კოტე სულაბერიძე ქართული თანამედროვე ხელოვნების მნიშვნელოვანი წარმომადგენელია. მისი ნამუშევრები 90-იანი წლებში გამოჩნდა. მხატვრის შემოქმედება ძირითადად კონცეპტუალურ ფერწერას წარმოადგენს, ასევე შექმნილი აქვს ვიდეოარტი — ომობანა, რომელმაც საერთაშორისო დაინტერესება დაიმსახურა (In Out, Prague Czechia; Centro per L’arte contemporanea Luigi Pecci, Prato, Italy; ედინბურგის ფესტივალი და სხვ).

მის შემოქმედებაში მნიშვნელოვან ადგილს იკავებს ტექსტთან მუშაობა. ჯერ კიდევ სადიპლომო ნამუშევარში, რთული ნატურმორტი (1995. DevonShirehouse, London UK.), მან სინთეზურად გამოიყენა ტექსტური დანართი ფერწერულ ნამუშევარში. სწორედ ამიტომ გასაკვირი არაა, რომ მხატვარს მჭიდრო კავშირი აქვს წიგნთან. მას 100-ზე მეტ წიგნზე უმუშავია, მათ შორის ერლომ ახვლედიანის ვანო და ნიკოს ჰოლანდიურ ენაზე გამოცემისათვის (Voetnoot. 2003), კენ კიზის გუგულის ბუდეზე სხვა გადაფრინდას ქართული გამოცემისთვის (დიოგენე 2012), უმბერტო ეკოს ვარდის სახელზე (დიოგენე 2011) და სხვა.

კოტე სულაბერიძე საერთაშორისო პროექტებშიც იღებს მონაწილეობას. მათ შორის, აღსანიშნავია: Time of Storytellers (თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმი KIASMA, ჰელსინკი, ფინეთი, 2007); ჩვენი კავკასიონი (Vienafair, ვენა, ავსტრია, 2014); At The Crossroads (Sotheby’s Auction House, ლონდონი, დიდი ბრიტანეთი, 2013) და მრავალი სხვა.

ფოტო: ქარჩხაძის გამომცემლობა

ამ ინტერვიუში კი კოტე სულაბერიძე ჯემალ ქარჩხაძის იგისთვის (ქარჩხაძის გამომცემლობა) მის მიერ შექმნილი ცნობილი ილუსტრაციებისა და მომავალი გამოფენა-გაყიდვის შესახებ საუბრობს.

უპირველეს ყოვლისა, აუცილებლად უნდა გკითხოთ, როდის გაჩნდა იგის ილუსტრაციებზე მუშაობის იდეა?

როგორც მახსოვს, ეს იყო 2002 წელს. გია ქარჩხაძისაგან მივიღე შემოთავაზება გამეკეთებინა ამ არაჩვეულებრივი ნაწარმოების ილუსტრაციები. იმ დროისათვის, ჯემალ ქარჩხაძის ნაწარმოებებს პრაქტიკულად არ ვიცნობდი. მხოლოდ ერთხელ მქონდა ბედნიერება, (ასევე გიას შემოთავაზების შედეგად) ბატონი ჯემალის ერთ, უაღრესად თბილ და ემოციურ მოთხრობას შევხვედროდი. ჯადოსნურ სიზმრად მახსოვს მუშაობა წიგნზე — მაგნოლიის ყვავილი, ანუ ბებია ანას გარდაცვალება. იგი სრულიად სხვა, ახალი აღმოჩენა გახდა ჩემთვის.

ილუსტრაციებზე მუშაობისას, რა იყო თქვენი შთაგონების ყველაზე მნიშვნელოვანი წყარო?

რა თქმა უნდა, პირველ რიგში თვითონ ნაწარმოები. მახსოვს, დიდ ხანს ვეძებდი ვიზუალურ ენას, რომ შესატყვისი და ადეკვატური ყოფილიყო ტექსტისა. ჩემთვის მნიშვნელოვანი იყო, რომ ვიზუალურ ნაწილს ტექსტისათვის პაექრობა არ გაეწია. საბოლოო ჯამში, ისევ სიტყვამ განსაზღვრა ყოველივე. ეს სიტყვა იყო — "პ რ ე ი ს ტ ო რ ი უ ლ ი". ჰოდა, მივხვდი, რომ ტექსტის საკაზმის ენაც უნდა იყოს "პრეისტორიული".

იგის ილუსტრაციები დღეს თითქმის ყველგანაა, ჩანთებზე, ჭიქებსა თუ მაისურებზე, სახლში კედლებსა თუ პოსტერებზე. ელოდით, რომ ხალხი ასე ძალიან შეიყვარებდა ილუსტრაციებს?

არა, რა თქმა უნდა, ამაზე არ მიფიქრია არასოდეს. მაგრამ უნდა გამოგიტყდეთ, რომ ნამდვილად სასიამოვნოა, როდესაც გრძნობ, რომ ადამიანები სიტყვებთან ერთად "კითხულობენ" შენ მიერ დახატულს.

როგორ ფიქრობთ, რა არის მიზეზი, რის გამოც, საზოგადოებისთვის ასე ძვირფასია „იგის“ ილუსტრაციები?

არ ვიცი. რაც ვიცი ისაა, რომ გულით ვაკეთებდი. თუ ვინმეს ეს ეხება, ჩემთვის ესაა ძვირფასი.

გამოფენაზე წარმოდგენილი იქნება სერიგრაფიის ტექნიკით შესრულებული ორიგინალები, რომ განგვიმარტოთ, რას მოიცავს ეს ტექნიკა?

ჩვენს ქვეყანაში გრაფიკული ნამუშევრების ტექნოლოგიები, სამწუხაროდ, ნაკლებად არის ცნობილი ფართო საზოგადოებისათვის, რის გამოც, დაუმსახურებლად, ნაკლებად არის დაფასებული. არადა წარმოუდგენელია მსოფლიო ხელოვნების ისტორია რემბრანდტის ოფორტების, გოიას აკვატინტას, დიურერის და ჰოკუსაის გრავიურების, ლოტრეკის ლითოგრაფიის, დაბოლოს ენდი უორჰოლის Silkprint-ის გარეშე. ამ შემთხვევაში, სწორედ Silkprint, ანუ სერიგრაფიის ტექნოლოგიით შესრულებული ნამუშევრები იქნება წარმოდგენილი ამ გამოფენაზე. ეს ტექნოლოგია ჩინეთში წარმოიშვა დაახლოებით 2000 წლის წინ.

ქართულად ინტერნეტ წყაროებში ასეთი ინფორმაციის მოპოვებაა შესაძლებელი: "პრინტი ითვლება ხელოვნების ნიმუშად და ორიგინალად, თუ მის მზადებაში აუცილებლად მონაწილეობს არტისტი, რომელიც ქმნის მისი უნიკალური ნამუშევრის ასლს შეზღუდული რაოდენობით; როგორც წესი, რაოდენობა 12-ს არ აღემატება, თითოეული ასლი კი დანომრილი და ხელმოწერილია".

ფოტო: ქარჩხაძის გამომცემლობა

23 მაისიდან Dédicace Gallery — დედიკას გალერეაში იგის სერიგრაფიის ტექნიკით შესრულებული ილუსტრაციები გამოიფინება, რას ეტყოდით მკითხველებსა თუ გამოფენით დაინტერესებულებს?

გეპატიჟებით, მობრძანდით, იმედი მაქვს, ისიამოვნებთ.

თბილისის წიგნის საერთაშორისო ფესტივალის ფარგლებში 27 მაისს Dédicace Gallery — დედიკას გალერეაში თქვენთან შეხვედრაცაა დაგეგმილი, რაზე ისაუბრებთ?

წინასწარ ხომ ვერ მოგიყვებით? წარმოდგენა არ მაქვს.