე" სნაიპერები არიან განლაგებულნი
-
გადახედვაDamkvirvebeli.ge აძლიერებს გამჭვირვალე არჩევნებს დამოუკიდებელი დამკვირვებლის მონაცემებით Damkvirvebeli.ge აძლიერებს გამჭვირვალე არჩევნებს დამოუკიდებელი დამკვირვებლის მონაცემებით
-
გადახედვალაშა ტალახაძე: "ქართული ოცნება" არის ის ძალა, რომელიც სჭირდება ჩვენს ქვეყანას ლაშა ტალახაძე: "ქართული ოცნება" არის ის ძალა, რომელიც სჭირდება ჩვენს ქვეყანას
-
გადახედვალაშა ბექაური: ჩემი აქ დგომის მიზეზი არის ის, რომ მე ვიყო ჩემი ქართველი ხალხის გვერდით ლაშა ბექაური: ჩემი აქ დგომის მიზეზი არის ის, რომ მე ვიყო ჩემი ქართველი ხალხის გვერდით
-
გადახედვაროდის და როგორ გამოიგონეს ბორბალი — კვლევა როდის და როგორ გამოიგონეს ბორბალი — კვლევა
-
გადახედვა26 ოქტომბრის არჩევნებს ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა 32-წევრიანი დელეგაციით დააკვირდება 26 ოქტომბრის არჩევნებს ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა 32-წევრიანი დელეგაციით დააკვირდება
-
გადახედვაცოტნე ივანიშვილი: ვთვლი, რომ უნდა დავიცვა ოჯახური ღირებულებები, მშვიდობა, ნათელი მომავალი ცოტნე ივანიშვილი: ვთვლი, რომ უნდა დავიცვა ოჯახური ღირებულებები, მშვიდობა, ნათელი მომავალი
-
-
-
გადახედვამეუფე ზენონი: ევროკავშირის ქვეყნებს საქართველოსთვის სიკეთის მეტი არაფერი გაუკეთებიათ მეუფე ზენონი: ევროკავშირის ქვეყნებს საქართველოსთვის სიკეთის მეტი არაფერი გაუკეთებიათ
-
გადახედვარა თქვა სტრასბურგმა "აგენტების კანონის" შესახებ? — სიმართლე და ინტერპრეტაცია ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს დასკვნაში რა თქვა სტრასბურგმა "აგენტების კანონის" შესახებ? — სიმართლე და ინტერპრეტაცია ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს დასკვნაში
-
გადახედვაზეწოლა "ოცნების" ღონისძიებაში მონაწილეობის მისაღებად — "ტაბულა" აუდიოჩანაწერს ავრცელებს ზეწოლა "ოცნების" ღონისძიებაში მონაწილეობის მისაღებად — "ტაბულა" აუდიოჩანაწერს ავრცელებს
-
გადახედვასოფელ საჩინოში ავტოსაგზაო შემთხვევას არასრულწლოვანი ემსხვერპლა სოფელ საჩინოში ავტოსაგზაო შემთხვევას არასრულწლოვანი ემსხვერპლა
-
კომენტარები